γράφει ο Στέλιος Ανατολίτης

Κωμικός είμαι εντάξει; Δεν βρήκα καλύτερο άνοιγμα για το άρθρο από τον Αλχημιστή και θα δεχτώ οποιαδήποτε κριτική, έχετε δίκιο. Επίσης, έχουν περάσει οι εποχές που ξημεροβραδιαζόμουν στα εργαστήρια κι έψαχνα peer reviewed papers για να στηρίξω τις υποθέσεις μου. Δεν είμαι εκεί, πλέον, δεν είμαι ειδικός, δεν ήμουν ποτέ, δεν πήγα καν να πάρω το πτυχίο μου. Έκανα στροφή στη ζωή μου, πως το λένε.

Αυτό δεν σημαίνει ότι έχω ξεχάσει αυτά που σπούδασα, ότι ξέχασα πώς να διαβάζω ή ότι ξέχασα την έρευνα, το πώς γίνεται και το πώς παρουσιάζεται. Ούτε σημαίνει ότι έχω ξεχάσει αυτά που μου τη σπάνε στους επιστήμονες. Κι αν κάτι μου τη σπάει απίστευτα στους επιστήμονες, είναι ότι μπορούν πολύ εύκολα να ξεχάσουν τι υπηρετούν και να γίνουν έρμαια των πολιτικών. Κάτι το οποίο ουδεμία σχέση έχει με την επιστήμη.

Οι σαββατιάτικες δηλώσεις του Σωτήρη Τσιόδρα είναι, αν μη τι άλλο, προβληματικές και διχαστικές. Και λίγο που κυκλοφόρησα στα κοινωνικά μύδια, είδα πολύ κόσμο να χαζεύει. Είδα κόσμο που εκτιμώ να νευριάζει, είδα κόσμο που πιστεύει ότι δράκοι εξουσιάζουν τον πλανήτη να επιβεβαιώνει τις παρανοϊκές θεωρίες του ότι μας κοροϊδεύουν. Κι είναι λογικό να συμβαίνουν αυτά.

Θα πιάσω το ζήτημα από την αρχή κι όποιος γνωρίζει τα παρακάτω, μπορεί να τα προσπεράσει. Ας ξεκαθαρίσουμε μερικά πράγματα για όλο αυτό που ζούμε.

Η κοινωνική αποστασιοποίηση ανήκει στα μη φαρμακευτικά μέτρα πρόληψης ενάντια σε μια πανδημία και είναι ίσως το μεγαλύτερο όπλο που έχουμε. Ο λόγος που την κάνουμε, δεν είναι για να μην κολλήσουμε. Θα κολλήσουμε. Θα κολλήσουμε σχεδόν όλοι. Κι αν δεν κολλήσουμε σχεδόν όλοι, αυτό έγινε γιατί πήραμε μέτρα, με τη λογική ότι κινδυνεύουμε να κολλήσουμε όλοι.

Ο λόγος που είμαστε κλεισμένοι στα σπίτια μας είναι για να μην κολλήσουμε όλοι μαζί, να συμπιέσουμε την καμπύλη, να δώσουμε μια ευκαιρία στους γιατρούς να πολεμήσουν με τον ιό και να μην εφαρμόσουν πολεμική ιατρική -δηλαδή να διαλέγουν ωσάν παγανιστικοί θεοί, ποιος θα ζήσει και ποιος όχι. 

Η παύση του πολιτισμού μας γίνεται για να μπορέσουμε να τον διατηρήσουμε. Ναι, η ζωή είναι γεμάτη αντιθέσεις, αχ, Πάολο τι καλός που είσαι.

Αν τα καταφέρουμε, όπως φαίνεται ότι έχουμε κάνει στη Ελλάδα, τότε πρέπει να αρχίσουμε σιγά σιγά να βγαίνουμε έξω. 

-Παίζει να έχουμε δεύτερο κύμα; 

-Παίζει ναι. Είναι το πιο πιθανό σενάριο. 

-Και τότε γιατί να βγούμε;

-Γιατί τώρα το σηκώνει το σύστημα υγείας. 

-Μα μπορεί να πεθάνουμε.

-Ναι, αλλά δεν θα το κάνουμε όλοι μαζί. Επίσης, αν μείνουμε όλοι μέσα θα πεθάνουμε σίγουρα από την ανέχεια, οικονομική ή ψυχολογική.

-Μα, τόσο καιρό τι κάνουμε;

-Τόσο καιρό προσπαθούμε να περιορίσουμε την έκθεσή μας στον ιό.

-Και πως θα αποκτήσουμε ανοσία;

Αυτή είναι μια ωραία ερώτηση. Η μεγαλύτερη μας άμυνα απέναντι σε ιούς δεν είναι τα φάρμακα, αλλά η ανοσία, κάτι που το σώμα μας το κάνει μόνο του. Για να αποκτήσεις ανοσία, πρέπει να ξεκινήσει η λεγόμενη ανοσοαπόκριση, άρα χρειάζεσαι κάποιου είδους έκθεση στο εκάστοτε αντιγόνο.

Ναι, ρε μάγκες μου, αλλά ποια έκθεση, αφού τόσο καιρό περιορίζουμε την έκθεση. Μήπως η Αγγλία και οι άλλες χώρες που ήθελαν να αποκτήσουν ανοσία της αγέλης, είχαν δίκιο; (απάντηση στο υστερόγραφο, δεν θέλω να χάσω τον ειρμό μου)

Καταλαβαίνετε τι γίνεται τώρα;

Έχουμε γυρίσει όλα τα επιστημονικά επιχειρήματα ανάποδα και τα κουνάμε να δούμε αν θα ρίξουν κέρματα. Κι όλο αυτό είναι ευθύνη της κυβέρνησης. Η κυβέρνηση ετοιμάζεται για άρση των μέτρων και μοιάζει με κοτόπουλο που του έκοψαν το κεφάλι και γυρνοβολάει στο κοτέτσι. Δεν έχει ιδέα πως θα καταφέρει να πείσει τους πολίτες ότι ο κίνδυνος πέρασε.

Το οποίο είναι και ψέμα, μεταξύ μας.

Ο κίνδυνος δεν πέρασε, απλώς αλλάζουν τα στατιστικά δεδομένα. Πριν τα μέτρα, τα στατιστικά δεδομένα έλεγαν ότι αν κινείται κανονικά η οικονομία, θα πεθάνει κόσμος. Τώρα λένε ότι αν δεν αρχίσει να κινείται, θα πεθάνει περισσότερος κόσμος στο μέλλον. Τι σημαίνει αυτό με λίγα λόγια; Ότι παιδιά, σε αυτή τη φάση της καμπύλης, μας συμφέρει να προκαλέσουμε την τύχη μας. Ποιος είπε ότι ο πόλεμος είναι εύκολο πράγμα αν σε ενδιαφέρει η νίκη;

Έχουν σκάσει τα media να αποκαλούν τον καημένο τον γιατρό στρατηγό -και μεταξύ μας ο άνθρωπος είναι έμπνευση, μπαίνει με τα μπούνια στις εστίες μόλυνσης για να μιλήσει στον κόσμο, είναι φορέας του πιο αντιρατσιστικού λόγου που ακούστηκε τελευταία σε πανελλαδική εμβέλεια, είναι ξεκάθαρος στο προσφυγικό ζήτημα τόσο όσον αφορά την ιατρική, όσο και την πολιτική του πράγματος, είναι ένας άνθρωπος πανέξυπνος και πολύ μεθοδικός.

Επίσης είναι επιστήμονας με τα όλα του και πάντα μιλάει με πολύ προσοχή. Εκτός από χτες. Τι επιλέγει να πει ξαφνικά ο στρατηγός μας; Τι επιλέγει να πει δημόσια; Επιλέγει να εκφράσει τις διαφωνίες του με τον ΠΟΥ. Επιλέγει να μοιραστεί με τον λαό, τα επιστημονικά του ένστικτα.

Τρελάθηκε ο Τσιόδρας; Τα βάζει με τον ΠΟΥ; Υπάρχει άραγε τέτοιου είδους δικαίωμα διαφωνίας όταν απευθύνεσαι σε έναν λαό έγκλειστο και φοβισμένο; Δεν είναι λίγο επικίνδυνος λαϊκισμός να λες τη λέξη «διαφωνώ» σε ένα τόσο σοβαρό θέμα; 

Για μισό γιατί μπερδεύομαι. Τόσο καιρό ρε παιδιά, με τα επιστημονικά σας ένστικτα μας μιλάτε;

Τόσο καιρό δεν βάζουμε, τάχα μου, την επιστήμη στον ώμο και μιλάμε στον λαό; Όχι.

Τόσο καιρό βάζουμε τον φόβο στον λαό. Οι μισοί δεν έχουν ιδέα γιατί είμαστε σε καραντίνα. Νομίζουν ότι θα κολλήσουν κι αυτό είναι. Οι περισσότεροι νομίζουν ότι περιμένουμε ένα αντιβιοτικό για τον ιό. Κάποια πήγαν κι εξάντλησαν τη χλωροκίνη από τα φαρμακεία. Τι μας δείχνει αυτό; Κάτι που ξέρουν πολύ καλά εκεί στην κυβέρνηση.

Δεν έκλεισαν τον λαό στα σπίτια του επειδή του ενέπνευσαν γνώση και πειθαρχία. Τον μάντρωσαν όπως τα πρόβατα, γάβγιζαν περιμετρικά της Ελλάδας μπας και φοβηθεί ο κόσμος και κάνει ό,τι του λένε. Έβαλαν την τηλεόραση να μας βρίζει και να μας αποκαλεί ανεύθυνους παρουσιάζοντας πλάνα με τηλεφακό.

Και τώρα πρέπει να βρουν έναν τρόπο να πάρουν τον φόβο πίσω, κάτι που αν το καταφέρουν, έχω να τους προτείνω και paper γιατί μιλάμε ότι κυριολεκτικά ο κόσμος κάνει ψυχοθεραπεία και ψυχανάλυση στα πενήντα του για να ξεπεράσει παιδικούς του φόβους. Η ειρωνεία μας χτυπάει κανονικά, σφαλιάρα.

Το χειρότερο; Πάλι βρίσκεται η επιστήμη στην πυρά. Με τέτοιες δηλώνεις αφήνεται να εννοηθεί το χειρότερο: ότι η επιστήμη δεν αποτελείται από δεδομένα και τις αναλύσεις τους, αλλά από απόψεις και σχολές.

Έχει σχολές μια επιστήμη όπως η ιατρική;

Αυτή είναι μια ερώτηση που δεν μπορεί να απαντηθεί εύκολα. Σίγουρα υπάρχουν συγκεκριμένες σχολές στα μυαλά πολλών, όπως για παράδειγμα λοιμωξιολόγοι καθηγητές πανεπιστημίων που βγαίνουν και λένε δημόσια ότι αν το πιστεύεις δεν θα το κολλήσεις, προφανώς γιατί μέσα στην καραντίνα ξαναδιάβασαν Paolo Coehlio κι επηρεάστηκαν.

Αυτό όμως δεν ισχύει.

Δεν έχει σχολές η ιατρική, έχει διαφορετικές ερευνητικές μεθόδους. Το πώς θα συλλέξεις τα δεδομένα έχει τεράστια σημασία, ισότιμη με το πώς θα τα ερμηνεύσεις.

Δυστυχώς, αυτό που έχει σίγουρα σχολές είναι η πολιτική και η πολιτική είναι μια δύναμη που κατευθύνει τα πάντα. Μπορεί να μας άφησαν με την ψευδαίσθηση ότι έχει αναλάβει η ιατρική τα ηνία αυτές τις ημέρες, αλλά κι αυτό αποτελεί πολιτικό κόλπο.

Ο κ. Τσιόδρας αποφάσισε ξαφνικά, όταν η κυβέρνηση το χρειάστηκε, να μας δηλώσει ότι διαφωνεί με τον ΠΟΥ. Γιατί αυτό που χρειάζεται η χώρα, είναι ο κορυφαίος λοιμωξιολόγος μας, ο στρατηγός του πολέμου (sic) να μας παρουσιάσει τις προσωπικές του διαφωνίες με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας…

Άρα ή που ο Τσιόδρας έγινε κάποιου είδους νάρκισσος και την έχει δει παντοδύναμος και θεωρεί ότι ήρθε η ώρα να αναλάβει αυτός τον ΠΟΥ ή που ξέρει πολύ καλά ότι αυτό πρέπει να πει τώρα γιατί είναι το πρόσωπο που θα ακούσουμε όλοι ώστε να θελήσει ο κόσμος να βγει από τα σπίτια του.

Αναρωτιέμαι, τι από τα δύο συμβαίνει;

Καλά, ξεκάθαρα δεν άντεξε την ευθύνη και λύγισε. Ο στρατηγός μας είναι εξαίρετος επιστήμονας, δεν θα έκανε ποτέ κάτι τέτοιο (αυτό είναι ειρωνεία, για τους περίεργους).

Το ζήτημα είναι αρκετά βαθύτερο και μπορούμε να συζητάμε φιλοσοφικά για ώρες. Η δική μου θέση στο ζήτημα είναι ότι είναι λογικό να ακούμε τέτοιου είδους παρατράγουδα κι είναι επόμενο ο κόσμος να τα έχει χαμένα. Ο τρόπος με τον οποίον διαχειρίστηκαν επικοινωνιακά το ζήτημα οι κυβερνώντες, ήταν αυτός του φόβου. Κλασικός μηχανισμός της πολιτικής τα τελευταία χρόνια. Δεν μας έπεισαν ποτέ -και δεν μιλάω γι’ αυτούς που καταλαβαίνουν. Σε μια δημοκρατία πρέπει να πείσεις αυτούς που δεν πείθονται εύκολα, αυτούς που δεν έχουν σκοπό να πειθαρχήσουν, όχι αυτούς που θα ακούσουν. Μας φόβισαν.

Το τεράστιο βάρος της δημοκρατίας είναι να καταφέρεις να μεταμορφώσεις τον πολίτη, να τον απαλλάξεις από τα πρωτόγονα ένστικτα και να τον φέρεις στο σημείο να οραματίζεται πράγματα που θα γίνουν μετά από αυτόν. Γιατί το άτομο λήγει, η κοινωνία όμως όχι. Και γι’ αυτό αποτυγχάνουν οι δημοκρατίες μας είτε σε φιλοσοφικό είτε σε πρακτικό επίπεδο. Ο πολίτης δεν μορφώνεται, ούτε πείθεται εύκολα. Ο πολίτης είτε φοβάται, είτε το ζυγίζει και κάνει τα δικά του κι αυτό δεν είναι απαραίτητα ευθύνη του, είναι περισσότερο ευθύνη αυτού που τον εκπαιδεύει.

Όποιος μιλάει για απόλυτη ατομική ευθύνη είναι αμόρφωτος, επικίνδυνος ή παραπλανημένος. Ή πολιτικός παιδιά. Εκεί που τα τρία παραπάνω είναι νόμιμο επάγγελμα.

Η κυβέρνηση είναι θύμα όχι μόνο των επιλογών της, αλλά και τον επιλογών όσων προηγήθηκαν αυτής. Και φυσικά, δεν τρέφομαι από την πλάνη ότι κάποια άλλη κυβέρνηση θα έπραττε διαφορετικά. Δεν υπάρχει το υπόστρωμα για να γίνει κάτι τέτοιο. Το οποίο είναι απλώς ένα δεδομένο και δεν δίνει κάποιο άλλοθι στον χειρισμό της όλης κατάστασης. Αντίθετα, συνεχίζουν ακάθεκτοι την πορεία προς τον βούρκο. Αυτή η κυβέρνηση, προτείνει μεταρρυθμίσεις στην εκπαίδευση με έμφαση στην προσευχή, τα λατινικά, το πώς να βρέχεις την γαλέτα για να μη σου πέσουν τα δόντια, τη στιγμή που ζει την μεγαλύτερη κρίση επιστημονικής γνώσης κι επικοινωνίας που έχουμε ζήσει ποτέ. Ο θεός θα μας σώσει γιατί κι ο θεός με βάση τον φόβο λειτουργεί. Δεν το λέω εγώ. Το γράφει μέσα στα βιβλία.

Μεταξύ μας, είχαν άλλη επιλογή; Αν κρίνω από το μορφωτικό μας επίπεδο και τις βρεφικές αντιδράσεις μας στα πάντα, το γεγονός ότι παράγω κωμωδία για να ζω και θέλω να υπερβάλλω, τότε όχι. Είχαν την επιλογή να μην έχουμε σχολεία και νοσοκομεία για πέταμα και να βγάζουμε ανθρώπους με μία παιδεία στο δρόμο κι όχι ανθρώπους που έχουν το συναισθηματικό εύρος ενός ταμπούρλου.

Αλλά αυτό δεν είναι όλη η αλήθεια.

Έχεις πάντα την επιλογή. Πάντα.

Από προσωπική εμπειρία ως εκπαιδευτικός τα τελευταία δεκατρία χρόνια σε διάφορους τομείς, μπορώ να σας διαβεβαιώσω για το εξής:

Αν κάτι κάνουν οι άνθρωποι είναι να μαθαίνουν.

Κι αυτό το στηρίζει ο φίλος μου ο Larry που είναι από τους έξυπνους ανθρώπους που ξέρω, και μελετάει το γονιδίωμα του SARS-COV-2 εδώ κι ενάμιση μήνα. 

(Παρέκβαση: Ούτε αυτός ξέρει τι γίνεται με την ανοσία. Ξέρουμε ότι είναι ένας βαρύς ιός (30Κ νουκλεοτίδια) αρκετά σταθερός, οπότε έχουμε χρόνο να τον ερευνήσουμε πριν μεταλλαχθεί).

Και ακούω τον Larry γενικά, ξέρει τι λέει.

Δεν μας κοροϊδεύουν επειδή υπάρχει κάποια σκιώδης συνωμοσία ή κάποιο άλλο κίνητρο πέρα από το οικονομικό.

Μας κοροϊδεύουν γιατί μόνο αυτό ξέρουν να κάνουν και μαζί τους διασύρουν και την επιστήμη, τη στιγμή που είναι αυτό που πρέπει να παραμείνει ακέραιο. Και ο κύριος Τσιόδρας θα έπρεπε να προσπαθήσει περισσότερο, είναι κρίμα για το έργο του αυτό που συμβαίνει τώρα.

Δεν είναι ώρα τώρα κύριε Τσιόδρα να μας λέτε πράγματα βασισμένα στις γνώσεις σας, γιατί κανείς από εμάς δεν τις έχει. Τα λόγια σας παρερμηνεύονται και φαίνεται ότι φάσκετε και αντιφάσκετε. Δεν μιλάτε σε συνέδριο, μιλάτε σε έναν κουρασμένο, φοβισμένο και κατά βάση, αμόρφωτο στο ζήτημα της ανοσολογίας, λαό. Απλώς πείτε μας την αλήθεια.

Κι οι πολιτικοί που τον περιβάλετε ωσάν τα κοράκια, κάντε μας τη χάρη και απομακρυνθείτε.

Λίγη τσίπα, παιδιά. Δεν βλάπτει.

Υ.Γ. Όχι, δεν είχαν δίκιο. Δεν έχουμε ιδέα αν προκαλεί ανοσία και τι διάρκειας είναι. Επίσης, ο ιός δεν φαίνεται να μολύνει το απαραίτητο κομμάτι του πληθυσμού ώστε να προκαλέσει ανοσία της αγέλης. Παράλληλα, προκαλεί τόσους θανάτους ώστε να παραλύει το σύστημα υγείας με αποτέλεσμα να αυξάνουν γενικώς οι θάνατοι, καθώς άνθρωποι με ήδη υποκείμενα νοσήματα, δεν μπορούν να πλησιάσουν το σύστημα υγείας και πεθαίνουν.  

Τα μοντέλα χτισμένα στο «παρ’ το χαλαρά» είναι μια γρίπη, κατέληξαν σε εθνικές τραγωδίες.

Δεν έχουμε ιδέα αν τελικά η πολυπόθητη ανοσία έρχεται. Οι γιατροί είναι πολύ μπερδεμένοι, κόσμος μολύνεται δύο φορές, ασυμπτωματικοί φορείς παθαίνουν εγκεφαλικά έναν μήνα μετά την αρχική μόλυνση, γενικά γίνεται ένα τεράστιο πανηγύρι.

Η αλήθεια είναι σκληρή:

Θα πρέπει να θυσιάσουμε μέρος του πληθυσμού μας ώστε να βγούμε όσο το δυνατόν πιο προστατευμένοι από όλο αυτό και πρέπει να το κάνουμε με μαθηματική ακρίβεια. Αυτός είναι ο πόλεμος παιδιά, έχει στρατηγική μέχρι και στον θάνατο. Παίξτε κανένα σκάκι, βοηθάει.