Αν υπήρξε μια κατάθεση που να ξεχωρισε την Παρασκευή 18 Σεπτεμβρίου στην ακροαματική διαδικασία για την έκδοση ή μη του Τζούλιαν Ασάνζ στις ΗΠΑ, ήταν η κατάθεση που δεν έγινε. Η κατάθεση του Χαλίντ αλ-Μάσρι. Η υπόθεσή του αναφέρθηκε πολλές φορές σε ετούτη την αίθουσα.

Η πρώτη προσπάθεια της υπεράσπισης του Ασάνζ να διαβαστεί στην αίθουσα, δημοσίως, η κατάθεσή του Χαλίντ αλ-Μάσρι, δεν είχε αποτέλεσμα. Σκόνταψε στους εισαγγελείς των ΗΠΑ που δεν ήθελαν να ακουστούν όσα «υποστήριζε» για τη φρίκη, τα βασανιστήρια που υπέστη. Η υπεράσπιση του Ασάνζ αποφάσισε να τον φέρει, λοιπόν, στην αίθουσα, ως μάρτυρα υπεράσπισης, ευφυώς αποφεύγοντας το πρόβλημα. Εχθές, λοιπόν, Παρασκευή, μετά τον πρώτο μάρτυρα, μάθαμε ότι θα κατέθετε ο ίδιος ο κύριος αλ-Μάσρι. Έγινε μια μικρή διακοπή για να φτάσει στην αίθουσα η διερμηνέας που θα αναλάμβανε να μεταφράσει την εξέταση και αντεξέταση, και μας ενημέρωσαν ότι ο χρόνος της θα ήταν αυστηρά τριάντα λεπτά.

Με την επιστροφή στη διαδικασία, οι διώκτες του Ασάνζ, εκπρόσωποι των ΗΠΑ, έβαλαν ξανά τις ίδιες ενστάσεις. Δεν ίδρωσε το αυτί τους από τις αναφορές στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο που δικαίωσε τον Χαλίντ αλ-Μάσρι. «Δεν δεχόμαστε όσα δεχθηκαν εκεί», ήταν η απάντηση. Με δεδομένο ότι υπεύθυνη για τα βασανιστήρια , επικεφαλής του black site και των 13 πρακτόρων της CIA που εμπλέκονταν στη φρίκη που υπέστη ο Χαλίντ αλ-Μάσρι ήταν η σημερινή διευθύντρια της CIA Τζίνα Χάσπελ, δεν μπορούσες να περιμένεις κάτι διαφορετικό από αυτούς. Μπορούσες όμως, από τη δικαστή. Μπορούσες αλλά δεν… Οι ενστάσεις των αμερικάνων έγιναν δεκτές.

Και εκεί, παρενέβη ο Τζούλιαν Ασάνζ, από τον κλωβό. «Κυρία μου, δεν θα σας επιτρέψω να λογοκρίνετε ένα θύμα βασανιστηρίων, μέσα σε αυτό εδώ το δικαστήριο», είπε, απευθυνόμενος προς τη δικαστή Μπαράιτσερ. Θύμα βασανιστηρίων ο ίδιος, αλλά ευτυχώς με φωνή που δεν μπόρεσαν να πνίξουν, ήξερε πως η σημαντικότερη ευκαιρία που χάθηκε, ήταν για τον Χαλίντ αλ-Μάσρι, και ότι εκεί οφείλουμε να αποδώσουμε ευθύνες στην δικαστή.

Ήταν η πρώτη φορά που είχε την ευκαιρία να μιλήσει και να περιγράψει όλα όσα υπέστη μπροστά σε έναν επίσημο εκπρόσωπο των Ηνωμένων Πολιτειών, μπροστά σε αξιωματούχους του Υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ. Αυτό το δικαίωμα δεν του δόθηκε. Ωστόσο, δόθηκε σε μας – επιτέλους- η γραπτή κατάθεσή του, αυτή που είχαν αποκρύψει από τον τύπο μέχρι χτες οι ενστάσεις των ΗΠΑ.

Η κατάθεση του Χαλίντ αλ-Μάσρι για τα γεγονότα, από την απαγωγή του στο αμερικάνικο προτεκτοράτο της Βόρειας Μακεδονίας ως την εγκατάλειψή του, μήνες μετά, σε δρόμο της Αλβανίας, αφού υπέγραψε ότι ποτέ δεν θα αποκαλύψει τίποτε από όσα συνέβησαν, είναι συγκλονιστική.

«Με παρέδωσαν στη CIA στα Σκόπια. Μου πέρασαν χειροπέδες και μου σκέπασαν τα μάτια, με έγδυσαν και άφησαν μόο το μαντήλι στα μάτια μου, με κατέβαλαν σωματικά [εδώ αναφέρεται με τρόπο στον καταγραμμένο σοδομισμό του]… Μου φόρεσαν μια πάνα, μια σακούλα πάνω από το κεφάλι μου και ωτοασπίδες… στο αεροπλάνο μου άνοιξαν τα πόδια και τα έδεσαν στο αεροσκάφος, μου έκαναν ενέσεις και έπεσα αναίσθητος. Με πήγαν σε ένα μέρος που πολύ αργότερα έμαθα ότι ήταν στο Αφγανιστάν… Ήταν χειμώνας. ΄Ήμουν σε απόλυτη απομόνωση και μου έδωσαν μόνο έναν κουβά για τουαλέτα και μια ψιλή κουβέρτα. με ταπείνωναν, εξευτέλιζαν, έγδυναν, απειλούσαν και πρόσβαλαν… .το Μάρτη του 2004 άρχισα απεργία πείνας… την 34η μέρα με οδήγησαν με τη βία σε ένα δωμάτιο, με έδεσαν σε μια καρέκλα και με τάισαν με το ζόρι, με επίπονο τρόπο, περνώντας βίαια ένα σωλήνα μες από τη μύτη μου…

Με εγκατέλειψαν σε ένα σκοτεινό δρόμο. Εκείνη την ώρα πίστευα ότι θα με πυροβολήσουν πισώπλατα και θα πεθάνω εκεί. Λίγο πιο πέρα με σταμάτησαν τρεις ένοπλοι και μου ζήτησαν αμέσως το διαβατήριό μου. Είδαν ότι είναι γερμανικό και χωρίς βίζα και με ρώτησαν γιατί ήμουν στην Αλβανία παράνομα. Τους είπα ότι δεν είχα ιδέα που βρισκόμουν…

Πολύ αργότερα ανακάλυψα ότι η CIA γνώριζε πολύ καλά ότι η σύλληψή μου ήταν αποτέλεσμα «λάθους ταυτότητας» και θα έπρεπε να με αφήσουν. Παρ’ όλα αυτά με κράτησαν πολλούς μήνες ακόμη….

Παρ ότι τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Γερμανία γνώριζαν στο υψηλότερο επίπεδο τι μου συνέβη, κανείς από καμμία κυβέρνηση δεν ενδιαφέρθηκε να με βρει ή να με βοηθήσει… Για χρόνια, ως αποτέλεσμα της μυστικότητας των Κρατών, έκανα τεράστιο αγώνα για να αποκαλύψω έστω και το παραμικρό στοιχείο για την υπόθεσή μου. Είχα μόνον την βοήθεια ανεξάρτητων δημοσιογράφων που δούλευαν με τα Wikileaks, και, μετά, ακτιβιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και νομικών…. Μεταξύ των δημοσιογράφων ήταν ο Τζων Γκετζ (..) που έφερε στο φως τα ονόματα των 13 πρακτόρων της CIA (…) όπως και ότι η Γερμανική κυβέρνηση υπέκυψε στις πιέσεις των ΗΠΑ να μη ζητήσει έκδοσή τους…

Ορος για την απελευθέρωσή μου ήταν να μην αποκαλύψω τίποτε από ότι μου συνέβη με σαφή προειδοποίηση ότι αν τολμήσω να πω κάτι θα υπάρξουν συνέπειες…. Η CIA μου είπε, στο Αφγανιστάν, πριν με αφήσουν, ότι θα με παρακολουθεί για πάντα και ζήτησε να υπογράψω ότι το αποδέχομαι [κατέθεσε το αποκαλυφθέν αντίγραφο που σαφώς αναφέρει: that he would accept that his post release activities will be monitored and that any breach of his pledge would have consequences]…

Παρά όσα αποκαλύφθηκαν για όσα μου συνέβησαν κανείς δεν διώχθηκε και δεν δικάστηκε ποτέ….

Κάνω αυτές τις αποκαλύψεις γιατί όλα αυτά βρήκαν στο φως από τα Wikileaks και τα αποδέχθηκε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων..»

Οι καταθέσεις που έγιναν

Το απόγευμα χθες, σύμφωνα με το πρόγραμμα, εξετάστηκε και πάλι ο Κάρεϋ Σένκμαν, συνταγματολόγος, Ιστορικός και ειδικός στο Νόμο περί Κατασκοπείας (espionage act, 1917) με τον οποίο διώκεται ο Τζούλιαν Ασάνζ. Οι σημαντικότερες απαντήσεις του:

«Δεν χρειάζεται να είναι επιτυχής η δίωξη [να επιφέρει καταδίκη] για να σπείρεις αγωνία (a chilling effect) στον Τύπο. Μερικές φορές αρκεί η προσπάθεια».

«Ολες οι διώξεις με τον Νόμο περί Κατασκοπείας ήταν πολιτικές» (με αναφορά στα Pentagon Papers).

«Ο νόμος περί Κατασκοπείας δεν προβλέπει πουθενά δίωξη για αποκάλυψη ονομάτων πληροφοριοδοτών» (πρωταρχική επιδίωξη των Αμερικάνων να “αποδείξουν” ότι ο Ασάνζ έβαλε ζωές σε κίνδυνο).

«Στη νομική επιστήμη, δεν εξετάζεις μια περίπτωση και αποφασίζεις μετά για όλες. Δεν δουλεύει έτσι ο Νόμος

Υπεράσπιση: «Πιστεύετε ότι αν ένας δημοσιογράφος πιέσει έναν δημόσιο υπάλληλο για να πάρει διαβαθμισμένες πληροφορίες, διαπράττει έγκλημα;». Μάρτυρας: «Οχι»

Υπεράσπιση: «Πόσο πιθανό θα θεωρούσατε το 2010, να διωχθεί ξένος δημοσιογράφος με το Νόμο περί Κατασκοπείας;».

Μάρτυρας: «Θα το θεωρούσα απολύτως αδύνατο».

Κατήγορος: «Και αφού δουλεύατε, πότε εξετάζατε τα έγγραφα ώστε να κρύψετε [επιμελώς] ονόματα;».

Μάρτυρας: «Τις Κυριακές». (θεούλης ο Χάγκερ). «

Υπεράσπιση: «Ξέρετε ότι τον διώκουν και γιατί κοινοποίησε όσα είχε από τις πηγές του».

Μάρτυρας: «Ναι, γι αυτό και παραξενεύτηκα όταν με ρώτησε σχετικά ο κατήγορος.. Οι άνθρωποι των WikiLeaks έδειξαν τρομερή ευαισθησία, γι’ αυτό μου είναι αδύνατον να πιστέψω ότι λίγο καιρό αργότερα άλλαξαν τελείως»

Η πρώτη κατάθεση, το πρωί, ήταν του δημοσιογράφου Νίκυ Χάγκαρ, ταγμένου στην ερευνητική δημοσιογραφία, ο οποίος δέχθηκε από τους εκπροσώπους των ΗΠΑ πολλαπλές επιθέσεις για την αξιοπιστία του και την επαγγελματική του επάρκεια, όπως συμβαίνει με τη συντριπτική πλειονότητα των μαρτύρων.

«Ως δημοσιογράφοι οφείλουμε με κάθε τρόπο να προστατέψουμε τις πηγές μας … και να τις βοηθήσουμε να πρστατευτούν και οι ίδιες»

«Το Στέητ Ντηπάρτμεντ είχε τα έγγραφα που θα δημοσίευαν τα WikiLeaks και γνώριζε ότι θα δημοσιευτούν μήνες αργότερα. Άρα είχαν το χρονο να ενημερώσουν οι ίδιοι τους πληροφοριοδότες τους, ώστε να λάβουν μέτρα».

«Έχω υποχρέωση πρώτα να προστατεύσω τη δική μου πηγή και ύστερα τις πηγές των εγγράφων»

Κατήγορος: «συνωμοτήσατε ποτέ να χακάρετε υπολογιστή κυβέρνησης;»

Μάρτυρας: «Εξαρτάται από τι εννοείτε ως συνομωσία και χακάρισμα»

«Η δημοσιοποίηση του βίντεο Παράπλευρες δολοφονίες (collateral murder) είχε αντίστοιχο αντίκτυπο στη διεθνή κοινή γνώμη με το βίντεο της δολοφονίας του Τζωρτζ Φλόυντ και έφερε αληθινές αλλαγές στην πολιτική του στρατού των ΗΠΑ»

Κατήγορος: «Εσείς όμως λάβατε παθητικά πληροφορίες;» (γι’ αυτό υποτίθεται ότι δεν διώκουν τους Νιου Γιορκ Τάιμς)

Μάρτυρας: «Εσείς μπορεί να φαντάζεστε ότι οι δημοσιογραφοι προστατεύουν τον εαυτό τους, για να μη πέσουν στα χέρια του νόμου, λαμβάνοντας παθητικά, όπως λέτε, αλλά, για να είμαι ειλικρινής, τέτοια περίπτωση [παθητικής λήψης] δεν υπάρχει. Δεν δουλεύουμε απλά με τις πηγές, πάμε και εντοπίζουμε τις πηγές, τις ενθαρρύνουμε, ζητάμε να μας δώσουν περισσότερα, ένα usb, ας πούμε.. δεν είναι κάποιοι ανώνυμοι που έρχονται και μας δίνουν πληροφορίες από το πουθενά… Αυτό σημαίνει πηγές. Για να δημοσιεύσεις σημαντικές πληροφορίες με παγκόσμια επιρροή, θα πρέπει να εμπλακείς με ανθρώπους που καταπατούν το νόμο. Και πρέπει να τους προστατεύσουμε και να τους πούμε πως να προστατευτούν, επειδή ακριβώς καταπατούν το νόμο. Αυτός είναι και ο ρόλος μας στην κοινωνία».

Κατήγορος: «Και αφού δουλεύατε, πότε εξετάζατε τα έγγραφα ώστε να κρύψετε [επιμελώς] ονόματα;».

Μάρτυρας: «Τις Κυριακές».

Υπεράσπιση: «Ξέρετε ότι τον διώκουν και γιατί κοινοποίησε όσα είχε από τις πηγές του».

Μάρτυρας: «Ναι, γι αυτό και παραξενεύτηκα όταν με ρώτησε σχετικά ο κατήγορος.. Οι άνθρωποι των WikiLeaks έδειξαν τρομερή ευαισθησία, γι’ αυτό μου είναι αδύνατον να πιστέψω ότι λίγο καιρό αργότερα άλλαξαν τελείως»

Μάρτυρας: «Δεν θα χρησιμοποιούσα ως πηγή ποτέ το βιβλίο του Ντέηβιντ Λη [του δημοσιογράφου της Γκάρντιαν που μεταστράφηκε]…. Ξέρω πως υπήρχε πικρία και εχθρότητα μεταξύ του Ντέηβιντ Λη και του Ασανζ, οπότε δεν θα πολυπίστευα όσα λέει ( I would take anything he said with a pinch of salt.)»

Κατήγορος: «Προσπαθείτε να βοηθήσετε το δικαστήριο ή να βοηθήσετε τον Ασανζ, κύριε Χάγκαρ;»

Η κατάθεση Ρόμπινσον

Ως νέα είδηση αντιμετωπίστηκε από τα περισσότερα μέσα η ένορκη κατάθεση της δικηγόρου του Τζούλιαν Ασάνζ, Τζένιφερ Ρόμπινσον, ότι όσο ο Ασανζ βρίσκονταν στην πρεσβεία του Ισημερινού, και συγκεκριμένα το 2017, τον επισκέφτηκε γερουσιαστής των ΗΠΑ, εκ μέρους του Ντόναλντ Τραμπ, και του πρότεινε, εκ μέρους του αμερικανού προέδρου, να λάβει χάρη και να απελευθερωθεί, εφόσον όμως κατέθετε ότι δεν ήταν Ρώσοι χάκερς πίσω απόόσα ήρθαν στο φως για τη Χίλαρυ Κλίντον και τους Δημοκρατικούς. Η είδηση είναι παλιά, για όσους παρακολουθούν την υπόθεση. Η ένορκη κατάθεση είναι νέα, και δείχνει πιθανώς απόφαση της υπεράσπισης να παίξει και με το χαρτί των επερχόμενων αμερικάνικων εκλογών.