γράφουν οι Γεωργία Κριεμπάρδη & Νεκταρία Ψαράκη 

«Το έγκλημα αυτό να μη συγκαλυφθεί, όλων των νεκρών θα γίνουμε η φωνή», «Εσείς μετράτε κέρδη και ζημιές, εμείς μετράμε ανθρώπινες ζωές», «Στείλε όταν φτάσεις, δεν έφτασε ποτέ, εκδίκηση θα πάρουμε για σένανε μικρέ», «Στέρεψαν τα δάκρυα κι έγιναν οργή, η νέα γενιά δε σας συγχωρεί», «Οι ράγες της ανάπτυξης βάφτηκαν με αίμα, ποτέ δε θα ξεχάσουμε το έγκλημα στα τρένα». Με αυτά τα συνθήματα σείστηκε το κέντρο της Αθήνας σήμερα, έναν χρόνο από το σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών, σε μία από τις μεγαλύτερες συγκεντρώσεις/πορείες των τελευταίων μηνών, με πάνω από 40.000 διαδηλωτές να ζητούν Δικαιοσύνη για το έγκλημα.

Δεν ήταν «η κακιά στιγμή», ούτε «ανθρώπινο λάθος». Ήταν έγκλημα. Και απαιτείται Δικαιοσύνη. Για να αναπαυθούν οι χαμένες ψυχές. Κι έχουν ονόματα.

Η Ελεονώρα Γεωργίου είναι δικηγόρος θυμάτων του εγκλήματος των Τεμπών. Πριν λίγες εβδομάδες παρευρέθηκε και μίλησε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, σε ειδική εκδήλωση/ενημέρωση, που διοργανώθηκε με πρωτοβουλία του ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, Κώστα Αρβανίτη.

Kαλεσμένη στην εκπομπή Κοινωνία Ώρα Press μιλά για πράξεις και παραλείψεις των αρμόδιων προσώπων στο σιδηροδρομικό δυστύχημα και μεταφέρει τις τελευταίες δικαστικές εξελίξεις.

Τις προηγούμενες μέρες ακούσαμε δια στόματος του Υπουργού Δικαιοσύνης, κ. Φλωρίδη ,ότι η δίκη των Τεμπών πρόκειται να ξεκινήσει προς τον προσεχή Ιούνιο. «Καταρχάς είναι αδιανόητο ο Υπουργός Δικαιοσύνης να προβαίνει σε τέτοιες δηλώσεις που έχουν να κάνουν με την έναρξη της ακροαματικής διαδικασίας γιατί θεσμικά δεν του επιτρέπεται. Εμείς, σήμερα ευθέως συνομιλήσαμε με τον Εφέτη Ανακριτή και του είπαμε από πού και ως πού έχει αυτή την πληροφορία ο Υπουργός Δικαιοσύνης και την δημοσιοποιεί στα Μέσα; Συμφώνησε καταρχάς το ότι δεν επιτρέπεται θεσμικά στον Υπουργό Δικαιοσύνης να κάνει τέτοιες δηλώσεις και ότι με τις εξελίξεις των τελευταίων ημερών παρατείνεται το χρονικό σημείο της εκκίνησης της δίκης για τον Σεπτέμβριο. Και εγώ του απάντησα ότι μήπως δεν πρέπει να θέτουμε κανένα χρονικό σημείο έναρξης της διαδικασίας, γιατί αυτό που προέχει είναι η αναζήτηση της ουσιαστικής αλήθειας; Αυτό δεν είναι το έργο της ανάκρισης; Και συμφωνήσαμε πάντως στο ότι σίγουρα δεν μιλάμε για Ιούνιο, από Σεπτέμβριο και μετά θα είναι η έναρξη και πάντως έχουν καταλάβει ότι δεν πρέπει να μιλάνε για έναρξη όσο διαρκεί η κύρια ανάκριση» θα σχολιάσει αρχικά.

Αναφορικά με τα λάθη, τις… παραλείψεις και τη συγκάλυψη η κα. Γεωργίου σημειώνει: «Μέχρι στιγμής, ενώ έχουν συμπληρωθεί 12 μήνες, δεν έχουν καταθέσει ουσιώδεις μάρτυρες. Αυτόπτες μάρτυρες δεν έχουν καταθέσει. Το διανοείστε αυτό το πράγμα; Για μένα ας πούμε δεν νοείται. Δεν έχουν κληθεί. Και σήμερα κατέθετε αυτόπτης μάρτυρας, ο οποίος μας είπε ότι άκουγες φωνές μέσα στο βαγόνι. Ζωντανών ανθρώπων, οι οποίοι δε διασώθηκαν εν τέλει. Σήμερα κατέθεσε. Σήμερα, 28 Φεβρουαρίου 2024. Έναν χρόνο μετά….

Απ’ όσο ξέρουμε για παράδειγμα ο Άγγελος Τσιαμούρας, που είναι ο 19χρονος που βοήθησε να διασωθούνε αρκετά πρόσωπα δεν έχει καταθέσει. Είναι αυτόπτης μάρτυρας. Ήταν επιβαίνων και αυτόπτης. Δεν πρέπει να καταθέσει; Πρέπει! Δεν έχουν καταθέσει αυτόπτες μάρτυρες, δεν έχουμε το βιντεοληπτικό υλικό της εμπορικής αμαξοστοιχίας. Είναι πάρα πολύ κρίσιμο στοιχείο. Από το σημείο εκκίνησης της εμπορικής αμαξοστοιχίας μέχρι το σημείο του δυστυχήματος δεν υπάρχει το βιντεοληπτικό υλικό. Δεν αποτελεί κομμάτι της δικογραφίας. Σήμερα στην κουβέντα που είχαμε με τον Εφέτη Ανακριτή μας γνωστοποιήθηκε ότι θα γίνουν διαδικασίες για να αναληφθεί το υλικό και θα απευθυνθούν και στο εξωτερικό.

Όταν τελείται ένα αδίκημα, όπου υπάρχει βιντεοληπτικό υλικό, κατάσχεται. Αυτό δεν έγινε στην προκειμένη περίπτωση. Έπρεπε από την πρώτη μέρα να έχει κατασχεθεί και να αποτελεί μέρος της δικογραφίας.

Επίσης, το μεγαλύτερο έγκλημα μετά το δυστύχημα των Τεμπών είναι το μπάζωμα. Το μπάζωμα τι είναι; Είναι μία αλλοίωση του εγκληματικού χώρου. Αυτό είναι αδιανόητο. Θα έπρεπε να ξέρουμε τι έχει βρεθεί και σε ποιο σημείο ακριβώς και να αριθμηθούνε όλα…όπως βλέπουμε στις ταινίες. Αυτό δεν έγινε. Γιατί κακήν κακώς απέσυραν τα κουφάρια των βαγονιών, τα άφησαν σε αφύλακτο μέρος, γιατί αναζητούνται τρία βαγόνια και η μηχανή της εμπορικής και δεν γνωρίζουν οι γονείς που βρίσκονταν τα παιδιά τους. Δεν ξέρω αν θα μπορούσαμε να τα διαπιστώσουμε όλα αυτά, πάντως δεν επετράπη σε κάποιον εμπειρογνώμονα αυτή η τοποθέτηση η επαγγελματική. Γιατί τα απέσυραν. Ε, αυτό κάτι δείχνει».

Όσο για τις διώξεις, θα επισημάνει:  «Υπάρχει μία σειρά από παραλείψεις που έχουνε γίνει από συγκεκριμένα πρόσωπα και θα πρέπει να εξεταστεί αν τα συγκεκριμένα πρόσωπα έχουν ευθύνες. Δεν μιλάμε μόνο για τον Υπουργό, τον τότε Υπουργό, αφορά και σε άλλες βαθμίδες, κατώτερες. Αλλά ακόμη δεν έχουμε τέτοιες διώξεις…. και πολιτικών προσώπων. Και σε νευραλγικές θέσεις προσώπων.  Η ανακριτική αρχή τώρα θα ασχοληθεί με τους ιθύνοντες για παράδειγμα της Ρυθμιστικής Αρχής. Δεν έχουμε ακόμα κάποια σχετική γνώση ως προς την αναζήτηση ευθυνών αυτών των προσώπων».

«Στον σιδηρόδρομο όλα αυτά τα χρόνια τουλάχιστον από το 2014 και μετά δεν έχουν ενσωματωθεί οι ευρωπαϊκές οδηγίες στην εσωτερική έννομη τάξη. Η κυβέρνηση αντιτάσσει ότι έχει συμμορφωθεί με τις οδηγίες επειδή έχει δημοσιευθεί ο κανονισμός της κυκλοφορίας των οχημάτων. Και θέλουν να περάσουν στη συνείδησή μας ότι ο κανονισμός κυκλοφορίας είναι η υποχρέωσή τους προς συμμόρφωση στις οδηγίες. Αυτό δεν ισχύει σε καμία περίπτωση. Ο κανονισμός κυκλοφορίας είναι σαν το καταστατικό ενός σωματείου- για να το πω έτσι σχηματικά, το πώς λειτουργούμε εσωτερικά μεταξύ μας. Αυτό είναι ο κανονισμός κυκλοφορίας των οχημάτων. Δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι είναι η συμμόρφωση…δεν αρκεί! Και στην προκειμένη περίπτωση όπως αποδεικνύεται όλο αυτό το διάστημα ο σιδηρόδρομος στην Ελλάδα δεν είχε φωτοσήμανση, δεν είχε το υποχρεωτικά προβλεπόμενο σύστημα της πέδησης, το φρενάρισμα και δεν λειτουργούσε το σύστημα της τηλεδιοίκησης στο σταθμό της Λάρισας. Δηλαδή είναι το σύστημα όπου οι σταθμάρχες θα έβλεπαν τα δύο αντιθέτως κινούμενα οχήματα. Αυτά. Αυτά τα τρία. Αυτές οι τρεις βασικές ελλείψεις που ήταν εγκληματικές» υπογραμμίζει.

«Επίσης», συνεχίζει, «η φωτοσήμανση αν υπήρχε μόνο, αρκούσε. Ακριβώς. Γιατί θα βλέπανε. Ο ένας θα είχε κόκκινο. Δεν έβλεπε κανένα από τα δύο τρένα εάν είχε κόκκινο ή πράσινο για να περάσει. Δεν υπήρχε το σύστημα της πέδησης, της αυτόματης πέδησης. Και η τρίτη ασφαλιστική δικλείδα είναι ο πίνακας της τηλεδιοίκησης. Τι είναι αυτός ο πίνακας; Σαν να είναι παιχνίδι. Έχει δύο γραμμές. Και βλέπουνε με τα λαμπάκια πού κινείται τι; Και με ποια κατεύθυνση. Αυτό που άκουγα να λένε πάρα πολύ σωστά, παραγγέλνεις ένα δέμα και ξέρεις ανά πάσα στιγμή πού βρίσκεται. Και δεν μπορούμε να ξέρουμε οι αμαξοστοιχίες πού κουβαλάνε ανθρώπινες ζωές πάνω; Σοβαρά τώρα; Επί χρόνια και τα γνωρίζανε. Τα γνώριζαν όλοι. Και η RAS τα γνώριζε και το Υπουργείο Μεταφορών τα γνώριζε. Κυκλοφόρησαν έγγραφα. Από τον κύριο Τσαλίδη της ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Πρόσφατα κυκλοφόρησε. Όλα είναι γνωστά σε όλους.

Νομίζω το ανθρώπινο λάθος είναι το λιγότερο, μπροστά σε όλα τα λάθη που έχουν λάβει χώρα δια της παραλείψεως από τους αρμόδιους. Τώρα αν τυχόν ευθύνεται πράγματι και ο σταθμάρχης με τις ενέργειες που έκανε ή με ότι δεν έκανε, αυτό θα αποδειχθεί και στη δικαιοσύνη. Αλλά μην χρησιμοποιείται αυτή τη στιγμή ο σταθμάρχης ως το εξιλαστήριο θύμα».

Η Εξεταστική Επιτροπή έκλεισε άρον άρον ενώ όλα τα βασικά πορίσματα δεν ελήφθησαν υπόψιν. Από την αντιπολίτευση απαίτησαν να λάβουν γνώση της δικογραφίας οι βουλευτές «και έχουμε ενημέρωση ότι ήδη από τις 22 ή 23 Φεβρουαρίου η δικογραφία έχει διαβιβαστεί από τον Εφέτη Ανακριτή προς την Βουλή. Από σήμερα τυπικά έχουν την δικογραφία. Έφτασε», μας ενημερώνει η κα. Γεωργίου.

Φάκελος ”Κώστας Αχ. Καραμανλής”

«Ήδη στο Σύνταγμα προβλέπεται ότι η βουλευτική ασυλία δεν ισχύει για την περίπτωση των αυτόφωρων κακουργημάτων. Θεωρώ ότι το πρώτο τραγικό λάθος σε σχέση με τον τότε Υπουργό, κ. Καραμανλή, και τη μη δίωξή του ξεκίνησε στις 28 Φεβρουαρίου και έληξε την επόμενη μέρα, 1 Μαρτίου. Μέχρι 1 Μαρτίου, μέχρι να περάσει ολόκληρη η 1η Μαρτίου για μένα επρόκειτο για κακούργημα το οποίο επέτρεπε τη δίωξή του χωρίς να προστατεύεται από την βουλευτική ασυλία και αυτό δεν έγινε.  Τα όρια του αυτοφώρου είναι αυτά. Το αυτόφωρο, όταν λέμε αυτόφωρο στη δικονομία ένα αδίκημα είναι αυτόφωρο όταν τελείται και η σύλληψη επιτρέπεται μέχρι και ολόκληρη την επόμενη ημέρα. Εφόσον το δυστύχημα έγινα 28 Φεβρουαρίου έντεκα και το βράδυ, καίγεται όλη η 28η και πάμε σε όλη την επόμενη μέρα.

Όσο για τα αδικήματα, μιλάμε για το κακούργημα της διατάραξης της ασφάλειας των συγκοινωνιών. Είναι το 291 του Ποινικού Κώδικα.  Όλα τα αδικήματα μπορούνε να βαρύνουν οποιοδήποτε δράστη. Το συγκεκριμένο κακούργημα αναφέρει “…όποιος διαταράσσει την ασφάλεια των συγκοινωνιών – μέσα είναι και τα τρένα – με συγκεκριμένους τρόπους”. Προβλέπει τρόπους.

Κατά το Ποινικό Δίκαιο ευθύνεται κάποιος όχι μόνο όταν ενεργεί. Και πότε εγώ ενεργώ; Άμα εγώ σε χτυπήσω τελώ σωματική βλάβη σε βάρος σου. Αυτό είναι ενέργεια. Κατά το Ποινικό Δίκαιο ευθύνεται κάποιος και όταν παραλείπει να προβεί σε ενέργεια που οφείλει να πράξει σύμφωνα με νόμο ή με σύμβαση.  Και στην προκειμένη περίπτωση εμείς κάνουμε λόγο για το αδίκημα της διατάραξης της ασφάλειας των συγκοινωνιών ως τελούμενο από τον Υπουργό. Παρέλειψε καταρχάς να θεσπίσει συγκεκριμένη νομοθεσία που έχει να κάνει με την ασφάλεια των συγκοινωνιών, συμμορφούμενη στην ευρωπαϊκή οδηγία και δεν υλοποιήθηκε η νομοθεσία που δεν είχε θεσπιστεί.  Δεν είχαμε ασφάλεια. Ο σιδηρόδρομος και σήμερα δεν είναι ασφαλής. Εμένα η άποψή μου είναι ότι πρέπει να σφραγιστεί, γιατί κάθε φορά που τίθεται στην κυκλοφορία μία αμαξοστοιχία τελεί το αδίκημα της διατάραξης των συγκοινωνιών. Όχι μόνο από τον Υπουργό. Από τους αρμόδιους της εταιρείας, ανάλογα με τις αρμοδιότητες που έχει ο κάθε αρμόδιος για τη θέση του σύμφωνα με την άσκηση των καθηκόντων του. Όταν λοιπόν δεν φροντίζει να υλοποιήσει αυτά για τα οποία υποχρεούται, τελεί το αδίκημα με την παράλειψη. Σύμφωνα με αυτό το αδίκημα αυτή η συμπεριφορά είτε είναι ενέργεια είτε παράλειψη, εν προκειμένω παράλειψη, πρέπει να είναι πηγή κινδύνου για τα έννομα αγαθά και είναι πηγή κινδύνου για πράγματα, εγκαταστάσεις, αυτό είναι η light μορφή και για ανθρώπους, όπως είχαμε στην περίπτωσή μας.

Εμείς θεωρούμε ότι έχει τελεστεί το αδίκημα το 291 της διατάραξης της ασφάλειας συγκοινωνιών από δόλο, γιατί από δόλο παρέλειψαν, plus όμως όλες οι ανθρωποκτονίες του 299 με τον ενδεχόμενο δόλο επί 57. Αυτή θεωρούμε ότι είναι η σωστή δίωξη και γι ‘ αυτό αιτούμαστε να αναβαθμιστούν οι κατηγορίες.

Με βάση τη συμπεριφορά τους, την εγκληματική επί 9 χρόνια, από το 2014 και μετά, δεν μπορώ να θεωρήσω ότι γίνεται λόγος για αμέλεια. Τουλάχιστον για ενδεχόμενο δόλο θα πρέπει να μιλάμε. Για να μην μιλήσουμε για άμεσο. Εντάξει, ο άμεσος είναι θέλω να σκοτώσω και επιδιώκω να σκοτώσω. Ας το πάμε στην πιο light του μορφή που είναι ο ενδεχόμενος. Αποδέχομαι το αποτέλεσμα του θανάτου ως ενδεχόμενο να επέλθει. Και η διαφορά του ενδεχόμενου δόλου με την ενσυνείδητη αμέλεια είναι στο βουλητικό στοιχείο».

Φάκελος ”Κ. Αγοραστός και μπάζωμα”

«Το μόνο που με κάνει καχύποπτη είναι η σκοπιμότητα της συγκάλυψης. Αυτό πρέπει να αποκαλυφθεί. Ποια είναι η σκοπιμότητα του μπαζώματος. Γιατί αυτή είναι η συγκάλυψη» υπογραμμίζει η δικηγόρος κι εξηγεί:

«Αυτό που προέκυψε από εμπειρογνώμονα που προσέλαβαν οι γονείς πρόσφατα, ότι ανιχνεύθηκαν στοιχεία χημικά τα οποία είναι απαγορευμένα και χρησιμοποιούνται στη νοθεία καυσίμων. Δηλαδή σαν να λέμε κοινώς η εμπορική αμαξοστοιχία ήταν ένα τυφλό φορτίο, μετέφερε παράνομο φορτίο και πήγαινε σε κάποιους που έχουν καύσιμα. Δεν ερχότανε σε εμάς. Λοιπόν, κάτι τέτοιο θα θέλανε να συγκαλύψουνε ή κάτι που δεν μπορούμε να φανταστούμε. Πάντως αυτή η βιασύνη δείχνει απόκρυψη στοιχείων. Δεν μπορούμε να ξέρουμε εμείς. Μετέφερε χημικά στοιχεία που χρησιμοποιούνται για τη νοθεία καυσίμων. Τα οποία από τη σύγκρουση προκάλεσαν τρομερή έκρηξη και ήταν και υψηλής καθαρότητας 95%. Κι επίσης αν ήταν νόμιμα, θα ήταν συμπληρωμένο φορτίο της εμπορικής και δεν ήτανε.

Την τυπική εντολή για το μπάζωμα την έδωσε ο κ. Αγοραστός. Φαντάζομαι σε καμία περίπτωση δεν ήταν στις αρμοδιότητές του να πάρει μία τέτοια απόφαση, οπότε θα κληθεί για εξηγήσεις και απολογίες και προφανώς θα δώσει και άλλα ονόματα. Γιατί δεν αποφασίζει μόνος του. Περιμένουμε να μας πούνε ποιος του έδωσε την εντολή. Είναι πολύ βασικό. Από πιο πάνω μάλλον, αφού ζούμε σε ένα ιεραρχικά δομημένο κράτος… από πάνω ήρθαν οι εντολές, θεωρούμε.  Μα, το είπε κιόλας. Όταν το ρώτησαν οι συγγενείς είπε “δεν ήταν δική μου πρωτοβουλία”».

Πάνω από 1 εκατ. υπογραφές το αίτημα αναφορικά με τις ευθύνες υπουργών

Ξεπέρασε τις 1.000.000 υπογραφές το ψήφισμα της Μαρίας Καρυστιανού στο change.org για την τραγωδία των Τεμπών.

Τι αναφέρει το ψήφισμα

«Οι Έλληνες πολίτες απαιτούν από την Βουλή, την έναρξη των διαδικασιών, για την αναθεώρηση του Συντάγματος και την ενεργοποίηση του νόμου περί ευθύνης υπουργών, καθώς και την κατάργηση της βουλευτικής ασυλίας, όταν προκύπτει ποινική ευθύνη πολιτικών προσώπων.

Η ατιμωρησία πολιτικών προσώπων δεν συνάδει με την ηθική, ούτε με τη δημοκρατία, αρετές για τις οποίες είμαστε περήφανοι!

Κατά τη διαδικασία θα σας ζητηθεί χρηματικό ποσό, το οποίο θα είναι προαιρετικό και δεν αφορά τον σύλλογο “Τέμπη 2023” αλλά την πλατφόρμα που φιλοξενεί το ψήφισμα.

Επιλέγετε την κοινοποίηση αντί της κατάθεσης χρημάτων, με email επιβεβαίωσης, ώστε να είναι έγκυρη η υπογραφή σας».

«Μόλις μαζευτούν οι υπογραφές θα κατατεθεί σχέδιο νόμου στην Βουλή, τον εφαρμοστικό νόμο του άρθρου 73 παρ.6 του Συντάγματος και μία πρόταση νόμου σε σχέση με την τροποποίηση όπως θεωρούμε ότι πρέπει να είναι αναφορικά με την ευθύνη των Υπουργών σε περίπτωση που διαπιστώνονται ποινικά αδικήματα. Το σχέδιο νόμου θα λέει ότι αυτό που βλέπετε στον τίτλο του ψηφίσματος, αλλά εμπεριστατωμένα. Θέλουμε να αναθεωρηθούνε ορισμένες διατάξεις» σχολιάζει η κα. Γεωργίου.