του Παναγιώτη Παπαδομανωλάκη 

Η προγραμματισμένη εμφάνιση του Χανίγιε ήταν να πραγματοποιηθεί κατά την εισαγωγική ενότητα του συνεδρίου το πρωί της Κυριακής. Ωστόσο, προφανώς για λόγους ασφαλείας μίλησε μέσω βίντεο, αφού ο ηγέτης της Χαμάς θεωρείται στόχος δολοφονίας για τις μυστικές υπηρεσίες του Ισραήλ. Πόσω μάλλον μετά την πρόσφατη δολοφονία του αναπληρωτή ηγέτη της οργάνωσης, Σαλέχ αλ-Αροούρι, στην Βηρυτό, τα μέτρα ασφαλείας είναι λόγικό να είναι πιο αυξημένα από ποτέ. Ιδιαίτερα σε μια χώρα όπως η Τουρκία, που έχει δείξει μέχρι στιγμής ανοχή στην παρουσία της Χαμάς παρά τις δυτικές πιέσεις, αλλά δεν παύει να είναι επιχειρησιακός χώρος του ΝΑΤΟ.

Παρόλα αυτά, ενώ η πρώτη ημέρα του συνεδρίου είχε ολοκληρωθεί, το ίδιο βράδυ οι διοργανωτές ενημέρωσαν εκτάκτως τους συμμετέχοντες πως σε λίγα λεπτά θα βρίσκεται στην αίθουσα ο Χανίγιε, αυτή τη φορά δια ζώσης. Η παρουσία του είναι ένα μήνυμα πως πάρα τις πιέσεις των ΗΠΑ η οργάνωση παραμένει στην Κωνσταντινούπολη. Μετά από λίγο ο ηγέτης της Χαμάς μπήκε στην αίθουσα υπό των ήχο χειροκροτημάτων. Πολλοί από το κοινό προσπάθησαν να τον πλησιάσουν για να τον χαιρετήσουν, προκαλώντας επιπλέον άγχος στη φρουρά του. Ο ίδιος, ωστόσο, χαιρετούσε ευγενικά και με χαμόγελο όσους προσπαθούσαν να τον πλησιάσουν. Οι φωτογραφίες επίσης απαγορεύονται, πάλι για λόγους ασφαλείας.

Όταν προσέγγισε το βήμα, χαιρέτησε με τους επίσημους καλεσμένους στο συνέδριο και αγκαλιάστηκε με θέρμη με τον Μάντλα Μαντέλα. Οι δύο τους ανέβηκαν μαζί στο βήμα και σήκωσαν ο ένας το χέρι του άλλου. Ο ένας εγγονός του ιστορικού ηγέτη του αγώνα κατά του απαρτχάιντ στη Νότιο Αφρική και ο ίδιος βουλευτής και ενεργός υποστηρικτής της Παλαιστίνης. Ο άλλος ηγέτης την μεγαλύτερης οργάνωσης της Παλαιστινιακής Αντίστασης στην Γάζα. Οι δύο τους έκατσαν δίπλα δίπλα και ο Μαντέλα έμεινε στο βήμα, αν και δεν ήταν ομιλητής, καθ’ όλη τη διάρκεια αυτής της έκτακτης παρέμβασης, ώστε ο συμβολισμός να γίνει κατανοητός στον καθένα: Οι απόγονοι των νικητών του απαρτχάιντ στη Ν. Αφρική είναι αμετακίνητοι στο πλευρό όσων αγωνίζονται κατά του σιωνιστικού απαρτχάιντ στην Παλαιστίνη, σήμερα. Ο αγώνας έχει συνέχεια.

Η βραδιά έχει και άλλες εκπλήξεις. Πριν πάρει τον λόγο ο Χανίγιε καλείται στο βήμα o Αμπάς Ζάκι, μέλος της Κεντρικής της Επιτροπής της Φατάχ και πρώην εκπρόσωπος της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PLO) στον Λίβανο. Ο Ζακι είχε προκαλέσει αντιδράσεις όταν σε πρόσφατη συνέντευξη στο λιβανέζικο κανάλι Al Mayadeen ευχαρίστησε τις ένοπλες πτέρυγες της Χαμάς και της Παλαιστινιακής Ισλαμικής Τζιχάντ, μετά την έναρξη της επιχείρησης Πλημμύρα Αλ Άκσα στις 8 Οκτωβρίου. Τότε το  παλαιστινιακό πρακτορείο ειδήσεων Wafa παρέθεσε έναν ανώνυμο αξιωματούχο της Φατάχ να λέει ότι «ο Αμπάς Ζάκι εκπροσωπεί μόνο τον εαυτό του και δεν εκφράζει τη θέση του κινήματος Φάταχ ή την πολιτική της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης». Ωστόσο, όταν ένας υψηλόβαθμος αξιωματούχος μιας οργάνωσης που παραδοσιακά αντιμάχεται την Χαμάς κάνει τέτοιες κινήσεις ποτέ δεν εκπροσωπεί μόνο τον εαυτό του.

Εξ άλλου, όπως έδειξε πρόσφατη έρευνα του Παλαιστινιακού Κέντρου Πολιτικών Ερευνών, το 57% των Παλαιστινίων στην Γάζα και το 82% στη Δ. Όχθη υποστηρίζει την απόφαση της Χαμάς να ξεκινήσει την επιχείρηση της Αλ Άκσα και το 90% απορρίπτει τον ισχυρισμό πως διέπραξε εγκλήματα πολέμου κατά τη διάρκεια της. Επιπλέον, το 44% των ερωτηθέντων στη Δυτική Οχθη και το 42% στη Λωρίδα της Γάζας υποστηρίζουν τη Χαμάς, με τα ποσοστά να αυξάνονται από 12% και 38% αντίστοιχα πριν από τρεις μήνες. Από την άλλη, σχεδόν το 60% των Παλαιστινών επιθυμεί τη διάλυση της Παλαιστινιακής Αρχής και το 88% την παραίτηση του Μαχμούντ Αμπάς, ποσοστό αυξημένο κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με πριν από τρεις μήνες. Στη Δυτική Οχθη, το ποσοστό αυτό φθάνει στο 92%. Σε μια προεδρική αναμέτρηση ανάμεσα στον Ισμαήλ Χανίγιε και τον -υποστηριζόμενο από τις ΗΠΑ- Μαχμούτ Αμπάς, ο πολιτικός ηγέτης της Χαμάς θα κέρδιζε με μεγάλη διαφορά τον επικεφαλής της Παλαιστινιακής Αρχής, ενώ πιο δημοφιλής Παλαιστίνιος πολιτικός παραμένει ο Μαρουάν Μπαργκούτι, ο οποίος θα λέγαμε ότι εκφράζει την «αριστερή» ή μη συμβιβασμενη πτέρυγα της Φατάχ. Η ίδια η Χαμάς επιμένει ότι δεν θα δεχθεί καμία συμφωνία ειρήνης που δεν θα περιλαμβάνει την απελευθέρωση του Μπαργκούτι από τις ισραηλινές φυλακές.

Η ενότητα προχωρά και αφήνει πίσω τον Αμπάς, καθώς η βάση της Φατάχ ασκεί πίεση για συμμετοχή στον παλαιστινιακό αγώνα. Χαρακτηριστικά, ο Αμπού Ρμεϊλέ, τοπικός γραμματέας της Φατάχ στην Τζενίν και βετεράνος μαχητής που άφησε τα όπλα του μετά τη δεύτερη Ιντιφάντα το 2005, πιστεύοντας στην ειρηνική επίλυση, επί δύο χρόνια προσπαθούσε να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ των ένοπλων ανταρτών της Φάταχ στην Τζενίν και τον Αμπάς, του οποίου οι υπηρεσίες ασφαλείας συνεργάζονται με το Ισραήλ. Αλλά συνελήφθη μετά την 7η Οκτωβρίου, αφού εμφανίστηκε σε βίντεο δίπλα σε δύο τοπικούς ηγέτες της Χαμάς και της Παλαιστινιακής Ισλαμικής Τζιχάντ, καλώντας σε γενική απεργία. «Η ειρηνική αντίσταση απέτυχε. Ο πόλεμος ξεκίνησε και δεν θα σταματήσει» φέρεται να δήλωσε πριν από τη σύλληψή του. Πλέον η ταξιαρχία των Μαρτύρων του Αλ Άκσα, που πρόσκειται στη Φατάχ συμμετέχει στην Παλαιστινιακή Αντίσταση.

Αντίθετα, η Παλαιστινιακή Αρχή υπό τον Μαχμούντ Αμπάς δέχεται την οργή για το γεγονός ότι όχι μόνο όλο αυτό το διάστημα δεν έχει ρίξει ούτε μια σφαίρα κατά του κατακτητή, αλλά τις κρατάει κατά των Παλαιστινίων στη Δ. Όχθη, όπως το νεαρό κορίτσι που πυροβολήθηκε από τις δυνάμεις ασφαλείας σε διαδήλωση στη Τζένιν ενάντια στην ισραηλινή σφαγή στο νοσοκομείο Αλ Αχλί της Γάζας. Άλλωστε προηγουμένως ο Αμπάς εμφανίζονταν να προορίζεται από τις ΗΠΑ να αναλάβει τον έλεγχο της Γάζας από την Χαμάς, κάτι το οποίο τελικά απέρριψε, καθώς σε άλλη περίπτωση ήταν πολύ πιθανό να χάσει το κεφάλι του.

Η παρουσία του Ζακι στο πλευρό του Χανίγιε ήρθε να επικυρώσει την ενότητα του λαού της Παλαιστίνης και το γεγονός πως αυτός που εκπροσωπεί μόνο τον εαυτό του είναι ο Μαχμούντ Αμπάς. Άλλωστε, όπως ο ίδιος ο Ζακι είπε στην ομιλία του στο συνέδριο «χωρίς ενότητα δεν έχουμε μέλλον». Μάλιστα επανέλαβε την υποστήριξη του στην απόφαση της Παλαιστινιακής Αντίστασης να προχωρήσει στην επιχείρηση της 7ης Οκτωβρίου, για την οποία ανέφερε πως ήρθε να δώσει τέλος στην κατοχή, αφού όπως σημείωσε προηγουμένως οι Σμότριτς και Νετανιάχου παρουσίασαν έναν χάρτη της Μέσης Ανατολής χωρίς την Παλαιστίνη. Αφού ευχαρίστησε κι αυτός τη Ν. Αφρική στο πρόσωπο του Μάντλα Μαντέλα, προσέθεσε μεταξύ άλλων πως «ήρθε η ώρα να αναγνωρίσουμε ποιος είναι εχθρός μας και πως θα τον αντιμετωπίσουμε. Ό,τι συμβαίνει τωρα είναι ευθύνη του Μπάιντεν και του Μπλινκεν που εκπροσωπούν το κόμμα του πολέμου». 

Μετά το στέλεχος της Φατάχ ακολούθησε άλλη μια παρέμβαση για να επιβεβαιώσει κι αυτή ότι η Χαμάς είναι μέρος της Παλαιστινιακής Αντίστασης. Στη συνέχεια, παίρνει επιτέλους τον λόγο ο Χανίγιε. Καθώς ανεβαίνει στη θέση του ομιλητή καταχειροκροτειται ξανά. Στο πάνελ παραμένει ο Μάντλα Μαντέλα, με τον συμβολισμό που αναφέραμε προσηγουμένως. Στο πρόσωπο του, ο Χανίγιε ευχαριστεί την αφρικανική χώρα, για το γεγονός πως είναι στην πρώτη γραμμή της καταδίκης του Ισραήλ. Στη συνέχεια, ο ηγέτης της Χαμάς δεν ξεχνάει να επιτεθεί στους Δυτικούς συμμάχους του Ισραήλ, που υποστηρίζουν τις σφαγή στη Γάζα και τη Δυτική όχθη. Υπερασπίζεται την επιλογή της Αντίστασης να ξεκινήσει την επιχείρηση Πλημμύρα Αλ Άκσα, σημειώνοντας πως δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία αλλά αποτέλεσμα πολλών ετών κατοχής και το γεγονός πως απέναντι είχαν την πιο ακραία σιωνιστική κυβέρνηση, που απειλούσε να σβήσει την Παλαιστίνη από τον χάρτη. Μάλιστα, θυμίζει ότι πριν την 7η Οκτωβρίου κανείς δεν μιλούσε για την παλαιστινιακή υπόθεση, καθώς θεωρείτο τελειωμένη. Αντίθετα, τονίζει πως οι τελευταίες 100 ημέρες από την έναρξη της Αλ Άκσα γράφεται ιστορία τόσο στο επίπεδο της αλληλεγγύης, όσο και στο γεγονός πως σήμερα όλοι αναγνωρίζουν ότι δεν μπορεί να υπάρξει λύση χωρίς την Παλαιστίνη.

Το ίδιο ισχύει και για το επιχειρησιακό επίπεδο, όπου αναφέρει ότι τα βίντεο που δημοσιεύονται στα δίκτυα της Αντίστασης είναι ένα μικρό μέρος από ότι γίνεται στο πεδίο, όπου η Παλαιστινιακή Αντίσταση γράφει λαμπρές σελίδες αγώνα. Μάλιστα, θυμίζει πως είναι πλέον γνωστό ότι υπάρχει μια δεύτερη Γάζα κάτω από την Γάζα και το ανθρώπινο δυναμικό της Αντίστασης ειναι ανεξάντλητο, ενώ προειδοποίησε το Ισραήλ με μια αναφορά από τη Βίβλο με τη νίκη του Δαβίδ επί του Γολιάθ.

Σε πολιτικό επίπεδο επιβεβαιώνει το ρόλο της Χαμάς ως μια εθνικοαπελευθερωτική οργάνωση και εκφράζει τον απόλυτο σεβασμό του σε όλες τις πτέρυγες της Παλαιστινιακής Αντίστασης. «Οι μαχητές στις 7 Οκτωβρίου γκρέμισαν το τείχος. Ως εκ τούτου, θέλω να σας καλέσω να γκρεμίσετε τα τείχη γύρω σας που σας εμποδίζουν να φτάσετε στην Παλαιστίνη» τόνισε, σημειώνοντας ότι η μάχη στη Γάζα δημιουργεί μια ευκαιρία ενότητας για τις παλαιστινιακές ομάδες, που δεν πρέπει να χαθεί. Μάλιστα ξεδιπλώνει έναν πολιτικό χάρτη για το μέλλον της Παλαιστίνης. Αυτός περιλαμβάνει την μεταρρύθμιση της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PLO), ώστε να εμπεριέχει οργανώσεις, όπως η Χαμάς και η Ισλαμική Τζιχάντ, που σήμερα είναι εκτός. Επίσης τη διάλυση της Παλαιστινιακής Αρχής και τη δημιουργία μιας μεταβατικής κυβέρνησης εθνικής ενότητας, που θα οδηγήσει την Παλαιστίνη σε δημοκρατικές εκλογές. Η παρουσία του Ζάκι της Φατάχ, όσο λέγονται αυτά δείχνει πως η πρόταση του έχει ερείσματα στο ίδιο το κυβερνών κόμμα της Δ. Όχθης.

Επιπλέον ο Χανίγιε αποδεικνύει πως αντιλαμβάνεται ότι η πάλη κατά του ιμπεριαλισμού υπερβαίνει τα όλο και στενότερα γεωγραφικά όρια της Παλαιστίνης. Σε ένα σπάνιο διεθνιστικό μήνυμα καλεί σε μια «επανάσταση» σε όλες τις πρωτεύουσες του κόσμου, ώστε Μουσουλμάνοι, Χριστιανοί, Εβραίοι και άνθρωποι διαφορετικών θρησκειών και ιδεολογιών, να ενωθούν για να αποτινάξουν την αμερικανική ηγεμονία από την ανθρωπότητα. Από αυτή τη σκοπιά ευχαριστεί ξανά τη Ν. Αφρική, τη Ναμίμπια, τη Βολιβία, το Ιράν, το Ιράκ, τον Λίβανο, τη Συρία, την. Υεμένη και κάθε χώρα που στέκεται στο πλευρό της Παλαιστίνης. «Πρέπει να δημιουργηθεί μια ισχυρή παγκόσμια συμμαχία για να υποστηρίξει την παλαιστινιακή αντίσταση και να συμμετάσχει ενεργά μαζί της. Βρισκόμαστε σε μια φάση όπου οι παραδοσιακές προσεγγίσεις δεν είναι κατάλληλες για δράση» σημείωσε.

Κλείνει την ομιλία του λέγοντας πως ο σιωνισμός «ένα από τα πιο επικίνδυνα κινήματα», ενώ ξεκαθαρίζει πως «δεν τρέφουμε εχθρότητα προς τους Εβραίους. Αντιθέτως, αντιτιθέμεθα στο σιωνιστικό κίνημα που κατέλαβε τη γη μας και εκτόπισε τον λαό μας». «Δεν είμαστε υπέρμαχοι του πολέμου, αλλά αναζητούμε την ελευθερία» κατέληξε.

Αφού ο Χανίγιε ολοκληρώσει την ομιλία του ακολουθεί μια τελευταία συμβολική πράξη. Στο βήμα καλείται ο ραβίνος Γισρέλ Ντοβίντ Βάις, ο οποίος χαιρετάει με θέρμη τον Χανίγιε και του δηλώνει ότι η πλειοψηφία των Εβραίων ήταν πάντοτε ενάντια στο σιωνιστικό σχέδιο, ενώ του προσκομίζει τα αντίστοιχα ιστορικά ντοκουμέντα. Επίσης του χαρίζει έναν χάρτη της Παλαιστίνης με το σύνθημα «από το ποτάμι μέχρι τη θάλασσα».