Μετά την ενίσχυση της με περισσότερους από 100 άνδρες από άλλες χώρες της Ευρώπης, η Frontex αναλαμβάνει δράση στον Έβρο στις επιχειρήσεις αποτροπής εισόδου προσφύγων και μεταναστών στο ελληνικό έδαφος. Ο επικεφαλής της υποστηρίζει πως «η προστασία της ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης» είναι κοινή ευθύνη της Frontex και των κρατών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ειδικοί στο δίκαιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τονίζουν ότι η παρέμβαση της Frontex είναι αντίθετη με το ίδιο το νομικό καθεστώς που τη διέπει.

Όπως αναφέρουν πληροφορίες της «Εφημερίδας των Συντακτών», η Frontex αναλαμβάνει και επισήμως ρόλο στα ελληνοτουρκικά σύνορα στον Έβρο και θα συμμετέχει στις επιχειρήσεις αποτροπής εισόδου προσφύγων και μεταναστών στο ελληνικό έδαφος.

Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν πως την Παρασκευή από την τουρκική πλευρά των συνόρων υπήρχε πολύ λίγος κόσμος ενώ δεν χουν σημειωθεί περιστατικά έντασης, τη στιγμή που έχουν μειωθεί και οι επιχειρήσεις αποτροπής.

Ο επικεφαλής της Frontex, Φαμπρίζ Λεζερί, δήλωσε ότι είναι από κοινού υπεύθυνοι με τα κράτη – μέλη της ΕΕ για την φύλαξη των ευρωπαϊκών εδαφών. «Η παρουσία των στελεχών μας από όλη την Ευρώπη στα ελληνικά σύνορα υπογραμμίζει το γεγονός ότι η προστασία της ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης στα ευρωπαϊκά εδάφη, αποτελεί κοινή ευθύνη όλων των κρατών  – μελών και της Frontex».

Ωστόσο, σύμφωνα με ρεπορτάζ του Euronews, ειδικοί στο δίκαιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τονίζουν ότι η παρέμβαση της Frontex είναι αντίθετη με το ίδιο το νομικό καθεστώς που τη διέπει. Σύμφωνα με το άρθρο 80 των κανονισμών της, η Frontex λειτουργεί σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Δίκαιο και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, πράγμα που σημαίνει ότι δεν μπορεί να αναστέλλεται η υποβολή αιτήσεων ασύλου.

Παράλληλα, από το 2011, υπάρχει ο Αξιωματούχος για τα Βασικά Δικαιώματα (FRO) που πρέπει να δίνει τη γνωμοδότησή του για τα θέματα βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η γνωμοδότηση αυτή πρέπει να λαμβάνεται υπ’ όψιν πριν από τον σχεδιασμό πλάνου δράσης σε συνεργασία με το κράτος-μέλος που θα υποδεχθεί τις δυνάμεις της Frontex.

Η ίδια η Frontex, περιγράφοντας τον ρόλο της αναφέρει ότι ρόλος της είναι να εγγυάται ότι «οι αξιωματικοί που αναπτύσσονται από τη Frontex πρέπει να διασφαλίζουν την πρόσβαση των ατόμων που έχουν ανάγκη διεθνούς προστασίας στις διαδικασίες παροχής ασύλου», πράγμα που δεν ισχύει μετά την απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης.

Σύμφωνα με τον καθηγητή Τζουζέπε Καμπέσι, κοινωνιολόγο και συγγραφέα μελέτης για τη Frontex, «στην προκειμένη περίπτωση, οι πολιτικές σκοπιμότητες υπερισχύουν του κράτους δικαίου. Η επιχείρηση [της Frontex] αποφασίστηκε με τους όρους που έθεσε η ελληνική κυβέρνηση, παρά το γεγονός ότι συστηματικά παραβιάζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα, καθώς Σύροι δεν θα μπορούν να υποβάλουν αίτημα για παροχή ασύλου».

Σύμφωνα με το Euronews, όταν ρωτήθηκε η Frontex ποια ήταν η γνωμοδότηση της FRO για την επιχείρηση στην Ελλάδα, απάντησε ότι η «Frontex δεν είναι αρμόδια για τις διαδικασίες ασύλου. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συζητά με την Ελλάδα αυτό το ζήτημα. Συνεχίζουμε να αναφέρουμε όλα τα αιτήματα ασύλου στις εθνικές αρχές όπως ορίζει ο νόμος».

Από την πλευρά του, ο Τόμας Γκάμελτοφτ-Χάνσεν, καθηγητής Μεταναστευτικού και Προσφυγικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης, υποστηρίζει ότι υπό τις παρούσες συνθήκες «η επιχείρηση της Frontex στερείται της απαιτούμενη νομικής βάσης. Κάθε επαναπροώθηση θα παραβιάζει τόσο το ευρωπαϊκό όσο και το διεθνές δίκαιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Η ελληνική απόφαση να αναστείλει την υποβολή αιτήσεων ασύλου είναι σαν να τραβάς το τραπεζομάντιλο κάτω από τον χάρτινο πύργο στον οποίο στηρίζεται η επιχείρηση της Frontex.

Ο Αλμπέρτο Αλεμάνο, καθηγητής Ευρωπαϊκού Δικαίου στο πανεπιστήμιο HEC στο Παρίσι, δήλωσε στο Euronews ότι η αναστολή των αιτήσεων ασύλου από την ελληνική κυβέρνηση «αντιπροσωπεύει μια καταφανή παραβίαση τόσο του ευρωπαϊκού νόμου για το άσυλο όσο και του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου» και η ενέργεια αυτή «θα εξεταστεί νομικά σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο».

Ομάδα ΜΚΟ υπό το Δίκτυο Διεθνούς Νομικής Δράσης (Global Legal Action Network) ανακοίνωσε ότι σχεδιάζουν «να αιτιολογήσουν και να κινηθούν νομικά εναντίον όσων είναι υπεύθυνοι για την παραβίαση των δικαιωμάτων προσφύγων και μεταναστών».