Η υπόθεση της ανάμειξης της Intracom με το «Φάκελο της Συρίας» δεν είναι καινούργια. Το ιταλικό περιοδικό L’Espresso (ουδεμία σχέση με το ελληνικό μέσο) έχει δημοσιεύσει πλήρες ρεπορτάζ για τη στάση της κρατικής ιταλικής εταιρείας τηλεπικοινωνιών που σε συνεργασία με την Intracom παρέδωσαν, έθεσαν σε λειτουργία και υποστήριξαν ένα ειδικό δίκτυο τηλεπικοινωνιών (TETRA) στην κυβέρνηση της Συρίας. Η είδηση εμφανίστηκε σε ελάχιστα στα ελληνικά ΜΜΕ και ξεχάστηκε εξαιτίας της καλοκαιρινής ραστώνης.
Το ThePressProject σήμερα φέρνει στη δημοσιότητα αρκετά νέα έγγραφα που υποστηρίζουν το ρεπορτάζ της L’Espresso και γεννούν ερωτηματικά για την εταιρική πρακτική του ελληνικού ομίλου, αφού γίνεται σαφές ότι ο ελληνικός τηλεπικοινωνιακός όμιλος συνέχισε να υποστηρίζει το TETRA ακόμα και μετά την επιβολή αυστηρού εμπάργκο από τον Ιανουάριο του 2012.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.
Το 2008 η Intracom Telecom ανακοινώνει στους μετόχους της ότι σε κοινοπραξία με την ιταλική Selex, που ανήκει στον όμιλο Finmeccanica, υπέγραψε σύμβαση για έργο αξίας 40 εκατομμυρίων ευρώ με την κρατική συριακή εταιρία Syrian Wireless Organization. Το έργο αφορά τη δημιουργία υποστηρικτικού ασύρματου δικτύου με την τεχνολογία TETRA της ιταλικής Selex. Η υπογραφή της σύμβασης γίνεται πανηγυρικά, παρουσία του υπουργού Επικοινωνιών της Συρίας και Έλληνα εκπροσώπου του υπουργείου Εξωτερικών.
Η Finmeccanica -στην οποία συμμετέχει και το ιταλικό δημόσιο- ειδικεύεται σε συστήματα κρυπτογραφημένης επικοινωνίας που χρησιμοποιούνται συνήθως για στρατιωτικούς σκοπούς. Το ίδιο το σύστημα TETRA το οποίο αναπτύσσει η εταιρεία του ομίλου, Selex, διαφημίζεται στην ιστοσελίδα τους ως σύστημα για αποστολές κρίσιμων επικοινωνιών.
Τον Μάρτιο του 2011 ξεσπάνε αναταραχές στη Συρία (αναλυτικό timeline στα δεξιά της σελίδας) που κλιμακώνονται συνεχώς μέχρι τις αρχές Μαΐου, οπότε οι οδομαχίες στην πόλη Μουαντάμια καταλήγουν σε αιματοχυσία. Λίγες ημέρες αργότερα, στις 7 Μαΐου, η Selex μέσω της Intracom Syria (συριακό παρακλάδι της Intracom Telecom) προμηθεύει τη συριακή αστυνομία με συστήματα επικοινωνιών (500 ασύρματοι VS3000). Σε άλλο email φαίνεται ότι η συριακή κυβέρνηση επεκτείνει το έργο κατά 25%.
Στις 9 Μαΐου του 2012, και ενώ οι αναταραχές εξαπλώνονται σε πολλές πόλεις, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συνέρχεται και αποφασίζει την επιβολή αυστηρού εμπάργκο εξοπλισμών προς τη Συρία. Ως εξοπλισμός, εκτός των όπλων, ορίζεται και οτιδήποτε άλλο μπορεί να χρησιμοποιηθεί από το καθεστώς για την καταστολή εξεγέρσεων. Ωστόσο η λίστα που συνοδεύει την απόφαση δεν κάνει ρητή αναφορά σε συστήματα τηλεπικοινωνιών.
Σε email μεταξύ της Selex και της Intracom με ημερομηνία 11 Οκτωβρίου του 2011 ανακύπτει ένα πρόβλημα. Κάποιοι σύνδεσμοι που περιλαμβάνονται σε μια παραγγελία για τη Συρία κατασκευάζονται στις ΗΠΑ. Οι Αμερικάνοι όμως δεν είναι διατεθειμένοι να παρέχουν αυτό τον εξοπλισμό εξαιτίας των κυρώσεων. Ο υπεύθυνος της Selex προτείνει να ψάξουν να βρουν αντίστοιχο υλικό από άλλες χώρες κατασκευής ή να μην περιλάβουν τους συνδέσμους στην παραγγελία. Ο υπεύθυνος της Intracom δείχνει ανυπόμονος για μια απάντηση και ζητάει οδηγίες για το πώς να χειριστεί την κατάσταση. Το email αυτό αποδεικνύει ότι η Intracom γνώριζε τις κυρώσεις (που προφανώς άλλες χώρες τις ερμήνευαν διαφορετικά) και έψαχνε τρόπους να τις παρακάμψει.
Στις 18 Ιανουαρίου του 2012 το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης εκδίδει νέα ερμηνευτική απόφαση (Νο 32/2012) για το ήδη αποφασισμένο εμπάργκο (Νο 442/2011) στο οποίο αναφέρει απόφαση του Συμβουλίου (2011/782/CFSP) για τη ρητή απαγόρευση εξοπλισμού που μπορεί να χρησιμοποιηθεί από το συριακό καθεστώς ως τηλεπικοινωνιακό μέσο.
Παρόλα αυτά το σύστημα TETRA συνεχίζει να υποστηρίζεται από την Intracom. Σε email με ημερομηνία 25 Ιανουαρίου που απευθύνεται σε στελέχη της Intracom οργανώνονται ομάδες υποστήριξης μιας μεγάλης λίστας προϊόντων που χρησιμοποιούν το σύστημα TETRA. Μεταξύ αυτών βρίσκουμε και εξαρτήματα που από προηγούμενες επικοινωνίες γνωρίζουμε ότι χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις ασφαλείας και την αεροπορία της συριακής κυβέρνησης.
Η Intracom σε ανακοίνωσή του Ιουλίου του 2012 αναφέρει ότι το έργο που ανέλαβε ήταν για αστικές επικοινωνίες και ότι «παραδόθηκε τηρώντας όλες τις σχετικές διατάξεις που αφορούν εξαγωγές» και συνεχίζει «Η Intracom Telecom δεν εμπλέκεται στη λειτουργία του συστήματος και συνεπώς δεν έχει απολύτως κανέναν έλεγχο για τυχόν χρήση του για οποιουσδήποτε άλλους σκοπούς». Το κλειδί σε αυτή την ανακοίνωση είναι η φράση «τυχόν χρήση για οποιοσδήποτε άλλους σκοπούς». Η Intracom γνωρίζει ότι απαγορεύονται τα τηλεπικοινωνιακά συστήματα που χρησιμοποιούνται για την καταστολή εξεγέρσεων και σπεύδει να νίψει τας χείρας της. Ωστόσο το email με ημερομηνία 2 Φεβρουαρίου του 2012 αναφέρεται ξεκάθαρα σε πρόγραμμα εκπαίδευσης για τη χρήση του συστήματος που έχει εγκατασταθεί σε στρατιωτικά ελικόπτερα. Η Intracom μπορεί να μην έχει κανέναν έλεγχο για τη χρήση του TETRA, γνωρίζει όμως πολύ καλά πώς και πού χρησιμοποιείται.
Το email αυτό είναι ένα από τα δεκάδες που δημοσιεύονται σήμερα σε συνεργασία με το Wikileaks και αποδεικνύουν ότι η Intracom συνέχιζε να προσφέρει υπηρεσίες και υλικά στη συριακή κυβέρνηση ακόμα και μετά την επιβολή του αυστηρότατου εμπάργκο της 18ης Ιανουαρίου. Ακόμα και αν ακολουθήθηκαν νομότυπες διαδικασίες για τις εμπορικές της συναλλαγές (που πιθανότατα ακολουθήθηκαν) γνωρίζουμε πλέον ότι η Intracom ήξερε ότι το τηλεπικοινωνιακό δίκτυό της χρησιμοποιείτο από τις συριακές δυνάμεις ασφαλείας. Μετά από 18 μήνες αναταραχών και περισσότερους από 20.000 νεκρούς, η Intracom ανακοινώνει ότι απλά δεν ήξερε τίποτα. Φαίνεται ότι τους τελευταίους μήνες, και μετά τη διαρροή των email από το Wikileaks, κάτι παραπάνω έμαθε αφού, όπως προκύπτει και από την ανακοίνωση της εταιρείας, από τον Ιούλιο διέκοψε κάθε εργασία στη Συρία εξαιτίας της αιματοχυσίας.
» Δείτε αναλυτικά τα email στο Wikileaks που στηρίζουν το ρεπορτάζ