Το iefimerida για παράδειγμα ανέβασε την είδηση με τον «σεμνό» τίτλο: «Απίστευτο: Το κόμμα της Ζωής Κωνσταντοπούλου ψάχνει… ληστές τραπεζών». Τουλάχιστον το «δείτε το πριν το κατεβάσουν» και τα πολλά θαυμαστικά εναλλασσόμενα με το 1 τους φάνηκαν υπερβολή. Κάτι είναι κι αυτό.

Η «σοβαρή» Καθημερινή από την άλλη, θέτει και εξίσου «σοβαρά» ερωτήματα: «Η συγκεκριμένη επιλογή προκαλεί ιδιαίτερη εντύπωση και μέχρι στιγμής δεν έχει διευκρινιστεί αν προέρχεται από τους διαχειριστές της ιστοσελίδας ή έχει προκύψει μετά από ενδεχόμενη κυβερνοεπίθεση, ωστόσο η είδηση κάνει τον γύρο του διαδικτύου». Protagon, Athens Voice και λοιποί εκφραστές της «λογικής» κινήθηκαν στο ίδιο μήκος κύματος.

Το «Πρώτο Θέμα» λέει «τα βλέπω» στα ερωτήματα της «Καθημερινής» και τα πολλαπλασιάζει: «Στην σχετική λίστα όμως, ανάμεσα από τον πρακτικογράφο και τον εκπαιδευτικό, υπάρχει και η επιλογή «ληστής τραπεζών», προκαλώντας, αν μη τι άλλο, δεκάδες ερωτήματα…» γράφει η σχετική ανάρτηση. Το Star προχώρησε ένα βήμα μπροστά και έβγαλε συμπέρασμα: «Δεν είναι τρολ! Το κόμμα της Κωνσταντοπούλου αναζητά… ληστές τραπεζών».

Όλοι οι παραπάνω θα μπορούσαν να έχουν βρει την απάντηση στα «κρίσιμα» ερωτήματα τους αν απλά είχαν ρωτήσει το κόμμα της Πλεύσης Ελευθερίας, πριν κάνουν τις «απίστευτες» αποκαλύψεις τους. Τότε θα είχαν μάθει ότι όλα εξηγούνται σε ένα απλό βίντεο του κόμματος από τα τέλη Οκτωβρίου, που παιζόταν επανειλημμένα στο τριήμερο εκδηλώσεων του κόμματος, και καλεί τα μέλη του να εγγραφούν στη διαδικτυακή του πλατφόρμα και εξηγεί και το αστείο με την προσθήκη του επαγγέλματος «ληστής τραπεζών». «Ας πούμε λοιπόν ότι είσαι προγραμματιστής, αλλά επειδή δεν πάει καλά η δουλειά είσαι και ληστής τραπεζών, τα απογεύματα όμως… εντάξει για πλάκα το βάλαμε αυτό» λέει συγκεκριμένα ο οδηγός προς τα μέλη. 

Βέβαια η τόσο εμπεριστατωμένη έρευνα δεν συγκαταλέγεται στις απαιτήσεις μας από τα παραπάνω ΜΜΕ. Θα μπορούσαν ωστόσο, αντί να αναπαράγουν απλά τη φωτογραφία θέτοντας ερωτήματα, να έχουν επισκεφθεί απλά την ιστοσελίδα της Πλεύσης Ελευθερίας και να βρουν το σχετικό απόσπασμα. Τα ερωτήματα τους έίναι μία αναζήτηση στο Google και 3 κλικ μακριά, κάτι νομίζουμε όχι και πολύ δύσκολο.

Η αθώα προσέγγιση όλης αυτής της παραπληροφόρησης λέει ότι πρόκειται για λάθος και ανοησία μερίδας των ελληνικών ΜΜΕ, που έσπευσαν να κερδίσουν μερικά κλικς από μια τόσο «πιασάρικη» είδηση, χωρίς καμία διασταύρωση, «έρευνα» η εξήγηση και φυσικά καταπατώντας τη δημοσιογραφική δεοντολογία. Η λιγότερο αθώα όμως, που έχει σύμμαχο της την πρόσφατη εμπειρία πολλών τέτοιων περιστατικών, είναι αρκετά διαφορετική.

Είτε συμφωνεί κανείς είτε διαφωνεί με τις απόψεις τους, όσοι έχουν αμφισβητήσει τον μονόδρομο της μνημονιακής πολιτικής βρίσκονται συχνά στο στόχαστρο μερίδας του Τύπου και έχουν δεχτεί πληθώρα προσωπικών επιθέσεων. Η πολιτική κριτική φυσικά θα ήταν απόλυτα θεμιτή και αναγκαία, ωστόσο οι επιθέσεις είναι πάντα προσωπικές. Ο Λαφαζάνης είναι «αυτός που θα έκανε ριφιφί στο Νομισματοκοπείο», ο Βαρουφάκης δεχόταν συνεχή πυρά για τα πουκάμισα του, χαρακτηρίζεται «νάρκισσος» και «κρυφοδραχμιστής», η Κωνσταντοπούλου «τρελή», «υστερικιά», ακόμα και «δικτάτορας» ή κάτι παρόμοιο, όταν επέμενε ως πρόεδρος της Βουλής να τηρούνται οι κανονισμοί, λίγο πριν ψηφιστεί το τρίτο μνημόνιο. Σήμερα, η Κωνσταντοπούλου επιδιώκεται να παρουσιαστεί ως «η τρελή που στρατολογεί ληστές τραπεζών».

Στο χθεσινό του άρθρο στο TPP, ο Κωνσταντίνος Πουλής σχολιάζει αναλυτικά την τάση της αντιμετώπισης της πολιτικής διαφωνίας την περίοδο των μνημονίων ως παραφροσύνη, την ψυχολογιοποίηση των αντιφρονούντων και την έννοια της, κατά τον Πάσχο Μανδραβέλη, «παλαβής αριστεράς». Η τακτική αυτή υπάρχει από την αρχή της κρίσης και συνεχίζεται μέχρι σήμερα (με τον μετά το 2015 ΣΥΡΙΖΑ να έχει αλλάξει στρατόπεδο και σε αυτό).

Ένα απλό παράδειγμα για το πώς εφαρμόζεται αυτή η τακτική και χάνεται η πολιτική ουσία, είναι η συνέντευξη του καθηγητή Οικονομικών στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο της Θράκης, Διονύση Χιόνη, στους Μπογδάνο και Πορτοσάλτε, το καλοκαίρι στον ΣΚΑΙ. Ο Χιόνης εμφανίζεται υπέρ της εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ και, μολονότι δεξιών πεποιθήσεων, για τον ΣΚΑΙ, είναι ένας αντιφρονών. Ο Πορτοσάλτε αναλαμβάνει δράση κι εκτός από το ότι δεν αφήνει τον καλεσμένο του να μιλήσει, επιχειρεί να αντικρούσει όλα τα επιχεριήματα που προσπαθεί να αρθρώσει αντιπαραθέτοντας ένα «είστε δραχμιστής κύριε».

Ένα ακόμα, είναι η πρόσφατη συνέντευξη του Γιάνη Βαρουφάκη στην εκπομπή «Καλημέρα Ελλάδα» του ΑΝΤ1, όπου, εκτός της «κοπτοραπτικής» που καταγγέλλει το DiEM25, υπήρχαν και τα εμβόλιμα σχόλια του «δημοσιογράφου» Χρήστου Κώνστα, που περηφανευόταν ότι έβγαλε πρώτος τον χαρακτηρισμό «Μπαρουφάκης».

Οι ταμπέλες είναι πολύ χρήσιμες για το κατεστημένο, γιατί αποπροσανατολίζουν τη συζήτηση και μειώνουν τη βαρύτητα των επιχειρημάτων του αντιφρονούντα. Κοινώς, περνάει στην κοινή γνώμη ένα «έλα μωρέ τώρα με την τρελή, τον νάρκισσο, ή τον δραχμιστή». Κι αν νομίζετε ότι αυτές οι στοχευμένες επιθέσεις δεν πιάνουν, μπορείτε να κοιτάξετε στο twitter, όπου έγινε πρώτο στα δημοφιλή το hashtag #Πλευση_ειδικότητες. Η προπαγάνδα περνάει, αλλιώς απλά, δεν θα την έκαναν (όπως έχει δηλώσει ο Μπογδάνος για παράδειγμα στο δημοψήφισμα «πήραμε το ναι στο 20% και το πήγαμε στο 38%»).

Και ακόμα και σε μια περίοδο «ηρεμίας» για το status quo, αν τα ελληνικά ΜΜΕ πρέπει να θυσιάσουν τη δημοσιογραφική δεοντολογία και το ήθος τους για να εξυπηρετήσουν κάθε λογής συμφέροντα (βλ. και το θέμα των πλειστηριασμών), είναι πάντα διαθέσιμα να το κάνουν.