Σε τηλεδιάσκεψη για την κατάσταση στα ελληνικά σύνορα συμμετείχαν την Πέμπτη ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη και ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης και Νότης Μηταράκης αντίστοιχα, παρουσία της επίτροπου Εσωτερικών Υποθέσεων Ίλβα Γιόχανσον, του αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Προώθηση του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής, Μαργαρίτη Σχοινά και της υφυπουργού Ευρωπαϊκών και Εξωτερικών Υποθέσεων της προεδρεύουσας Κροατίας Τερέτζια Γκρας εκ μέρους του Συμβουλίου. Συμμετείχαν επίσης ο εκτελεστικός διευθυντής της Frontex Φαμπρίς Λεζερί και ο επικεφαλής του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ (FRA) Μάικλ Φλάχερτι.
Κατά τη διάρκεια της τηλεδιάσκεψης, όπου αναλύθηκε η «άμεση» ανταπόκριση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην κρίση των ελληνοτουρκικών συνόρων, η Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων αναφέρθηκε σε «ανακοίνωση» της ελληνικής κυβέρνησης για την τύχη των ανθρώπων που πέρασαν τα ελληνικά σύνορα μέσα στον Μάρτιο, οι οποίοι με κυβερνητική απόφαση δεν είχαν δικαίωμα να αιτηθούν ασύλου όλο τον προηγούμενο μήνα.
«Λοιπόν, αυτό με το οποίο θα ήθελα να κλείσω, το οποίο είναι εξαιρετικά σημαντικό αυτό το διάστημα, είναι επίσης ότι πρέπει οι άνθρωποι να έχουν το δικαίωμα να αιτηθούν ασύλου. Καλωσορίζω θερμά την ανακοίνωση της ελληνικής κυβέρνησης που μου είπε γι’ αυτό μόλις τώρα, ότι οι νέες αφίξεις που ήρθαν εντός του Μαρτίου θα έχουν το δικαίωμα να αιτηθούν ασύλου. Είναι πολύ, πολύ σημαντικό. Αυτές τις εποχές, είναι σημαντικό να στεκόμαστε στις αξίες μας και τα θεμελιώδη δικαιώματα, όπως είπα και στην αρχή της ομιλίας μου» ανέφερε συγκεκριμένα η Γιόχανσον.
Σχετική αναφορά κάνει και το δημοσίευμα του Αθηναϊκού Πρακτορείου, αναφέροντας πως «Τόσο η κ. Γιόχανσον όσο και άλλοι ομιλητές καλωσόρισαν την ανακοίνωση της ελληνικής κυβέρνησης σύμφωνα με την οποία οι νέες αφίξεις του Μαρτίου θα έχουν το δικαίωμα αίτησης ασύλου».
Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί πως καμία τέτοια επίσημη ενημέρωση δεν έχει γίνει από την ελληνική κυβέρνηση, ενώ μόλις την Τρίτη, ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Νότης Μηταράκης δήλωσε πως «για τεχνικούς λόγους αυτοί που φτάνουν από σήμερα δεν θα μπορέσουν για κάποιο διάστημα να υποβάλουν αίτημα ασύλου, γιατί τα γραφεία ασύλου είναι κλειστά λόγω κορωνοϊού».
Την ίδια ώρα, δημοσιογραφικές πληροφορίες περιγράφουν τις μεθοδεύσεις της κυβέρνησης με ένα νέο νομοσχέδιο για τη διαδικασία ασύλου, με διατάξεις προβληματικές, τόσο ως προς τη σκοπιμότητα, όσο και προς την αποτελεσματικότητα και τη νομιμότητά τους, όπως αναφέρει αποκλειστικό δημοσίευμα της Εφημερίδας των Συντακτών. Σύμφωνα με αυτό, η κυβέρνηση σχεδιάζει την απόρριψη των αιτήσεων ασύλου που προέρχονται από ανθρώπους που έχουν ζήσει σε τρίτη χώρα για περισσότερο από δύο μήνες χωρίς να έχουν υποστεί δίωξη, την κατάργηση της προσωπικής συνέντευξης λόγω έλλειψης διερμηνείας σε μη επίσημη γλώσσα της χώρας καταγωγής, τη συρρίκνωση της νομικής βοήθειας στο δεύτερο βαθμό εξέτασης, καθώς και την παράταση της κράτησης. Διαβάστε περισσότερα στο δημοσίευμα της εφημερίδας.
Κατά την τοποθέτησή της, η Γιόχανσον αναφέρθηκε και στην οικονομική βοήθεια των 700 εκατομμυρίων ευρώ, σημειώνοντας ότι υπάρχουν αμέσως διαθέσιμα 350 εκατ. ευρώ για δυνατότητα υποδοχής στην ενδοχώρα, ενοικίαση στέγης, επίδομα, για 31 καταυλισμούς για την οικογενειακή προστασία, υπηρεσίες στην περιοχή Καρά Τεπέ στη Λέσβο, για πρόγραμμα ευάλωτων στέγης σε ξενοδοχεία.
Αναλυτικά, αναφορικά με τα 350 εκατ. ευρώ που είναι άμεσα διαθέσιμα, ανέφερε:
- Περί τα 190 εκατ. ευρώ για τη στήριξη των δομών υποδοχής στην ενδοχώρα και συγκεκριμένα ενοικιαζόμενα καταλύματα 25.000 κλίνων και βοήθεια σε μετρητά για 90.000 μετανάστες, μέσω του UNHCR.
- Περί τα 100 εκατ. ευρώ για τη στήριξη των δομών υποδοχής στην ενδοχώρα και συγκεκριμένα 31 κέντρων προσφύγων όπου η διαχείριση και οι υπηρεσίες παρέχονται από τον ΔΟΜ.
- Περί τα 25 εκατ. ευρώ για υποστήριξη σε βασικές δραστηριότητες προστασίας για οικογένειες και παιδιά, παροχή υπηρεσιών στην περιοχή Καρά Τεπέ στη Λέσβο υπό την αιγίδα του UNHCR.
- Περί τα 35 εκατ. ευρώ για την προσωρινή στέγαση σε ξενοδοχεία για τη μεταφορά των ευάλωτων ανθρώπων από τα κέντρα προσφύγων.
Ακόμη, για τα επιπλέον 350 εκατ. ευρώ:
- Τα 220 εκατ. ευρώ για την κατασκευή πέντε νέων ΚΥΤ πολλαπλών χρήσεων στα ελληνικά νησιά κατά τη διάρκεια του τρέχοντος έτους, για να προσφέρουν πολύ πιο επαρκείς υπηρεσίες με βάση τα πρότυπα διαμονής.
- Τα 10 εκατ. ευρώ για τις εκούσιες επιστροφές και τη βοήθεια επανένταξης.
- Τα 50 εκατ. ευρώ για την εξυπηρέτηση των νέων κέντρων προσφύγων και ειδών έκτακτης ανάγκης, τρόφιμα, μεταφορές, πρόσθετο προσωπικό ιατρικών ομάδων καθώς και αυξημένη υποστήριξη στην ελληνική υπηρεσία ασύλου.
- Τα 50 εκατ. ευρώ για την κάλυψη του κόστους εγκατάστασης και λειτουργίας των συνοριοφυλάκων και των αστυνομικών στα εξωτερικά σύνορα της Ελλάδας και της Βουλγαρίας (ISF Border & VISA).
- Τα 10 εκατ. ευρώ για την ευρωπαϊκή συνοριακή και ακτοφυλακή Frontex
- Τα 10 εκατομμύρια ευρώ στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο EASO για την ανάπτυξη εμπειρογνωμόνων στην Ελλάδα.
Επίσης, σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο, αναφέρθηκε στις ελλείψεις που υπάρχουν στους προσφυγικούς καταυλισμούς και στον κίνδυνο να υπάρξει τεράστια ανθρωπιστική κρίση αν υπάρξει προσβολή από τον κορονοϊό, τόσο για τους πρόσφυγες που ζουν εκτός ΕΕ, αλλά και στα ελληνικά νησιά σε απαράδεκτες συνθήκες.
Μίλησε ακόμη για την μετεγκατάσταση των ασυνόδευτων ανηλίκων, διευκρινίζοντας ότι 8 κράτη μέλη δεσμεύτηκαν να υποδεχθούν 1600 άτομα και η πρώτη μετεγκατάσταση θα γίνει αυτή ή την επόμενη εβδομάδα, απαντώντας στα ερωτήματα ευρωβουλευτών για το χρονοδιάγραμμα της μετεγκατάστασης των ασυνόδευτων ανηλίκων.
Σημειώνεται ακόμη ότι η Επίτροπος τάχθηκε υπέρ του να αξιολογείται η δουλειά που παρέχουν οι μετανάστες, γιατροί ή εθελοντές σε όλη την Ευρώπη οι οποίοι κινητοποιήθηκαν για να βοηθήσουν τα κράτη που τους φιλοξενούν και πρόσθεσε ότι θα κάνει διαβούλευση με συνδικάτα, εργοδότες για τη δυνατότητα συμβολής των μεταναστών που είναι ευάλωτοι στην αγορά εργασίας, για το πώς θα συμβάλουν στην ανάκαμψη της οικονομίας.
Άμεση μεταφορά των ευάλωτων μεταναστών και προσφύγων από τους καταυλισμούς
Αξίζει να σημειωθεί πως η Ευρωπαία Επίτροπος Γιόχανσον, παραχώρησε σχετικά με την κατάσταση του προσφυγικού στην Ελλάδα συνέντευξη στη γερμανική Deutsche Welle, καλώντας την Ευρωπαϊκή Ένωση να κάνει τα πάντα για να αποτρέψει ένα ξέσπασμα της πανδημίας του κορονοϊού στους προσφυγικούς καταυλισμούς.
Κατά τη συνέντευξή της, η Γιόχανσον υποστήριξε ότι η Κομισιόν συνεργάζεται με τις ελληνικές αρχές για ένα σχέδιο άμεσης αντίδρασης, ώστε «άμεσα να μεταφερθούν τα πιο ευάλωτα άτομα από τους καταυλισμούς σε ξενοδοχεία ή διαμερίσματα, και να μην επηρρεαστούν σε περίπτωση που ο κορονοϊός εμφανιστεί εντός των δομών», ενώ αναφέρθηκε και στην παροχή ιατρικού εξοπλισμού, ιατρικού προσωπικού και άλλων μέσων που θα διατεθούν άμεσα στις ελληνικές αρχές και στον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης και την UNHCR.
Σε ερώτηση για το εάν η Ελλάδα είναι υπεύθυνη για την κατάσταση, η Γιόχανσον απάντησε:
«Φυσικά, η ελληνική κυβέρνηση είναι υπεύθυνη για την κατάσταση στην Ελλάδα, αλλά δεν μπορούν να δράσουν μόνοι. Εμείς πρέπει να δείξουμε αλληλεγγύη. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρέχει πολλά χρήματα και υλικές ενισχύσεις στους ανθρώπους στο πεδίο που βοηθούν, εργάζονται νύχτα και μέρα για να τους βοηθήσουν. Εμείς πρέπει ακόμα να δεσμεύσουμε ΜΚΟ και τον ΟΗΕ να τους βοηθήσουν. Οι ελληνικές αρχές και η ελληνική κυβέρνηση είναι υπεύθυνοι, αλλά εμείς όλοι είμαστε υπεύθυνοι να δείξουμε πρακτική αλληλεγγύη απέναντι στην Ελλάδα και τους μετανάστες σε αυτούς τους υπεράριθμους καταυλισμούς τώρα αμέσως».