Η μέρα που το νερό έγινε εμπόρευμα

του Θάνου Καμήλαλη

Στα χρόνια της κρίσης, η μεγαλύτερη εταιρεία ύδρευσης της χώρας, που εξυπηρετεί πάνω από 4 εκατ. χρήστες έχει μεταμορφωθεί σε μία ιδιαίτερα επικερδή επιχείρηση, ξεχνώντας σχεδόν ολοκληρωτικά τους κοινωφελείς της σκοπούς. Το 2010 η ΕΥΔΑΠ διένειμε «μόλις» 4,2 εκατ. έσοδα που πολλαπλασιάστηκαν κατά 18 εκατ. το 2011, 21 εκατ. το 2012, 40 εκατ. το 2013 και 21 εκατ. το 2014 Η πολιτική αυτή συνεχίστηκε και από την διοίκηση του  Ιωάννη Μπενίση, στελέχους του ΣΥΡΙΖΑ: Το 2015 μοιράστηκαν 33 εκατ. στους μετόχους, ενώ το 2016 το ποσό ανέβηκε στα 40 εκατ. Η ραγδαία αύξηση των κερδών προήλθε από μία πολιτική αυστηρής λιτότητας στην εταιρεία, που μείωσε το προσωπικό της κατά περίπου 1.000 εργαζομένους και προχώρησε σε σημαντικές περικοπές στο πρόγραμμα επενδύσεων και τις υποδομές της.

Η τελευταία απόφαση για τη διανομή των 40 εκατ. πάρθηκε μετά από επιστολή των βασικών μετόχων της εταιρείας, δηλαδή του Υπουργείου Οικονομικών και του ΤΑΙΠΕΔ. Άλλωστε, η «επιστροφή κεφαλαίου» στους μετόχους αποτελεί μνημονιακή υποχρέωση και προβλέπεται στο Asset Development Plan του ΤΑΙΠΕΔ. Τα χρήματα θα καταλήξουν εν μέρει στα ταμεία του ελληνικού Δημοσίου (που κατέχει το 34% της εταιρείας μέχρι αυτό να μεταβιβαστεί στο Υπερταμείο), στο ΤΑΙΠΕΔ (που κατέχει το 27%), στον Πόλσον (10%), στη Eurobank (5%) και σε άλλους μετόχους με πολύ μικρότερο μερίδιο. Η επόμενη κίνηση που προβλέπει το σχέδιο του ΤΑΙΠΕΔ είναι η ιδιωτικοποίηση του 11% της εταιρείας, που ουσιαστικά θα σημάνει και την ιδιωτικοποίηση του νερού, αφού το υπόλοιπο ποσοστό θα βρίκσεται στο Υπερταμείο, όταν αυτό συσταθεί.

Το πρωί της Παρασκευής, η περιοχή γύρω από το Χρηματιστήριο Αθηνών, όπου θα διεξαγόταν η Γενική Συνέλευση της ΕΥΔΑΠ, ήταν αποκλεισμένη από αστυνομικές κλούβες και διμοιρίες των ΜΑΤ, που εμπόδιζαν την είσοδο χωρίς άδεια.
O χώρος του Χρηματιστηρίου επιλέχθηκε από τη διοίκηση της ΕΥΔΑΠ μετά την αναβολή της προηγούμενης Γενικής Συνέλευσης, την 1η Δεκεμβρίου, λόγω της παρουσίας των εργαζομένων και πολιτών που αντιδρούσαν στη διανομή των 40 εκατ. στους μετόχους. Έξω από το κτίριο συγκεντρώθηκαν από νωρίς οι εργαζόμενοι της εταιρείας, μέλη κινημάτων, πρωτοβουλιών και πολιτικών φορέων και πολίτες που αντιδρούν σε αυτήν την κίνηση. Μία κίνηση που αφενός μοιάζει αντίθετη στους κοινωφελείς σκοπούς της ΕΥΔΑΠ, αφετέρου μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την οικονομική της ευρωστία, οδηγώντας για πρώτη φορά την εταιρεία σε τραπεζικό δανεισμό.

Η εναλλακτική πρόταση

Ενδεικτική της κατάστασης είναι η παρέμβαση του προέδρου της Ομοσπονδίας των εργαζομένων της ΕΥΔΑΠ, Γιώργου Σινιώρη, ο οποίος μιλώντας στους μετόχους  υπογράμμισε την επικινδυνότητα  αυτής της απόφασης,  που απειλεί να επηρεάσει τόσο το επενδυτικό πρόγραμμα της εταιρίας και την μελλοντική οικονομική της ανεξαρτησία και ευρωστία όσο και για την κοινωνική της πολιτική και τον κοινωνικό της ρόλο που είναι καταστατική της υποχρέωση.  Οι εργαζόμενοι της εταιρείας κατέθεσαν στη Γενική Συνέλευση τη δική τους πρόταση για τη χρησιμοποίηση των κερδών της εταιρείας:

• 1). 12.000.000 εκατομμύρια Ευρώ για πρόσληψη εντός του Ιανουαρίου 1.000 εργαζομένων, με 1.000 Ευρώ το μήνα για ένα χρόνο.
• 2). 7.000.000 Ευρώ για κοινωνικό τιμολόγιο ώστε να μην υπάρχει πολίτης της Αττικής που αδυνατεί και του κόβεται το νερό.
• 3). 2.000.000 Ευρώ για να ανοίξουν δημόσιες  βρύσες σε όλες τις πλατείες της Αττικής.
• 4). 1.000.000 Ευρώ για αγορά γυάλινων κανατών και μπουκαλιών τα οποία θα διατεθούν σε όλα τα σχολεία και τις δημόσιες υπηρεσίες, ώστε να εμπεδωθεί η καταλληλόλητα, η ανωτερότητα και η αναγκαιότητα για νερό βρύσης.
• 5). 10.000.000 Ευρώ άμεση διάθεση σε επενδύσεις έργων βελτίωσης υποδομών ύδρευσης-αποχέτευσης.

Όπως καταγγέλλουν όμως οι εργαζόμενοι, η πρόταση τους απορρίφθηκε με συνοπτικές διαδικασίες και δεν τέθηκε καν σε ψηφοφορία.  «Αυτή η απόφαση που είναι ενάντια στο δημόσιο συμφέρον, δηλώνει με τον πιο κυνικό τρόπο ότι η ΕΥΔΑΠ χωρίς καν να έχει ξεκινήσει ο άμεσος έλεγχός της από τους δανειστές μέσω του Υπερταμείου, είναι ήδη έρμαιο στα χέρια των επιτήδειων που σε αυτές τις περιόδους οικονομικής ανασφάλειας αναζητούν σίγουρα και εγγυημένα κέρδη και ανελαστική «πελατεία» στις βρύσες μας» σχολιάζει η πρωτοβουλία πολιτών SAVEGREEKWATER. H πρωτοβουλία σημειώνει επίσης ότι η κίνηση  αυτή γίνεται «την ώρα που συμπολίτες μας βλέπουν την παροχή τους να διακόπτεται και αδυνατούν να έχουν πρόσβαση σε νερό».

Η αποτυχημένη επένδυση στην Attica Bank

Η κίνηση αυτή της διοίκησης της ΕΥΔΑΠ δεν είναι όμως η μόνη που προκαλεί ερωτηματικά. Στις αρχές της εβδομάδας έγινε γνωστό ότι η εταιρεία έχασε τα 17 εκατ. από τα 20 εκατ. που «επένδυσε» στην Attica Bank, μέσα σε μόλις 9 μήνες. Συγκεκριμένα, η ΕΥΔΑΠ έπειτα και από σχετική ερώτηση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς γνωστοποίησε χθες ότι «η σχετική ζημία απομείωσης όπως διαμορφώνεται σήμερα, 19 Δεκεμβρίου 2016, ανέρχεται σε 17 εκατ. ευρώ (τιμή κλεισίματος μετοχής Attica Bank ATE 16/12/2016). Η Εταιρεία κατά τη σύνταξη, για σκοπούς διοικητικής πληροφόρησης, των 9μηνων οικονομικών καταστάσεων, αναγνώρισε τη σχετική ζημία απομείωσης ποσού 17εκατ. ευρώ στα αποτελέσματα της περιόδου 1/1/2016-30/9/2016».

Παράλληλα, η ΕΥΔΑΠ έχει καταφέρει να δαπανά περισσότερα χρήματα για τη διαφήμιση της στα ΜΜΕ απ’όσα ξοδεύει για προγράμματα κοινωνικής πολιτικής. Φαίνεται ξανά ότι στη μεγαλύτερη εταιρεία ύδρευσης της Ελλάδα, το νερό γίνεται χρυσάφι