Η «νοθεία», το πραξικόπημα και οι μισές αλήθειες γύρω από τη Βολιβία

της Φραγκίσκας Μεγαλούδη

Ας δούμε κάποια στοιχεία λοιπόν και ας βγάλει ο καθένας τα συμπεράσματα του. Ποιός είναι ο οργανισμός ο οποίος αμφισβήτησε τις εκλογές στη Βολιβία και τον οποίο επικαλούνται όλοι οι δημοσιογράφοι; Ονομάζεται Organization of American States (OAS) και δημιουργηθηκε το 1948, όταν οι ΗΠΑ, υπο την αιγίδα του Υπουργού Εξωτερικών George Marshall, οργάνωσαν την πρώτη διεθνή σύσκεψη των κρατών της Λατινικής Αμερικής. Τότε υπογράφεται και ο καταστατικός χάρτης του Οργανισμού ο οποίος όριζε πώς ένας απο τους πρωταρχικούς σκοπούς ήταν η «υπεράσπιση της Λατινικής Αμερικής απο την απειλή του σοσιαλισμού».

Μπορεί τα δημοσιογραφικά μέσα να αναφέρονται στον OAS ως μια ανεξάρτητη αρχή με σκοπό την προάσπιση της δημοκρατίας στην Λατινική Αμερική, όμως στην ουσία πρόκειται για ένα ψυχροπολεμικό δημιούργημα που δρά ως το μακρύ χέρι της αμερικανικής επιρροής στη Νότια Αμερική. Η USAID είναι ένας απο τους βασικούς χρηματοδότες του οργανισμού και όπως αναφέρει στην επίσημη έκθεση της για το  2018 (η έκθεση έχει πλέον κατέβει απο το διαδίκτυο) η χρηματοδότηση του OAS δικαιολογείται επειδή « να προωθεί τα πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα των ΗΠΑ στο δυτικό ημισφαίριο περιορίζοντας την αντιαμερικανική επιρροή χωρών όπως η Βενεζουέλα». Υπάρχουν καταγγελίες για τον ρόλο του OAS στις εκλογές της Αιτής το 2000 όταν η αμφισβήτηση των τότε αποτελεσμάτων οδήγησε σε πολιτική αστάθεια με αποκορύφωμα το αιματηρό πραξικόπημα του 2004 με την στήριξη των ΗΠΑ.

Ας επιστρέψουμε όμως στη Βολιβία και ας δούμε τι συνέβη με τις εκλογές. Ολα σχεδόν τα δημοσιογραφικά μέσα κάνουν λόγο για διαδηλώσεις αγανακτισμένων πολιτών που κορυφώθηκαν όταν ο Εβο Μοράλες κέρδισε τις εκλογές με νοθεία. Ο OAS ήταν ο οργανισμός που έκανε τις καταγγελίες την επόμενη μέρα κιόλας των εκλογών, στις 21 Οκτωβρίου, βγάζοντας μια ανακοίνωση σύμφωνα με την οποία παρατηρήθηκε μια «περίεργη αλλαγή στην κατανομή των ψήφων». Και ενώ όλα τα δημοσιογραφικά μέσα αναφέρονται σε αυτήτην ανακοίνωση, ελάχιστοι θα γράψουνγια τη λεπτομερή ανάλυση που δημοσίευσε το επίσης αμερικανικό – με έδρα τηνΟυασινγκτον- Center for Economic and Policy Research (CEPR) και το οποίοστηνουσία αποδομεί τους ισχυρισμούς του OAS. Σύμφωνα λοιπόν με την στατιστική ανάλυση του CEPR,  τα πρώτα αποτελέσματα στις 20 Οκτωβρίου έδιναν 38.9 στον Μοράλες έναντι 51.4 του αντιπάλου του καθώς είχαν καταμετρηθεί 336,563 ψήφοι απο την πόλη  Cochabamba. Μέχρι το πρωι της 22ης Οκτωβρίου καταμετρήθηκαν άλλες 106,925 ψήφοι που τελικά έδωσαν την νίκη στον Μοράλες. Τα αποτελέσματα των εκλογών αυτών είναιδ ημόσια και προσβάσιμα σε όλους.

Η ανακοίνωση για νοθεία σύντομα θα γίνει πρωτοσέλιδο. Η ανάλυση του CEPR δεν θα ανφερθεί σχεδόν πουθενά. Αξίζει να σημειωθεί ότι ήταν ο ίδιος ο Μοράλες που είχε προσκαλέσει τον OAS να παρακολουθήσει τις εκλογές και να δημοσιεύσει την έκθεση του στις 12 Νοεμβρίου, αφού θα είχε ερευνήσει διεξοδικά τα αποτελέσματα. Η θητεία του Μοράλες, άσχετα με το αποτέλεσμα των εκλογών θα έληγε τον Ιανουάριο, οπότε θα υπήρχε αρκετός χρόνος να ξαναγίνουν εκλογές εαν η έκθεση του OAS το Νοέμβριο αμφισβητούσε το αποτέλεσμα. Παρόλα αυτά, ο OAS καταγγέλει παρατυπίες την επόμενη των εκλογών και η αντιπολίτευση οργανώνει διαδηλώσεις. Οι ΗΠΑ σπεύδουν να υιοθετήσουν την έκθεση και σχεδόν ταυτόγχρονα με τον OAS, στις 21 Οκτωβρίου, ο γερουσιαστής Rubio προειδοποιεί ότι ο Μοράλες θα νοθεύσει τις εκλογές επειδή τις έχασε.

Η αντιπολίτευση ζητάει επανάληψη των εκλογών και ο Μοράλες συμφωνεί. Και ενώ θα περίμενε κανείς να ξεκινήσουν οι συζητήσεις ώστε να οριστούν επαναληπτικές εκλογές , το σπίτι του Μοράλες πυρπολείται, η γερουσία διαλύεται και ο πρώην πρόεδρος της χώρας υποχρεώνεται να εγκαταλείψει τη Βολιβία με τη βοήθεια του Μεξικανού προέδρου και να καταφύγει στο Μεξικό.

Η συνέχεια είναι λίγο πολύ γνωστή σε όλους. Τα δημοσιογραφικά μέσα ελάχιστα αναφέρουν τις κινητοποιήσεις των πολιτών, για τις οποίες μαθαίνει κανείς πλέον μόνο στα μέσα δικτύωσης.

Ο OAS που μίλησε άμεσα για παρατυπίες στις εκλογές, απέφυγε να καταδικάσει τα επεισόδια στην Βολιβία και εξέδωσε ψήφισμα με το οποίο αρνείται να χαρακτηρίσει ως πραξικόπημα την εκδίωξη του Μοράλες απο την προεδρία. Και όλα αυτά, ενώ τοΜεξικό και η Ουρουγάη, μέλη επίσης του οργανισμού, χαρακτήρισαν την αποφαση του OAS να μην καταδικάσει τα γεγονότα στη Βολιβία ως μονόπλευρη και πολιτικά υποκινούμενη ενώ ο νεο-εκλεγμένος πρόεδρος της Αργεντινής δήλωσε ότι η έκθεση του OASγια τις εκλογές στη Βολιβία ήταν πολιτικά χειραγωγούμενη.

Μήπως τελικά μας λένε την μισή αλήθεια;