Η κεντρική τράπεζα της Ουκρανίας ανακοίνωσε ότι η PrivatBank δεν είχε ολοκληρώσει το πρόγραμμα ανακεφαλαιοποίησής της, γεγονός που οδήγησε την κυβέρνηση στην πλήρη κρατικοποίησή της, με την κυβέρνηση να δεσμεύεται για την πλήρη προστασία καταθετών, σε μία κίνηση που ήταν απαραίτητη για να «διατηρηθεί η σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος της χώρας».
Η κίνηση αυτή πραγματοποιείται σε συμφωνία με τους δύο ιδιοκτήτες της τράπεζας, Ιγκόρ Κολομόισκι και Γεννάδη Μπογκολούμποβ, που κατέχουν ένα χαρτοφυλάκιο με περιουσιακά στοιχεία από την παραγωγή πετρελαίου και σιδήρου, έως τα μέσα ενημέρωσης και χημικά.
Σύμφωνα με τους Financial Times, η επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας, Βαλέρια Γκοντάρεβα, δήλωσε πως η τραπεζα έχει υπονομευθεί από ευρείας κλίμακας δανεισμό προσώπων «κοντά στην τράπεζα». Οι ιδιοκτήτες δεν έχουν τηρήσει τις δεσμεύσεις τους για την ανακεφαλαιοποίηση της τράπεζας, συμπλήρωσε.
Οι πρακτικές δανεισμού που είχαν μεγάλο ρίσκο άφησαν ένα κεφαλαιακό κενό περίπου 5,65 δισεκ. δολαρίων στον ισολογισμό της PrivatBank την 1η Δεκεμβρίου, ενώ το 97% των εταιρικών δανείων είχε δοθεί σε επιχειρήσεις που συνδέονταν με τους μετόχους της, ανέφερε στην ανακοίνωσή της η κεντρική τράπεζα.
Η PrivatBank είναι το πετράδι του στέμματος της επιχειρηματικής αυτοκρατορίας του Ίγκορ Κολομόισκι, ενός πανίσχυρου μεγιστάνα που βρέθηκε σε μια παρατεταμένη διαμάχη πέρυσι με τον Ποροσένκο.
Όπως αναφέρει το δημοσίευμα των FT, η επίλυση των ζητημάτων αυτών της τράπεζας είναι κεντρικής σημασίας, για την εκκαθάριση του τραπεζικού συστήματος, που υλοποιείται στο πλαίσιο προγράμματος δανεισμού του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, ύψους 17,5 δισ. δολαρίων. Μάλιστα, το ΔΝΤ χαιρέτισε την κίνηση ως ένα σημαντικό βήμα για τη θωράκιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας της Ουκρανίας, προσθέτοντας ότι θα συνεχίσει να στηρίζει τη χώρα.
Η διάσωσή της, για την οποία ο υπουργός Οικονομικών δήλωσε ότι θα απαιτήσει τουλάχιστον 4,5 δισεκ. δολάρια από τον προϋπολογισμό, θα μπορούσε να συμβάλει να αποδεσμευθούν μεγαλύτερα κεφάλαια στο πλαίσιο του προγράμματος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου τον επόμενο χρόνο, αλλά θα μπορούσε να απειλήσει με περισσότερη αστάθεια. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν κατ’ επανάληψη ζητήσει πρόωρες εκλογές για να εκδιώξουν τη φιλοδυτική ηγεσία που ανέλαβε την εξουσία μετά τις διαδηλώσεις του 2014.
Ο Ποροσένκο κάλεσε τους περισσότερους από 20 εκατ. πελάτες της τράπεζας να «παραμείνουν ήρεμοι» και δήλωσε ότι είχε υποβάλει προσχέδιο τροπολογίας στο κοινοβούλιο με στόχο να δοθεί πρόσθετη προστασία στους καταθέτες.
Ο ηγέτης του αντιπολιτευόμενου Ριζοσπαστικού Κόμματος, Όλεγκ Λιάσκο επέρριψε στην κεντρική τράπεζα την ευθύνη για τα προβλήματα της PrivatBank, λέγοντας ότι «οι Ουκρανοί θα πρέπει να πληρώσουν για αυτά τα λάθη από την τσέπη τους». Άλλος βουλευτής της αντιπολίτευσης χαρακτήρισε την εξέλιξη «τη μεγαλύτερη ληστεία της χιλιετίας στον κρατικό προϋπολογισμό της Ουκρανίας».
«Είμαστε βέβαιοι ότι το να περάσει η τράπεζα σε κρατικά χέρια είναι ο μόνος δυνατός τρόπος για να σωθούν τα χρήματα των πελατών της τράπεζας και το χρηματοπιστωτικό σύστημα», ανέφερε η κεντρική τράπεζα.
«Πολύ μεγάλη για να καταρρεύσει»
Γελοιογραφία στην Ουκρανία που σατυρίζει τη «λύση» που δίνεται στην μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας από το κράτος
Βάσει των τραπεζικών μεταρρυθμίσεων που έχουν την υποστήριξη της Δύσης, η Ουκρανία προβλέπεται ότι θα κλείσει όποιες τράπεζες δεν μπορούν να πετύχουν τους στόχους της ανακεφαλαιοποίησης, αλλά η PrivatBank θεωρείται πολύ μεγάλη για να καταρρεύσει.
Ο πρόεδρος της PrivatBank, πάντως, αρνήθηκε ότι είχε δοθεί ένα τόσο μεγάλο ποσοστό δανείων σε εταιρίες που σχετίζονται με τους ιδιοκτήτες της και δήλωσε σε συνέντευξη τύπου ότι η βασική προτεραιότητα του Κολομόισκι είναι να καλυφθούν οι υποχρεώσεις της τράπεζας προς τους καταθέτες.
Η κεντρική τράπεζα είπε ότι η Ουκρανία είναι έτοιμη να παράσχει ρευστότητα στην PrivatBank, προσθέτοντας ότι δεν θεωρεί ότι η κρατικοποίησή της θα επηρεάσει σημαντικά την αγορά συναλλάγματος ή τα επίπεδα του πληθωρισμού. Ο υποδιοικητής της δήλωσε ότι η αντίδραση του τραπεζικού συστήματος είναι φυσιολογική.
Το κράτος θα εκδώσει νέα ομόλογα αξίας 43 δισεκ. γκρίβνια (1,6 δισεκ. δολάρια) στο πλαίσιο της ανακεφαλαιοποίησης, ενώ θα συμπεριλάβει στην εκ των έσω διάσωση (bail-in) τους κατόχους ομολογιών της PrivatBank αποτιμημένων σε ξένο νόμισμα. Σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών, η τράπεζα θα πουληθεί μόλις σταθεί και πάλι στα πόδια της.