του Παναγιώτη Παπαδομανωλάκη
Το «Σχέδιο νόμου για τροποποιήσεις του Κώδικα Εργατικής Νομοθεσίας της Ουκρανίας σχετικά με τη θέσπιση ουκρανικών αργιών» κατατέθηκε στις 13 Φλεβάρη στην Επιτροπή Κοινωνικής Πολιτικής και Προστασίας της ουκρανικής Ράντα, ως αρμόδιας να το εξετάσει. Το νομοσχέδιο κατέθεσαν η Οξάνα Σαβτσούκ, του κόμματος «Σβόμποντα» (πρώην Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα Ουκρανίας), η Ναταλία Πίπα, η Σολομία Μπομπρόβσκα και ο Γιάροσλαβ Γιουρτσίσιν, του φιλοευρωπαϊκού κόμματος «Φωνή» ή «Ψήφος», ο Ιχόρ Χουζ, πρώην μέλος του ακροδεξιού «Λαϊκού Μετώπου» και νυν βουλευτής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας «Για το Μέλλον» και ο Γιάροσλαβ Γιουρτσίσιν, βουλευτής του κυβερνώντος κόμματος «Υπηρέτης του Λαού».
Το επεξηγηματικό σημείωμα αναφέρει πως η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας «καθιερώθηκε από το κατοχικό καθεστώς της Μόσχας για να προωθήσει τη δική του άποψη για το ρόλο και τη θέση της γυναίκας», αφού «εισήχθη με πρωτοβουλία της Κλάρα Τσέτκιν το 1921, σε σύνδεση με την έναρξη της επανάστασης του Φεβρουαρίου στη Ρωσία το 1917». «Αντίθετα, πιστεύουμε ότι θα ήταν πιο σωστό να γιορτάζουμε την Ημέρα της Ουκρανής Γυναίκας την ημερομηνία γέννησης της πιο διάσημης Ουκρανής συγγραφέως και δημόσιας προσωπικότητας, της Λέσια Ουκρανίκα, δηλαδή στις 25 Φεβρουαρίου», αναφέρουν. Μάλιστα, προτείνουν αντί της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας, «να τιμάται η μνήμη του Μεγάλου Βάρδου (Κομπζάρ) Τάρας Σεβτσένκο στα γενέθλιά του, 9 Μαρτίου». Ο Τάρας Σεβτσένκο τιμάται ως εθνικός ποιητής της Ουκρανίας και γεννήτορας της λογοτεχνίας στην ουκρανική γλώσσα.
Στη θέση της Εργατικής Πρωτομαγιάς, όπως προτείνεται από τους συντάκτες του νομοσχεδίου, «θα πρέπει να αναγνωριστεί επίσημα η Ημέρα της Μητέρας, η οποία γιορτάζεται παραδοσιακά από τους Ουκρανούς για πάνω από εκατό χρόνια».
«Τον Μάιο, θα πρέπει επίσης να απαλλαγούμε από τους εορτασμούς της “Ημέρας της Νίκης κατά του Ναζισμού στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο” στις 9 Μαΐου, η οποία η οποία χρησιμοποιείται από το καθεστώς της Μόσχας ως η κύρια ιδεολογική επίθεση υπό τα συνθήματα της “καταπολέμησης του ναζισμού και του φασισμού”» αναφέρει επίσης το επεξηγηματικό σημείωμα, προτείνοντας αντ΄ αυτής τον εορτασμό (χωρίς αργία) της αντικομμουνιστικής «Ημέρας της Ευρώπης», στις 8 Μαΐου, που χρησιμοποιείται από την ΕΕ για την εξίσωση φασισμού-κομμουνισμού.
Οι βουλευτές αναφέρουν πως «σκοπός του σχεδίου νόμου είναι η καθιέρωση των ουκρανικών αργιών και η εξάλειψη της κληρονομιάς του αποικιοκρατικού παρελθόντος στην πολιτιστική ζωή και την καθημερινή ζωή ώστε να ξεκαθαρίσει το κρατικό ημερολόγιο από τις ημερομηνίες που επέβαλε το παρελθόν, καθώς και να αναγνωρίσει τις καθιερωμένες παραδόσεις και τις ρίζες της ιστορικής μνήμης στον πολιτιστικό χώρο της Ουκρανίας». Η πρωτοβουλία κινείται στο πλαίσιο των πολιτικών «αποκομμουνιστοποίησης» και «απορωσοποίησης», οι οποίες ξεκίνησαν μετά τα γεγονότα του 2014, στο Μαϊντάν του Κιέβου, οι οποίες έχουν οξυνθεί τον τελευταίο χρόνο, μαζί με την κλιμάκωση του πολέμου, με τα ονόματα οικισμών, δρόμων, πλατειών και πάρκων να αλλάζουν, καθώς και μνημεία και αναμνηστικές πλάκες που συνδέονται με τη Ρωσία ή τη Σοβιετική Ένωση να αφαιρούνται.
Χαρακτηριστικά, η Βερκόβνα Ράντα επανέφερε στην πόλη Νόβογκραντ-Βολίνσκι το όνομα Ζβιάγκελ, ενώ στο Χάρκοβο ξηλώθηκε προτομή του Αλεξάντερ Πούσκιν και μνημείο του σοβιετικού στρατάρχη του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, Γκεόργκι Ζούκοφ. Πριν την εφαρμογή των νόμων «αποκομμουνιστικοποίησης» δεκάδες τοπωνύμια έφεραν το όνομα της Κλάρα Τσέτκιν. Πλέον οι οδοί με το όνομα της φεμινίστριας επαναστάτριας έχουν μετονομαστεί, με μοναδικές εξαιρέσεις τους ομώνυμους δρόμους στις ελεγχόμενες από τη Ρωσία πόλεις Λουγκάνσκ, Ντόνετσκ και Συμφερόπολη.
Όπως δήλωσε η Επιτροπή στο Ουκρανικό Πρακτορείο Ειδήσεων, «το σχέδιο νόμου θα εξεταστεί από την επιτροπή εντός ενός μήνα» από την ημερομηνία κατάθεσής του, στις 14 Φεβρουαρίου. Αν το νομοσχέδιο εγκριθεί η Ουκρανία θα έχει 10 συνολικά ημέρες αργίας καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους: Πρωτοχρονιά, Χριστούγεννα, στις 7 Ιανουαρίου και 25 Δεκεμβρίου, Ημέρα της Ουκρανής Γυναίκας στις 25 Φεβρουαρίου, Ημέρα του Σεφτσένκο στις 9 Μαρτίου, Ημέρα της Μητέρας τη Δεύτερη Κυριακή του Μαΐου, Ημέρα Συντάγματος της Ουκρανίας στις 28 Ιουνίου, Ημέρα του Ουκρανικού Κράτους στις 28 Ιουλίου, Ημέρα Ανεξαρτησίας της Ουκρανίας στις 24 Αυγούστου και Ημέρα υπερασπιστή της Ουκρανίας στις 14 Οκτωβρίου.
O Βολοντίμιρ Τυλίστσακ, αναπληρωτής επικεφαλής του Ουκρανικού Ινστιτούτου Εθνικής Μνήμης (UINP), κεντρικό όργανο της εκτελεστικής εξουσίας για την εφαρμογή της κρατικής πολιτικής στον τομέα της αποκατάστασης και διατήρησης της εθνικής μνήμης, οι δραστηριότητες του οποίου κατευθύνονται και συντονίζονται από το Υπουργικό Συμβούλιο της Ουκρανίας μέσω του Υπουργού Πολιτισμού, δήλωσε ότι «η Ουκρανία πρέπει να απομακρυνθεί από τις σοβιετικές ερμηνείες και προσεγγίσεις για τον εορτασμό των εορτών», αλλά η αλλαγή του καταλόγου των αργιών «δεν θα λύσει από μόνη της το πρόβλημα», καθώς είναι απαραίτητο να αλλάξει συνολικά το σύστημα των αργιών, το οποίο θα καλύπτει όλες τις «σημαντικές πτυχές της ουκρανικής ιστορίας, της καθημερινής ζωής και του μέλλοντος». Υπενθύμισε, δε, ότι το Ινστιτούτο είχε προτείνει από το 2017 την κατάργηση της Ημέρας της Γυναίκας, της Ημέρας της Νίκης και της Εργατικής Πρωτομαγιάς.
Ο Βιατσεσλάβ Βολοντίν, πρόεδρος της Κρατικής Δούμας της Ρωσικής Ομοσπονδίας, σχολίασε μέσω Telegram, πως «στην Ουκρανία, όλα ξεκίνησαν με την απαγόρευση της ρωσικής γλώσσας. Στη συνέχεια, το καθεστώς του Κιέβου κατεδάφισε τα μνημεία των απελευθερωτών της χώρας από τους Ναζί. Αντ’ αυτού, έστησε μνημεία για τον Μπαντέρα, τον Σούκεβιτς και άλλους εγκληματίες, κάνοντάς τους ήρωες. Στη συνέχεια διέλυσαν την Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας. Δεν σταμάτησαν εκεί. Άρχισαν να καταστρέφουν τον ντόπιο πολιτισμό μας, ο οποίος δεν μπορεί να χωριστεί σε ρωσικό και ουκρανικό – έχουμε κοινό πολιτισμό και πίστη. Δεν περιορίστηκαν μόνο στον αποκλεισμό των κλασικών μας βιβλίων από το σχολικό πρόγραμμα, αλλά άρχισαν να μετονομάζουν πόλεις και δρόμους».
«Σήμερα, πρόκειται να ακυρώσουν την Ημέρα της Νίκης στις 9 Μαΐου. Η Ρωσία, η Ουκρανία και η Λευκορωσία υπέφεραν περισσότερο από όλους στον Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο. Εκατομμύρια άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, πόλεις καταστράφηκαν και χωριά κάηκαν. Η μνήμη της νίκης ενώνει τους λαούς των χωρών μας. Δεν καθησυχάζει όμως το σημερινό καθεστώς του Κιέβου με επικεφαλής τον Ζελένσκι. Έχουν διαπράξει πολλά εγκλήματα, αλλά η ματαίωση της Ημέρας της Νίκης είναι η πιο κατάπτυστη πράξη απέναντι σε εκείνους που έδωσαν τη ζωή τους για να απελευθερώσουν τον κόσμο από τον ναζισμό», κατέληξε ο Ρώσος πολιτικός.
Αξίζει να αναφερθεί πως η Ημέρα της Νίκης, η Εργατική Πρωτομαγιά και η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας γιορτάζονται ως επίσημες αργίες στη Ρωσία, από την εποχή της Σοβιετικής Ένωσης. Ιδιαίτερα η 9η Μάη, όπου ιστορικά γίνεται μια μεγάλη παρέλαση με τη συμμετοχή των επιζώντων του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου και των συγγενών τους, καθώς και λαϊκών οργανώσεων, έχει λάβει ακόμα μεγαλύτερη απήχηση εκεί τον τελευταίο χρόνο.
Ο ουκρανικός λαός φαίνεται επίσης να είναι αντίθετος με την κατάργηση της Ημέρας της Γυναίκας. Σύμφωνα με δημοσκόπηση, που πραγματοποιήθηκε μέσω της εφαρμογής για κινητά Diya, το 62% των Ουκρανών τάχθηκε υπέρ της διατήρησης της 8ης Μαρτίου ως επίσημη αργία, ενώ το 33% των συμμετεχόντων στην έρευνα ψήφισαν η μέρα να γίνει εργάσιμη και το 5,15% δηλώνουν αναποφάσιστοι. Οι ψήφοι τους θα ληφθούν υπόψη από τη βουλή, υπόσχεται ο υπουργός Ψηφιακού Μετασχηματισμού, Μιχάιλο Φεντόροφ, παραδεχόμενος ότι πρόκειται για ποσοστό ρεκόρ. Όποιο και αν είναι το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας στη Ράντα, το σίγουρο ήταν πως η αργία της Ημέρας της Γυναίκας ντε φακτο δεν θα τηρούταν ούτε φέτος, όπως άλλωστε και πέρυσι, λόγω της επιβολής του στρατιωτικού νόμου.