συνέντευξη στους Κωνσταντίνο Πουλή και Θάνο Καμήλαλη
«Αυτές οι πολύ δημοκρατικές δομές και διαδικασίες, που ξεβολεύουν πολύ κόσμο, είναι που μας αρέσουν περισσότερο» τόνισε η τυπικά επικεφαλής του σχήματος, Μαρία Κέκη και εξήγησε πώς λειτουργεί η «Πόλη Ανάποδα»:
«Αποφασίσαμε, από την ίδρυσή μας το 2019 αλλά και σε αυτήν την εκλογική αναμέτρηση, να συνεχίσουμε το μοντέλο της συλλογικής εκπροσώπησης. Αυτό, για εμάς είναι ένα μοντέλο λειτουργίας και συμβολικό και πρακτικό, το οποίο αναδεικνυέι το γεγονός ότι δεν είμαστε ένα σχήμα ηγεσίας γύρω από έναν κεντρικό αρχηγό, υπό τον οποίον συσπειρώνεται το ψηφοδέλτιο ή ο κόσμος της παράταξης, αλλά ένα σχήμα συλλογικό, που λειτουργεί από τα κάτω, με συνελεύσεις, δομές λειτουργίας. Από την άλλη, υπάρχει και πρακτικός λόγος, γιατί τα μέλη της συλλογικής εκπροσώπησης είμαστε… κανονικοί άνθρωποι. Δεν είμαστε Golden Boys, με επιχειρήσεις κλπ και μία άνεση να τα αφήσουμε όλα πίσω μας και να κάνουμε προεκλογική περίοδο. Οπότε αυτό μας βοηθάει στον διαμοιρασμό τον ρόλων και της εκπροσώπησης του σχήματος προς τα έξω».
Για το αν είναι δύσκολη η λήψη αποφάσεων όταν κατατίθενται πολλές διαφορετικές απόψεις και δεν υπάρχει κεντρική «γραμμή», απάντησε: «Οι αντιθέσεις πάντα είναι ένα βήμα για να φτάσεις και στη σύνθεση. Μέσα από τον δημοκρατικό διάλογο κάπου καταλήγουμε. Φυσικά υπάρχουν και διαδικασίες ψηφοφοριών για να προχωράμε σε λύσεις. Φυσικά πάντα, αυτό που επιλέγουμε είναι να δοθεί μια συνθετική γραμμή, να προχωρήσουμε μπροστά ενωτικά. Το ανώτατο όργανο του σχήματος είναι η Συνέλευση των μελών του, έχουμε κάνει 17-18 γενικές συνελεύσεις μέσα σε αυτά τα τέσσερα χρόνια, οι οποίες, από το 2019 μέχρι σήμερα, όλο και μαζικοποιούνται και αυξάνονται τα μέλη του σχήματος. Φυσικά, για την εβδομαδιαια λειτουργία του σχήματος αλλά και την προετοιμασία του εκπροσώπου μας στο Δημοτικό Συμβούλιο, υπάρχει το Συντονιστικό του σχήματος, το οποίο συνεδριάζει ανά μία, ανά δύο εβδομάδες, για να αποφασίζει τα ζητήματα της περιόδου και το πώς προχωράμε στο σύντομο χρονικό διάστημα, αλλά και η δημοτική ομάδα που διαβάζει και αποφασίζει για τα θέματα του δημοτικού συμβουλίου. Όλα αυτά επικυρώνονται από τη Γενική Συνέλευση. Δηλαδή είναι ένα συνεχές πάρε-δώσε μεταξύ των δομών και των ομάδων που έχουμε βρει για να προχωράμε στο καθημερινό επίπεδο, αλλά και τη Γενική Συνέλευση που αποφασίζει για τα μεγάλα και σημαντικά.»
Για το πώς βγήκε το πρόγραμμά με τις θέσεις του σχήματος ενόψει των εκλογών, εξήγησε: «Στο Ανάποδο Πρόγραμμα λοιπόν, χωρίστηκαν οι θεματικές και ανοίχηκε σε διαβούλευση. Δηλαδή δημιουργήθηκε ένα κοινό αρχείο, υπήρχε online και μέσα σε αυτό, μπορούσαν τα μέλη αλλά και κόσμος εκτός σχήματος που έχει μία ευαισθησία σε ένα πεδίο, π.χ στον Πολιτισμό, η μία εξειδίκευση (έχουμε π.χ. μουσειολόγους στο σχήμα), μπορούσαν να μπουν και να καταθέσουν τις προτάσεις τους. Έγιναν επίσης θεματικές συναντήσεις, δύο για κάθε θεματική του προγράμματος, ώστε να βρεθούν μέλη του σχήματος ή και κόσμος γύρω από αυτό που ήθελε να συνεισφέρει, ώστε να κατατεθούν απόψεις. Οπότε υπήρχε μία συνεχής διαβούλευση για μήνες και στη συνέχεια επικυρώθηκε και από τη Γενική Συνέλευση πριν μερικούς μήνες».
«Για να αλλάξει το μοντέλο διοίκησης, πρέπει να υπάρξει οργανωμένη κοινωνία και μαζικοί αγώνες» – Τα παραδείγματα σε Χαριλάου και Κρυονέρι
Από τη πλευρά του, ο Θανάσης Μαρίνης, μέλος του σχήματος, αναφέρθηκε στη διαφορετική προσσέγγιση του σχήματος σε θέματα που αφορούν γειτονιές της πόλης, εστιάζοντας και σε περιπτώσεις όπου, μετά από διαδοχικές κινητοποιήσεις των κατοίκων, σημειώθηκαν μικρές νίκες:
«Το διαφορετικό στο πώς αντιλαμβανόμαστε εμείς την τοπική κοινωνία και την παρέμβαση του Δήμου, είναι ότι δεν έχουμε εμφανιστεί ως Μεσσίες, όπως κάνουν οι περισσότεροι. Αυτοί, λένε στον κόσμο να μην ασχολείται, λένε ότι η πολιτική δεν είναι για την κοινωνία, δεν είναι, για παράδειγμα, για τις γυναίκες στο Κρυονέρι – αναφέρω μία περιοχή όπου έχουμε παρέμβαση – δεν είναι για τους ανθρώπους από τις γειτονιές, δεν είναι για εμάς. Λένε ότι “εμείς είμαστε ειδικοί, θα σας λύσουμε τα προβλήματα”. Δεν τα λύνουν ποτέ, γιατί αυτοί έχουν κρατήσεις από οικονομικά συμφέροντα. Εμείς δοκιμάσαμε το άλλο. Πέρα από το πρόγραμμα, το οποίο είναι προϊόν δημοκρατικής συζήτησης, με κινήματα, φορείς, συλλογικότητες της πόλης, με την επιστημονική κοινότητα, κάναμε το ανάποδο. Πήγαμε εμείς στις γειτονιές. Όταν μάθαμε π.χ για ένα θέμα στην περιοχή της “Αλυσίδας” στη Χαριλάου, ότι ενώ ήταν χαρακτηρισμένο νηπιαγωγείο, η διοίκηση Ζέρβα θέλει να το δώσει σε εργολάβους για να σηκώσουν πολυκατοικίες, γιατί το real estate είναι σε άνθηση, πήγαμε εμείς στη γειτονιά, ενημερώσαμε τους κατοίκους, κάτι που όφειλε ο Δήμος να το κάνει και δεν το έκανε και δεν τους προτείναμε να τους λύσουμε το πρόβλημα εμείς, αλλά με τη βοήθεια της “Πόλης Ανάποδα”, την εμπειρία και τις προτάσεις που έχουμε να βοηθήσουμε και να ξεκινήσει ο αγώνας. Έτσι ξεκινήμα με Πρωτοβουλία κατοίκων στην περιοχή, υπογραφές, τοπικές πορείες, κάθε εβδομάδα κινητοποίηση και από εκεί που ο Ζέρβας ήταν εχθρικός, ανένδοτος, έλεγε το κλασικό ότι «δεν υπάρχουν λεφτά», εν τέλει μέσα από κοινωνική πίεση βρήκε τα λεφτά, το νηπιαγωγείο αποφασίστηκε να γίνει, μέσα από το Δημοτικό Συμβούλιο. Αυτή η νίκη έδωσε την ώθηση και πλέον έχουμε αναπτύξει τον αγώνα μας σε άλλες γειτονιές με τον ίδιο τρόπο. Νομίζω ότι αυτή είναι μία παράδοση που έχει χάσει η Αριστερά.
Ένα άλλο παράδειγμα είναι στο Κρυονέρι. Η περιοχή είναι στην Άνω Τούμπα, ψηλά στο δάσος κοντά, έχει και ρέματα. Πάλι εμφανίστηκε εργολάβος, από το περιβάλλον του δημάρχου, ο οποίος ήθελε να σηκώσει πολυκατοκίες δίπλα στο ρέμα. Και μιλάμε για μια εποχή οπου βλέπουμε πόση προστασία θέλουν αυτά τα ζητήματα. Άλλες παρατάξεις είπαν, είτε “βάλτε λεφτά να πάρετε εσείς το οικόπεδο”, δηλαδή αστεία πράγματα, είτε ότι θα δουν το θέμα θεσμικά. Εμείς θεωρούμε ότι το θεσμικό ζήτημα είναι συμπληρωματικό, το βασικό είναι πολιτική πίεση. Προτείναμε το άλλο ξανά, έχοντας και την εμπειρία του προηγούμενου αγώνα. Πρωτοβουλία στην περιοχή, υπογραφές, κινητοποιήσεις των κατοίκων, συζητήσεις, παρουσία στο δημοτικό συμβούλιο. Το ζήτημα ήταν πολύ δύσκολο, γιατί ο εργολάβος μας έλεγε ότι ήδη είχε συμφωνήσει να πουλήσει διαμερίσματα. Είχε βάλει πινακίδα, είχε το πρότζεκτ έτοιμο… Μετά από δύο χρόνια, μπήκαν μπροστά οι γυναίκες της περιοχής, δώσανε μάχη, είδανε ότι έχουνε δύναμη. Να πούμε ότι έχουν ενθουσιαστεί από αυτό, γιατί αυτήν τη στιγμή ο εργολάβος έχει κατεβάσει την πινακίδα. Και πήρε μια κάτοικος από την περιοχή τηλέφωνο, δήθεν να αγοράσει διαμέρισμα και της ειπε ότι “δεν ξέρουμε τι θα γίνει, δεν προχωράει”. Στην περιοχή αυτήν τη στιγμή υπάρχει ενθουσιασμός, γιατί ο απλός κόσμος είδε ότι έχει δύναμη, Τόσα χρόνια του έλεγαν ότι “δεν μπορείς να κάνεις τίποτα” και τώρα βλέπει ότι κάτι μπορεί να κάνει.
Προσπαθούμε δηλαδή να φτιάξουμε ένα δίκτυο. Υπάρχουν 5-6 ανάλογες Πρωτοβουλίες, είτε για ελεύθερους χώρους, ρέματα, σχολική στέγη, παιδικές χαρές. Κοινωνικές δομές και περιβάλλον. Πρωτοβουλίες με τις οποίες έχουμε αλληλεπίδραση. Και προσπαθούμε επίσης να τις μπολιάσουμε με το παραπάνω πολιτικό σχέδιο, ότι πρέπει δηλαδή να ενωθούνε και να συντονιστούν αυτές οι Πρωτοβουλίες και μαζί με αυτοδιοικητικά σχήματα και άλλες συλλογικότητες να δώσουν μάχες και για τα πιο μεγάλα ζητήματα, όπως είναι το fly over ή όπως είναι η ΔΕΘ που θέλουμε να γίνει Μητροπολιτικό Πάρκο».
Τόνισε, κλείνοντας την τοποθέτησή του, ότι «για να αλλάξει το μοντέλο διοίκησης, πρέπει να υπάρξει οργανωμένη κοινωνία και μαζικοί αγώνες. Γιατί απέναντί μας έχουμε ισχυρά συμφέροντα που κερδίζουν από όλα αυτά».
«Ανάταση απέναντι στη μιζέρια και τη στεναχώρια»
Για το ποιο είναι το πιο σημαντικό πρόβλημα της Θεσσαλονίκης σήμερα, η Μαρία Κεκή τόνισε πως «το νούμερο ένα πρόβλημα της πόλης αυτήν τη στιγμή, νομίζω ότι είναι η μιζέρια και η στεναχώρια. Στη Θεσσαλονίκη βγαίνεις από το σπίτι και δεν ξέρεις αν θα υπάρχει λεωφορείο να μπεις ή θα περιμένεις μισή ώρα, αν θα έχεις κάπου να σταθείς να μην σε φάει το λιοπύρι το καλοκαίρι στον καύσωνα, η πόλη ζέχνει, βρομάει σαν σκουπιδότοπος, δεν υπάρχει μέρος που να είναι καθαρό. Είναι μία δυστοπική συνθήκη, η Θεσσαλονίκη, μετά από και αυτήν την τετραετία ειναι πολύ άσχημη η κατάσταση. Είναι που είναι η πόλη σε κακή κατάσταση, η ανθεκτικότητά της μετά τον Ζέρβα έχει φτάσει σε πολύ χαμηλά σημεία». Συνέχισε λέγοντας ότι «νομίζω ότι το πολύ βασικό ζήτημα και αυτο που δίνει μεγάλη ελπίδα, είναι ότι μπορούμε και δημιουργούμε προοπτική. Μπορούμε και δημιουργούμε μια αισιοδοξία νίκης, μία ανάταση για το ότι οι αγώνες κερδίζουνε, το ότι μπορούμε να κάνουμε βηματα για να βελτιώσουμε άμεσα την καθημερινότητα μας, αυτή η αίσθηση, αυτό το συναίσθημα για εμένα είναι το πιο σημαντικό.»
Για το τεράστιο πρόβλημα στις συγκοινωνίες της Θεσσαλονίκης, η Μαρία Κέκη τόνισε πως «αυτό που λέμε εμείς είναι ότι η έμφαση θα πρέπει να δοθεί σε Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, σε εναλλακτικά μέσα όπως το ποδήλατο και όχι στα Ι.Χ. Άρα, μειώνοντας τον χώρο που δίνουμε στα Ι.Χ και ενίσχυση των ΜΜΜ. Αυτό σημαίνει ενίσχυση του ΟΑΣΘ και εκεί ο Δήμος μπορεί να απαιτήσει πράγματα από το κεντρικό κράτος, κατά βάση χρειάζεται οδηγούς και στόλο».
Ειδική αναφορά έκανε και στα σχεδια για το έργο του «fly over», ενός «υπερυψωμένου αυτοκινητοδρόμου», έργου ύψους 500 εκατ. ευρώ, κόστος που αναμένεται να αυξηθεί στη συνέχεια. Η «Πόλη Ανάποδα» δήλωσε ότι εναντιώνεται σε αυτό, όχι μόνο λόγω του εξαιρετικά μεγάλου κόστους, με μικρό όφελος για την κυκλοφορία, αφού από τον νεό αυτυοκινητόδρομο θα περνούν μόνο μικρά Ι.Χ, αλλά και λόγω της επιπλέον ρύπανσης, που θα κατευθύνεται στον αστικό αστό, όπως υποστηρίζει.
«Εμείς αυτό που λέμε είναι τα 500 εκατ. να πάνε για την κατασκευή δικτύου τραμ. Ένα μέσο ήπιας κυκλοφορίας, ένα μέσο σταθερής τροχιάς» τόνισε η τυπικά επικεφαλής του σχήματος. Σημείωσε ότι για τις κυκλοφοριακές παρεμβάσεις στην πόλη «χρειάζεται ένα ολοκληρωμένο συγκοινωνιολογικό σχέδιο» και πρόσθεσε πως «το κομμάτι του κυκλοφοριακού στο πρόγραμμά μας γράφτηκε και από ανθρώπους με εξειδικευμένες γνώσεις. Έχουμε ανθρώπους στο σχήμα που έχουν αυτές τις εξειδικεύσεις και επιστημονικό δυναμικό από το ΑΠΘ. Αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε είναι και με μη μέλη του σχήματος, ανθρώπους που δεν είναι στο σχήμα αλλά είναι φιλικά προσκείμενοι και θέλουν να συμβάλλουν σε αυτό, να τους καλούμε και να μας βοηθάνε στις διεργασίες, να βάζουνε την επιστημονική τους γνώση σε αυτό».
«Εμείς αυτό που θέλουμε είναι να έχουμε εμπεριστατωμένες θέσεις, δεν θέλουμε να λέμε απλά ωραίες ιδέες» τόνισε επίσης.
Το αίτημα για Μητροπολιτικό Πάρκο στον χώρο της ΔΕΘ
Μία από τις πιο προβεβλημένες θέσεις της «Πόλης Ανάποδα», που όπως λένε τα μέλη της πλέον προκαλεί μεγάλη αποδοχή, είναι η θέση για μετακίνηση της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης και δημιουργια ενός Μητροπολιτικού Πάρκου στην «καρδιά» της πόλης. Ο Θανάσης Μαρίνης εξήγησε σχετικά:
«Είναι από τις εμβληματικές, κεντρικές θέσεις του σχήματος. Και όσο περισσότερο το θέτουμε, συναντάει μεγάλη αποδοχή και έχει ασκήσει πιέσεις και στις κυρίαρχες παρατάξεις που κατεβαίνουν. Εντάξει ο Ζέρβας είναι με το τσιμέντο, οι άλλοι δύο που κατεβαίνουν, Πέγκας και Αγγελλούδης, κάτι πανε να ψελλίσουν. Εμείς αυτό που λέμε είναι: Ξεκινάμε από το προβλημα ότι η Θεσσαλονίκη είναι στις τελευταίες θέσεις πανευρωπαϊκά σε ποσοστά πρασίνου. Αυτό δεν είναι θέμα απλά αισθητικής, είναι θέμα δημόσιας Υγείας. Υπάρχουν αλγόριθμοι του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας που λένε ότι 1.000 άνθρωποι πεθαίνουν στην πόλη λόγω επιβαρυμένης ατμόσφαιρας. Όταν το βλέπεις αυτό και σε ενδιαφέρει η κοινωνική ανάγκη και όχι τα συμφέροντα του Real Estate λες “πού θα κάνω πράσινο”.
Λέμε ότι η ΔΕΘ είναι από τους τελευταίους χώρους, ίσως ο τελευταίος χώρος ο οποίος μπορεί να γίνει πράσινος. Κι όταν λέμε πράσινο δεν εννοούμε γκαζόν, εννοούμε δέντρα μεσαία και ψηλά, κανονικό πάρκο μητροπολιτικό. Να συνδέει Σέιχ Σου, Πανεπιστήμια και Παραλία. Αυτό θα βοηθήσει πάρα πολύ και στη μάχη που δίνουμε απέναντι στην κλιματική κρίση, γιατί στο σχέδιο αυτό εντάσσουμε και την αποκάλυψη του μπαζωμένου ρεύματος που έχει η περιοχή, στην Εθνικής Αμύνης, δίπλα στη ΔΕΘ. Και η Έκθεση να μεταφερθεί εκτός αστικού ιστού, όπως έλεγε και το σχέδιο που υπήρχε και παλαιότερα. Να παραμείνει επίσης η Έκθεση στα χέρια του Δημοσίου, γιατι τώρα αυτό που θέλουν να κάνουν είναι ιδιωτικοποίηση και πλήρης εμπορευματοποίηση της Εκθεσης. Θέλουν κτίριο, ξενοδοχείο πιο ψηλό από τον Λευκό Πύργο, θέλουν να φτιάξουν τέσσερα Παλέ ντε Σπορ, διπλάσια από αυτό, θέλουν να φτιάξουν πάρκινγκ στο κέντρο της πόλης, που και πρώτο έτος συγκοινωνιολογία να είσαι, ξέρεις ότιθ δεν φτιάχνεις πάρκινγκ στο κέντρο, γιατί προσελκύεις αυτοκίνητα. Είναι μια μεγάλη μάχη αυτή στην πόλη, εμείς θα τη δώσουμε μέχρι τέλους, θέλουμε να εντάξουμε και πρωτοβουλίες κατοίκων και συλλογικότητες της πόλης».
Τέλος, ως προς την στεγαστική κρίση στη Θεσσαλονίκη και το αν ο Δήμος μπορεί να προχωρήσει σε συγκεκριμένες ενέργειες για την ανακούφιση δημοτών αλλά και φοιτητών/τριών που σπουδάζουν στην Πολη, η υποψήφια δήμαρχος τόνισε:
«Ένα και πολύ βασικό, που είχε συζητηθεί σε προηγούμενη συνεδρίαση του Δήμου. Υπάρχει ψηφισμένος νόμος, που μπορεί να εφαρμοστεί σε συγκεκριμένες γεωγραφικές εκτάσεις, αιτιολογημένα, όπως στη Θεσσαλονίκη, που επιβάλλει περιορισμό της βραχυχρόνιας μίσθωσης σε μία με δύο κατοικίες ανά ΑΦΜ σε περιοχές όπου υπάρχει ανεξέλεγκτη αύξηση των ενοικίων. Αυτό είναι κάτι υλοποιήσιμο, υπάρχει και αυτό που πρέπει να γίνει είναι η κεντρική διοίκηση να διεκδικήσει την εφαρμογή του νόμου από το κράτος για την περιοχή ενδιαφέροντός της. Αυτό το πράγμα είναι υποχρέωση του Δήμου, μιας διοίκησης δηλαδή που ενδιαφέρεται για τα συμφέροντα των κατοίκων της.¬