Η Ισπανία και η Πορτογαλία κατέγραψαν μια διπλωματική επιτυχία προκειμένου να καταπολεμήσουν την άνοδο των τιμών της ενέργειας. Όχι εναντίον της Ρωσίας του Πούτιν, αλλά έναντι των χωρών-εταίρων τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι δύο χώρες κέρδισαν τη λεγόμενη “Ιβηρική Εξαίρεση”, η οποία θα διαχωρίσει τις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας στη χερσόνησο, με ευρεία πρόσβαση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ΑΠΕ), από το αυξανόμενο κόστος του φυσικού αερίου από το οποίο εξαρτάται το υπόλοιπο μπλοκ. Το προκύπτον ανώτατο όριο τιμής (πλαφόν) στα 50 ευρώ ανά μεγαβατώρα φέρεται να μπορεί να μειώσει στο μισό τους λογαριασμούς ρεύματος για το 40% των καταναλωτών στην Ιβηρική. Ο πρωθυπουργός της Πορτογαλίας Αντόνιο Κόστα χαρακτήρισε τη σχετική συμφωνία “μεγάλο επίτευγμα”.

Στο ΤΡΡ μίλησε η Πορτογαλίδα ευρωβουλεύτρια Μαρίζα Ματίας (The Left group in the European Parliament – GUE/NGL), από το «Μπλόκο», κόμμα της Αριστεράς.

Μιλήσαμε για τη συμφωνία που πέτυχαν οι δύο χώρες, όσο άλλες -μεταξύ αυτών και η Ελλάδα- πληρώνουν το σκληρό νόμισμα της ενεργειακής κρίσης. Μιλήσαμε για τη διαχείριση της κρίσης από την ελληνική κυβέρνηση, το Χρηματιστήριο Ενέργειας και τους τέσσερις ολιγάρχες που καταγγέλλεται πως ρυθμίζουν στη χώρα την τιμή της ενέργειας προς όφελός τους, το plan b σ’ ένα ενδεχόμενο ενεργειακό κραχ αλλά και το κατά πόσο μπορούμε να μιλάμε πραγματικά για μία Ευρωπαϊκή Ένωση της αλληλεγγύης και της συνεργασίας.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης υποστηρίζει ότι για την αύξηση των τιμών φταίει ο πόλεμος στην Ουκρανία. Γενικά, η κυβέρνηση συνηθίζει να πετάει το μπαλάκι των ευθυνών πάντα κι αποκλειστικά κάπου αλλού, ενώ αγαπημένη συνήθεια είναι να το πετάει σε κάποιον ξένο παράγοντα. «Φυσικά ο πόλεμος επηρέασε τις τιμές ενέργειας, αλλά δε φταίει μόνο αυτό. Οι τιμές άρχισαν να ανεβαίνουν τον Οκτώβριο 2021. Ο πόλεμος ενδυνάμωσε μια υπάρχουσα προβληματική κατάσταση. Ένα από τα πράγματα που εξηγούμε είναι ότι ακόμα κι αν ο πόλεμος σταματήσει σύντομα, οι τιμές δε θα κατέβουν» σχολιάζει η ίδια, ενώ στη συζήτηση φέρνουμε και το Χρηματιστήριο  της Ενέργειας. «Όλο το σύστημα είναι φτιαγμένο με έναν τρόπο που οι μόνοι που θα επωφελούνται από αυτό είναι οι μεγάλες εταιρείες. Στην πραγματικότητα υπάρχει μια τεράστια κερδοσκοπία για τις πολυεθνικές που ασχολούνται με την ενέργεια. Eάν δεν αλλάξουμε την αγορά και τον τρόπο με τον οποίο προχωρούν οι διαδικασίες, μπορεί να είναι υψηλές οι τιμές για μεγάλο χρονικό διάστημα. Επομένως πρέπει να επιτεθούμε στον τρόπο που ορίζονται οι τιμές» υπογραμμίζει.

Η ευρωβουλεύτρια εξηγεί στο ΤΡΡ πως τα μέτρα στήριξης που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός για τους πολίτες που πλήττονται από τις ραγδαίες αυξήσεις σε καύσιμα κι αγαθά, ουσιαστικά δεν τους ανακουφίζουν. «Είναι μέτρα που κάνουν τους πολίτες να πονούν διπλά, γιατί ακόμα κι αν λαμβάνουν κάποια οικονομική βοήθεια για να πληρώσουν τους λογαριασμούς, αυτά πληρώνονται με δημόσιο χρήμα, με φόρους, οπότε δεν κάνουν καμία αίσθηση τα μέτρα. Κάνουν τους πολίτες να πληρώνουν διπλά της ενέργεια».

«Το plab Β», σε περίπτωση που ο Πούτιν κλείσει τη στρόφιγγα και συμβεί ενεργειακό μπλακ-άουτ, «μας πηγαίνει στο παρελθόν, για παράδειγμα, στην πυρηνική  ενέργεια» εξηγεί η ίδια και υπογραμμίζει πως «η έμφαση θα έπρεπε να είναι σε νέες μορφές ενέργειας». «Πρέπει να δημιουργήσουμε ανεξαρτησία όσον αφορά την παροχή και διανομή ενέργειας, να μειώσουμε την εξάρτησή μας από τους ξένους παρόχους φυσικού αερίου και ορυκτών καυσίμων» αναφέρει και σχολιάζει την εξαίρεση που πέτυχαν μαζί με την Ισπανία στην τιμή της ενέργειας: «Στην Πορτογαλία δεν είχαμε καμία εξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο γιατί όπως είπα δεν υπάρχουν συνδέσεις μεταξύ της υπόλοιπης Ευρώπης και της Ιβηρίας, οι Γάλλοι δε μας αφήνουν να έχουμε συνδέσεις γι’ αυτό το συμβούλιο μας επέτρεψε αυτή την εξαίρεση γιατί είμαστε ένα ενεργητικό νησί, αλλά νομίζω ότι σε κάθε περίπτωση όλες οι χώρες θα πρέπει να παλέψουν για έναν εναλλακτικό τρόπο, για διαφορετικές πηγές ενέργειας». «Νομίζω παίρνουμε μέτρα που στο μέλλον θα τα πληρώσουμε» είπε, σχολιάζοντας τις κυρώσεις της ΕΕ προς τη Ρωσία, με φόντο της εισβολή στην Ουκρανία. Μια ΕΕ που υποκριτικά δηλώνει στήριξη στην Ουκρανία, ενώ σιγοντάρει πολέμους σε χώρες της ανατολής και κλείνει σύνορα σε πρόσφυγες.

Η κατάσταση στην Πορτογαλία θυμίζει σε αρκετά σημεία τη ζωή στην Ελλάδα, όπως περιγράφει η Μ. Ματίας: χαμηλοί μισθοί, οι τιμές είναι υψηλές, πριν από τα μέτρα για την ενέργεια οι άνθρωποι δε μπορούσαν να πληρώσουν ούτε το ρεύμα, ούτε να έχουν πετρέλαιο. «Είναι δύσκολο νομίζω για όλους και στην Πορτογαλία έχουμε ακόμα προβλήματα που μοιάζουν πολύ με τα προβλήματα στην Ελλάδα. Εμείς εξακολουθούμε να πληρώνουμε το τίμημα της Τρόικας, εξακολουθούμε να πληρώνουμε το τίμημα όλης της νομοθεσίας που κατέστρεψε τα δικαιώματα των εργαζομένων και την προστασία των εργαζομένων που δεν τους επέτρεψαν να αυξήσουν τους μισθούς. Μετά τις τεράστιες χρηματοπιστωτικές και οικονομικές κρίσεις με τόσα μέτρα λιτότητας ήρθε η πανδημική κρίση και τώρα ο πόλεμος και είναι σα να μη μπορούμε να πάρουμε μια ανάσα για ένα διάλειμμα. Ποτέ δε βρισκόμαστε σε μια κατάσταση που να νιώθουμε ότι αρχίζουμε να ανακάμπτουμε, μετά έρχεται κάτι άλλο» λέει.

«Δεν είναι καλοί καιροί για κανέναν» καταλήγει κι επιμένει πως οι χώρες της ΕΕ δεν έχουν κοινή οπτική στη διαχείριση της ενέργειας. «Δεν υπάρχει κοινή ατζέντα, κάθε χώρα έχει τη δική της. Υπάρχει περισσότερος ανταγωνισμός παρά συνεργασία» υπογραμμίζει και σημειώνει πως τελικά οι μόνοι που επωφελούνται είναι οι εταιρείες.