συνέντευξη στους Κωνσταντίνο Πουλή και Θάνο Καμήλαλη

Το πρωί της Δευτέρας συνεργεία του Δήμου και αστυνομικές δυνάμεις βρέθηκαν ξανά έξω από το Θέατρο Εμπρός για να το σφραγίσουν εκ νέου, έπειτα από την ανακάληψη που είχε γίνει το βράδυ του Σαββάτου από εκατοντάδες κόσμο που συγκεντρώθηκε στο σημείο. Υπενθυμίζεται ότι την περασμένη Τετάρτη αστυνομικές αρχές και συνεργεία του Δήμου τσιμέντωσαν τις εισόδους και τα παράθυρα του θεάτρου, ενώ πλήθος κόσμου με χορούς και μουσικές το βράδυ του Σαββάτου επανακατέλαβε τον χώρο.

«Μετά την επιδρομή της Τετάρτης, που ήρθανε και τσιμεντώσανε το Εμπρός, αποφασίσανε και ήρθανε με κάτι σίδερα και λαμαρίνες για να το κλείσουν. Περάσανε από τη Λίθινη εποχή στην Εποχή του Σιδήρου, για να το βάλω έτσι, σύμφωνα και με την πορεία της ανθρωπότητας» σχολίασε σκωπτικά ο Βασίλης Κουκαλάνι και συνέχισε λέγοντας ότι «ήταν άμεση και η αντίδραση του θεσμικού κόσμου της Αριστεράς, ήρθε ο Πέτρος Κωνσταντίνου αμέσως, η Ντίνα Ρέππα, ο Νάσος Ηλιόπουλος, μετά ήρθαν και βουλευτές σιγά σιγά. Κάποια στιγμή ήρθαν και από το υπουργείο Πολιτισμού, γιατί έγινε καταγγελία ότι ξαναμπαζώνουν το Εμπρός. Βρέθηκε ένας τρόπος παρακώλυσης της διαδικασίας, απειλήσαν οι δημοτικοί σύμβουλοι ότι θα μηνύσουν την τεχνική εταιρεία που έχουν προσλάβει».

Η νέα προσπάθεια σφραγίσματος του θεάτρου κατέληξε με τραγελαφικό τρόπο. Η δήθεν «τήρηση της νομιμότητας» που συχνά επικαλείται η κυβέρνηση σε τέτοιες περιστάσεις, σημαίνει παρανομία, καθώς κανένας τέτοιος βανδαλισμός δεν μπoρεί να γίνει στο κτίριο του Εμπρός, χωρίς άδεια από την υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού. Όταν λοιπόν ο Νάσος Ηλιόπουλος κατέθεσε μήνυση, οι αστυνομικοί που βρίσκονταν στον χώρο βρέθηκαν να απειλούν με αυτόφωρο την τεχνική εταιρεία που οι ίδιοι είχαν φέρει για να χτίσει το Θέατρο και ο εργολάβος να φωνάζει «μα εσείς με φέρατε!».

«Η τεχνική εταιρεία έλεγε “εμείς τι φταίμε” και κάποια στιγμή, ενώ πάει να γίνει η μήνυση, ο αρχιμπάτσος μιλάει με τον αρχιεργολάβο και του λέει ότι πρέπει να φύγει γιατί πρέπει να τον ποάει αυτόφωρο. Και του λέει ο αρχιεργολάβος μπροστά μας “μα εσύ με φώναξες εδώ πέρα! Εσείς μας φέρατε και τώρα θα με συλλάβεις;”. Ήταν μία κωμική κατάσταση κι εμείς τότε έτσι την αντιληφθήκαμε και αρχίσαμε να την περιπαίζουμε. Τα μαζέψανε φύγανε κι από εκείνη την ώρα ήρθε πάρα πολύς κόσμος, άρχισαν τα τραγούδια, οι χοροί, που νομίζω ότι κατά τη φιλοσοφία του Εμπρός, του αυτοδιαχειριζόμενου Εμπρός, είναι ο τρόπος αντίστασης σε κάθε βία, ο δικός μας τρόπος αντίστασης» ανέφερε ο Βασίλης Κουκαλάνι, που βρισκόταν στο σημείο την ώρα που συνέβαιναν όλα αυτά.

To ηχητικό μετά το 19:30

«Πώς θα γίνουμε πιο δυσάρεστοι;»

Το αυτοδιαχειριζόμενο θέατρο Εμπρός κλείνει μία δεκαετία ζωής. Ο Β.Κουκαλάνι συμμετέχει στις συνελεύσεις και ανεβάζει παραστάσεις από τα πρώτα βήματα του χώρου, που δημιουργήθηκε μέσα στην οικονομική κρίση, αποτέλεσμα της ανάγκεια ανθρώπων των Τεχνών και του Πολιτισμού να παρέμβουν, να μιλήσουν μέσω της Τέχνης τους, να πούν κάτι «δυσάρεστο» και «επικίνδυνο», όπως λέει, κάτι διαφορετικό. «Νομίζω ότι όλο το σκεπτικό του Εμπρός και της εξέλιξης του Εμπρός, βγήκε από τις συζητήσεις που ξεκίνησαν στην αρχή της κρίσης. Όταν καλλιτέχνες, ακτιβιστές του Πολιτισμού, αρχίσανε να σκέφτονται πώς να γίνουν κι αυτοί λίγο πιο παρεμβατικοί πολιτικά, πώς θα αποκτήσουμε κι εμείς μια φωνή; Πώς θα γίνουμε πιο δυσάρεστοι, πώς θα γίνουμε πιο “επικίνδυνοι”, πώς παίρνουμε την ευθύνη να μιλήσουμε μέσω της Tέχνης μας» τονίζει και προσθέτει:

«Νομίζω ότι με αυτό το σκεπτικό γίνανε και τα φεστιβάλ στο Εμπρός, τα αντιφασιστικά, που είχαν τεράστια συμμετοχή, εκατοντάδες ομάδες, χιλιάδες συναυλίες, υπάρχουν αυτά σε όλες τις ανακοινώσεις. Έναν χρόνο μετά, το Εμπρός πέρασε στα χέρια μίας λαϊκής συνέλευσης. Κι από εκεί και μετά η απεύθυνσή του έγινε πελώρια. Νομίζω όλες οι μεταναστευτικές και προσφυγικές κοινότητες έχουν κάνει πράγματα, παραστάσεις, γιορτές κλπ. Συμπεριέλαβε όλη τη γειτονιά, όλον τον κόσμο που δεν μπορεί με τις τουαλέτες και μετα ταξί να πάει να πληρώσει 20 ευρώ και να δει τον Λούλη σε μία παράσταση ξέρω γω. Αυτός ο κόσμος αποδείχθηκε και περισσότερος και πιο πιστός σε αυτόν τον τρόπο επικοινωνίας των Τεχνών και του Πολιτισμού. Γιατί ένα πράγμα που κατάφερε αυτός ο αυτοδιαχειριζόμενος χώρος είναι πραγματικά να μεγαλώσει την Τέχνη, το καλλιτεχνικό γεγονός, να το μετατρέψει σε μία μυσταγωγία. Ενώνει πραγματικά τη σκηνή με την πλατεία. Αυτό εγώ, ως ηθοποιός 20 χρόνια δεν το έχω συναντήσει αλλού, το είδα στις 3 παραστάσεις που έφερε στο Εμπρός».

Ο κόσμος που δεν έχει συχνή επαφή με το Θέατρο είναι συχνά το πιο δυναμικό κομμάτι. «Το λέει πάρα πολύ ωραια στην ταινία “Τούτσι”, με τον Ντάστιν Χόφμαν, ο Μπιλ Μάρεϊ. Λέει “εγώ πιστεύω ότι το πιο ζωντανό κοινό που υπάρχει είναι αυτό που έχει μπει στο θέατρο για να αποφύγει τη βροχή”. Το λέει σαν μία εξυπνάδα, ενώ είναι μεθυσμένος, αλλά αυτό εγώ το πιστεύω πάρα πολύ» σχολιάζει ο ηθοποιός και σκηνοθέτης.

«Ναι αλλά είμαι Υπουργός»

Η υπόθεση του Εμπρός φαίνεται ότι συμπυκνώνει αφενός το άκρατο πάθος της κυβέρνησης Μητσοτάκη για καταστολή, αφετέρου το «τσιμέντωμα» του Πολιτισμού, του κλάδου που χτυπήθηκε όσο κανένας άλλος, βάσει των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ, από την πανδημία, με τους ανθρώπους του να μένουν «αόρατοι» για πολλούς μήνες, χωρίς στήριξη και σχέδιο επαναλειτουργίας, κερδίζοντας ότι έχουν λάβει μέχρι σήμερα μετά από σειρά μαζικών κινητοποιήσεων και αγώνα.

Σχετικά με τη μανία της κυβέρνησης να σφραγίσει ένα θέατρο, ο Βασίλης Κουκαλάνι εκτιμάει ότι ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, «φαίνεται ότι ανοίγει μία βεντέτα περίεργη με τους καλλιτέχνες και τον Πολιτισμό. Ενώ το Σάββατο ξανανοίξαμε το θέατρο, τους ταπεινώσαμε ουσιαστικά, τη Δευτέρα ο Χρυσοχοϊδης ξαναήρθε για να το μπαζώσει. Είναι σαν να λέει “μα είμαι υπουργός” κι εμείς απαντάμε ότι “ναι αλλά απαγορεύεται αυτό που κάνεις είναι παράνομο” και ξαναλέει “ναι αλλά είμαι υπουργός όμως”. Είναι σαν κάτι να του στοίχισε πολύ στη Νέα Σμύρνη και θέλει να κάνει έτσι τις επιδρομές του για να δικαιολογεί την ύπαρξή του. Νομίζω ότι αυτή η φαρσοκωμωδία θα συνεχιστεί και θα κορυφωθεί».

Σημειώνει ωστόσο ότι «γενικά η επίθεση δεν είναι μόνο προς τον Πολιτισμό, είναι απέναντι σε κάθε Σωματείο και συλλογικότητα, το βλέπουμε και με το νομοσχέδιο για τα Εργασιακά», ενώ όσον αφορά την στάση του υπουργείο Πολιτισμού, σχολιάζει απλά ότι «η Μενδώνη έτσι κι αλλιώς, έχει γελοιοποιηθεί ταπεινωθεί με την υπόθεση του Λιγνάδη, δεν συζητάει με κανέναν φορέα του Πολιτισμού, ούτε με τους μουσικούς ούτε με τους ηθοποιούς, με κανέναν».

«Αλλά αυτήν τη στιγμή είμαστε αντιμέτωποι συνολικά με την κυβέρνηση, με αυτή τη λογική της νεοφιλελεύθερης αγοράς και του ανταγωνισμού» τονίζει.

Η εβδομάδα υπεράσπισης

Τη Δευτέρα, το «Εμπρός» ανακοίνωσε μία σειρά καθημερινών δράσεων υπεράσπισης του χώρου, καθόλη τη διάρκεια της εβδομάδας που διανύουμε. «Το εβδομαδιαίο πρόγραμμα εκδηλώσεων στο Εμπρός ξεκινά ΤΩΡΑ! Θα εμπλουτίζεται καθημερινά με νέες συμμετοχές. Καλούμε καλλιτεχνικές ομάδες να παρουσιάζουν τις ιδέες και το έργο τους κατά την διάρκεια της ημέρας έξω από το κτίριο» αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση.

Παιδαγωγικές ομάδες, μεταναστευτικές κοινότητες, παραδοσιακά γλέντια, Θέατρο του Καταπιεσμένου και σειρά άλλων δράσεων θα δώσουν χρώμα στο κέντρο της Αθήνας. «Κάθε μέρα, από τις 5 το απόγευμα και μετά θα υπάρχουν δράσεις για παιδιά, που έχουν αναλάβει όλες οι γνωστές παιδαγωγικές ομάδες, το Σκασιαρχείο, τα Θρανία της Άνοιξης, τα Πίσω Θρανία… Κι από τις 7 και μετά θα έχει δράσεις από διάφορες ομάδες, όπως μεταναστευτικές. Κυρίως η Ανάσα, η αφρικανική κοινότητα η Ubuntu, θα κάνουν διάφορα δρώμενα, όπως έχουν κάνει άπειρες φορές στο Εμπρός. Όλοι αυτό θα κορυφώσει το Σάββατο με μία παραδοσιασκή γιορτή και την Κυριακή, που είναι και η μέρα που ανοίγουν και τα θέατρα, θα μπούμε στο θέατρο και θα κάνουμε τη Γενική μας Συνέλευση εκεί. Καλούμε όλον τον κόσμο να είναι» καταλήγει ο Β.Κουκαλάνι.