“Εδώ και ένα χρόνο, ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για τις τρομερές συνέπειες που θα επέφερε το τοξικό «νέφος» της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από αιωρούμενα σωματίδια της αιθαλομίχλης.
 
Με βάση την εξέλιξη των μετρήσεων της ατμοσφαιρικής ρύπανσης της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας τα τελευταία 24ωρα, στο Μαρούσι και το κέντρο της Αθήνας η αιθαλομίχλη ξεπέρασε το όριο επιφυλακής, ενώ το πλησίασε σε Πειραιά και Λυκόβρυση. Αυξημένες ήταν οι τιμές σε Θεσσαλονίκη, Πάτρα και Βόλο.
 
Σύμφωνα με τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την προφύλαξη των πολιτών από την ρύπανση με τα αιωρούμενα σωματίδια της αιθαλομίχλης και το μονοξείδιο του άνθρακα, ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών προειδοποιεί:
 
1) Οι συσκευές καυσίμων πρέπει να διατηρούνται σε καλές συνθήκες και όλα τα τζάκια, οι καμινάδες, και οι σόμπες πρέπει να ελέγχονται και να πιστοποιούνται ως πηγές θέρμανσης μέσα από συγκεκριμένες διαδικασία και πρότυπα.
 
2) Στους χώρους καύσης βιοανθράκων, πρέπει να υπάρχουν ανιχνευτές CO για την πρόληψη της τοξικής δράσης των αυξημένων επιπέδων σε CO.
 
3) Ιδιαίτερα ευάλωτη ομάδα είναι τα βρέφη και τα μικρά παιδιά, που καλό είναι αποφεύγουν τους εξωτερικούς χώρους και να περιορίζουν κάθε έντονη σωματική δραστηριότητα, γιατί, λόγω της μεγαλύτερης επιφάνειας ανά κιλό βάρους σώματος, έχουν μεγαλύτερες ανάγκες κατανάλωσης οξυγόνου και η έκθεσή τους σε οποιοδήποτε ρύπο είναι μεγαλύτερη.
 
4) Οι πολίτες πρέπει να ξέρουν εκ των προτέρων, πώς να αναγνωρίζουν τα έγκαιρα και πρώιμα σημάδια και συμπτώματα στην επιδείνωση της κατάστασης υγείας τους, από την έκθεσή τους στην αιθαλομίχλη και να τα αντιμετωπίζουν άμεσα.
 
5) Οι ασθενείς που πάσχουν από καρδιαγγειακά και αναπνευστικά νοσήματα πρέπει να βρίσκονται σε συνεχή στενή παρακολούθηση, κατά την έξαρση της περιόδου της αιθαλομίχλης με τους θεράποντες γιατρούς τους.
 
Την ίδια ώρα, οι πολίτες συνεχίζουν να αγοράζουν καυσόξυλα, καθώς το κόστος για την αγορά πετρελαίου είναι δυσβάστακτο και η θέρμανση με πετρέλαιο ή φυσικό αέριο αποτελεί πλέον για χιλιάδες οικογένειες απλησίαστο είδος πολυτελείας.
 
Η στροφή του κόσμου στα τζάκια και τις ξυλόσομπες είναι μαζική.
 
Η καύση του ξύλου αυτού με βασικό στοιχείο τον άνθρακα, προκαλεί καθημερινά ολοένα και μεγαλύτερη συγκέντρωση των αιωρούμενων μικροσωματιδίων – προϊόντων της καύσης, (των suspended particulate matter) στην ατμόσφαιρα.
 
Ένας άλλος σιωπηλός δολοφόνος από την καύση βιοανθράκων σε τζάκια και ξυλόσομπες είναι το μονοξείδιο του άνθρακα (CO), μια κοινή αιτία οξείας και θανατηφόρας ΔΗΛΗΤΗΡΙΑΣΗΣ που ήδη και φέτος έχει αφήσει τα πρώτα θύματά της. Πρόκειται για ένα άχρωμο, άοσμο αέριο που σχηματίζεται από την ατελή καύση των προϊόντων του άνθρακα.
 
Το CO συνδέεται στο αίμα 240-270 φορές ευκολότερα από ό, τι το οξυγόνο, προκαλώντας μεγάλη υποξία στους ιστούς, με αποτέλεσμα την οξεία δυσλειτουργία και ανεπάρκεια πολλών οργάνων ταυτόχρονα.
 
Από πέρυσι, ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών προειδοποίησε για τις ολέθριες επιπτώσεις που έχει η αιθαλομίχλη στην καρδιά, στα αγγεία και στους πνεύμονες, καλώντας τους ιθύνοντες να βρουν λύση, πριν καούν ζωντανοί στα μαγκάλια δεκάδες άνθρωποι, πριν νοσήσουν εκατοντάδες πολίτες, πριν υποτροπιάσουν χιλιάδες ασθενείς.
 
Είναι χαρακτηριστικά από αιθαλομίχλη είναι τα κρούσματα και καρδιαγγειακών νοσημάτων, η γενοτοξικότητα και η καρκινογένεση, καθώς επίσης και υποκλινικών μορφών αθηρωμάτωσης.
 
Τα τελευταία δύο χρόνια, λόγω της μεγάλης χρήσης καυσόξυλων ως την πιο φθηνή λύση θέρμανσης, η Ελλάδα χαρακτηρίστηκε από τον ΠΟΥ ως χώρα υψηλού κινδύνου στους θανάτους της ΧΑΠ (χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας).
 
Σύμφωνα με πρόσφατη επιστημονική έκθεση που κατατέθηκε στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, το οικονομικό κόστος για τη Δημόσια Υγεία από την έκταση του φαινομένου και τις συνέπειες του σε νοσούντα πληθυσμό, είναι μεγαλύτερο από το οικονομικό κόστος που θα είχαμε, αν απλά μειωνόταν ο ειδικός φόρος κατανάλωσης στο πετρέλαιο.
 
Προς τη διαφύλαξη της Δημόσιας υγείας, ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών τονίζει για ακόμη μία φορά ότι προτεραιότητες πρέπει να είναι 1) η πιστοποίηση της καύσιμης ύλης και των μέσων θέρμανσης και 2) η προώθηση μιας επιδοματικής πολιτικής που θα ανακουφίζει τις ευπαθείς ομάδες πληθυσμού, ώστε να μην καταφεύγουν σε απελπισμένες λύσεις, ολέθριες για τη Δημόσια Υγεία.”
 

Mέτρα θα ανακοινώσει το υπουργείο

Περιορισμούς στην κυκλοφορία, κλείσιμο σχολείων και κεντρικών θερμάνσεων και μείωση της βιομηχανικής και βιοτεχνικής δραστηριότητας τις ημέρες αυξημένης ατμοσφαιρικής ρύπανσης από τζάκια, σόμπες κ.λπ. προβλέπει ΚΥΑ που πρόκειται να δημοσιευθεί άμεσα στο ΦΕΚ, όπως μεταδίδει το ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Επίσης, θα ακολουθήσουν δύο υπουργικές αποφάσεις, του υπουργού ΠΕΚΑ, Γ. Μανιάτη και του υφυπουργού Μ. Παπαγεωργίου για δωρεάν ρεύμα στους δικαιούχους του Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου (ΚΟΤ) για διπλάσιο αριθμό ημερών από τις ημέρες αυξημένης ρύπανσης και τη χορήγηση έκπτωσης 70 % στο ρεύμα για τις δομές αλληλεγγύης.

Σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, και οι αποφάσεις αυτές είναι προς δημοσίευση στο ΦΕΚ.
Η ΚΥΑ αφορά στο σχέδιο δράσης για την βραχυπρόθεσμη αντιμετώπιση της αυξημένης ατμοσφαιρικής ρύπανσης από αιωρούμενα σωματίδια. Σύμφωνα με πληροφορίες, τα μέτρα κλιμακώνονται ανάλογα με το επίπεδο της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, ενεργοποιούνται με απόφαση του ΥΠΕΚΑ στην Αθήνα και των κατά τόπους περιφερειαρχών στην υπόλοιπη χώρα και περιλαμβάνουν, όταν τα σωματίδια ξεπερνούν τα 150 mg ανά κυβικό μέτρο αέρα, μεταξύ άλλων, τα εξής:

Συστάσεις προς ευπαθείς ομάδες πληθυσμού να αποφεύγουν την παραμονή σε εξωτερικούς χώρους και τη σωματική άσκηση, ιδίως σε περιοχές με αυξημένη κυκλοφορία.

Διακοπή λειτουργίας βρεφονηπιακών σταθμών, σχολείων.

Σύσταση για διακοπή χρήσης τζακιών.

Ρύθμιση του θερμοστάτη στους 18 βαθμούς για κεντρικές θερμάνσεις και κλείσιμο της κεντρικής θέρμανσης σε κτήρια του Δημοσίου (με εξαιρέσεις για νοσοκομεία κλπ.)

Περιορισμό της παραγωγής βιοτεχνικών και βιομηχανικών μονάδων κατά 30%.

Απαγόρευση κυκλοφορίας για πετρελαιοκίνητα οχήματα, σχολικά λεωφορεία και ΙΧ σε συγκεκριμένες περιοχές που θα ορίζονται κατά περίπτωση, με εξαίρεση τις βασικές οδικές αρτηρίες.

Με απόφαση του υπουργού ΠΕΚΑ Γ. Μανιάτη, θα δίνεται δωρεάν ρεύμα (εκτός από τις ρυθμιζόμενες χρεώσεις για δίκτυα κλπ.) στους δικαιούχους του ΚΟΤ για διπλάσιο αριθμό ημερών από τις ημέρες αυξημένης ρύπανσης, ούτως ώστε οι συγκεκριμένοι πολίτες να χρησιμοποιούν κλιματιστικά, ηλεκτρικά σώματα κλπ. αντί για σόμπες και τζάκια.

Τέλος η απόφαση του υφυπουργού θεσπίζει νέα κατηγορία κοινωνικού τιμολογίου, το Τιμολόγιο Υπηρεσιών Αλληλεγγύης για τις κοινωνικές δομές εκκλησίας, Δήμων κλπ. (π.χ. συσσίτια, φαρμακεία κλπ.) που θα είναι φθηνότερο κατά 70%  σε σχέση με το οικιακό τιμολόγιο της ΔΕΗ.

Υπενθυμίζεται ότι την Κυριακή το υπουργείο Υγείας είχε απευθύνσει σύσταση στους πολίτες για προσοχή και περιορισμό της έντονης σωματικής δραστηριότητας, με βάση την εξέλιξη των μετρήσεων ατμοσφαιρικής ρύπανσης και τις προβλέψεις της ΕΜΥ. Το Σάββατο, τα υπουργεία Περιβάλλοντος και Υγείας είχαν συστήσει σε κοινή τους ανακοίνωση περιορισμό της άσκοπης χρήσης τζακιών, καθώς μέσα στο Σαββατοκύριακο οι συνθήκες ευνοούσαν τη συσσώρευση ατμοσφαιρικής ρύπανσης.