Οι πληροφορίες που έφτασαν στο ΤΡΡ για τις συνθήκες σε οίκο ευγηρίας στη Γλυφάδα είναι ανατριχιαστικές. Σύμφωνα με τις καταγγελίες που έγιναν σε εμάς, στο γηροκομείο SIVILLA εδώ και 10 μέρες δε λειτουργεί ο ο κλιματισμός, υπάρχουν λιποθυμίες καθημερινά, ενώ σε έναν ολόκληρο όροφο οι ηλικιωμένοι είναι γεμάτοι ψώρα, με τις κατσαρίδες να περπατούν ανάμεσά τους. Συγκεκριμένα, στον δεύτερο όροφο περίπου 10 άτομα αντιμετωπίζουν ψώρα, η οποία ολοένα και εξαπλώνεται. Η διοίκηση, κατά τις ίδιες πληροφορίες, απαντά «θα τα φτιάξουμε όλα, θα, θα, θα…». Τόσο οι εργαζόμενοι του γηροκομείου όσο και οι συγγενείς των ηλικιωμένων έχουν αναστατωθεί.
Ο υπεύθυνος της μονάδας, Ιωάννης Μανωλάκης, επιβεβαίωσε, μιλώντας στο ΤΡΡ, ότι οι ηλικιωμένοι περνούν τις τελευταίες μέρες χωρίς κλιματισμό καθώς κι ότι ένας ολόκληρος όροφος έχει γεμίσει ψώρα. Είχε, ωστόσο, τις δικές του «εξηγήσεις». «Έχουμε 80 άτομα σε έναν οίκο ευγηρίας. Ξέρετε, οι ηλικιωμένοι, λόγω της ηλικίας τους, έχουν και χαμηλό επίπεδο αντίστασης. Άρα μικροβιακά θέματα μπορούν να προκύψουν ανά πάσα στιγμή, όχι μόνο ψώρα, πνευμονία και άλλα πράγματα. Εμείς εκεί πέρα δεν είμαστε κλινική, είμαστε το σπίτι των ηλικιωμένων, δεν είμαστε νοσοκομείο. Προσπαθούμε το καλύτερο. Κάποια στιγμή θα εμφανιστούν και τέτοια περιστατικά. Έχει έρθει δερματολόγος, έχει δώσει οδηγίες. Τι να κάνουμε τώρα, είναι προβλήματα της καθημερινότητας. Εξαπλώθηκε γρήγορα γιατί είναι πολλά τα άτομα» είπε, αναφορικά με το υγειονομικό κομμάτι ενώ για το ζήτημα του κλιματισμού, απάντησε: «μέσα στον Αύγουστο μας χάλασε το ένα μοτέρ, οπότε λειτουγρούμε μόνο με το δεύτερο. Το μοτέρ αυτό πρέπει να αντικατασταθεί. Ξέρετε μέσα στον Αύγουστο όλες οι επιχειρήσεις και αντιπροσωπείες είναι σχεδόν κλειστές. Δε βρίσκεις εργαζόμενους, είναι όλοι σε διακοπές. Έχει παραγγελθεί το μηχάνημα και θα το φτιάξουμε το συντομότερο δυνατό. Τώρα δουλεύει με τη μισή ισχύ το κλιματιστικό, αλλά λιποθυμίες δεν είχαμε -το διαψεύδω».
Όσο για τις κατσαρίδες, είπε ότι «εξαρτάται ποιος την είδε. Ξέρετε ο ηλικιωμένος μπορεί να μην είναι σε θέση να αναγνωρίσει λόγω της υγείας του. Κι αν μπει, εντάξει το είδαμε, τι θα κάνουμε τώρα; Θα κλείσουμε το γηροκομείο; Όχι βέβαια. Κάνουμε όλα τα χημικά που χρειάζονται για το γηροκομείο».
Θολό το τοπίο στη λειτουργία των γηροκομείων
Τα τελευταίο αρκετά μεγάλο διάστημα οι αναφορές για άθλιες συνθήκες σε γηροκομεία έπεφταν βροχή. Κάποια σφραγίστηκαν, με πιο πρόσφατο παράδειγμα το κολαστήριο στον Κορυδαλλό. Η υπόθεση έκλεισε τον Φεβρουάριο του 2023 ενώ οι έρευνες ξεκίνησαν με αφορμή τον θάνατο μιας ηλικιωμένης στις αρχές του Φεβρουαρίου. Οι καταγγελίες για το γηροκομείο έφταναν έως και το 2016, ενώ στο παρελθόν είχαν επιβληθεί πρόστιμα από την περιφέρεια, έπειτα από καταγγελίες, για τις συνθήκες λειτουργίας του. Στο γηροκομείο-κολαστήριο του Κορυδαλλού βρέθηκαν ηλικιωμένοι και ηλικιωμένες σε κατάσταση εξαθλίωσης, αφυδατωμένοι, λιποβαρείς, ακόμα και με ψώρα. Με παρέμβαση του Εισαγγελέα και ενδελεχείς έρευνα και ελέγχους, σφραγίστηκε.
Θυμόμαστε, επίσης, τα όσα τραγικά έλαβαν χώρα σε γηροκομείο στα Χανιά, μια υπόθεση που ήρθε στο φως της δημοσιότητας μετά από τους περίεργους, μαζικούς θανάτους ηλικιωμένων. Συγκεκριμένα, πρόκειται για 64 θανάτους για το 2020 και 9 για το 2021. 76 νεκροί μέσα σε 16 μήνες (από ανακοπή καρδιάς), 41 τρόφιμοι αφυδατωμένοι και λιποβαρείς, 3 με ψώρα (τα στοιχεία προέρχονται από την έκθεση των ελεγκτών). Στο OPEN είχε περιγράψει τις συνθήκες που επικρατούσαν στο γηροκομείο μάρτυρας που εργαζόταν εκεί στο παρελθόν. «Έδεναν τους ηλικιωμένους για να μην περπατούν», ανέφερε αρχικά. «Ούτε ζώο δεν δένεις έτσι. Τα καροτσάκια που έχουν τα χερούλια από πίσω, τα έβαζαν πάνω στις μπάρες, στα κάγκελα, με αποτέλεσμα οι ηλικιωμένοι να θέλουν να φύγουν γιατί ήταν ακινητοποιημένα και τα καρότσια. Ήταν σαν εργοστάσιο χρημάτων. Οι άνθρωποι ήταν νούμερα. Τους έβαζαν εντομοκτόνα για να καθαρίζουν οι ψείρες. Ενώ κοκκίνιζε το κεφάλι και καιγόντουσαν οι άνθρωποι, τους λούζαμε μετά, πολλές φορές αναγκαζόντουσαν και τους κόβαμε γουλί τα μαλλιά. Το φαγητό ήταν άθλιο, ούτε λάδι είχε μέσα, οι άνθρωποι ζητούσαν πολλές φορές αλάτι, λίγο λεμόνι. Άνοιγαν το κάτω χείλος τους, τους πατούσαν την σύριγγα για να φάνε και μετά αμέσως νερό. Έπαθα σοκ να βλέπω συναδέλφους να τους εκπαιδεύουν σε δράκους!». Οι καταγγελίες για το γηροκομείο ήταν πολλές και σόκαραν το πανελλήνιο. Mετά από εισαγγελική παρέμβαση και διερεύνηση της υπόθεσης, αυτή πήρε τον δρόμο της Δικαιοσύνης. Οι κατηγορούμενοι παραπέμπονται για 32 περιπτώσεις θανάτων ηλικιωμένων, με κάποιες επιμέρους διαφοροποιήσεις ενώ πριν λίγες μέρες, το Συμβούλιο Εφετών Κρήτης απάλλαξε τους κατηγορούμενους από την κατηγορία της σύστασης εγκληματικής οργάνωσης, διατηρώντας τις υπόλοιπες κατηγορίες. Ως εκ τούτου, η υπόθεση αναμένεται να παραπεμφθεί το επόμενο φθινόπωρο στο Μεικτό Ορκωτό Δικαστήριο Ρεθύμνου και όχι σε Εφετείο Κακουργημάτων.
Στο Ηράκλειο, σε 60χρονο ιδιοκτήτη γηροκομείου επιβλήθηκε ποινή φυλάκισης 44 ετών. Η υπόθεση αυτή αφορούσε τις άθλιες συνθήκες διαβίωσης των τροφίμων του οίκου ευγηρίας αλλά και την κατάσταση της δομής και ήρθε στο φως στις 11 Ιουλίου 2023. Στον οίκο ευγηρίας σε περιοχή περιφερειακά του Ηρακλείου βρέθηκαν αστυνομικοί της Ασφάλειας Ηρακλείου μετά από εισαγγελική παραγγελία και σύμφωνα τη δικογραφία που σχηματίστηκε, διαπίστωσαν σωρεία παραβάσεων που σχετίζονται με την ασφάλεια, την υγιεινή, την χωροταξία και τις συνθήκες διαβίωσης των ηλικιωμένων.
Πηγαίνοντας πιο πίσω, το 2020 αποκαλύφθηκαν τα όσα διαδραματίζονταν στο γηροκομείο Αθηνών. Η πονεμένη ιστορία ενός από τα πλουσιότερα (σε κληροδοτήματα, ακίνητη περιουσία και δωρεές) ιδρύματα της χώρας έχει παρουσιαστεί σε σειρά ρεπορτάζ της «Εφ.Συν.». Ένα ακόμα κολαστήριο στην Αγία Παρασκευή σφραγίστηκε το 2018, μετά τις αποκαλύψεις πως οι ηλικιωμένοι ζούσαν για πολλές εβδομάδες χωρίς την παραμικρή υγειονομική φροντίδα, θέρμανση, σίτιση αλλά και καθαριότητα.
Όλες οι παραπάνω περιπτώσεις σίγουρα δεν είναι ίδιες. Άλλου συναντώνται τραγικές συνθήκες υγιεινής, άλλου βία και κακοποίηση, αλλού άθλιες υποδομές. Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο φάκελος «γηροκομεία και συνθήκες διαβίωσης» ανοίγει όλο κα πιο συχνά, με καταγγελίες και τραγικές περιγραφές να βλέπουν το φως της δημοσιότητας. Αυτή τη φορά είναι η περίπτωση του οίκου ευγηρίας στη Γλυφάδα. Οι συγγενείς των ηλικιωμένων και οι εργαζόμενοι εκφράζουν ανησυχία και οργή. «Σε κανέναν δεν αξίζει να περνάει τα τελευταία του χρόνια έτσι, να πεθαίνει αναξιοπρεπώς. Είναι ντροπή. Είναι οι γονείς μας. Είναι οι παππούδες μας. Ντροπή» λένε.