Σύμφωνα με την έκθεση του Ινστιτούτου Reuters «Digital News Report 2025» που δημοσιεύτηκε σήμερα 17 Ιουνίο, η ελληνική αγορά μέσων ενημέρωσης χαρακτηρίζεται από ψηφιακό κατακερματισμό των εμπορικών σημάτων, υψηλή χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης για την ενημέρωση και το χαμηλότερο επίπεδο εμπιστοσύνης στις ειδήσεις μεταξύ των 48 χωρών που εξέτασε, σε ένα τοπίο πολιτικής πόλωσης και ανησυχιών για αθέμιτη επιρροή από πολιτικούς και ισχυρούς επιχειρηματίες. Μάλιστα, η έρευνα διαπιστώνει ότι έχει αναδυθεί ένα αυξανόμενο ακροδεξιό τοπίο YouTuber με επιρροή στις ειδήσεις.

Όπως σημειώνεται στην έκθεση, η φετινή έρευνα διεξήχθη κατά τη διάρκεια μαζικών διαδηλώσεων στην Ελλάδα, με αφορμή τη δεύτερη επέτειο του θανατηφόρου σιδηροδρομικού δυστυχήματος στο Τέμπη το 2023, με ευρείες απαιτήσεις που απευθύνονταν κυρίως στην κυβέρνηση για μεγαλύτερη λογοδοσία και βελτίωση της ασφάλειας των σιδηροδρόμων. Η εμπιστοσύνη στους θεσμούς, συμπεριλαμβανομένου του δικαστικού συστήματος, βρίσκεται κοντά στα χαμηλότερα επίπεδα όλων των εποχών, ενώ η δημόσια κριτική έχει επεκταθεί και στα μέσα ενημέρωσης και την κάλυψή τους για το συμβάν και τις συνέπειές του.

Όλα τα μέσα ενημέρωσης σημείωσαν πτώση της εμπιστοσύνης

Η εμπιστοσύνη στα μέσα ενημέρωσης παρέμεινε πολύ χαμηλή στην Ελλάδα καθ’ όλη τη διάρκεια των δέκα ετών που μετράται από την Έκθεση για τις Ψηφιακές Ειδήσεις, και η φετινή χρονιά δεν αποτέλεσε εξαίρεση – μόνο το 22% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι εμπιστεύονται τις ειδήσεις, το χαμηλότερο επίπεδο μεταξύ 48 χωρών.

Στη συνέχεια, τονίζεται ότι φέτος σημειώθηκε σημαντική μείωση της εμπιστοσύνης προς τα μέσα ενημέρωσης που μέτρησε το Ινστιτούτο, συμπεριλαμβανομένου του δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα (ΕΡΤ) (-11 ποσοστιαίες μονάδες). Κατά τη διάρκεια της έρευνας, υπήρξε έντονη αντίδραση για τον δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό φορέα και την υποτιθέμενη έλλειψη έμφασης που έδωσε στην πρώτη διαδήλωση στην Τέμπη.

Η έκθεση, επίσης, χαρακτηρίζει τον  ΣΚΑΪ ως γενικά φιλοκυβερνητικό εμπορικό ραδιοτηλεοπτικό φορέα και τονίζει ότι σημείωσε μεγάλη μείωση της εμπιστοσύνης προς το εμπορικό σήμα (-10 ποσοστιαίες μονάδες). Ωστόσο, όλα τα μέσα ενημέρωσης σημείωσαν πτώση της εμπιστοσύνης.

Για ακόμα μία φορά, έκθεση που αφορά την δημοσιογραφία στην Ελλάδα, αναφέρεται στην περίπτωση SLAPP κατά των Reporters United από τον πρώην διευθυντή του γραφείου του Έλληνα πρωθυπουργού, Γρηγόρης Δημητριάδης. Όπως σημειώνεται στην ανάλυση, ελληνικό δικαστήριο απέρριψε την αγωγή που είχε καταθέσει ο κ. Δημητριάδης εναντίον δημοσιογράφων και μέσων ενημέρωσης για την κάλυψη του σκανδάλου των τηλεφωνικών υποκλοπών το 2022, που οδήγησε στην παραίτησή του. Η αγωγή θεωρήθηκε η SLAPP (Στρατηγική Αγωγή κατά της Συμμετοχής του Κοινού) της χρονιάς στην Ευρωπαϊκή Διάσκεψη κατά της SLAPP το 2022.

Το ελληνικό δικαστήριο αποφάνθηκε ότι οι αναφορές των μέσων ενημέρωσης δεν ήταν ψευδείς ούτε δυσφημιστικές και ότι τηρούσαν τα πρότυπα της δεοντολογικής δημοσιογραφίας. Μια δεύτερη αγωγή με αίτημα αποζημίωσης 950.000 ευρώ απορρίφθηκε ως επί το πλείστον από άλλο δικαστήριο, το οποίο δέχτηκε μόνο ότι ένας τίτλος έβλαψε τη φήμη του Δημητριάδη και επιδίκασε 3.000 ευρώ από κάθε εναγόμενο.

Άνοδος των Podcast στον χώρο της ενημέρωσης

Ένα ακόμα στοιχείο που εντοπίζει η έρευνα είναι ότι τα podcasts αποκτούν όλο και μεγαλύτερη δημοτικότητα μεταξύ των Ελλήνων στο διαδίκτυο. Μετά από μια περίοδο κατά την οποία καθιερώθηκαν ως πηγή ψυχαγωγίας, κωμωδίας και περιεχομένου για τον τρόπο ζωής, οι εκδότες άρχισαν να δημιουργούν podcast με ειδήσεις. Μέσα ενημέρωσης όπως το «Το Βήμα», η «Καθημερινή» και το «LiFO» έχουν αναπτύξει τα δικά τους podcast για την επικαιρότητα.

Για παράδειγμα, το «Το Βήμα Σήμερα», που παρέχει καθημερινή επισκόπηση ενός επίκαιρου θέματος, και το «LiFO Politics», με σε βάθος συνεντεύξεις για την πολιτική. Συνολικά, το 9% των Ελλήνων που χρησιμοποιούν το διαδίκτυο χρησιμοποιούν πλέον podcast για να ενημερώνονται για τις ειδήσεις κάθε εβδομάδα. Ωστόσο, παρά τις πρωτοβουλίες αυτές στον τομέα των podcast με ειδήσεις και τρέχοντα θέματα, τα podcast που εστιάζουν στην ψυχαγωγία και τον τρόπο ζωής παραμένουν τα πιο επιτυχημένα.

Αλλαγές στο τοπίο των προοδευτικών ΜΜΕ

Ακόμα, η έκθεση αναφέρει πως σημειώθηκαν αλλαγές στο οικοσύστημα των αριστερών μέσων ενημέρωσης. Για παράδειγμα, το Rosa Progressive, ένα σχετικά μεγάλο ψηφιακό μέσο ενημέρωσης με σημαντικό αριθμό ακολούθων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, πωλήθηκε στον Όμιλο Πολίτης, ο οποίος δραστηριοποιείται κυρίως στον τομέα της ψυχαγωγίας και της διαφήμισης.

Η Avgi, μια ιστορικά αριστερή εφημερίδα που ανήκει εν μέρει στο αριστερό κόμμα ΣΥΡΙΖΑ, έκλεισε την καθημερινή έντυπη έκδοσή της. Οι εργαζόμενοι τόσο της Αυγής όσο και του ραδιοφωνικού σταθμού Sto Kokkino, που ανήκει στον ΣΥΡΙΖΑ, διαδήλωσαν ενάντια στην μη καταβολή των μισθών τους για αρκετούς μήνες. Αυτές οι οικονομικές δυσκολίες αντικατοπτρίζουν ευρύτερες δυσκολίες στα αριστερά μέσα ενημέρωσης της Ελλάδας, αλλά και στο ευρύτερο πολιτικό τοπίο, σύμφωνα με το Ινστιτούτο του Reuters.

Η Ελληνική Ομοσπονδία Συνδικάτων Συντακτών πρόκειται να παρουσιάσει έναν κώδικα δεοντολογίας για τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στις αίθουσες σύνταξης. Παρά τις προσπάθειες για την επίσημη ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης στις ελληνικές αίθουσες σύνταξης (π.χ. υπηρεσίες μετάφρασης, δημιουργία ηχητικών άρθρων), η εισαγωγή της προχωράει αργά και προς το παρόν δεν υπάρχουν δημόσια γνωστές συμφωνίες μεταξύ ελληνικών εκδοτικών οίκων και εταιρειών τεχνητής νοημοσύνης για την αδειοδότηση περιεχομένου.

Σχετικά με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η έκθεση διαπιστώνει ότι αυτά συνεχίζουν να χρησιμοποιούνται από τους περισσότερους Έλληνες στο διαδίκτυο για να λαμβάνουν ειδήσεις (64% συνολικά). Το YouTube (30%), το Instagram (21%) και το TikTok (17%) χρησιμοποιούνται πλέον όλο και περισσότερο για την ενημέρωση, ιδίως μεταξύ του νεανικού κοινού.

Παράλληλα με αυτή την τάση, έχει αναδυθεί ένα αυξανόμενο ακροδεξιό τοπίο YouTuber με επιρροή στις ειδήσεις, πολλοί από τους οποίους έχουν δεσμούς με το πλέον ανενεργό νεοναζιστικό κόμμα Χρυσή Αυγή, εντοπίζει τέλος η έρευνα. Πολλοί από αυτούς τους YouTubers έχουν μεγαλύτερο διαδικτυακό κοινό από τα μεγάλα ειδησεογραφικά μέσα ενημέρωσης. Τα βίντεο τους συχνά περιστρέφονται γύρω από θέματα όπως η υπερσυντηρητική Ορθοδοξία, η Τουρκία ή η υποστήριξη των πολιτικών του Τραμπ και του Πούτιν, καταλήγει η έρευνα.

Διαβάστε ολόκληρη την Έκθεση εδώ.