Η συμφωνία των δύο πρωθυπουργών για την ονομασία Severna Makedonija (Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας), τράβηξε τα βλέμματα της διεθνούς πολιτικής σκηνής, με πολλές χώρες, τον ΟΗΕ και την ΕΕ να εκφράζουν την ικανοποίηση τους για τη λύση που βρήκαν οι Τσίπρας και Ζάεφ.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, Χάικο Μάας, έκανε λόγο για εξαιρετική είδηση και κάλεσε όλες τις πολιτικές δυνάμεις σε Ελλάδα και ΠΓΔΜ να συμβάλουν ώστε να υλοποιηθεί η συμφωνία, που όπως υποστήριξε οφείλεται στην υπομονή, τη λογική και τον σεβασμό των δύο κυβερνήσεων.
«Τα Σκόπια και η Αθήνα σήμερα έγραψαν ιστορία. Για 25 χρόνια η διαμάχη για το όνομα της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας χώριζε Μακεδόνες (sic) και Έλληνες. Πρόκειται για μια εξαιρετική είδηση, ότι οι δύο πλευρές βρήκαν τώρα μια λύση και συμφώνησαν στο όνομα “Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας” (“Republik Nord-Mazedonien”). Αυτό δείχνει επίσης το τι είναι δυνατό, όταν διεθνώς συμπεριφερόμαστε μεταξύ μας με υπομονή, λογική και σεβασμό. 'Αξιζε, ότι ποτέ δεν εγκαταλείψαμε την ελπίδα, ότι βρισκόμασταν σε συνεχή στενή ανταλλαγή και ότι οι δύο πλευρές έβρισκαν και σε δύσκολες φάσεις ξανά και ξανά συμβιβασμούς. Οι διαπραγματεύσεις ήταν μακροχρόνιες και επίπονες. Στο τέλος όμως ήταν η αποφασιστικότητα και το όραμα των δύο Πρωθυπουργών και των υπουργών Εξωτερικών τους που οδήγησαν στην επιτυχία. Συγχαίρω από καρδιάς τις δύο κυβερνήσεις για αυτή την ιστορική συμφωνία!
Καλώ όλες τις πολιτικές δυνάμεις στα Σκόπια και στην Αθήνα να συμβάλουν ώστε αυτή η ιστορική συμφωνία να υλοποιηθεί. Διότι ενδυναμώνει τις σχέσεις καλής γειτονίας μεταξύ των δύο χωρών και συμβάλλει στην σταθερότητα των δυτικών Βαλκανίων. Επιπλέον, τώρα βγήκε από τη μέση ένα αποφασιστικό εμπόδιο για την προσέγγιση των Σκοπίων προς την Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ».
Για την «ενίσχυση της περιφερειακής ασφάλειας» πανηγυρίζουν οι ΗΠΑ
Οι ΗΠΑ επαινούν τους δύο πρωθυπουργούς για «το όραμα και το θάρρος» που έδειξαν στις διαπραγματεύσεις και υποστηρίζουν πως η συγκεκριμένη συμφωνία θα ενισχύσει την περιφερειακή ασφάλεια και ευημερία των δύο χωρών.
«Οι Ηνωμένες Πολιτείες συγχαίρουν τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και (σ.σ. τον ομόλογό του της πΓΔΜ) Ζόραν Ζάεφ και χαιρετίζουν την ιστορική συμφωνία για την επίλυση της διαφωνίας του ονοματολογικού. Αυτή η επίλυση θα ωφελήσει τις δύο χώρες και θα ενισχύσει την περιφερειακή ασφάλεια και ευημερία. Οι πρωθυπουργοί Ζάεφ και Τσίπρας επέδειξαν όραμα, θάρρος και επιμονή στην προσπάθειά τους για μια αμοιβαία αποδεκτή λύση. Χαιρετίζουμε επίσης την αφοσίωση του διαμεσολαβητή του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς για τις συνεχείς προσπάθειές που κατέβαλε επί δύο δεκαετίες και πλέον για να τερματιστεί αυτή η διένεξη. Είμαστε έτοιμοι να στηρίξουμε αυτή τη συμφωνία, όπως ζήτησαν οι δύο χώρες», αναφέρει χαρακτηριστικά η ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Αποθεώνει τον Νίμιτς ο ΟΗΕ
Σε ανακοίνωση του ο ΟΗΕ πλέκει το εγκώμιο του ειδικού διαμεσολαβητή του επί του ζητήματος της ονομασίας της ΠΓΔΜ, Μάθιου Νίμιτς, αναφέροντας πως ενσαρκώνει της αξίες της επιμονής, της υπομονής και της διπλωματίας χαμηλών τόνων. Εκτιμά ότι η συμφωνία θα έχει θετικό αντίκτυπο στην Ευρώπη και καλεί τις δύο πλευρές να επισπεύσουν τις διαδικασίες.
«Σε ό,τι αφορά τις συνομιλίες ανάμεσα στην Ελλάδα και την πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, ο Γενικός Γραμματέας χαιρετίζει τη συμφωνία η οποία διευθετεί τη διένεξη ανάμεσα στα μέρη, όπως αυτή περιγράφεται στις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών (σ.σ. υπ' αριθμόν) 817 (1993) και 845 (1993). Εγκωμιάζει τα μέρη για την αποφασιστικότητά τους να φέρουν αυτή την μακρόχρονη διένεξη σε ένα τέλος, επιδεικνύοντας ηγετικό ρόλο στην ευρύτερη περιοχή και πέραν αυτής. Συγχαίρει όλους όσοι συμμετείχαν εποικοδομητικά στις προσπάθειες που οδήγησαν σε αυτή τη συμφωνία. Επιθυμεί να αποτίσει φόρο τιμής στον προσωπικό απεσταλμένο του κ. Μάθιου Νίμιτς, ο οποίος ενσαρκώνει της αξίες της επιμονής, της υπομονής και της διπλωματίας χαμηλών τόνων, διότι διευκόλυνε την επίτευξη αυτής της ιστορικής συμφωνίας (με τις προσπάθειές του) για πολλά χρόνια.
Ο Γενικός Γραμματέας προτρέπει όλους τους πολίτες και στις δύο χώρες να ενωθούν για να προχωρήσει η διαδικασία αυτή μπροστά. Επαναλαμβάνει τη δέσμευση των Ηνωμένων Εθνών να προσφέρουν κάθε απαραίτητη υποστήριξη, τόσο μέσω του προσωπικού του απεσταλμένου, όσο και μέσω των αρμόδιων υπηρεσιών, ταμείων και προγραμμάτων του ΟΗΕ. Ο Γενικός Γραμματέας είναι πεπεισμένος ότι η επίλυση αυτής της μακρόχρονης διένεξης θα έχει θετικές επιπτώσεις στην Ευρώπη και πέραν αυτής και ελπίζει ότι τα μέρη και σε άλλες παρατεταμένες διενέξεις θα αντλήσουν έμπνευση από αυτή την εξέλιξη και θα εργαστούν προς τη διευθέτησή τους μέσω διαπραγματεύσεων χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση».
Συγχαρητήρια από Ευρωπαϊκή Αριστερά και Πράσινους
Τα κόμματα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς (GUE) και των Πρασίνων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, υποδέχθηκαν με ικανοποίηση τη συμφωνία. Συγκεκριμένα, η πρόεδρος της ομάδας της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, Γκάμπι Τσίμερ, υποστήριξε ότι πρόκειται για μια ιστορική στιγμή, καθώς η συγκεκριμένη συμφωνία «αποδεικνύεται πως η αμοιβαία κατανόηση και η φιλική συνύπαρξη, συνεργασία και ο ρεαλισμός νικούν τον εθνικισμό, την εθνική και πολιτική εχθρότητα».
Η ομάδα των Πρασίνων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου χαιρέτησε με τη σειρά της την απόφαση και κάλεσε την ΕΕ να ξεκινήσει τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την ΠΓΔΜ. «Είναι σημαντικό να ενισχυθούν οι σχέσεις των δύο χωρών, καθώς τους ενώνουν κοινά περιβαλλοντικά και κοινωνικά προβλήματα», αναφέρει η ανακοίνωση και προσθέτει πως με τη συγκεκριμένη συμφωνία θα υπάρξει σταθερότητα και ειρήνη στην περιοχή.
Αποδείχτηκε «η δύναμη του σεβασμού» για την ΕΕ
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, ευχαρίστησε τους δύο πρωθυπουργούς που κατάφεραν να κάνουν το αδύνατο δυνατό. «Θερμά συγχαρητήρια στους Αλέξη Τσίπρα και Ζόραν Ζάεφ, ελπίζω να υπάρχει ευτυχής κατάληξη. Χάρη σε εσάς το αδύνατο έγινε δυνατό».
Sincere congratulations to PM @tsipras_eu and PM @Zoran_Zaev. I am keeping my fingers crossed. Thanks to you the impossible is becoming possible.
— Donald Tusk (@eucopresident) June 12, 2018
Εξαιρετικά ικανοποιημένη και η Κομισιόν από τη συμφωνία. Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Φεντερίκα Μογκερίνι, εξέφρασε την ευχαρίστηση της Ένωσης, που θα συνοδεύσει τις δύο χώρες στα επόμενα βήματα. «Συγχαρητήρια στους Αλέξη Τσίπρα και Ζόραν Ζάεφ για την αποφασιστικότητα και την ηγετική τους στάση. Η ιστορική αυτή συμφωνία αποδεικνύει την δύναμη της διπλωματίας, του διαλόγου και του σεβασμού. Η ΕΕ στήριξε τις διαπραγματεύσεις και θα συνοδεύσει τις δύο χώρες στα επόμενα βήματα. Είναι μια καλή μέρα για την Ευρώπη».
Congrats & thanks to @atsipras & @Zoran_Zaev for their determination & leadership. A historic agreement that proves power of diplomacy, dialogue, respect. #EU supported negotiations & will accompany next steps. It’s a good day for Europe. #NorthMacedonia https://t.co/3XRExcdbMH
— Federica Mogherini (@FedericaMog) June 12, 2018
Πανηγυρίζει ως δορυφόρος του ΝΑΤΟ και της ΕΕ η Αλβανία
Ο πρωθυπουργός της Αλβανίας, Έντι Ράμα, χαρακτήρισε τους Τσίπρα και Ζάεφ «προοδευτικούς ηγέτες που έγραψαν ιστορία» και υποστήριξε πως «τα Βαλκάνια είναι ένα καλύτερο μέρος χάρη σε εσάς». Ο πρόεδρος της χώρας, Ιλίρ Μέτα, στάθηκε στη σημασία που έχει η συμφωνία για το ΝΑΤΟ. «Η ιστορική συμφωνία φθάνει την πολύ αναμενόμενη στιγμή ως ευρωατλαντική προοπτική για την περιοχή μας».
Ο πρόεδρος του Δημοκρατικού Κόμματος που βρίσκεται στην αξιωματική αντιπολίτευση, Λιουλεζίμ Μπάσια, στάθηκε εξίσου στη σημασία που έχει η συμφωνία για ΝΑΤΟ και ΕΕ. «Η συμφωνία θα επιφέρει την όσο πιο γρήγορη ένταξη της “Βόρειας Μακεδονίας” στο ΝΑΤΟ και παραπέρα, την κοινή πορεία στη γεμάτη προκλήσεις και ελπίδες διαδικασία της ένταξης των χωρών μας στην ΕΕ». Τέλος, ο υπουργός Εξωτερικών Ντιτμίρ Μπουσιάτι, δήλωσε πως η συμφωνία «ανοίγει τον δρόμο για την ένταξη στην Ευρωατλαντική οικογένεια όχι μόνο μίας χώρας, αλλά όλης της περιοχής».
Σε ΕΕ και ΝΑΤΟ εστίασε και η Βουλγαρία
Το υπουργείο Εξωτερικών της Βουλγαρίας, εξέφρασε με τη σειρά του ικανοποίηση για τη συμφωνία, επισημαίνοντας πως ανοίγει το δρόμο για την ευρωπαϊκή και ευρω-ατλαντική ένταξη του γείτονά μας. Παράλληλα, ανέφερε ότι η νέα ονομασία δεν θα πρέπει να ερμηνευθεί ως λόγος για πιθανή αλλαγή των υφιστάμενων συνόρων ή για βλέψεις απέναντι στους γείτονες.
«Η Βουλγαρία αναγνώρισε την Μακεδονία με το συνταγματικό όνομά της, τον Ιανουάριο του 1992 και το νέο όνομα Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας δεν θα πρέπει να ερμηνευθεί ως λόγος για πιθανή αλλαγή των υφιστάμενων συνόρων ή για βλέψεις απέναντι στους γείτονες και συγκεκριμένα για τη γλώσσα, τον πολιτισμό, την ιστορία και την ταυτότητα τους».
Μπηχτές Ρωσίας για ΕΕ και ΝΑΤΟ
Η Ρωσία αντιμετώπισε με επιφυλακτικότητα την εξέλιξη, κάνοντας εμμέσως πλην σαφώς λόγο για ανάμειξη της ΕΕ και του ΝΑΤΟ. Συγκεκριμένα ο υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, δήλωσε ότι η Ρωσία πάντα τασσόταν «υπέρ της εξεύρεσης συμφωνίας για το ζήτημα αυτό χωρίς έξωθεν παρέμβαση, χωρίς καθορισμό τεχνιτών χρονοδιαγραμμάτων και όρων».
Ανέφερε με νόημα ότι πρέπει να φανεί το αν η συμφωνία είναι προς το συμφέρον της Ελλάδας και της “Μακεδονίας”. «Είπαμε ότι θα στηρίξουμε εκείνη την λύση, η οποία θα ανταποκρίνεται στα συμφέροντα της Ελλάδας και της “Μακεδονίας” και η οποία θα βασίζεται σε ευρεία κοινωνική υποστήριξη. Ελπίζω ότι η ανακοινωθείσα χθες συμφωνία θα είναι μια τέτοια».