Το Ισλαμικό Κράτος ξανακάνει αισθητή την παρουσία του στο Ιράκ ως αντίβαρο στην άνοδο των Σιιτών και της επίδρασης του Ιράν, δημιουργώντας ένα νέο τρίγωνο του θανάτου ανάμεσα στις περιοχές Κιρκούκ, Ντιγιάλα και Σαλαχεντίν. Έχει πλέον τη δύναμη να προσβάλλει τις κρίσιμες ενεργειακές υποδομές της χώρας, αμφισβητώντας την αξιοπιστία των δυνάμεων του κεντρικού ιρακινού κράτους.

Η δύναμη του Ισλαμικού Κράτους είναι πλέον μία no man’s land ανάμεσα στο Κουρδιστάν και στο κυρίως Ιράκ, στην οποία δραστηριοποιούνται και οι σιιτικές πολιτοφυλακές, προς τις οποίες αντιδρά. Η αναβίωση του Ισλαμικού Κράτους δείχνει ότι μετά την υποτιθέμενη διάλυσή του το 2017 επεβίωσαν βετεράνοι, οι οποίοι κατόρθωσαν να στρατολογήσουν νεότερα μέλη, βασιζόμενοι στη βίαιη φτωχοποίηση της χώρας. Από την άλλη, η επικράτηση των Ταλεμπάν στο Αφγανιστάν ανοίγει ένα καινούργιο «Μεγάλο Παιχνίδι», στο οποίο, σε αντίθεση με αυτό του 19ου αιώνα, το διακύβευμα είναι το μέλλον της Ινδίας αντί για αυτό της Κίνας.

Η Ινδία είχε επενδύσει στις προηγούμενες αφγανικές κυβερνήσεις, προκειμένου να περικυκλώσει το Πακιστάν και τώρα βρίσκεται σε μειονεκτική θέση λόγω των διασυνδέσεων των Ταλεμπάν με τις πακιστανικές υπηρεσίες. Δεν πρέπει να ξεχνάμε άλλωστε ότι οι Ταλεμπάν έγιναν γνωστοί στην αρχή λόγω της ακτιβιστικής καταστροφής των ινδικών αρχαιοτήτων στη χώρα τους και δη των αγαλμάτων από Βούδες, που δήλωσαν την ινδική πολιτισμική επιρροή στη χώρα. Ο μεγάλος φόβος της Ινδίας έγκειται σε μια αναζωπύρωση του ισλαμικού φονταμενταλισμού στο Κασμίρ, ο οποίος θα οδηγούσε σε μια ανεξέλεγκτη κατάσταση. Είχε φροντίσει, ωστόσο, να προσεγγίσει το νέο καθεστώς του Αφγανιστάν ήδη από τις διαπραγματεύσεις στη Ντόχα του Κατάρ. Αλλά το Πακιστάν διεκδικεί πολύ πιο δυναμικά έναν ρόλο διαμεσολαβητή ανάμεσα στη Δύση και το καθεστώς των Ταλεμπάν, προτρέποντας τους τελευταίους να προβούν στη δύσκολη μετεξέλιξή τους προς ένα καθεστώς που θα σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα και ταυτόχρονα μεσιτεύοντας, ώστε να υπάρξει ο απαραίτητος δανεισμός και η σχετική διείσδυση από δυτικά κεφάλαια. Σε αυτό το πλαίσιο ενισχύεται το Ισλαμικό Κράτος και στο Αφγανιστάν, έχοντας μία αντισιιτική στόχευση, αλλά και κραδαίνοντας τους συμβιβασμούς που θα αναγκαστούν να κάνουν οι Ταλεμπάν. Οι τελευταίοι πάντως μπορούν να υπολογίζουν και στους γείτονές τους για την εξουδετέρωσή του, καθώς κανείς δεν επιθυμεί περισσότερες εξόδους προσφύγων από την καταπονημένη χώρα.

Το κρίσιμο για τη γενικότερη σταθερότητα της Ασίας είναι αν η επικράτηση των Ταλεμπάν θα επηρεάσει το ζήτημα της μειονότητας των Ουιγούρων στην Κίνα. Η τελευταία θέλει κατά τη συνήθειά της να καρπωθεί από μια γεωπολιτική αλλαγή προκειμένου να κάνει επενδύσεις σε μια χώρα που βρίσκεται πάνω στον Δρόμο του Μεταξιού, αλλά αυτό προϋποθέτει οι Ταλεμπάν να μην ανακινήσουν επικίνδυνο ισλαμικό φονταμενταλισμό εκτός των συνόρων τους. Αυτό βεβαίως δεν είναι δύσκολο, καθώς σε αντίθεση με το Ισλαμικό Κράτος οι Ταλεμπάν λειτουργούν περισσότερο ως ένας τοπικός και όχι ως ένας διεθνιστικός παίκτης. Και από αυτήν την άποψη τους εξυπηρετεί η αντίθεση με το τελευταίο, ώστε να αποκτούν την εικόνα ενός συγκριτικά σοβαρού εταίρου. Και, ακόμη κι αν αυτή η σύγκριση μπορεί να μη λειτουργεί ως προς τη Δύση, σίγουρα λειτουργεί ως προς την άμεση δύση του Αφγανιστάν, ήτοι προς το Ιράν. Η μεγάλη σιιτική δύναμη της περιοχής κινδυνεύει να βρεθεί περικυκλωμένη από δύο εκδοχές του Ισλαμικού Κράτους, μία στο Ιράκ και μία στο Αφγανιστάν, οι οποίες είναι φανατικά αντισιιτικές και για τον λόγο αυτό τείνει να θεωρεί ως έλασσον κακό τους Ταλεμπάν, υπενθυμίζοντάς τους σε κάθε περίπτωση ότι πρέπει να σεβαστούν τις σιιτικές μειονότητες στη χώρα τους, όπως τους Χαζάρα.

Σε κάθε περίπτωση, αν και η απόσυρση των Αμερικανών από το Αφγανιστάν αιτιολογείται εν μέρει από το γεγονός ότι αποτελεί σημαντικότερη προτεραιότητα για τις Η.Π.Α. η ανάσχεση της Κίνας, το αποτέλεσμα της μεταφοράς ενός ψυχροπολεμικού κλίματος στην Νοτιοανατολική Ασία έχει ως αποτέλεσμα να αποκρυσταλλώνονται δύο αντίπαλα μπλοκ: Ένα (περισσότερο χερσαίο) ευρασιατικό μπλοκ που περιλαμβάνει τη Ρωσία, την Κίνα, το Ιράν και δυνητικά και το Πακιστάν εναντίον ενός (περισσότερου θαλάσσιου) «ινδο-ειρηνικού» μπλοκ που περιλαμβάνει τις Η.Π.Α., την Αυστραλία, την Ιαπωνία και δυνητικά και την Ινδία. Για τις Η.Π.Α. είναι ζωτική η απόσπαση της Ινδίας και η στροφή της ενάντια στην Κίνα, όμως η δυναμική αυτή φέρνει και μια απομάκρυνση του Πακιστάν από την αμερικανική επιρροή. Σε κάθε περίπτωση και στον νέο ψυχρό πόλεμο της Ασίας, οι Ηνωμένες Πολιτείες ελπίζουν ότι μία συστράτευση των ναυτικών δυνάμεων στον Ινδο-Ειρηνικό εναντίον των περισσότερο χερσαίων δυνάμεων της ενδοχώρας, θα είναι εξίσου επιτυχής με τα παρόμοια εγχειρήματά τους στον Ατλαντικό και τη Μεσόγειο σε προηγούμενες ιστορικές φάσεις.

Αλλά καθώς τα αντίπαλα μπλοκ εισέρχονται σε μία φάση αυτοεκπληρούμενης προφητείας ως προς την αναγκαιότητα των συσπειρώσεών τους, το Κασμίρ και η γενικότερη αντιπαλότητα και αλληλο-αποκλεισιμότητα Πακιστάν και Ινδίας από συνεργασίες τείνει να έλθει στο επίκεντρο του νέου ψυχρού πολέμου, όπως η Ανατολική Ευρώπη στον παλαιότερο. Οι Ταλεμπάν, και λόγω των στενών τους σχέσεων με το Πακιστάν, γίνονται και αυτοί ένα πιόνι αυτών των συσχετισμών και αυτό συνάδει και με την αντίθεσή τους προς το Ισλαμικό Κράτος που αποτελεί ένα εναλλακτικό παράδειγμα τζιχαντισμού.