της Γεωργίας Κριεμπάρδη
Μουσικοί, τραγουδιστές, χορευτές, ηθοποιοί, φωτογράφοι, σκηνοθέτες, παραγωγοί, σεναριογράφοι κι ένα σωρό ακόμα άνθρωποι του καλλιτεχνικού χώρου είδαν τις δουλειές τους να γκρεμίζονται εν μία νυκτί. Η πανδημία έφερε τα πάνω κάτω σε παγκόσμιο επίπεδο σε όλους τους κλάδους. Ο καλλιτεχνικός είναι ένας εξ αυτών. Ξέρετε, δεν είναι μόνο οι άνθρωποι μπροστά από τα φώτα. Είναι και πολλοί πίσω απ’ αυτούς, που στήνουν, στηρίζουν, οργανώνουν και βοηθούν τεχνικά.
Η κατάσταση στην Ευρώπη δεν ήταν ίδια. Για παράδειγμα, τα υπουργεία Πολιτισμού της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Φινλανδίας, της Ιρλανδίας στήριξαν από την έναρξη της πανδημίας τους καλλιτέχνες και τους επαγγελματίες του χώρου, ή για παράδειγμα το Συμβούλιο Τεχνών της Αγγλίας, που έδωσε κάμποσα εκατομμύρια λίρες για τους καλλιτέχνες.
Η κατάργηση της τέχνης είναι ένα τεράστιο πλήγμα οικονομικά αλλά και ψυχικά γι’ αυτούς τους ανθρώπους. Πρακτικά, δηλαδή, οι περισσότεροι βιοπορίζονται εξ ολοκλήρου από αυτό. Ένα τεράστιο κύμα στήριξης από την κοινωνία αγκάλιασε τον καλλιτεχνικό κόσμο ενώ το σλόγκαν «support art workers» κατέκλυσε τα social media. Η κυβέρνηση εξανήγγειλε μέτρα στήριξης, που μοιάζουν μάλλον φαντάσματα. Με πρόχειρες κινήσεις και χωρίς σοβαρή αντιμετώπιση του κλάδου, αλλά αποσπασματική και περιορισμένη, αφήνει εκτός επιδομάτων μεγάλο αριθμό εργαζομένων, ενώ για όσους προβλέπεται στήριξη -πενιχρή-, κάποιοι μήνες λείπουν από το κυβερνητικό ημερολόγιο πληρωμών.
Το TPP επικοινώνησε με Καλλιτεχνικά Σωματεία, με αφορμή το Παν-καλλιτεχνικό κάλεσμα της 10ης Ιανουαρίου. Το συλλαλητήριο είναι η κραυγή αγωνίας των καλλιτεχνών για την δυσμενή αυτή κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει και η κυβέρνηση εθελοτυφλεί.
Πανελλήνια Ομοσπονδία Θεάματος Ακροάματος (Π.Ο.Θ.Α)
Ο κλάδος μας είναι από τους βαρύτερα πληττόμενους από την πανδημία. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, μόνο το 2020 έχασε το 88% του κύκλου εργασιών του. Είμαστε ο κλάδος που έκλεινε πρώτος και άνοιγε τελευταίος, που στοχοποιήθηκε περισσότερο από τον καθένα για υπερμετάδοση του κόβιντ. Ήμασταν ο εύκολος στόχος, μόλις αυξάνονταν τα κρούσματα το μόνο που ανακοίνωνε η κυβέρνηση ήταν η απαγόρευση της μουσικής, σε βαθμό που έχει γίνει αστείο στη συνείδηση του κόσμου.
Η στήριξη που είχαμε ήταν πολύ λίγη και ήρθε με πολύ αγώνα. Ουσιαστικά τα πρώτα μέτρα στήριξης ήταν τον Σεπτέμβριο του 2020, δηλαδή έξι μήνες μετά το ξέσπασμα της πανδημίας και ήταν τα 534 ευρώ το μήνα, μέσω μιας πλατφόρμας του υπουργείου Εργασίας στο οποίο δηλωνόμασταν οι ίδιοι.
Όσοι, όμως, για διάφορους λόγους γράφτηκαν στην πλατφόρμα μετά τις 10/1/2021, αποκλείστηκαν από την αποζημίωση αυτή. Οι αποζημιώσεις σταμάτησαν τον Ιούλιο. Έκτοτε ο κλάδος δεν έχει καμία στήριξη. Υπήρξε μια εξαγγελία για αποζημίωση των εργαζομένων στην εστίαση και τα νυχτερινά κέντρα, όπου απαγορεύτηκε η μουσική, αλλά στην πράξη η αποζημίωση αυτή έχει εγκριθεί σε ελάχιστους συναδέλφους.
Από την αρχή της σαιζόν αντιμετωπίζουμε μεγάλα προβλήματα σε όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων μας, δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για αποζημίωση όταν μια παράσταση σταματάει κάποιες μέρες λόγω κρούσματος. Σε αυτή την περίπτωση οι υγιείς εργαζόμενοι δεν μπορούν να έχουν αναρρωτική άδεια, αφού δεν νοσούν, αλλά ούτε δουλεύουν, αφού δεν μπορεί να συνεχιστεί η παράσταση αν νοσεί ένας ή κάποιοι καλλιτέχνες.
Δεν παρέχονται δωρεάν τεστ, με αποτέλεσμα να πληρώνουμε από την τσέπη μας τα απαραίτητα ράπιντ όταν βρεθεί κρούσμα στην παραγωγή. Γενικά ο κλάδος είναι αφημένος στην τύχη του.
ΣΕΗ-HAU,Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών-Hellenic Actors Union
Τον Μάρτιο του 2020 μάθαμε ότι δεν πρέπει να ξαναπάμε στη δουλειά μας. Και δεν πήγαμε για 15 μήνες, συνεχόμενα. Από τότε μεσολάβησαν κάποιες από τις μεγαλύτερες κινητοποιήσεις του κλάδου, διεκδικώντας και πετυχαίνοντας την αποζημίωση ειδικού σκοπού, που όμως σταμάτησε τον Ιούλιο. Σήμερα, με 50.000 κρούσματα τη μέρα, με την προσέλευση των θεατών να έχει μειωθεί σημαντικά, με τα κρούσματα στην απροστάτευτη, υγειονομικά, εργασία του ηθοποιού να καλπάζουν και ήδη πάνω από 20 παραστάσεις να έχουν διακοπεί, η κυβέρνηση επιδεικτικά μας αγνοεί.
Ο ηθοποιός ούτε μάσκα μπορεί να φοράει επί σκηνής, ούτε να αντικατασταθεί σε περίπτωση νόσησης. Αναγκαστικά σταματάει να λειτουργεί συνολικά η θεατρική επιχείρηση. Σκεφτείτε, τα Χριστούγεννα, πόσοι ηθοποιοί και άλλες σχετικές ειδικότητες, έμειναν χωρίς μεροκάματο. Τα κρούσματα ήταν τόσα πολλά που για παράδειγμα το Εθνικό θέατρο την περίοδο των εορτών, δεν είχε ούτε μια παράσταση στις πολλαπλές σκηνές του!
Η ανοσία της αγέλης, που η κυβέρνηση αποφάσισε, γίνεται εργασιακός εκβιασμός ανεύθυνος και επικίνδυνος.
Πανελλήνιος Σύνδεσμος Διοργανωτών Πολιτιστικών Εκδηλώσεων
Κατερίνα Σταματάκη – Πρόεδρος
Από τον Οκτώβριο η ελεύθερη μουσική αγορά ουσιαστικά είναι άνεργη. Γιατί παρ όλο που ήταν τυπικά ανοιχτοί οι ΚΑΔ, τόσο των διοργανωτών συναυλιών όσο και των καλλιτεχνών , γίνονταν ελάχιστες μουσικές δράσεις, εξαιτίας της προσέλευσης του κόσμου, η οποία ήταν εξαιρετικά χαμηλή λόγω του φόβου της συνάθροισης.Τώρα απλώς και τυπικά είναι άνεργοι καλλιτέχνες και επιχειρήσεις μέχρι 16 Ιανουαρίου. Αλλά και μετά τις 16 Ιανουαρίου η κατάσταση η ίδια θα είναι, και φοβάμαι πως θα είναι η ίδια και αργότερα.
Τι περιμένει η κυβέρνηση για να αντιληφθεί το τεράστιο πρόβλημα επιβίωσης καλλιτεχνών και επιχειρήσεων πολιτισμού και να πάρει γενναία μέτρα στήριξης; Που είναι η υπουργός πολιτισμού να αφουγκραστεί το πρόβλημα των εργαζόμενων και των εταιρειών παραγωγής στη ελεύθερη
μουσική αγορά και να παρέμβει δυναμικά διεκδικώντας ειδικά μέτρα, πέρα από τα οριζόντια, για τον πιο βαριά πληττόμενο κλάδο;
Δεν φτάνουν η Στέγη, το Νιάρχος και το Μέγαρο Μουσικής που φιλοξενούν ελάχιστες μουσικές παραστάσεις για να βιοποριστούν οι δεκάδες χιλιάδες μουσικοί που μένουν άνεργοι, οι τραγουδιστές, τα γραφεία που τους εκπροσωπούν, οι εταιρείες παραγωγής, οι εταιρείες προβολής και επικοινωνίας των παραστάσεων και τόσες άλλες ειδικότητες που συντρέχουν με τα μουσικά live.
Πρέπει να ληφθούν μέτρα οικονομικής στήριξης μέχρι τον Μάιο, γιατί μέχρι τότε όλα θα υπολειτουργούν ή δεν θα λειτουργούν καθόλου. Πού θα βρεθούν τα χρήματα να
επιστρέψουμε τις επιστρεπτέες προκαταβολές τον Ιούνιο όταν μέσα σε δύο χρόνια
έχουμε εργαστεί συνολικά 2 μήνες το καλοκαίρι του 2020 και 4 μήνες το καλοκαίρι
του 2021; Οι επιστρεπτέες προκαταβολές οριακά συντήρησαν τις επιχειρήσεις μας και τώρα έχουμε χιλιάδες ευρώ έξοδα το μήνα για να καλύψουμε τη μισθοδοσία, τα ενοίκια , τις ΔΕΚΟ, τα λογιστήριά μας και όλες τις υποχρεώσεις.
Τα συγκροτημένα κράτη στηρίζουν τους πολίτες που πληρώνουν τόσα χρήματα στο δημόσιο για να μπορεί σε μία δύσκολη στιγμή να στηρίξει. Ζούμε μες στην ανασφάλεια που μας δημιουργείται , με κάθε αναγγελία παύσεως εργασιών χωρίς παράλληλη εξασφάλιση δυνατών μέτρων στήριξης , χωρίς σοβαρή προσέγγιση του τεράστιου προβλήματος που εδώ και δύο χρόνια μας έχει ισοπεδώσει.
Σύλλογος Μουσικών Βορείου Ελλάδος – Δ. Ζερβουδάκης
Καταρχάς να καταλάβουμε ότι η πανδημία κρατάει παραπάνω από 24 μήνες. Ο κλάδος επιδοτήθηκε κατά ένα μικρό μέρος του. Και είναι λάθος η λέξη «επιδότηση», η σωστή είναι «αποζημίωση». Στερηθήκαμε το δικαίωμα στη δουλειά. Σκεφτείτε ένα σπίτι εδώ και 24 μήνες να έχει πληρωθεί τους 12-13 κι αυτό με 500 κάτι ευρώ.
Κι όσο εργαστήκαμε, ήταν σε ένα περιβάλλον κατεστραμμένο, με απειλές συνεχών αναβολών, με καλλιέργεια φόβου. Εγώ, για παράδειγμα, ξεκίνησα τον χειμώνα και δούλεψα λίγο σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Στην περιφέρεια ακυρώθηκαν οι εμφανίσεις. Ο κόσμος φοβάται.
Από την αρχή όλο ήταν λάθος. Στους χειμερινούς χώρους δεν αρκούσε να μπαίνουν μόνο οι εμβολιασμένοι. Έπρεπε να υπάρχουν συνολικά για όλους τεστ. Αλλά είναι ένα οικονομικό μέτρο και γι’ αυτό δεν το παίρνουν. Δε γίνεται να συνεχιστούν οι αποκλεισμοί. Για παράδειγμα, ένα ενοίκιο στη Θεσσαλονίκη για θέατρο 700 ατόμων κοστίζει 2500 ευρώ. Ποσό απαγορευτικό.
Δεν ζούμε σε άλλο πλανήτη. Έχουμε σοβαρό ζήτημα. Το ΕΣΥ καταρρέει. Τα σχολεία άνοιξαν ανεξέλεγκτα. Επιχειρείται δήθεν “ανοσία της αγέλης”. Αυτό το ψέμα δε μπορεί να συνεχιστεί.
Εμείς διεκδικούμε το άνοιγμα των δημόσιων χώρων. Να ανοίξουν όλοι οι δημόσιοι χώροι, τα μνημεία… Θα μπορούσαν να είναι σημεία όπου γίνονται δράσεις. Και τέλος, πολύ σημαντικό να το τονίσουμε, ΝΑ ΒΓΟΥΝ ΣΤΗ ΦΟΡΑ ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΕΔΩ ΚΑΙ ΧΡΟΝΙΑ. Να φανεί η αλήθεια.
Αντώνης Ρέλλας -Ιδρυτικό μέλος της Κίνησης Ανάπηρων Καλλιτεχνών και της Κίνησης Χειραφέτησης Αναπήρων «Μηδενική Ανοχή», Σκηνοθέτης
Ο πολιτισμός και οι χώροι ψυχαγωγίας βρέθηκαν στο στόχαστρο της κυβέρνησης και η αναστολή των καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων μοιάζει να αποτελεί “αναγκαίο μέτρο”, ενώ αντίθετα δεν πραγματοποιήθηκε καμία ουσιαστική ενίσχυση του δημόσιου συστήματος υγείας. Σε αυτό το ζοφερό τοπίο, εμείς οι ανάπηροι καλλιτέχνες, βλέπουμε τα διαχρονικά αιτήματα μας να υποβιβάζονται από το περιθώριο στην απόλυτη αορατότητα.
Το ιστορικό Θέατρο Κωφών Ελλάδος καταδικάστηκε με λουκέτο μετά από 39 χρόνια λειτουργίας. Οι καλλιτεχνικές ομάδες των αναπήρων ακυρώνουν παραστάσεις και σεμινάρια με συνέπειες που απειλούν την ύπαρξη τους. Η πρόσβαση στο δομημένο περιβάλλον των σχολών παραμένει αρχιτεκτονικό απαρτχάιντ. Οι κτιριακές εγκαταστάσεις και οι αίθουσες διδασκαλίας δεν πληρούν προδιαγραφές προσβασιμότητας σύμφωνα με τη νομοθεσία μας. Η πρόσβαση στο περιεχόμενο των σπουδών, η προσαρμογή της εκπαίδευσης και στις δικές μας ανάγκες αποτελούν σημαντικές παραμέτρους και προϋποθέση ισότιμης συμμετοχής. Η άρση της αρτιμέλειας ως προϋπόθεση φοίτησης από το ΠΔ 372/1983 – ΦΕΚ 131/Α/23-9-1983 (Κανονισμός οργάνωσης και λειτουργίας Ανωτέρων Σχολών Χορού). Η ανεμπόδιστη συμμετοχή μας στα καλλιτεχνικά σωματεία και συλλόγους που αφορούν την τέχνη (Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών, Σκηνοθετών, Χορευτών – Χορογράφων, Σεναριογράφων, Πανελλήνιο Μουσικό σύλλογο, Πανελλήνια Ομοσπονδία Θεάματος Ακροάματος κ.ά.).
Είναι απαραίτητη η χρηματοδότησή τους από το κράτος για τη δημιουργία συνθηκών προσβασιμότητας για όλα τα ανάπηρα και εμποδιζόμενα μέλη τους προκειμένου να εξασφαλιστεί η απρόσκοπτη συμμετοχή μας σ’ αυτά. Η τέχνη ως βασικό εργαλείο χειραφέτησης και έκφρασης μπορεί να επιτευχθεί με την ισότιμη πρόσβασή μας καθώς και μέσω της ανάπτυξης των πολιτιστικών κανόνων και αξιών που μας συμπεριλαμβάνουν και δεν μας αποκλείουν, προσβάλλουν ή στιγματίζουν.
Οι κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες της πανδημίας θέτουν στο περιθώριο τα διαχρονικά αιτήματα των ανάπηρων καλλιτεχνών, διευρύνοντας τις διακρίσεις που βιώνουμε. Στη χάραξη πολιτικών από τα κάτω, διεκδικούμε την αναγνώριση των αιτημάτων μας από τους μη ανάπηρους συναδέλφους μας. Στον αγώνα αυτόν δε μας περισσεύει καμία, κανείς και κανένα.
