Τη «βαθιά» λύπη των «27» για το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στη Βρετανία, αλλά και την πρόθεσή τους να σεβαστούν τη βούληση της πλειοψηφίας των Βρετανών, εκφράζει η κοινή δήλωση των 27 υπόλοιπων κρατών-μελών μετά την ολοκλήρωση της συνόδου κορυφής, που ήταν η πρώτη χωρίς βρετανική συμμετοχή.
«Οι ηγέτες των 27 χωρών που θέλουν να παραμείνουν στην ΕΕ συμφώνησαν ότι δεν θα υπάρχουν αλλαγές στις ευρωπαϊκές συνθήκες και ότι η μελλοντική προσέγγιση θα πρέπει να είναι “απλή και λιγότερο γραφειοκρατική”», δήλωσε εξερχόμενη της συνεδρίασης η Άνγκελα Μέρκελ.
Η γερμανίδα καγκελάριος επανέλαβε ότι δεν πρόκειται να αρχίσουν διαπραγματεύσεις, μέχρι το Λονδίνο να ξεκινήσει επίσημα τη διαδικασία του διαζυγίου, ενεργοποιώντας το άρθρο 50.
Ήταν ήρεμη και σοβαρή συζήτηση, καθώς αυτή είναι μια σοβαρή στιγμή στην Ιστορία μας, πρόσθεσε.
Μήνυμα ενότητας από τον Τουσκ
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, ανέφερε ότι οι ηγέτες της ΕΕ είναι απόλυτα αποφασισμένοι να παραμείνουν ενωμένοι και να δουλέψουν στενά.
«Ελπίζουμε να έχουμε τη Βρετανία στενό εταίρο στο κοντινό μέλλον. Οι ηγέτες έκαναν απολύτως σαφές σήμερα ότι η πρόσβαση της Βρετανίας στην κοινή αγορά εξαρτάται από τον σεβασμό στις βασικές αρχές της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης και της ελευθερίας στη μετακίνηση. Δεν πρόκειται να υπάρξει κοινή αγορά α λα καρτ», πρόσθεσε.
Μιλώντας στη συνέχεια για την κατάσταση στην ΕΕ γενικώς με αφορμή το Brexit, είπε ότι «υπάρχουν πολλοί άνθρωποι στην Ευρώπη που είναι δυσαρεστημένοι με την τρέχουσα κατάσταση και μας ζητάνε να τη βελτιώσουμε». Αλλά τόνισε ότι είναι ακόμα πολύ νωρίς για να καταλήξουμε σε συμπεράσματα.
Γιούνκερ: Επιτάχυνση μεταρρυθμίσεων
Στην απογευματινή συνάντησή του με την πρωθυπουργό της Σκοτίας αναφέρθηκε ο πρόεδρος της Κομισιόν, αν και -όπως είπε- «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει την πρόθεση να παρέμβει στη βρετανική διαδικασία».
Για την ΕΕ, ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ σημείωσε ότι χρειάζεται μεταρρυθμίσεις, αλλά οι ηγέτες συμφώνησαν ότι «το θέμα είναι να επιταχυνθούν οι μεταρρυθμίσεις και όχι να προσθέσουμε νέες στις ήδη υπάρχουσες».
Στην ερώτηση αν σχεδιάζει να παραιτηθεί λόγω του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος, είπε: «Μην πιστεύετε όσα ακούτε. Δεν έχω καμία πρόθεση να επηρεαστώ με τον έναν ή τον άλλον τρόπο από αυτού του είδους την κριτική, θα συμβούλευα όλους να κοιτάξουν καλύτερα το βιογραφικό μου. Αν το έκαναν, θα είχαν μια πολύ διαφορετική άποψη για το τι συνέβη».
Ολάντ: Σε ισχύ αμυντικές – ενεργειακές συμφωνίας
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Γαλλίας, Φρανσουά Ολάντ, υπογράμμισε αφενός ότι η Βρετανία θα πρέπει να τηρεί τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αφού οριστικοποιηθεί το «διαζύγιο» των δύο πλευρών, εφόσον επιθυμεί να διατηρήσει την πρόσβασή της στην ενιαία αγορά και αφετέρου ότι οι αμυντικές και ενεργειακές συμφωνίες με τη Βρετανία θα συνεχίσουν να ισχύουν και μετά την αποχώρησή της.
Επίσης, διευκρίνισε ότι η διμερής συμφωνία (Γαλλίας-Βρετανίας) για τα σύνορα των δύο χωρών, θα παραμείνουν σε ισχύ. Σημείωσε, τέλος, ότι προκειμένου να αντισταθμίσουν τις οικονομικές επιπτώσεις που θα έχει το Brexit στην ανάπτυξη, οι άλλες χώρες-μέλη πιθανότατα θα πρέπει να αυξήσουν τις ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις τους.
«Από τις πιο παραγωγικές συναντήσεις που είχαμε ποτέ στην ΕΕ», χαρακτήρισε τη συνάντηση ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης.
Ολόκληρη η κοινή δήλωση των «27» για το Brexit:
1. Λυπούμαστε βαθιά για το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στο Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά σεβόμαστε τη βούληση που εκφράζεται από την πλειοψηφία του βρετανικού λαού. Μέχρι να φύγει το Ηνωμένο Βασίλειο από την ΕΕ, το ευρωπαϊκό δίκαιο εξακολουθεί να ισχύει στο Ηνωμένο Βασίλειο με όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που συνεπάγεται.
2. Υπάρχει ανάγκη να οργανωθεί η αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ με μεθοδευμένο τρόπο. Το άρθρο 50 της ΕΕ προβλέπει τη νομική βάση για τη διαδικασία αυτή. Εναπόκειται στη βρετανική κυβέρνηση, αμέσως μόλις είναι έτοιμη να το ενεργοποιήσει και να ενημερώσει σχετικά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σχετικά με την πρόθεση του Ηνωμένου Βασιλείου να αποχωρήσει από την Ένωση. Θα ήταν προτιμότερο να το κάνει το συντομότερο δυνατό. Δεν μπορεί να υπάρξει καμία διαπραγμάτευση πριν να λάβει χώρα η εν λόγω κοινοποίηση.
3. Όταν η κοινοποίηση ληφθεί, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα εγκρίνει τις κατευθυντήριες γραμμές για τις διαπραγματεύσεις μιας συμφωνίας με το Ηνωμένο Βασίλειο και στη διαδικασία που θα ακολουθήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Ευρωβουλή θα διαδραματίσουν το ρόλο τους σύμφωνα με τις συνθήκες.
4. Στο μέλλον, ελπίζουμε να έχουμε το Ηνωμένο Βασίλειο ως στενό εταίρο της ΕΕ και αναμένουμε να εκδηλώσει τις προθέσεις του στο θέμα αυτό. Οποιαδήποτε συμφωνία, που θα συναφθεί με το Ηνωμένο Βασίλειο, ως τρίτη χώρα, θα πρέπει να βασίζεται στην ισορροπία των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων. Η πρόσβαση στην ενιαία αγορά προϋποθέτει την αποδοχή των τεσσάρων ελευθεριών.
5. Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στο Ηνωμένο Βασίλειο δημιουργεί μια νέα κατάσταση για την ΕΕ. Είμαστε αποφασισμένοι να παραμείνουμε ενωμένοι και να εργαστούμε στο πλαίσιο της ΕΕ για την αντιμετώπιση των προκλήσεων του 21ου αιώνα και να βρούμε λύσεις προς το συμφέρον των εθνών και των λαών μας. Είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε κάθε δυσκολία που μπορεί να προκύψει από την τρέχουσα κατάσταση.
6. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ένα ιστορικό επίτευγμα ειρήνης, ευημερίας και ασφάλειας στην ευρωπαϊκή ήπειρο και παραμένει το κοινό μας πλαίσιο. Την ίδια στιγμή πολλοί άνθρωποι εκφράζουν δυσαρέσκεια με την τρέχουσα κατάσταση των πραγμάτων, είτε είναι σε ευρωπαϊκό είτε σε εθνικό επίπεδο. Οι Ευρωπαίοι περιμένουν από εμάς να κάνουμε κάτι καλύτερο, όταν πρόκειται για την παροχή ασφάλειας, ευημερίας και ελπίδας για ένα καλύτερο μέλλον. Θα πρέπει να το πετύχουμε αυτό, αν μη τι άλλο για το συμφέρον των νέων.
7. Αυτός είναι ο λόγος που από σήμερα ξεκινάμε μια πολιτική συζήτηση για να δώσουμε ώθηση σε περαιτέρω μεταρρυθμίσεις στη γραμμή της Στρατηγικής Ατζέντας και στην ανάπτυξη της ΕΕ με 27 κράτη-μέλη. Αυτό απαιτεί ηγετική ικανότητα από τους αρχηγούς των κρατών και των κυβερνήσεων. Θα επανέλθουμε στο θέμα αυτό κατά την άτυπη σύνοδο το Σεπτέμβριο στη Μπρατισλάβα.
Στη δήλωση επιβεβαιώνεται η άτυπη συνάντηση των 27, που θα γίνει τον Σεπτέμβριο στην Μπρατισλάβα της Σλοβακίας.