«Το Δημόσιο υπέστη ήδη τεράστια ζημιά με τη μη πληρωμή του τοκομερίδιου. Θα υποστεί και δεύτερη με την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου. Ποια είναι τελικά η διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος από την ελληνική κυβέρνηση και από το ΤΧΣ, στην υπόθεση της Τράπεζας Πειραιώς; Με ποιον τρόπο έχουν ενεργήσει μέχρι στιγμής και πρόκειται να ενεργήσουν στο μέλλον, για να προστατέψουν το δημόσιο συμφέρον» ανέφερε μεταξύ άλλων η τομεάρχης Οικονομικών της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Έφη Αχτσιόγλου, κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης της Διαρκούς Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής για την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της Τράπεζας Πειραιώς.
Περιγράφοντας τις μεθοδεύσεις που θα αφήσουν το δημόσιο με απώλειες που αναμένεται να φτάσουν έως και τα 3 δισ. ευρώ, η Έφη Αχτσιόγλου αναφέρθηκε αρχικά στην πρώτη φάση και τη μη αποπληρωμή του τοκομεριδίου (Cocos) των 166 εκατ. ευρώ προς το ελληνικό Δημόσιο από την τράπεζα Πειραιώς, υπογραμμίζοντας ότι «ο Διευθύνων Σύμβουλος της Τράπεζας, το 2020, σε τοποθετήσεις του διαβεβαίωνε ότι θα πληρωθεί κανονικά το κουπόνι με μετρητά, ότι αυτός είναι ο σχεδιασμός της Τράπεζας και ότι η κεφαλαιακή επάρκειά της είναι σε καλύτερο επίπεδο από το 2019, οπότε και είχε πληρωθεί το σχετικό τοκομερίδιο αντιστοίχως. Η τράπεζα αλλάζει απόφαση και επικαλείται τη σύσταση της ΕΚΤ για μη πληρωμή μερισμάτων. Η κυβέρνηση και ο κ. Σταϊκούρας προσπάθησε να παρουσιάσει ότι αυτή η σύσταση της ΕΚΤ ήταν υποχρεωτική. Όμως η σύσταση δίνει κατευθύνσεις χωρίς να είναι δεσμευτική. Η τράπεζα κάνει την ερμηνεία που θεωρεί ότι την συμφέρει, όμως γιατί το Δημόσιο και το ΤΧΣ ερμηνεύουν κατ΄ αρχάς τη σύσταση ως υποχρεωτική, όταν όπως αποδείχτηκε επρόκειτο να οδηγήσει σε ζημία του Δημοσίου;».
Υπενθυμίζεται πως σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά, η διοίκηση της Τράπεζας Πειραιώς σχεδιάζει μία αύξηση μετοχικού κεφαλαίου κατά 1 δισ. ευρώ, αλλά πριν από αυτήν, αναμένεται τον Απρίλιο να γίνει μετατροπή των μετοχών, από ονομαστική αξία έξι ευρώ σε μία νέα μετοχή με ονομαστική τιμή των 99 ευρώ. Έτσι, αρχικά οι μετοχές της Τράπεζας στο χρηματιστήριο θα μειωθούν από 831 εκατ. σε 50,36 εκατ. Στη συνέχεια, θα δημιουργηθεί ειδικό αποθεματικό των 4,9 δισ. ευρώ για χρήση του στο μέλλον, και ταυτόχρονα οι αξία των 50,36 εκατ. μετοχών θα μειωθεί από τα 99 ευρώ σε 1 ευρώ. Στη συνέχεια θα γίνει η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου κατά 1 δισ. ευρώ, χωρίς δικαίωμα προτίμησης για τους παλιούς μετόχους, διαδικασία από την οποία θα βγει η νέα τιμή της μετοχής. Στο τέλος αυτής της διαδικασίας, τα α 675 εκατ. ευρώ που εισέφερε το δημόσιο διά του ΤΧΣ στην ανακεφαλαιοποίηση της Τράπεζας Πειραιώς το 2015 και τα 2,04 δισ. ευρώ -που φτάνουν τα 2,4 δισ. ευρώ μαζί με τους τόκους- των κεφαλαίων που εισέφερε το δημόσιο στην Τρ. Πειραιώς τον Δεκέμβριο του 2020 με τη μετατροπή των Cocos σε μετοχές θα εξαφανιστούν. Ίδια πορεία θα ακολουθήσουν και τα χρήματα των μικρομετόχων, καθώς έτσι θα καλυφθούν οι ζημιές από τα κόκκινα και τα επισφαλή δάνεια της τράπεζας.
Ακολούθως, περιέγραψε πως «η σύσταση λέει ότι τα πιστωτικά ιδρύματα καλό θα ήταν να μην προχωρήσουν σε καταβολή μερισμάτων, εννοεί καταβολή μετρητών, γιατί η τράπεζα επιλέγει όχι απλώς να μην πληρώσει σε μετρητά αλλά να μην πληρώσει ούτε σε μετοχές το Δημόσιο, όπως θα μπορούσε. Ο κ. Μεγάλου έχει απαντήσει ότι εδώ είναι προφανές γιατί δεν αποπληρώνουμε σε μετοχές, γιατί στην πραγματικότητα μας είναι πολύ περισσότερο συμφέρον να μην αποπληρώσουμε καθόλου και να υπάρχει η πλήρης μετατροπή του cocos σε συμμετοχή του Δημοσίου. Το ερώτημα είναι γιατί η κυβέρνηση και το ΤΧΣ αποδέχονται αυτή τη στάση που ζημιώνει το Δημόσιο; Συναίνεσε το ΤΧΣ στη ζημία που υπέστη το Δημόσιο; Τι ψήφισε στην κρίσιμη συνεδρίαση; Με την απόφαση να μην πληρωθεί το Δημόσιο ούτε σε μετοχές, που υπήρχε η δυνατότητα, το Δημόσιο υπέστη μία τεράστια ζημιά που ξεπερνά το 1 δισ. Ερώτημα είναι τι έκανε η κυβέρνηση και το ΤΧΣ μπροστά σε αυτή την απόφαση που προκάλεσε μεγάλη ζημία στο Δημόσιο ήδη. Τι θέση κράτησε η ελληνική κυβέρνηση δια του ΤΧΣ στο ζήτημα αυτό; Πήρε την ίδια θέση και συναίνεσε τελικά σε αυτή τη ζημία που υπέστη το δημόσιο συμφέρον;»
Αναφορικά με την δεύτερη φάση, όπου αναμένεται να προχωρήσει η τράπεζα στην αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, η τομεάρχης Οικονομικών του ΣΥΡΙΖΑ ανέφερε ότι «οι όροι που έχουν δει το φως της δημοσιότητας είναι εξαιρετικά προβληματικοί για το τι θα συμβεί με την περιουσία του Δημοσίου. Καταργείται πράγματι το δικαίωμα προτίμησης για το Δημόσιο και τους υφιστάμενους μετόχους; Πρόκειται να οδηγήσει πράγματι σε μία απίσχναση της τάξης του 95% για τους υφιστάμενους μετόχους, δηλαδή μία απόλυτη ζημία και καταστροφή για το Δημόσιο;».
Ακόμα, «η υπόλοιπη μεθοδολογία που φαίνεται ότι θα ακολουθηθεί πρόκειται να οδηγήσει τους νέους ιδιώτες επενδυτές μετόχους, που θα συμμετάσχουν, μέσα σε μία νύχτα να τετραπλασιάσουν τα κέρδη τους. Δηλαδή, θα οδηγήσει σε μία δραματική ζημία για το Δημόσιο και ταυτόχρονα ένα υπερκέρδος για τους νέους μετόχους. Ποια είναι η θέση του ΤΧΣ και η θέση της κυβέρνησης για αυτό; Θα συναινέσουν σε αυτό το σχέδιο, θυμίζω ότι νομικά το ΤΧΣ έχει τη δυνατότητα να ασκήσει βέτο, όταν πρόκειται να γίνει αύξηση μετοχικού κεφαλαίου που ζημιώνει το Δημόσιο. Θα το κάνει; Θα ασκήσει βέτο αν πρόκειται να συμβεί αυτό;».
Η ίδια τόνισε επίσης ότι «ο Διευθύνων Σύμβουλος της Πειραιώς λέει ότι έχει την πλήρη υποστήριξη για οποιαδήποτε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, οπουδήποτε και αν αυτή οδηγήσει το Δημόσιο, από το ΤΧΣ. Στην πραγματικότητα λέει ότι έχει τη λευκή επιταγή γι’ αυτή την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, χωρίς κανέναν όρο από το Δημόσιο. Ποια είναι η θέση της κυβέρνησης και του ΤΧΣ;»
Τέλος, σημείωσε ότι «δεν μπορεί ο κ. Σταϊκούρας να εγκαλεί για θρασύτητα την αντιπολίτευση, όταν ήταν μέλος του οικονομικού επιτελείου μίας κυβέρνησης η οποία άφησε το 2014 εντελώς άδεια ταμεία στη χώρα, 28 δισ. πληρωμές χρέους, ένα πρόγραμμα ανεπίστρεπτα εκτός πορείας, με απαιτήσεις για μέτρα λιτότητας 8 δισ. μέσα σε ένα εξάμηνο. Και, αντιθέτως, παρέλαβε μια χώρα με το δημόσιο χρέος ρυθμισμένο, αποθεματικό 37 δισ. και ολοκληρωμένο πρόγραμμα».
Σταϊκούρας: Δεν μπορεί η τράπεζα χωρίς κεφαλαιακή ενίσχυση
«Επιδιώκει την ταχεία αποκλιμάκωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων στον ισολογισμό της και τον επιχειρηματικό μετασχηματισμό της» ανέφερε από την πλευρά του ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας για την Τράπεζα Πειραιως, υποστηρίζοντας πως σχεδιάζεται «η προνομιακή κατανομή νέων μετοχών για τους υφιστάμενους μετόχους, με προτιμησιακή διαχείριση», επιχειρώντας έτσι να διασκεδάσει τις εντυπώσεις για τις τεράστιες απώλειες που έρχονται.
«Η εύρυθμη λειτουργία του χρηματοπιστωτικού συστήματος, ιδιαίτερα σε χώρες, όπως είναι η Ελλάδα, που είναι τραπεζο-κεντρική, αποτελεί προϋπόθεση για την αποτελεσματική κατανομή των διαθέσιμων, περιορισμένων οικονομικών πόρων» ανέφερε ακόμα ο υπουργός, συνεχίζοντας την επιχείρηση δικαιολογησης της πρωτοφανούς αυτής διαδικασίας.
«Στο πλαίσιο αυτό σχεδιάζει την κεφαλαιακή της ενίσχυση, μέσα από μία μεγάλη αύξηση μετοχικού κεφαλαίου» που είναι αναγκαία καθώς σύμφωνα με στοιχεία του Δεκεμβρίου 2020, «η Τράπεζα είχε δείκτη μη εξυπηρετούμενων δανείων περίπου στο 45%, τον υψηλότερο στην Ελλάδα, και έναν από τους υψηλότερους μεταξύ των συστημικών τραπεζών υπό την εποπτεία του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού» δηλαδή «έχει «κόκκινο» το μισό χαρτοφυλάκιο δανείων της» που σημαίνει ότι υπάρχει πρόβλημα χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, και πρόβλημα δυνατότητας χρηματοδότησης νοικοκυριών και επιχειρήσεων, και διάχυσης της ευνοϊκής νομισματικής πολιτικής στην πραγματική οικονομία».
Ο υπουργός υποστήριξε πως οι σχεδιασμοί για την κεφαλαιακή ενίσχυση που βρίσκονται σε εξέλιξη είναι η «μόνη εναλλακτική», καθώς «η μη εξυγίανση του ισολογισμού της τράπεζας θα παγίδευε το πιστωτικό ίδρυμα σε αδυναμία μεγέθυνσης του ισολογισμού της και παραγωγής οργανικών κερδών, εν μέσω ολοένα αυξανόμενων εποπτικών απαιτήσεων και δυσχερούς πρόσβασης στις αγορές χρήματος και κεφαλαίου» και θα οδηγούσε σε εφαρμογή μέτρων εξυγίανσης. Υπστήριξε ακόμα πως «η ανάγκη για άμεση ενίσχυση κεφαλαίων, σε συνδυασμό με τους όρους για τη μετατροπή των Υπό Αίρεση Μετατρέψιμων Ομολογιών (Contingent Convertible Securities – CoCos) σε κοινές μετοχές, που νομοθέτησε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ το 2015, είχαν ήδη προεξοφλήσει τη μετατροπή του και απομειώσει την αξία του» με αποτέλεσμα «τα CoCos των 2 δισ. ευρώ να έχουν μηδενική αξία».
Ειδική αναφορά έκανε ο υπουργός Οικονομικών και στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, τονίζοντας μεταξύ άλλων πως ο νόμος ορίζει ότι δεν ανήκει στον δημόσιο ή στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, διαθέτει οικονομική και διοικητική αυτοτέλεια, και λειτουργεί αμιγώς κατά τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας, υπογραμμίζοντας μάλιστα πως «ο αμιγώς ιδιωτικός χαρακτήρας του Ταμείου δεν αναιρείται ούτε από την κάλυψη του συνόλου του κεφαλαίου του από το Ελληνικό Δημόσιο, ούτε από την έκδοση των προβλεπομένων αποφάσεων του υπουργού Οικονομικών». Ακόμα υπογράμμισε πως το ΤΧΣ «έχει ήδη εκφράσει, με την από 23 Νοεμβρίου 2020, ανακοίνωσή του, την ετοιμότητά του να στηρίξει την Τράπεζα Πειραιώς στην προσπάθειά της για την ενίσχυση του ισολογισμού της, τη σημαντική απομείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, την αποτελεσματική ενίσχυση των λειτουργιών της, καθώς και τη θεμελίωση μιας βιώσιμης και επαναλαμβανόμενης οργανικής κερδοφορίας».
Ο Χρ. Σταϊκούρας επιτέθηκε ακόμα στην αξιωματική αντιπολίτευση για την κριτική που ασκεί στους σημερινούς σχεδιασμούς, χαρακτηρίζοντας τις σχετικές ανακοινώσεις ως «πρωταπριλιάτικη φάρσα», και καλώντας τον ΣΥΡΙΖΑ να κοιτάξει το τι έπραξε ως κυβέρνηση για το τραπεζικό σύστημα της χώρας και που το οδήγησε. Τόνισε μάλιστα για την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ πως «έφεραν το τραπεζικό σύστημα αντιμέτωπο με μεγάλους κινδύνους» καταθέτοντας σειρά στοιχείων για τις απομειώσεις των τραπεζικών κεφαλαίων.