Όπως αναφέρει το Αθηναϊκό Πρακτορείο, με το συγκεκριμένο «όχημα» η κυβέρνηση θα παράσχει στις τράπεζες εγγυήσεις του Ελληνικού Δημοσίου, έως 12 δισ. ευρώ, έναντι προμήθειας, προκειμένου αυτές στη συνέχεια να προχωρήσουν σε τιτλοποιήσεις μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΜΕΔ.) . Οι τράπεζες θα πρέπει να υποβάλλουν τα αιτήματα του για την παροχή εγγύησης του Ελληνικού Δημόσιου μέσα στους επόμενους 18 μήνες,

Σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών με τον «Ηρακλή» οι τράπεζες θα έχουν τη δυνατότητα να μειώσουν τα κόκκινα δάνειά τους κατά περίπου 40%. «Συνακόλουθα, δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση ρευστότητας στην αγορά και την πραγματική οικονομία, ώστε η Ελλάδα να πετύχει υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης. Το σχέδιο βασίζεται στους επενδυτές και δεν επιβαρύνει τον φορολογούμενο».

Κατά τις κυβερνητικές αναφορές που μεταφέρει το πρακτορείο, «με το σχέδιο δημιουργούνται οι προϋποθέσεις, ώστε οι επιχειρήσεις να μπορέσουν να χρηματοδοτήσουν τα επενδυτικά τους σχέδια, δημιουργώντας δουλειές και σταθερά εισοδήματα στην οικονομία μας, ενώ τα νοικοκυριά θα βρουν ρευστότητα για να χρηματοδοτήσουν τις ανάγκες τους».

Το σχέδιο

Όπως αναλύει σχετικό ρεπορτάζ της Εφημερίδας των Συντακτών, το σχέδιο νόμου περιλαμβάνει εγγυήσεις του Δημοσίου, ύψους 12 δισ. ευρώ, με στόχο να «ελαφρύνει» τις τράπεζες κατά 30 δισ. ευρώ από τα κόκκινα δάνειά τους.

Συγκεκριμένα, προβλέπεται η τιτλοποίηση μη εξυπηρετούμενων δανείων ύψους 30 δισ. ευρώ, εκ των οποίων, το ασφαλέστερο τμήμα θα τύχει της εγγύησης του ελληνικού Δημοσίου. Τα κόκκινα δάνεια που θα περιλαμβάνονται στο όχημα ειδικού σκοπού (SPV) θα τιτλοποιούνται σε τρεις κατηγορίες, τα υψηλής διασφάλισης (senior), τα μεσαίας (mezzanine) και τα χαμηλής (junior).

Όπως αναφέρεται, η εγγύηση του Δημοσίου θα αφορά το senior κομμάτι, ενώ οι άλλες δύο κατηγορίες θα έχουν κυμαινόμενο κουπόνι, που θα πληρώνεται ανά τρίμηνη ή ανά έτος, και θα βασίζεται στην ονομαστική αξία των τίτλων που θα έχει απομείνει κατά τη διαδικασία διαχείρισης και ανακτήσεων.

Η ισχύς του σχεδίου Ηρακλής θα είναι για 18 μήνες από τη δημοσίευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στις 10 Δεκεμβρίου, και μέσω του νομοσχεδίου καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις παροχής της εγγύησης του Δημοσίου στις τιτλοποιήσεις απαιτήσεων, οι λεπτομέρειες για την επιτυχή εφαρμογή του σχεδίου, και άλλα. Σημειώνεται πως η εγγύηση ενεργοποιείται μόνον όταν η τράπεζα έχει πουλήσει τουλάχιστον το 50% συν ένα των junior ομολόγων, τα οποία μαζί με τα mezzaline δεν θα μπορούν να αποκτηθούν από κράτος και δημόσιες επιχειρήσεις.

Σε άλλο άρθρο (άρθρο 2), προβλέπεται μεταξύ άλλων η αποφυγή διπλής εγγυητικής ευθύνης του Δημοσίου, και αναφέρεται ρητώς πως στο σχέδιο δεν εντάσσονται δάνεια εγγυημένα από το Δημόσιο, ενώ στο επόμενο άρθρο, προβλέπεται η δυνατότητα αναβολή μέρους της αμοιβής του διαχειριστή, σε περίπτωση που απόκλιση των προβλεπομένων εισπράξεων, κατά τουλάχιστον 20%

Επίσης, προβλέπεται πως σε περίπτωση που υπάρχει κατάπτωση της εγγύησης του Δημοσίου λόγω απόκλισης των προβλεπόμενων εισπράξεων κατά 30% σε δύο συνεχόμενες εκτοκιστικές περιόδους, θα αναστέλλεται η καταβολή της αμοιβής στον διαχειριστή κατά 30%, εφόσον δεν ενεργοποιηθεί η διαδικασία αντικατάστασης.

Στο άρθρο 5 προβλέπεται ότι η ανάθεση της διαχείρισης των τιτλοποιηθεισών απαιτήσεων του νόμου ανατίθεται σε διαχειριστή που δεν συνδέεται με τη μεταβιβάζουσα τράπεζα. Στο άρθρο 7 προβλέπεται η υποχρέωση καταβολής προμήθειας υπέρ του Δημοσίου, που λόγω του ότι η Ελλάδα δεν βρίσκεται σε επενδυτική βαθμίδα και δεν έχει επαρκή εταιρικά ομόλογα για να διαμορφωθεί ένας αξιόπιστος δείκτης δεκαετίας, θα υπολογίζεται με τη μεθοδολογία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ο δείκτης κινδύνου που διαμορφώνεται έτσι θα ενσωματώνει τους δυνητικούς κινδύνους που θα αντιμετωπίσει το ελληνικό Δημόσιο, και θα στηρίζεται στα αντασφάλιστρα κινδύνου της Ελληνικής Δημοκρατίας.

Ακόμα, η προμήθεια υπολογίζεται κατά την παροχή της εγγύησης και περιγράφεται η διαδικασία υποβολής της εγγύησης.Σημειώνεται ακόμα πως η ελάχιστη βαθμίδα που απαιτείται να λάβουν οι ομολογίες για να παρασχεθεί η εγγύηση είναι η BB- (S&P), Ba3 (Moody’s) BB- (Fitch, BBL (DBRS), ενώ προβλέπεται η υποχρέωση καθορισμού ανεξάρτητου επόπτη και η σύσταση Επιτροπής Παρακολούθησης Εγγυήσεων για λογαριασμό του Δημοσίου.

Δεκτό με αστερίσκους είναι από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα το πρόγραμμα ΗΡΑΚΛΗΣ.

Η ΕΚΤ μεταξύ άλλων συστήνει “περισσότερη σαφήνεια σε ορισμένες διατάξεις του νομοσχεδίου ΗΡΑΚΛΗΣ για την αντιμετώπιση των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων “προκειμένου να διασφαλιστεί η λεγόμενη ασφάλεια δικαίου”.

Όπως αναφέρει το Αθηναϊκό Πρακτορείο, η ΕΚΤ στην γνωμοδότηση που εξέδωσε σχετικά με το πρόγραμμα παροχής εγγύησης σε τιτλοποιήσεις πιστωτικών ιδρυμάτων, εκτιμά ότι ορισμένες διατάξεις του σχεδίου νόμου ενδέχεται να δημιουργήσουν νομική αβεβαιότητα και θα μπορούσαν να αναδιατυπωθούν αποτελεσματικά προς ενίσχυση της σαφήνειας και μείωση των κινδύνων.

Είναι ιδιαιτέρως σημαντικό να περιγραφούν με επαρκή σαφήνεια στο σχέδιο νόμου ή στη δευτερογενή νομοθεσία που πρόκειται να εκδοθεί κατ’ εξουσιοδότησή του οι ακόλουθες πτυχές του, καθώς όλες τους θα επηρεάζουν την εκτελεστότητα της εγγύησης του Δημοσίου και, συνεπώς, και την εν γένει αποτελεσματικότητα του προγράμματος:

  • οι ημερομηνίες θέσης σε ισχύ και λήξης της εγγύησης του Δημοσίου και
  • οι ειδικότεροι κανόνες υποβολής αιτημάτων για χορήγηση εγγύησης του Δημοσίου.

Η ΕΚΤ θεωρεί ότι είναι άκρως σημαντικό να διατυπωθεί με σαφήνεια στο σχέδιο νόμου ή στη δευτερογενή νομοθεσία που πρόκειται να εκδοθεί κατ’ εξουσιοδότησή του η ακριβής διαδικασία που θα ακολουθείται από την υποβολή αιτήματος κατάπτωσης της εγγύησης ως την καταβολή του ποσού της, κατά τρόπο που θα διασφαλίζει την ιδιότητα της εγγύησης ως καταβλητέας «σε πρώτη ζήτηση» κατά τα οριζόμενα στο σχέδιο νόμου.

Η ΕΚΤ προτείνει να αποσαφηνιστούν περαιτέρω στο σχέδιο νόμου ή στη δευτερογενή νομοθεσία που πρόκειται να εκδοθεί κατ’ εξουσιοδότησή του οι ειδικότεροι κανόνες για την παρακολούθηση των τιτλοποιήσεων που λαμβάνουν χώρα βάσει των διατάξεών του, τα συναφή απαιτούμενα έγγραφα και τη συχνότητα της παρακολούθησης.

Η ΕΚΤ συνιστά να δημιουργηθεί ειδική ανεξάρτητη οντότητα αξιολόγησης για να παρακολουθεί τη συμμόρφωση της εγγύησης με τους προβλεπόμενους όρους έκδοσής της, τις ενέργειες του διαχειριστή και τα γεγονότα που θα προκαλούν κατάπτωση της εγγύησης.

Τέλος, η ΕΚΤ ζητεί να γίνει σαφέστερη αναδιατύπωση της διάταξης περί ολοσχερούς εξόφλησης του κεφαλαίου των ομολογιών υψηλής εξοφλητικής προτεραιότητας πριν από την εξόφληση του τόκου των ομολογιών μεσαίας εξοφλητικής προτεραιότητας στο πλαίσιο της προτεραιότητας πληρωμών (waterfall structure).