της Γεωργίας Κριεμπάρδη

Η ανάρτηση μιας κοπέλας σε φοιτητική σελίδα του Facebook που έλεγε πόσο φοβάται το βράδυ όταν περπατάει μόνη της και βλέπει κάποιον άνδρα είναι η αφορμή για να γράψω, όπως και οι σχετικές αναρτήσεις που ακολούθησαν. Ή μάλλον, τα σχόλια που ακολούθησαν.

Ενδεικτικά:

Δεν είναι αστείο. Δεν είναι «γραφικότητα». Το ζήτημα έχει έμφυλο παρονομαστή και είμαστε πολλές. Και πριν σταθούμε στα περιστατικά που συζητιούνται στον δημόσιο διάλογο, να σταθούμε και σ’ εκείνα που δε συζητιούνται αλλά θα έπρεπε. Δεν είναι καθόλου ασήμαντα. Είναι σοβαρή παραβίαση της ύπαρξης η προσβολή της γενετήσιας αξιοπρέπειας. Οι επιδειξίες. Το cat calling. Είναι κοινοί φόβοι των γυναικών. Γυναίκες που επιστρέφουν σπίτι το βράδυ με την ψυχή στο στόμα, μήπως τις ακολουθεί κάποιος, μήπως τις πειράξει κάποιος.

Πριν έρθεις να μου πεις ότι και οι άνδρες κινδυνεύουν από επίθεση, να σε προλάβω. Ναι, μπορεί για παράδειγμα να πέσουν θύματα κλοπής. Όπως και μια γυναίκα. Αλλά όταν η επίθεση έχει φύλο και πηγάζει από πατριαρχικά κατάλοιπα ματσίλας, τότε ξανασκέψου το. Θα πω λοιπόν πως κινδυνεύει κάποιος άνδρας όταν κινδυνεύσει ή νιώσει απειλή από γυναίκα. Απειλή σεξουαλικού περιεχομένου. Να σημειώσω βέβαια πως και άνδρες βιώνουν τέτοιες εμπειρίες. Η ζυγαριά γέρνει κάπου όμως.

Στην 1η Ετήσια Έκθεση για τη Βία κατά των γυναικών της Γενικής Γραμματείας Δημογραφικής και Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων (ΓΓΔΟΠΙΦ), παρουσιάστηκαν όλες οι μορφές της βίας ως εξής:

 Ακρωτηριασμός γυναικείων γεννητικών οργάνων
 Βία μεταξύ ερωτικών συντρόφων
 Γυναικοκτονία
 Εγκλήματα Τιμής
 Έμφυλη βία
 Ενδοοικογενειακή Βία
 Καταναγκαστικοί γάμοι
 Καταναγκαστική Στείρωση
 Οικονομική βία
 Εξακολουθητική παρενόχληση
 Σεξουαλική βία
 Σεξουαλική παρενόχληση
 Βιασμός
 Σωματική βία
 Ψυχολογική βία
 Νεοαναδυόμενες μορφές βίας κατά των γυναικών
 Έμφυλη βία στον Κυβερνοχώρο (Cyber violence)
 Διαδικτυακή παρακολούθηση
 Διαδικτυακή παρενόχληση
 Εκδικητική πορνογραφία
 Μη συναινετική πορνογραφία

Σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης, το 2020, 4.264 γυναίκες κατήγγειλαν ενδοοικογενειακή βία. Επίσης, από το 2010 έως και το 2019, οι καταγγελίες για εγκλήματα ενδοοικογενειακής βίας τετραπλασιάστηκαν. Συγκεκριμένα, το 2010 ο ετήσιος αριθμός καταγγελιών, ανεξαρτήτως του φύλου του θύματος ή του θύτη, της μεταξύ τους σχέσης, όπως και της μορφής της βίας, άγγιζε τις 1.303 ενώ το 2019 ο αριθμός αυτός εκτοξεύτηκε στις 5.220.

Από το 2010 έως το 2020, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας, έχουν καταγραφεί 1.781 περιπτώσεις βιασμών, 792 απόπειρες, με θύματα γυναίκες 2.377, ενώ έχουν εξιχνιαστεί 1.618 περιπτώσεις. Ωστόσο, με δεδομένο το χαμηλό ποσοστό των καταγγελιών που φτάνουν στα τμήματα, αστυνομικοί και ιατροδικαστές έχουν ενδείξεις που τους οδηγούν στην εκτίμηση πως ο αριθμός το ίδιο χρονικό διάστημα ανέρχεται σε τουλάχιστον 45.000 βιασμούς ή απόπειρες.


Σύμφωνα με τις καταγγελίες που φτάνουν στα τμήματα, τον Ιανουάριο του 2021 καταγράφονται έως και 10 βιασμοί γυναικών την ημέρα (αριθμός πολύ μικρότερος από τον πραγματικό). Σύμφωνα με τις Αρχές, εκτιμάται ότι καταγγέλλεται ένα στα 24 περιστατικά. Ετησίως διαπράττονται περί τα 4.000 περιστατικά βιασμών, σύμφωνα με ιατροδικαστικές και αστυνομικές αρχές, αλλά καταγγέλλονται τα 200. Δηλαδή, καταγγέλλεται ένα 7-10% και το ίδιο ποσοστό εκδικάζεται. Από τις περιπτώσεις εκδίκασης, το ποσοστό που δικαιώνει το θύμα, είναι ακόμη μικρότερο.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της 2ης Ετήσιας Έκθεσης για τη Βία κατά των Γυναικών, τα τελευταία 10 χρόνια έχουν δολοφονηθεί 128 γυναίκες.

 

Ο Δείκτης Ισότητας των Φύλων που δημοσίευσε το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων (EIGE), βαθμολόγησε την Ελλάδα με 52,5 στα 100, τοποθετώντας τη χώρα μας και πάλι στην τελευταία θέση της κατάταξης στην Ε.Ε.

Κι όλα αυτά, ενώ καθημερινά μετριόμαστε και βγαίνουμε λιγότερες. Δολοφονίες με κοινό παρονομαστή το φύλο. Γυναικοκτονίες. Χέρια που μας πνίγουν μέσα στο 2021.

  1. 48χρονη γυναίκα, μητέρα τεσσάρων παιδιών, έπεσε νεκρή έπειτα από 8 μαχαιριές που δέχτηκε από τον εν διαστάσει σύζυγό της στην Ιεράπετρα.
  2. Ο δράστης είχε στήσει φονικό καρτέρι στην 32χρονη Δώρα στη Ρόδο, τη στιγμή που έμπαινε στο αυτοκίνητό της και την πυροβόλησε δύο φορές με κυνηγετική καραμπίνα. Στη συνέχεια πήγε σπίτι του και αυτοκτόνησε με την ίδια καραμπίνα.
  3. Στην αρχή του Οκτωβρίου στην περιοχή Βερβερόντα Αργολίδας ένας 78χρονος είχε στραγγαλίσει την 75χρονη σύζυγό του και στη συνέχεια αυτοκτόνησε.
  4. Το τσιμεντωμένο πτώμα της 42χρονης Μόνικα Γκιους από τη Ρουμανία αποκαλύφθηκε στις αρχές Σεπτεμβρίου. Το πτώμα της βρέθηκε στην αυλή του σπιτιού που έμενε στην Κυπαρισσία. Η Μόνικα είχε εξαφανιστεί από τον Φεβρουάριο. Για το έγκλημα κατηγορείται ο 39χρονος πρώην σύντροφός της, ο οποίος είχε διαφύγει στη Ρουμανία. Κρίθηκε προσωρινά κρατούμενος και οδηγήθηκε στη φυλακή μέχρι τη δίκη.
  5. Στις 23 Αυγούστου, μία 55χρονη γυναίκας στη Θεσσαλονίκη μαχαιρώθηκε θανάσιμα από τον σύντροφό της μέσα στο διαμέρισμά της.
  6. Στις 8 Αυγούστου ένας 49χρονος εισέβαλε στην επιχείρηση της 47χρονης γειτόνισσάς του στο Ρέθυμνο και την πυροβόλησε πισώπλατα, σκοτώνοντάς της μπροστά στα μάτια της κόρης της.
  7. Στις 3 Αυγούστου ένα άγριο έγκλημα εκτυλίχθηκε στην περιοχή Σωτηρίτσα στη Λάρισα όταν μία 43χρονη έπεσε νεκρή από το χέρι του συζύγου της. Το άγριο έγκλημα σημειώθηκε μέσα στην ταβέρνα όπου εργαζόταν η 43χρονη γυναίκα.
  8. Επίσης, τον Αύγουστο, 40χρονος σκότωσε τη σύζυγό του στο διαμέρισμα τους στη Δάφνη.
  9. Στις 16 Ιουλίου το πτώμα της 26χρονης Γαρυφαλλιάς βρέθηκε να επιπλέει στη θάλασσα στη Φολέγανδρο. Δράστης της δολοφονίας της ο 30χρονος σύντροφός της.
  10. Μία γυναίκα 64 χρονών έπεσε θύμα φονικής επίθεσης από τον εν διαστάσει σύζυγό της στις αρχές Ιουνίου.
  11. Ένας 32χρονος άνδρας εισέβαλε στο πατρικό της εν διαστάσει συζύγου του και μαχαίρωσε θανάσιμα την 28χρονη Κωνσταντίνα αλλά και τον 30χρονο αδελφό της, στη Μακρινίτσα.
  12. Στις 11 Μαΐου ολόκληρη η Ελλάδα συγκλονίζεται από τη φρικτή δολοφονία της 20χρονης Καρολάιν μέσα στο σπίτι της στα Γλυκά Νερά. Ενώ ο Μπάμπης Αναγνωστόπουλος κάνει λόγο για σεσημασμένους κακοποιούς που σκότωσαν τη σύζυγό του, σχεδόν 40 ημέρες μετά αποκαλύφθηκε ότι αυτός ήταν ο δράστης.
  13. 17 Ιανουαρίου και η Βασιλική δολοφονήθηκε με 14 μαχαιριές από τον 48χρονο Νορβηγό σύντροφό της στα Χανιά.
  14. 49χρονος στη Θεσσαλονίκη πήγε στους δικυκλιστές της ομάδας ΔΙ.ΑΣ. μπροστά από το Αστυνομικό Τμήμα Λευκού Πύργου και ομολόγησε ότι δολοφόνησε τη σύζυγό του.
  15. 40χρονος άνδρας στη Λακωνία έπνιξε την 36χρονη γυναίκα του και στη συνέχεια τηλεφώνησε στην αστυνομία και ομολόγησε την πράξη του. Σύμφωνα με τα όσα είπε ο δράστης, είχαν κάποιον διαπληκτισμό και εκείνη του είπε ότι θέλει να χωρίσουν.
  16. Άλλη μία γυναικοκτονία σόκαρε την χώρα, η 16η κατά σειρά από την αρχή του 2021. Θύμα μια 29χρονη γυναίκα από την Αλεξανδρούπολη, που ξυλοκοπήθηκε μέχρι θανάτου από τον σύζυγό της.
  17. Μία ακόμη γυναικοκτονία έλαβε χώρα στην Ελλάδα μέσα στον ίδιο χρόνο. Το σενάριο της δολοφονίας της 55χρονης από την πεθερά της σε ζαχαροπλαστείο της Θεσσαλονίκης το πρωί της Δευτέρας (13 Δεκεμβρίου) δεν έπεισε τις αστυνομικές αρχές και τελικά δράστης ήταν ο πρώην σύζυγός της.