Ο συνολικός αριθμός των τρανς θυμάτων τη χρονιά που πέρασε ξεπερνά τα 330. Μάλιστα η Άννα Κουρουπού μας ενημερώνει στη συνέντευξη ότι τα στοιχεία που είχαμε ήταν ήδη ξεπερασμένα: υπάρχει μια σελίδα που παρακολουθεί και καταγράφει τον αριθμό των θυμάτων, που δείχνει ότι έχει προστεθεί ένα ακόμη άτομο σε αυτή τη μακάβρια λίστα μέσα στις τελευταίες μέρες, είναι 331. 

 

Ρίχνοντας κανείς μια ματιά σε αυτόν τον χάρτη αρχίζει να συνειδητοποιεί πώς οι αφηρημένες προκαταλήψεις που συνοδεύουν τα τρανς άτομα, που εκφράζονται καθημερινά σε «απλές» χειρονομίες όπως ένα περίεργο βλέμμα ή μια υποτιμητική έκφραση, καθρεφτίζονται σε ανατριχιαστικές στατιστικές βίαιων θανάτων. 

Η ημέρα μνήμης τρανς θυμάτων θεσπίστηκε στις ΗΠΑ το 1999 από την Gwendolyn Ann Smith, για να τιμήσει τη μνήμη της Rita Hester, που δολοφονήθηκε με μαχαίρι στη Μασαχουσέτη το 1998. Από το 1998 συντάσσεται μια έκθεση που περιλαμβάνει τις δολοφονίες τρανς ατόμων. 

Ως προς τις διακρίσεις, η έκθεση που δημοσιεύτηκε το 2018 αναφέρει ότι δύο στα πέντε τρανς άτομα έχουν υποστεί επίθεση λόγω της ταυτότητας φύλου τους μέσα στους τελευταίους 12 μήνες. 

«Υπερενεθουσιαστήκαμε» με το νόμο για την ταυτότητα φύλου, «έχει πολλές αγκυλώσεις»

Όταν ακούμε για τρανς άτομα, έρχεται αμέσως στο νου η ταυτότητα φύλου, η νομική αναγνώριση της οποίας ψηφίστηκε από την ελληνική Βουλή το 2017, προκαλώντας μεγάλη συζήτηση. Σε σχετική ερώτηση η κ.Κουρουπού δηλώνει ότι «υπερενθουσιαστήκαμε. Ήταν λογικό, γιατί αγωνιστήκαμε πάρα πολύ γι’ αυτό. Έχει πολλές αγκυλώσεις τελικά. Στην εφαρμογή του δεν είναι τόσο εύκολο, όσο φαινόταν στην αρχή. Θέλει δικαστική οδό κεκλεισμένων των θυρών, λέει ο νόμος. Ποτέ δεν γίνεται όμως αυτό. Οπότε το άτομο που εκδικάζεται στην ουσία, εκδικάζεται η υπόθεσή του, του αίτημά του, γίνεται με ακροατήριο, οπότε ξαναπερνά πάλι από όλη αυτή τη διαδικασία, να εξηγήσει τα ανεξήγητα, αργεί πάρα πολύ, τουλάχιστον οκτώ μήνες με ένα χρόνο. Βγήκαν κάποιοι άνθρωποι και μιλούν εδώ. Είναι πολλά τα χρήματα. Είναι 1500 ευρώ περίπου. Οπότε και πάλι αυτό από μόνο του σε ωθεί να βρεις χρήματα τόσα πολλά, με τρόπους που δεν είναι εύκολο να τα βρει ένα τρανς άτομο. διότι δε μπορεί να βρει εργασία πρωτ’ απ’ όλα. Οπότε πάλι ο δρόμος για την πορνεία είναι κάτι που δεν μπορεί ν’ αποφύγει.»

Κάνει σαφές όμως ότι «σαφώς είναι ένα βήμα. Αλίμονο αν το ακυρώναμε».

Ακούστε τη συνέντευξη της Άννας Κουρουπού εδώ (μετά το 32ο λεπτό) και διαβάστε την απομαγνητοφώνηση:

 

 Έχουμε μαζί μας στο τηλέφωνο, από μεγάλη απόσταση, από το εξωτερικό, από την Πορτογαλία, όπου βρίσκεται για ένα συνέδριο σχετικό με το θέμα μας, έχουμε την κυρία Άννα Κουρουπού, η οποία είναι διευθύντρια του Red Umbrella Athens – αυτό θα σας εξηγήσει η ίδια τι είναι – αλλά είχαμε ένα εκτενές ρεπορτάζ γι’ αυτό από την Τζένη Τσιροπούλου, που αξίζει να μπείτε να το διαβάσετε και είναι τρανς ακτιβίστρια. Λοιπόν, θέλαμε να μιλήσουμε μαζί της σήμερα, για την ημέρα μνήμης για τα τρανς θύματα, και να μας πεις αν θέλεις και για το συνέδριο.

Καλησπέρα κι από μένα στους ακροατές και σ’ εσένα. Είναι ένα συνέδριο ενός διακρατικού προγράμματος που έγινε για την TRANSR που αφορά τα δικαιώματα των τρανς sex workers περισσότερο, αλλά και γενικά των τρανς ανθρώπων. Είναι το τελικό στάδιο αυτό το συνέδριο εδώ και δύο χρόνια και το κάναμε για να συνδέσουμε την σημερινή μέρα, που είναι η διεθνής μέρα τρανς μνήμης.

Είναι πάρα πολύ ενδιαφέρον, δεν περίμενα να έχει τόσο κόσμο, για να πω την αλήθεια. Διότι όλο αυτό έγκειται στο πρόγραμμα των TRANSR αλλά τελικά αφορά όλη την κοινότητα την Ευρωπαϊκή εννοώ των τρανς ανθρώπων.

Οπότε ήρθαν και από άλλες χώρες, χωρίς να είναι στο πρόγραμμα, για να ενημερωθούν. Είναι διήμερο. Είναι δεύτερη μέρα σήμερα. Είναι αρκετά συγκινησιακό το κλίμα, ειδικά σήμερα. Δεν ξέρω αν είναι αυτό που ανέβασα και στο προσφύγων, μία φωτογραφία από ένα πρότζεκτ που έχουμε κάνει στην Ελλάδα, προσωπική μου επιθυμία ήταν αυτό, και το κατάφερα με έξι τρανς γυναίκες, και μας φωτογράφισε ένα τρανς αγόρι. Είναι αρκετά βίαιη η φωτογραφία. Είναι λίγο πριν πεθάνει ένα άτομο, την ώρα που το πνίγουν. Θέλαμε να δώσουμε έμφαση μόνο στα μάτια. Είναι συγκλονιστικό, γιατί πολλά τρανς άτομα εδώ στο συνέδριο, μπαίνοντας, δεν θέλουν καν να το δούνε. Και εγώ το θεωρώ επιτυχία, με την κακή έννοια βέβαια.

Οπότε, τι άλλο να σας πω από εδώ… Τώρα μιλάει η κυρία Ξανθάκη, που είναι υπεύθυνη επικοινωνίας στο Red Umbrella, αναφέρει όλο το πρότζεκτ για το τι κάναμε δύο χρόνια γι’ αυτό το θέμα. Πολύ σημαντικό. Πολύ σημαντική ομιλία, αν θέλεις θα σ’την στείλω κάποια στιγμή.

Ποιες χώρες συμμετέχουν; Είναι μόνο από ευρωπαϊκές χώρες;

Η μαμά, ας το πούμε, που ξεκίνησε το πρόγραμμα είναι η Πορτογαλία, γι’ αυτό και είμαστε εδώ στο Πόρτο. Είναι Ελλάδα, Αυστρία, Ισπανία, Ιταλία. Έχουμε αρκετά κοινά. Όχι αρκετά, σχεδόν τα περισσότερα είναι κοινά στοιχεία όλα, που αφορούν αυτό το κομμάτι. Ειδικά με την Αυστρία βρήκαμε κάτι που δεν το ξέραμε, ένα κοινό στοιχείο. Ότι, ας πούμε, στην Ελλάδα ο νόμος, για να κάνεις αυτή τη δουλειά και να είσαι νόμιμη, πρέπει να εξετάζεσαι κάθε 15 μέρες, κάτι που είναι αρκετά τιμωριστικό και εξαναγκαστικό. Δε συμβαίνει στις άλλες χώρες αυτό. Γενικώς όλες οι χώρες έχουνε τα ίδια προβλήματα. Είτε για τη νομική θέση της ταυτότητας φύλλου, είτε υπάρχει ή δεν υπάρχει… Στην Πορτογαλία έχουμε πολύ ωραίο νομικό πλαίσιο. Πας μόνος σου στο ληξιαρχείο. Στην Ελλάδα έχει δικαστήριο. Αλλά τα προβλήματα είναι σχεδόν τα ίδια.

Άννα, να μιλήσουμε γι’ αυτά τα προβλήματα. Γιατί είχαν μπει στη δημοσιότητα τα δικαιώματα των τρανς ατόμων, στην περίοδο που ψηφιζόταν η ταυτότητα φύλου. Νομίζω ότι το θεωρούμε μία τομή και ένα πολύ θετικό βήμα

Ξέρεις κάτι; Υπερενθουσιαστήκαμε τότε. Ήταν λογικό, γιατί αγωνιστήκαμε πάρα πολύ γι’ αυτό. Έχει πολλές αγκυλώσεις τελικά. Στην εφαρμογή του δεν είναι τόσο εύκολο, όσο φαινόταν στην αρχή. Θέλει δικαστική οδό κεκλεισμένων των θυρών, λέει ο νόμος. Ποτέ δεν γίνεται όμως αυτό. Οπότε το άτομο που εκδικάζεται στην ουσία, εκδικάζεται η υπόθεσή του, του αίτημά του, γίνεται με ακροατήριο, οπότε ξαναπερνά πάλι από όλη αυτή τη διαδικασία, να εξηγήσει τα ανεξήγητα, αργεί πάρα πολύ, τουλάχιστον οκτώ μήνες με ένα χρόνο. Βγήκαν κάποιοι άνθρωποι και μιλούν εδώ. Είναι πολλά τα χρήματα. Είναι 1500 ευρώ περίπου. Οπότε και πάλι αυτό από μόνο του σε ωθεί να βρεις χρήματα τόσα πολλά, με τρόπους που δεν είναι εύκολο να τα βρει ένα τρανς άτομο. διότι δε μπορεί να βρει εργασία πρωτ’ απ’ όλα. Οπότε πάλι ο δρόμος για την πορνεία είναι κάτι που δεν μπορεί ν’ αποφύγει.

Αυτό ακριβώς ήθελα. Γιατί αυτό, για ένα μέσο αναγνώστη, λέει παιδιά εντάξει, πέρασε ο νόμος για την ταυτότητα γύλου, πάμε παρακάτω. Το επόμενο δικαίωμα. Προφανώς δεν ισχύει.

Σαφώς είναι ένα βήμα. Αλίμονο αν το ακυρώναμε. Φοβάμαι ότι γίνονται κουβέντες, ότι θα το αφαιρέσουν κι αυτό με την νέα κυβέρνηση. Δεν ξέρω αν αληθεύει. Και δεν ξέρω αν έχουν τη δυνατότητα να το κάνουν. Δεν τα ξέρω τόσο καλά τα νομικά. Αλλά είναι αυτή η αστυνομική δύναμη και ισχύς που προσπαθούν να δείξουν το τελευταίο διάστημα. Για μένα σημαδιακή ήταν η μέρα με το Τζόκερ στο κινηματογράφο, και κατάλαβα ότι είναι επιβολή εξουσίας καθαρά και η αίσθηση του φόβου που θέλουν να διασπείρουν σε όλους μας και το καταφέρνουν δυστυχώς. Είναι πολύ έξυπνο αυτό που κάνουν αλλά όχι για μας. Δεν ξέρω αν καταλαβαίνετε τι εννοώ.

Εμείς βγάλαμε σήμερα ένα σατιρικό βιντεάκι για την αφίσα της αστυνομίας, για τη βία κατά των γυναικών. Θα ήθελα να σε ρωτήσω για την στάση της αστυνομίας απέναντι στα τρανς άτομα. 

Αυτή είναι η χειρότερη σχέση, που θα μπορούσε να υπάρξει ποτέ. Όπως θέλεις πες το. Είναι δύο πλευρές τελείως αντίθετες, κάτι το οποίο όπως καταλαβαίνεις, ενοχλεί την εξουσία. Τα τρανς άτομα δεν έχουν καν δικαιώματα, όχι να απαιτούν πράγματα.  Πόσο μάλλον με την αστυνομία, που κακά τα ψέματα είναι εξουσία, που την χειρίζονται με όλα τα μέσα που μπορούν να επιβάλλουν. Συνήθως στους πιο ευάλωτους και σ’ αυτούς που τους βρίσκουν πιο εύκολα, και δε μπορούν να μιλήσουν και να ακουστούν. Κι αυτό που γίνεται τα τελευταία χρόνια, δεν τους αρέσει. Δεν αρέσει σε πολύ κόσμο, πόσο μάλλον στην αστυνομία.

– Κατανοητό. Ήθελα να σε ρωτήσω κάτι ακόμα. Συγνώμη για τον ενικό, αλλά έχουμε γνωριστεί από κοντά σε μια ημερίδα ενημέρωσης και γι’ αυτό έχω την οικειότητα.  

– Είναι και φίλη του press η Άννα και έχει γράψει άρθρα. 

– Έχουμε συνεργαστεί κιόλας. Μας έχει δώσει άρθρα, οπότε έχουμε μία οικειότητα.

Συγνώμη που σε διακόπτω. Αναφέρομαι στη διάταξη τότε που κάναμε, στο κάλεσμα για τους τρανς, είσαι ο μόνος δημοσιογράφος που ήρθε, και ειλικρινά ένα ευχαριστώ σ’το χρωστάω και δημόσια.

Να σαι καλά. Έβλεπα τα στατιστικά των δολοφονιών και βλέπω για τις δολοφονίες που σημειώθηκαν το τελευταίο έτος, δηλαδή από τον Οκτώβριο του 18 μέχρι τον Σεπτέμβριο του 19, βλέπω έχουν καταγραφεί 330 δολοφονίες.

331 άτομα. Υπήρχε μία σελίδα τους trans of europe που είναι η μεγάλη οργάνωση της Ευρώπης για των τρανς τα δικαιώματα. Είχε μία live σελίδα το τελευταίο δεκαπενθήμερο που κάθε μέρα ανανεωνόταν δυστυχώς και μεγάλωνε και ο αριθμός. Είναι συγκλονιστικό. Έμπαινα κάθε δύο ώρες να δω. Είμαι πολύ συγκινημένη, ξέρεις γιατί; Σήμερα ειδικά έχω δακρύσει πολλές φορές διότι βλέπω γενικότερα δεν είναι ελληνικό θέμα, δεν είναι μόνο δικό μας. Είναι παντού. Είναι αυτό που λέω πάντα. Η τρανς υπόσταση  διεγείρει κακό ή πολύ καλό. Ή πολύ αρνητικό ή πολύ θετικό. Δεν έχει μέση. Είναι συγκλονιστικό αυτό που ανακαλύπτω κάθε φορά.

Βλέπω τις χώρες εδώ πέρα που έχουν τα πρωτεία στις δολοφονίες.

Ναι. Είναι δυστυχώς η Λατινική Αμερική και…

Ναι. Είναι η Λατινική Αμερική, αλλά είναι και οι Ηνωμένες Πολιτείες. Δηλαδή είναι Βραζιλία με 132 περιστατικά, Μεξικό 65, Ηνωμένες Πολιτείες 31. Δεν είναι και λίγα και ιδίως για μια χώρα η οποία αν δεν κάνω λάθος…

Κάνεις λάθος. Σε προλαβαίνω. Εντάξει τώρα ξέρουμε ότι ειδικά η Κεντρική Αμερική, οι χώρες που είναι πιο εσωτερικά. Οι πολιτείες που είναι πιο μέσα πάντα ήταν πιο οπισθοδρομικές.  Και ήδη πάντα υπήρχε όχι μόνο για τρανς άτομα. Και σε γυναίκες κλπ δεν το συζητώ.  Το φεμινιστικό κίνημα στην Αμερική έχει πάρει τεράστια δύναμη για να αντιμετωπίσει αυτή την κατάσταση. Τώρα με αυτή την προεδρία, με αυτό το γενικό κλίμα παγκοσμίως που υπάρχει με μία στροφή να μην πω, προς την ακροδεξιά και ακουστώ υπερβολική, είναι ένα μεγάλο σημάδι ότι κάτι δεν πάει καλά για την ανθρωπότητα δυστυχώς. Εξ ου και τόσα θύματα. Πέρυσι δεν ήταν τόσα στην Αμερική.

Α, έχουμε άνοδο των επιθέσεων.

Αν το ψάξεις θα δεις.

Nα το πω πολύ λαϊκά και πολύ απλά. Όπως γίνεται και στην Αθήνα, στην Ελλάδα, από αυτό που έζησα τον τελευταίο καιρό.  “Είμαστε εξουσία τώρα”. Μιλάνε πιο απροκάλυπτα. Και πριν  υπήρχαν αυτά. Αλίμονο. Δεν λύνονται σε μια μέρα ή σε έναν μήνα, απλά τώρα σου λέει “είμαστε εμείς επάνω. Θα κάνουμε ό,τι θέλουμε με το έτσι θέλω”. Και δυστυχώς το κάνουν. Βλέπεις πόσο μίζεροι είναι, πόσο  μίσος υπάρχει στα μέσα, χωρίς καμία προκάλυψη, τίποτα, έτσι ευθέως. Ώρες-ώρες νομίζω ότι το κάνουν επίτηδες. Δηλαδή δεν μπορώ να το διανοηθώ ότι υπάρχει τόσο μίσος, όχι για το τρανς κομμάτι, αλλά γενικά σαν να ήταν ένα ηφαίστειο που είχε μέσα πράγματα πολλά και ξαφνικά τώρα βγήκε μία δεξιά κυβέρνηση, τόσο έντονα δεξιά, και μάλιστα προεκλογικά να λέει ότι είμαστε πολύ δεξιά και βλέπεις τώρα ότι σιγά σιγά αρχίζει να βγαίνει η λάβα. Η έκρηξη δεν έχει γίνει ακόμα.

Νομίζω το είπες πολύ ωραία. Κάτι δεν πάει καλά με την ανθρωπότητα. 

Όντως, όντως. Νομίζω ζούμε ιστορικές στιγμές.

Σε ευχαριστούμε πάρα πολύ.

Ευχαριστώ πάρα πολύ που με τίμησες, ειδικά αυτή την μέρα. Σ’ ευχαριστώ πάρα πολύ. Θα το θυμάμαι, μόνο αυτό σου λέω.

Να είσαι καλά.