Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει το Αθηναϊκό Πρακτορείο, σε πρότυπη δίκη (νόμος 3900/2010) η Ολομέλεια του Συμβουλίου Επικρατείας θα αποφανθεί και πάλι για τα αναδρομικά των συνταξιούχων, τις περικοπές κύριας και επικουρικής σύνταξής τους που έγιναν με βάση τις διατάξεις των νόμων 4051/2012 και 4093/2012, αλλά και για την κατάργηση από 1.1.2013 των δώρων εορτών και του επιδόματος αδείας.
Η αρμόδια τριμελής επιτροπή του ΣτΕ, μετά από αίτημα του ΕΦΚΑ (της 15ης Νοεμβρίου 2019), έκρινε ότι με τη διαδικασία της πρότυπης δίκης πρέπει να εισαχθούν τα εν λόγω επίμαχα νομικά ζητήματα, καθώς στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών εκκρεμούν περίπου 6.000 συναφείς αγωγές, οι περισσότερες εκ των οποίων είναι ομαδικές.
Η πράξη-απόφαση (21/2019) της αρμόδιας τριμελούς επιτροπής του ΣτΕ έχει ως εξής:
«ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ
ΠΡΑΞΗ 21/2019
της Επιτροπής του άρθρου 1 παρ. 1 του Ν. 3900/2010
Η Επιτροπή του άρθρου 1 παρ. 1 του Ν. 3900/2010 (ΦΕΚ Α’ 213), αποτελούμενη από την πρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας κ. Αικατερίνη Σακελλαροπούλου, τον αρχαιότερο αντιπρόεδρο κ. Αθανάσιο Ράντο και την αντιπρόεδρο κ. Σπυριδούλα Χρυσικοπούλου, πρόεδρο του αρμόδιου καθ’ ύλην Α’ Τμήματος,
Αφού έλαβε υπόψη:
α) το άρθρο 1 του Ν. 3900/2010,
β) την από 15.11.2019 αίτηση (ΠΑ 14/2019), με την οποία το ΝΠΔΔ “Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης” (ΕΦΚΑ) ζητεί, κατ’ επίκληση του άρθρου 1 παρ. 1 του ν. 3900/2010, να εισαχθεί στο Συμβούλιο της Επικρατείας η εκκρεμής ενώπιον του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών αγωγή των ……….. κ.λ.π. (46 εναγόντων) κατά του ΕΦΚΑ.
Με την αγωγή αυτή ζητείται να καταβληθούν σε καθέναν από τους ενάγοντες, νομιμοτόκως, τα αναλυτικώς εκτιθέμενα στην αγωγή ποσά ως αποζημίωση με βάση το άρθρο 105 του ΕισΝΑΚ λόγω των παράνομων, κατά τους ισχυρισμούς τους, περικοπών στην καταβολή της κύριας και επικουρικής σύνταξής τους που έλαβαν χώρα με βάση τις διατάξεις των ν. 4051/2012 και 4093/2012, αλλά και για την παράνομη κατάργηση από 1.1.2013 των δώρων εορτών και του επιδόματος αδείας, όπως τα ζητήματα αυτά κρίθηκαν με τις ΣτΕ 2287/2015 και 2288/2015 αποφάσεις της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, και επικουρικώς ως αδικαιολόγητος πλουτισμός με βάση το άρθρο 904 του ΑΚ.
Το εναγόμενο ΝΠΔΔ επικαλούμενο τις σκέψεις 10, 17 και, ιδίως, 18 της απόφασης 1891/2019 της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας προβάλλει ότι με την επίμαχη αγωγή τίθενται τα ακόλουθα ζητήματα γενικότερου ενδιαφέροντος που έχουν συνέπειες για ευρύτερο κύκλο προσώπων, δεδομένου ότι στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών εκκρεμούν περίπου 6.000 συναφείς αγωγές, οι περισσότερες εκ των οποίων είναι ομαδικές:
α) Αν η θεσπισθείσα με τη διάταξη του άρθρου 14 παρ. 2Α του ν. 4387/2016 ρύθμιση της συνέχισης καταβολής των συντάξεων, όπως είχαν διαμορφωθεί την 31.12.2014, δηλαδή με τις μειώσεις που επήλθαν με τους ν. 4051/2012 και 4093/2012 για το χρονικό διάστημα από την έναρξη ισχύος του νόμου 4387/2016, ήτοι από 12.5.2016 και εφεξής, είναι σύμφωνη με το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ.
β) Αν η παραπάνω διάταξη του άρθρου 14 παρ. 2α του ν. 4387/2016 έχει την έννοια ότι καταλαμβάνει ρυθμιστικά και το διάστημα από 1.1.2013 έως την 11.5.2016 και, σε καταφατική περίπτωση, εάν η ρύθμιση για το διάστημα αυτό αντίκειται στο Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ.
γ) Αν ο χρονικός περιορισμός της ισχύος των αποτελεσμάτων που έθεσαν οι 2287-8/2015 αποφάσεις της ΟλΣτΕ αφορά μόνο τη διαπίστωση της αντίθεσης προς το Σύνταγμα των διατάξεων των ν. 4051/2012 και 4093/2012 ή καταλαμβάνει και τη διαπιστωθείσα αντίθεση αυτών προς το άρθρο 1 του 1ου Προσθέτου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ και
δ) Αν με βάση τις ανωτέρω κρίσεις της ΟλΣτΕ 1891/2019 και των ΟλΣτΕ 2287-8/2015 οι παραπάνω μειώσεις των συντάξεων για το χρονικό διάστημα από 1.1.2013 έως 11.5.2016 είναι δυνατό να κριθούν σύμφωνες με το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ εφόσον από εμπεριστατωμένη επιστημονική μελέτη, μεταγενέστερη των αποφάσεων ΟλΣτΕ 2287-8/2015 προκύπτει ή θα προκύψει ότι οι μειώσεις των συντάξεων βάσει των ν. 4051/2012 και 4093/2012 από την έναρξη επιβολής τους (1.1.2013) ήταν κατ’ ουσίαν σύμφωνες με το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ,
ε) Το γεγονός ότι η αίτηση ασκείται χωρίς υποχρέωση καταβολής παραβόλου.
Α π ο φ α σ ί ζ ε ι
Την αποδοχή του ανωτέρω αιτήματος, διότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις εφαρμογής του άρθρου 1 του Ν. 3900/2010.
Δ ι α τ ά σ σ ε ι
1. Να εισαχθεί ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας, ειδικότερα δε ενώπιον της Ολομέλειας του Δικαστηρίου, η εκκρεμής ενώπιον του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών αγωγή με αριθμ. κατάθ. ΑΓ13133/16.9.2019.
Η παρούσα πράξη συνεπάγεται την αναστολή εκδίκασης των εκκρεμών υποθέσεων, στις οποίες τίθενται τα ίδια ζητήματα».
Θολώνει η καταβολή των αναδρομικών
Σε κάθε περίπτωση, στην αβεβαιότητα των συνταξιούχων και των λοιπών δικαιούχων συντείνει και η 4η έκθεση της μεταμνημονιακής εποπτείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που επικαλείται την απουσία συγκεκριμένων κυβερνητικών προτάσεων για το ενδεχόμενο και τον χρονικό ορίζοντα της καταβολής των αναδρομικών, αλλά και τις αποφάσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Υπενθυμίζεται πως το Β’ τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου αποφάσισε πως η επιβολή εισφοράς αλληλεγγύης για τους συνταξιούχους του δημοσίου είναι αντισυνταγματική, όπως και τα ποσοστά αναπλήρωσης της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης του 2016 και η ένταξη των δημοσίων υπαλλήλων και των συνταξιούχων του δημοσίου στον ΕΦΚΑ.
«Οι αρχές επεξεργάζονται προτάσεις για την αντιμετώπιση συγκεκριμένων πτυχών της αντισυνταγματικότητας κι έχουν δεσμευτεί να βρουν λύσεις που θα συνυπολογίζουν το κόστος των απαραίτητων τροποποιήσεων στον προϋπολογισμό του υπουργείου Εργασίας για το 2020, παρότι θα είναι δύσκολο» αναφέρεται στην έκθεση, υπογραμμίζοντας την ανυπαρξία συγκεκριμένης πρότασης.
«Σε αυτό το στάδιο, καθώς απουσιάζει συγκεκριμένη πρόταση, είναι πολύ νωρίς να αξιολογήσουμε αν θα συμβεί» υπογραμμίζουν, ενώ τονίζουν ότι στις αντισυνταγματικές ρυθμίσεις -κατά την κρίση του ΣτΕ- περιλαμβάνονται το ύψος των ασφαλιστικών εισφορών των ελεύθερων επαγγελματιών, οι περικοπές για τις συντάξεις που αθροιστικά για κύρια και επικουρική υπερβαίνουν το ποσό των 1.300 ευρώ, και τα ποσοστά αναπλήρωσης για τους συνταξιούχους με πολλά έτη προϋπηρεσίας.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί πως γίνεται λόγος για «πρόσθετη αβεβαιότητα», η οποία προκύπτει από την απόφαση του δεύτερου τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, αλλά και από την παραπομπή της οριστικής απόφασης στην Ολομέλεια.
«Σε περίπτωση που η Ολομέλεια (του Ελεγκτικού Συνεδρίου) καταλήξει στο ίδιο συμπέρασμα με το τμήμα και αποφασίσει ότι ο νόμος περί μεταρρύθμισης των συντάξεων είναι αντισυνταγματικός, το θέμα θα υποβληθεί ενώπιον του Ανώτατου Ειδικού Δικαστηρίου σύμφωνα με το άρθρο 100 του ελληνικού Συντάγματος έτσι ώστε να επιλυθεί η σύγκρουση» των δύο δικαστηρίων, δηλαδή του ΣτΕ και Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Η έκθεση τονίζει ακόμα ότι «οι πτυχές της μεταρρύθμισης που κρίθηκαν αντισυνταγματικές δεν επιτρέπουν το δικαίωμα αναδρομικής χρηματικής αντιστάθμισης».