Στα μέσα Ιανουαρίου το Πολυμελές Πλημμελειοδικείο Χίου, αποφάσισε την έξωση του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου από τη ΒΙΑΛ, και την επιστροφή του ακινήτου στον Δήμο Χίου.
Στην ουσία, το δικαστήριο έκανε δεκτή την αγωγή που είχε καταθέσει ο Δήμος Χίου από τον Μάρτιο του 2019, δίνοντας ωστόσο το δικαίωμα της έφεσης στο υπουργείο και μετατρέποντας έτσι την απόφαση σε μη εκτελεστή στο άμεσο μέλλον.
Η σύμβαση, όπως αναφέρει η «Εφ.Συν», με τη μορφή χρησιδανείου, που είχε υπογραφεί τον Ιανουάριο του 2016 με τριετή διάρκεια, έληξε την 6.1.2019, ωστόσο το υπουργείο επικαλούμενο τις ανάγκες του προσφυγικού αρνείται σταθερά να αποχωρήσει.
Το δικαστήριο απέρριψε ωστόσο το αίτημα του δήμου για αποζημίωση.
Με τις παραπάνω εξελίξεις, σε συνέντευξη του ο υπουργός Μετανάστευσης, Νότης Μηταράκης, δήλωσε ότι «είμαστε απόλυτα σύμφωνοι να εκκενώσουμε τη ΒΙΑΛ και μέσα στο 2021», ενώ στη συνέχεια προανήγγειλε ότι εντός των επόμενων, λίγων -όπως διευκρίνισε- εβδομάδων θα καταλήξουν σε ένα σημείο το οποίο θα έχει τις ελάχιστες επιπτώσεις στις τοπικές κοινωνίες για τη δημιουργία νέας δομής.
Μάλιστα, υπεραμύνθηκε των κλειστών κέντρων λέγοντας ότι αυτά λειτουργούν αποτρεπτικά στα σχέδια των λαθροκινητών.
Ο υπουργός κλήθηκε να σχολιάσει και τη δικαστική απόφαση που επιβάλλει την επιστροφή της ΒΙΑΛ στο Δήμο και όταν ρωτήθηκε αν το υπουργείο θα καταθέσει έφεση, απέφυγε να απαντήσει ευθέως παραπέμποντας σ’αυτά που διαβάζει περί έφεσης που θα καταθέσει ο Δήμος.
«Τη ΒΙΑΛ είμαστε υποχρεωμένοι να την αφήσουμε. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι επαρκή χρόνο. Δεν αντιτιθέμεθα με την επιθυμία του Δήμου. Κι εγώ από την πρώτη στιγμή είχα πει ότι η ΒΙΑΛ είναι ακατάλληλη, αρα είμαστε απόλυτα σύμφωνοι να εκκενώσουμε τη ΒΙΑΛ και μέσα στο 2021 για να μη νομίζει κανείς ότι θα το αφήσουμε στις καλένδες, αλλά αυτό σημαίνει ότι χρειαζόμαστε ένα νέο χώρο», σημείωσε.
«Κανείς δεν θέλει τη δομή, αλλά και κανείς δεν θέλει τις επιπτώσεις του να μην έχει δομή όταν συμβεί κάτι δύσκολο», υπογράμμισε φτάνοντας στο σημείο να δηλώσει ότι «είναι πολύ καλύτερο να έχουμε κάτι ασφαλές και οργανωμένο εκτός αστικού ιστού, απ’ το να έχουμε το χάος της ΒΙΑΛ».
Εκτός κάδρου βγάζει την Τοπική Αυτοδιοίκηση
«Είναι δικιά μας αρμοδιότητα και ευθύνη να μην έχουμε ροές και όταν έχουμε να τις διαχειριζόμαστε με τις ελάχιστες επιπτώσεις για τις τοπικές κοινωνίες. Είναι δεδομένο ότι εμείς πρέπει εντός των επόμενων, λίγων εβδομάδων, να καταλήξουμε σε ένα σημείο, το οποίο έχει τις ελάχιστες επιπτώσεις στις τοπικές κοινωνίες», είπε, ενώ κατήγγειλε για «πλειοδοσία λαϊκισμού» τοπικές δημοτικές αντιπολιτεύσεις που όπως είπε, «αν λυθεί το μεταναστευτικό πολύς κόσμος που βγαίνει στο facebook δεν θα εχει λόγο ύπαρξης».
Τέλος για το επίμαχο ζήτημα της δυναμικότητας της δομής απάντησε ότι «ο αριθμός δεν εξαρτάται από κάποιο σχεδιασμό. Το πόσοι θα είναι στη δομή εξαρτάται από το πόσοι μπήκαν και πόσο γρήγορα διαχειριζόμαστε είτε την απέλασή τους είτε την αναγνώρισή τους», επαναλαμβάνοντας ότι στη ΒΙΑΛ που φτιάχτηκε για 1000 φτάσαμε στους 6.000, λέγοντας επίσης ότι όταν η χωρητικότητα δεν καλύπτει τις ανάγκες τότε έχουμε προβλήματα παραβατικότητας.
Μισόλογα και υπέρ κλειστής δομής από τη δημοτική αρχή
Ο δήμαρχος Χίου Σταμάτης Κάρμαντζης και οι λοιποί συμμετέχοντες σε συνάντηση προ ολίγων ημερών με τον υπουργό, υπογράμμισαν «την αδήριτη ανάγκη εξεύρεσης λύσης με οριστικό κλείσιμο της ΒΙΑΛ, προκειμένου να ανασάνει το Χαλκειός που έχει υποστεί το τεράστιο βάρος της προσφυγικής κρίσης όλα αυτά τα χρονιά».
Σε αυτή τη βάση δήλωσαν ότι «αποτελεί επίσης πιεστική ανάγκη η συνέχιση της μείωσης των προσφυγικών ροών, των φιλοξενουμένων, αλλά και η άμεση δημιουργία της αναγκαίας δομής, εκτός αστικού ιστού».
Επιπρόσθετα, σημειώθηκε ότι «είναι δεδομένη η απαίτηση ρεαλιστικής λύσης στο πρόβλημα και εκ μέρους της τοπικής κοινωνίας, καθώς η κλειστή δομή εμμέσως θα επιδράσει ακόμα περισσότερο στην μείωση των ροών, θα δώσει στοιχεία ασφαλείας στην αγορά και σε κάθε περίπτωση τον πλήρη έλεγχο στις κινήσεις των προσφύγων, κάτι το οποίο αποτελεί μέγιστη κοινωνική υποχρέωση με την τρέχουσα κατάσταση».
Από την πλευρά του ο υπουργός σημείωσε ότι «σκοπός του είναι η πλήρης κατανόηση όλων των παραμέτρων του προβλήματος από όλους και η αποδοχή αυτής της μόνης αποτελεσματικής λύσης».
Στο κλείσιμο της συζήτησης ο δήμαρχος Χίου Σταμάτης Κάρμαντζης τόνισε ότι «η υπεύθυνη θέση του ιδίου και της Δημοτικής Αρχής Χλιου δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση λευκή επιταγή στους χειρισμούς της κυβέρνησης. Αποτελεί σταθερή και πάγια θέση, η αδιάλειπτη έγνοια για το καλό του τόπου μας, για τα Καμπόχωρα και το Χαλκειός και όλη τη Χίο.
»Ως εκ τούτου βήμα βήμα παρακολουθούνται όλα όσα προαναφέρθηκαν, διότι το ζητούμενο για το δήμαρχο και τη Δημοτική Αρχή – που φέρει την βαριά ευθύνη της διοίκησης σε δύσκολες καταστάσεις, είναι οι υπεύθυνοι χειρισμοί για την επίλυση αυτού του τόσο σοβαρού ζητήματος για την ασφάλεια και την κανονικότητα της ζωής των συμπολιτών μας και του τόπου μας μέχρι να φύγει και ο τελευταίος μετανάστης/πρόσφυγας από το νησί μας».
Στο μικροσκόπιο του ΕΔΔΑ τα ΚΥΤ στα νησιά και οι άθλιες συνθήκες
Τις κατάφωρες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης των νησιών εξετάζει το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ), ενοποιώντας τις προσφυγές 8 ευάλωτων προσφύγων που διέμεναν το τελευταίο διάστημα στα ΚΥΤ της Λέσβου, της Σάμου, της Χίου και της Κω, με αποτέλεσμα να επιδεινωθεί το πρόβλημα υγείας τους και να κινδυνεύσει η ζωή τους.
Οι τέσσερις από τις οκτώ υποθέσεις εκπροσωπούνται νομικά από τις οργανώσεις HIAS Ελλάδος και Equal Rights Beyond Borders, που δημοσιοποίησαν τη δικαστική εξέλιξη στο ΕΔΔΑ.
Το ΕΔΔΑ έχει εξετάσει τις προσφυγές και ζητά εξηγήσεις από την Ελλάδα για τις απάνθρωπες συνθήκες διαμονής και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, που εκθέτουν τους πρόσφυγες σε κίνδυνο και παραβιάζουν βασικά τους δικαιώματα.
Επιστολή από 4 αντιπεριφεριάρχες
«Καλούμε την κυβέρνηση και τον Υπουργό Μεταναστευτικής Πολιτικής να μην εφεσιβάλει την απόφαση του Πρωτοδικείου για τη ΒΙΑΛ, αποδεικνύοντας έμπρακτα και το σεβασμό στην ετυμηγορία της Δικαιοσύνης και την αληθινή βούληση του να τελειώσει το μαρτύριο του Χαλκειούς. Να υλοποιήσει τη δέσμευση του για πλήρη αποσυμφόρηση, να αποσύρει, ως μη πλέον απαραίτητο, την αναζήτηση χώρου για την δημιουργία νέας υπερδομής μόνιμης εγκατάστασης μεταναστών, δημιουργώντας εάν αυτό κριθεί απαραίτητο από τις συνθήκες αποκλειστικά και εκτός κατοικημένης περιοχής και λαμβάνοντας υπόψη την γνώμη της Χίου περιορισμένου κατάλληλου χώρου καταγραφής και ταυτοποίησης», αναφέρουν οι: Αντιπεριφερειάρχης Χίου Παντελής Μπουγδάνος, Υγείας και Πρόνοιας Παντελής Βρουλής, Τουρισμού, Μεταφορών και Επικοινωνιών Νίκος Νύκτας και Παιδείας & Δια βίου Μάθησης Στέλιος Καμπούρης, με τον Μηταράκη να καλεί όλες τις πλευρές να κάτσουν στο τραπέζι.