του Παύλου Γεωργιάδη
Η πρώτη εβδομάδα των διαπραγματεύσεων ξεκίνησε με αργούς ρυθμούς, και τελείωσε με ακόμη αργότερους. Οι διαπραγματευτές φαίνεται πως έχουν κάποιου είδους… hangover, από τους πανηγυρισμούς για την επιτυχή έκβαση της Συνόδου στο Παρίσι. Την ίδια στιγμή, καθώς οι συνομιλίες μεταξύ των διαπραγματευτών λαμβάνουν στο κτίριο του ΟΗΕ στη Βόννη, η Σρι Λάνκα προσπαθεί να ανακάμψει από τις χειρότερες πλημμύρες στην ιστορία της, ενώ η Ινδία βίωσε την θερμότερη ημέρα που έχει καταγραφεί ποτέ. Συγχρόνως, η Carbon Brief δημοσίευσε μία έκθεση που αναφέρει ότι έχουμε μόλις 5 χρόνια έως ότου ξεπεράσουμε το όριο των 1,5°C στον ανθρακικό προϋπολογισμό της ανθρωπότητας.
Οι διαδικασίες ξεκίνησαν στην ολομέλεια με την ομιλία της προέδρου της COP, Ségolène Royal, η οποία αντικαθιστά τον Laurent Fabius. Η Christiana Figueres, απερχόμενη εκτελεστική γραμματέας της UNFCCC, απευθύνθηκε σε όλα τα μέρη, υπενθυμίζοντας την ανάγκη να τεθεί ο άνθρωπος στο επίκεντρο της ανάπτυξης. Ενώ ο επόμενος πρόεδρος της COP, Salaheddine Mezouar, δήλωσε από την πλευρά του πως η COP22 στο Marrakech θα είναι μία σύνοδος δράσης, δίνοντας έμφαση στην εκπόνηση του οδικού χάρτη για την κινητοποίηση των απαραίτητων πόρων για την κλιματική δράση. Την περασμένη Τετάρτη, ο ΓΓ του ΟΗΕ, Μπαν Κι-Μοον ανακοίνωσε επίσημα το διορισμό της μεξικάνας Patricia Espinosa ως νέας εκτελεστικού γραμματέα της UNFCCC.
Τα πολιτικά ζητήματα που απασχολούν τις διαπραγματεύσεις της Βόννης αφορούν την χρηματοδότηση, και συγκεκριμένα το πώς θα βρεθεί και θα διατεθεί το ποσό των 100 δισ δολαρίων έως το 2020, όπως προβλέπει η Συμφωνία του Παρισιού. Όπως ήταν αναμενόμενο, αυτό είναι το πιο ηχηρό ζήτημα, κυρίως για τις αναπτυσσόμενες χώρες, οι οποίες πλήττονται περισσότερο από την κλιματική αλλαγή. Ένα άλλο θέμα στο οποίο επιμένουν οι χώρες που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή είναι η προσαρμογή. Το επιχείρημά τους είναι ότι οι συνομιλίες δε μπορούν να εστιάζουν μόνο στην άμβλυνση των επιπτώσεων, τη στιγμή που πολλές χώρες ήδη αισθάνονται τις συνέπειες της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Επικρατεί, επίσης, η αίσθηση ότι οι κυβερνήσεις θα πρέπει να αναθεωρήσουν τις δεσμεύσεις τους και να λάβουν πιο φιλόδοξες δεσμεύσεις ώστε να φτάσουμε στους 1,5°C.
Το σημαντικότερο, ίσως, νέο από τη Βόννη, είναι η δημιουργία μίας νέας Ad-Hoc Ομάδας Εργασίας που θα καθορίσει τις λεπτομέρειες της εφαρμογής της Συμφωνίας του Παρισιού (APA), σε συνεργασία με τα Επικουρικά Όργανα Υλοποίησης και Επιστημονικών και Τεχνολογικών Συμβουλών. Δύο γυναίκες προτάθηκαν για την συμπροεδρεία της APA, η Sarah Baashan από τη Σαουδική Αραβία και η Jo Tyndall από τη Νέα Ζηλανδία. Η ατζέντα της νέας αυτής ομάδας αποτέλεσε αγκάθι κατά τη διάρκεια της πρώτης αυτής εβδομάδας. Οι αναπτυσσόμενες χώρες προσπαθούν να εξασφαλίσουν ότι η ατζέντα της ΑΡΑ δεν θα εστιάσει μόνο σε μέτρα για τον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Αυτό που ζητούν είναι να τεθούν και άλλα θέματα στην ατζέντα, όπως η προσαρμογή, οι απώλειες και οι καταστροφές, η χρηματοδότηση, η μεταφορά τεχνολογίας και η ανάπτυξη ικανοτήτων. Λόγω αυτών των διαφωνιών, οι διαπραγματεύσεις της APA ανεστάλησαν, έως ότου υπάρξει συμφωνία για την ατζέντα της. Την ίδια στιγμή, εκτός των διαπραγματεύσεων, η Γαλλία επικύρωνε την Συμφωνία του Παρισιού.
Ο Ισημερινός, η Γουατεμάλα και η Βολιβία, που ανήκουν στο μπλοκ των αναπτυσσόμενων χωρών, κάλεσαν τα Μέρη να θεσπίσουν κανόνες για την συμμετοχή παρατηρητών στην COP22, καθώς πολλοί από αυτούς έχουν “εμπορικά συμφέροντα”. Η κίνηση αυτή υποστηρίχθηκε και από οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, όπως η Corporate Accountability International, η οποία υπενθύμισε την μεγάλη παρουσία της βιομηχανίας ορυκτών καυσίμων στις διαπραγματεύσεις του Δεκεμβρίου στο Παρίσι.
Ετοιμαζόμαστε για την δεύτερη εβδομάδα των τεχνικών συνομιλιών, και όλα δείχνουν πως οι κυβερνήσεις του κόσμου έχουν ακόμη πολύ δρόμο να διανύσουν, καθώς κάθονται ξανά στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Με όλο και περισσότερους πολίτες να ζητούν άμεση δράση, φτάνει να δούμε αν αυτές θα αρχίσουν να εργάζονται για την επίτευξη του στόχου για ένα καθαρότερο, πιο βιώσιμο μέλλον.