Οι ΗΠΑ και η Ουκρανία ανακοίνωσαν ότι κατέληξαν σε μια «επικαιροποιημένη και επεξεργασμένη» νέα εκδοχή του πλαισίου ειρήνης, τονίζοντας πως οποιαδήποτε συμφωνία με τη Μόσχα «πρέπει να σέβεται πλήρως την εθνική κυριαρχία» της Ουκρανίας, χωρίς όμως να δώσουν περαιτέρω λεπτομέρειες. Στην κοινή δήλωση, που δημοσίευσε η αμερικανική προεδρία και χαρακτηρίζεται ως «κοινή» με την ουκρανική αντιπροσωπεία, αναφέρεται πως οι συνομιλίες ήταν «πολύ παραγωγικές, επικεντρωμένες και με σεβασμό», επιβεβαιώνοντας τη δέσμευση των δύο πλευρών για μια δίκαιη και βιώσιμη ειρήνη.
Η δήλωση σημειώνει ότι οι συνομιλίες ήταν «εποικοδομητικές, εστιασμένες και σεβαστές», με τις δύο πλευρές να συμφωνούν πως υπήρξαν ιδιαίτερα παραγωγικές. Τονίζεται ότι σημειώθηκε σημαντική πρόοδος στην ευθυγράμμιση των θέσεων και στον καθορισμό συγκεκριμένων επόμενων βημάτων. Επαναλαμβάνεται επίσης πως κάθε μελλοντική συμφωνία πρέπει να σέβεται την ουκρανική κυριαρχία και να διασφαλίζει μια δίκαιη και βιώσιμη ειρήνη. Ως αποτέλεσμα των συζητήσεων, συντάχθηκε ένα ανανεωμένο και βελτιωμένο πλαίσιο ειρήνης.
Η ουκρανική αντιπροσωπεία εξέφρασε εκ νέου την ευγνωμοσύνη της για τη σταθερή υποστήριξη των ΗΠΑ και του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στις προσπάθειες για τον τερματισμό του πολέμου και τη μείωση των ανθρώπινων απωλειών. Ουάσινγκτον και Κίεβο συμφώνησαν να συνεχίσουν εντατικά τις εργασίες για κοινές προτάσεις τις επόμενες ημέρες και να βρίσκονται σε στενή επαφή με τους ευρωπαίους εταίρους. Η λήψη των τελικών αποφάσεων θα αφεθεί στους προέδρους των δύο χωρών. Και οι δύο πλευρές επανέλαβαν την ετοιμότητά τους να συνεργαστούν για την επίτευξη μιας ειρήνης που θα διασφαλίζει την ασφάλεια, τη σταθερότητα και την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας.
Ζελένσκι: «Η νέα εκδοχή αντανακλά την πλειονότητα των προτεραιοτήτων του Κιέβου»
Ο ουκρανός διαπραγματευτής Αντρίι Γέρμακ έκανε λόγο για «πολύ καλή πρόοδο», ενώ ο πρόεδρος Ζελένσκι σημείωσε ότι η νέα εκδοχή αντανακλά «την πλειονότητα των προτεραιοτήτων-κλειδιών» του Κιέβου. Σύμφωνα με το AP, ο Λευκός Οίκος ανέφερε ότι οι ουκρανοί διαπραγματευτές επιβεβαίωσαν πως όλες οι βασικές ανησυχίες τους, ασφάλεια, μακροπρόθεσμη οικονομική ανάκαμψη, προστασία υποδομών, ελευθερία ναυσιπλοΐας και πολιτική κυριαρχία, αντιμετωπίστηκαν πλήρως. Οι Ουκρανοί εξέφρασαν επίσης την ικανοποίησή τους για τον τρόπο με τον οποίο τα σχόλιά τους ενσωματώθηκαν στη νέα εκδοχή του πλαισίου ειρήνης. Ο Λευκός Οίκος πρόσθεσε ότι οι αλλαγές πλέον αντικατοπτρίζουν «τα εθνικά συμφέροντα» της Ουκρανίας και παρέχουν «αξιόπιστους και εφαρμόσιμους μηχανισμούς» για τη βραχυπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη ασφάλειά της.
Ωστόσο, αυτή η θετική γλώσσα ήρθε μετά την αύξηση των ανησυχιών για το αρχικό σχέδιο, το οποίο —όπως αποκάλυψε διακομματική ομάδα αμερικανών γερουσιαστών— είχε αρχικά προέλθει από τη Ρωσία και παρουσιαζόταν περισσότερο ως «λίστα επιθυμιών» της Μόσχας παρά ως ρεαλιστική ειρηνευτική πρόταση. Ο γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς ανέφερε ότι εξήγησε στον Τραμπ πως υπάρχουν κάποια σημεία στα οποία οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις μπορούν να συμφωνήσουν, αλλά και άλλα που είναι απαράδεκτα. «Του είπα ότι είμαστε πλήρως ευθυγραμμισμένοι με την Ουκρανία, ότι η κυριαρχία αυτής της χώρας δεν πρέπει να τεθεί σε κίνδυνο», δήλωσε στη Deutsche Welle.
Οι ευρωπαίοι αξιωματούχοι συμμετείχαν στις συνομιλίες στη Γενεύη έχοντας καταρτίσει μια τροποποιημένη εκδοχή του αμερικανικού σχεδίου, η οποία απέρριπτε τους περιορισμούς στις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις και αμφισβητούσε τις εδαφικές παραχωρήσεις. Η ευρωπαϊκή πρόταση υποστηρίζει ότι ο ουκρανικός στρατός πρέπει να είναι μεγαλύτερος και ότι οι συζητήσεις για αλλαγές συνόρων πρέπει να ξεκινούν από την υπάρχουσα γραμμή μετώπου.
«Αισιόδοξος» ο Ρούμπιο
Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο κράτησε αισιόδοξο τόνο στις δηλώσεις του, χαρακτηρίζοντας τις συνομιλίες «πολύ χρήσιμες» και δηλώνοντας ότι «νιώθει πολύ αισιόδοξος» για την επίτευξη προόδου. Παράλληλα, έδωσε ελάχιστες λεπτομέρειες για το περιεχόμενο των συζητήσεων. Μείωσε τη σημασία της προθεσμίας που είχε θέσει ο Τραμπ στην Ουκρανία για να απαντήσει, λέγοντας πως ο στόχος είναι να σταματήσουν οι μάχες όσο το δυνατόν πιο σύντομα και ότι οι διαβουλεύσεις μπορεί να συνεχιστούν και μετά τη Δευτέρα. Εξήγησε ότι κάποια ζητήματα αφορούν λεπτομέρειες διατύπωσης, άλλα απαιτούν αποφάσεις σε υψηλότερο επίπεδο και άλλα χρειάζονται περισσότερο χρόνο.
Χαρακτήρισε το αμερικανικό σχέδιο «ζωντανό, εξελισσόμενο έγγραφο», ενώ τόνισε πως οποιοδήποτε τελικό αποτέλεσμα θα πρέπει να παρουσιαστεί και στη Μόσχα, αφού «προφανώς, οι Ρώσοι έχουν λόγο εδώ». Πρόσθεσε ότι ακόμη και ο Τραμπ, ο οποίος λίγο νωρίτερα είχε επικρίνει δημόσια την ουκρανική ηγεσία, πλέον είναι «αρκετά ικανοποιημένος» από την πρόοδο.
CBS: Ο Ζελένσκι στις ΗΠΑ
Το CBS μετέδωσε ότι ο Ζελένσκι ενδέχεται να ταξιδέψει στις ΗΠΑ μέσα στην εβδομάδα για απευθείας συνομιλίες με τον Τραμπ, κάτι που όμως θα εξαρτηθεί από τα αποτελέσματα των διαβουλεύσεων στη Γενεύη.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε πως η ΕΕ πρέπει να συνεχίσει την οικονομική στήριξη προς την Ουκρανία και ότι παραμένει πεπεισμένος για την ικανότητα του Ζελένσκι να καταπολεμήσει τη διαφθορά, σημειώνοντας πως η πορεία της Ουκρανίας προς την ένταξη θα απαιτήσει μεταρρυθμίσεις στο κράτος δικαίου.
Ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν, αντίθετα, κατηγόρησε την ΕΕ ότι παρατείνει σκόπιμα τον πόλεμο, ο οποίος, όπως είπε, είναι «αδύνατον» να κερδηθεί από την Ουκρανία, χαρακτηρίζοντας τη συνεχιζόμενη ευρωπαϊκή στήριξη «εντελώς τρέλα».
Οι συνομιλίες στη Γενεύη γίνονται ενώ η Ρωσία καταγράφει αργή αλλά σταθερή πρόοδο στο πεδίο, ενώ οι επιθέσεις με drones και πυραύλους έχουν αφήσει εκατομμύρια Ουκρανούς χωρίς θέρμανση, νερό και ηλεκτρισμό για πολλές ώρες την ημέρα. Ταυτόχρονα, ο Ζελένσκι αντιμετωπίζει εσωτερικές πιέσεις λόγω μεγάλου σκανδάλου διαφθοράς που πλήττει μέλη της κυβέρνησής του, περιπλέκοντας τις προσπάθειες εξασφάλισης οικονομικής στήριξης.
Τηλεφωνική επικοινωνία Πούτιν και Ερντογάν
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ανακοίνωσε ότι τη Δευτέρα θα έχει τηλεφωνική συνομιλία με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν για την πιθανή αναβίωση της συμφωνίας του 2022 που επέτρεπε την ασφαλή εξαγωγή ουκρανικών σιτηρών μέσω της Μαύρης Θάλασσας. Η συμφωνία κατέρρευσε όταν ο Πούτιν αρνήθηκε να την επεκτείνει, υποστηρίζοντας ότι δεν υλοποιήθηκε η παράλληλη συμφωνία για τη διευκόλυνση των ρωσικών εξαγωγών τροφίμων και λιπασμάτων.
«Είχαμε μια προσπάθεια για άνοιγμα ενός διαδρόμου σιτηρών με στόχο την ειρήνη», δήλωσε ο Ερντογάν. «Δυστυχώς πετύχαμε μόνο εν μέρει. Θα ζητήσω από τον Πούτιν να εξετάσει ξανά αυτή την προσπάθεια».