Με επιστολή τους προς το πρωθυπουργό, 46 οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών ζητούν να τεθεί σε εφαρμογή το άρθρο 73 παρ. 6, του αναθεωρημένου Συντάγματος του 2019 κατά το οποίο εισάγεται ο θεσμός της λαϊκής νομοθετικής πρωτοβουλίας. Σύμφωνα με αυτό το άρθρο οι πολίτες έχουν την δυνατότητα να καταθέτουν οι ίδιοι νομοθετικές προτάσεις στη Βουλή.
Πιο συγκεκριμένα, έχοντας περάσει πλέον 3 χρόνια από την αναθεώρηση του Συντάγματος, το συγκεκριμένο άρθρο παραμένει ανενεργό και αυτό γιατί απαιτείται ο αντίστοιχος εφαρμοστικός νόμος για να ενεργοποιηθεί. Κάτι τέτοιο, βέβαια, δεν φαίνεται να είναι στις άμεσες προτεραιότητες της κυβέρνησης εξού και η επιστολή των οργανώσεων.
Η σχετική διάταξη ήδη έχει κάποια προβλήματα προβλέποντας τον υπέρογκο ελάχιστο αριθμό 500.000 υπογραφών για να φτάσει μια τέτοια νομοθετική πρωτοβουλία στη Βουλή, όταν για παράδειγμα αντίστοιχα χρειάζονται 1.000.000 υπογραφές για όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Επίσης, περιορίζει το αντικείμενο και επιτρέπει έως δύο νομοθετικές πρωτοβουλίες ανά κοινοβουλευτική περίοδο.
Όπως αναφέρουν και οι ίδιοι, όμως, σε σχετική ανακοίνωση τους: «Ακόμη και με τους παραπάνω περιορισμούς, η θέσπιση της άμεσης συμμετοχής των πολιτών στη νομοθετική λειτουργία αποτελεί μια σημαντική δημοκρατική κατάκτηση για τη χώρα μας, καθώς συμβάλλει στην ενίσχυση των πολιτικών δικαιωμάτων και στη συμμετοχή των πολιτών στα κοινά».
Ολόκληρη η επιστολή προς τον πρωθυπουργό:
«Με την παρούσα, οι συνυπογράφουσες οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών, ομάδες και κινήσεις πολιτών καλούμε την Κυβέρνηση να ανταποκριθεί στις επιταγές του Συντάγματος και να αναλάβει άμεσα πρωτοβουλία για τη σύνταξη του Νόμου που θα θέσει σε εφαρμογή τη Νομοθετική Πρωτοβουλία Πολιτών.
Αναλυτικότερα, στο προσφάτως αναθεωρημένο Σύνταγμα του 2019, με το άρθρο 73 παρ. 6, εισάγεται, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, ο θεσμός της λαϊκής νομοθετικής πρωτοβουλίας: Η δυνατότητα, δηλαδή, να καταθέτουν οι πολίτες προτάσεις νόμου στη Βουλή. Η σχετική διάταξη υπερψηφίστηκε με ευρύτατη πλειοψηφία από το σύνολο σχεδόν της Βουλής και συνιστά αναμφίβολα θετική πολιτική καινοτομία για τη χώρα μας, έστω και αν, συγκριτικά με αντίστοιχες διατάξεις άλλων ευρωπαϊκών κρατών αλλά και της ίδιας της ΕΕ, περιορίζει σημαντικά την εμβέλεια του θεσμού και δρα αποτρεπτικά στην εφαρμογή του καθώς: αφ ’ενός ορίζει υπέρογκο ελάχιστο αριθμό 500.000 υπογραφών – ενδεικτικά, 50.000 υπογραφές απαιτούνται στην Ιταλία των 50 εκατομμυρίων πολιτών και 1.000.000. υπογραφές απαιτούνται για όλη την Ε.Ε.!- και, αφ’ετέρου περιορίζει το αντικείμενο και επιτρέπει έως δύο (2) νομοθετικές πρωτοβουλίες ανά κοινοβουλευτική περίοδο.
Ακόμη και με τους παραπάνω περιορισμούς, η θέσπιση της άμεσης συμμετοχής των πολιτών στη νομοθετική λειτουργία αποτελεί μια σημαντική δημοκρατική κατάκτηση για τη χώρα μας, καθώς συμβάλλει στην ενίσχυση των πολιτικών δικαιωμάτων και στη συμμετοχή των πολιτών στα κοινά.
Αποτελεί δε, αποτέλεσμα μακροχρόνιας προσπάθειας διαφόρων φορέων, οργανώσεων, πρωτοβουλιών, νομικών και πολιτών. Να σημειώσουμε, μάλιστα, στο σημείο αυτό, ότι η «Πρωτοβουλία για Ριζική Συνταγματική Αλλαγή», που συνυπογράφει την παρούσα δήλωση, έχει ήδη συντάξει ένα πρώτο Σχέδιο του απαιτούμενου εφαρμοστικού νόμου. Ελπίδα και πρόθεση είναι το αρχικό αυτό σχέδιο, ανοικτό σε τροποποιήσεις και προσθήκες, να αποτελέσει μια αρχική βάση για την αναγκαία δημόσια διαβούλευση τόσο σε επίπεδο πολιτών όσο και πολιτικών.
Περαιτέρω, θα αποτελέσει μια πρώτης τάξεως ευκαιρία ο εφαρμοστικός νόμος να έχει προταθεί από πολίτες σαν γόνιμη και ελπιδοφόρα αφετηρία για τις ανάλογες νομοθετικές πρωτοβουλίες. Σε μια εποχή όπου οι αξίες της δημοκρατίας δοκιμάζονται ολοένα και περισσότερο, η εμπιστοσύνη των πολιτών στους θεσμούς και τα παραδοσιακά πολιτικά κόμματα φθίνει και οι δυνάμεις του εθνολαϊκισμού προελαύνουν ακόμη και σε κράτη με μακρά δημοκρατική παράδοση, νομοθετικές πρωτοβουλίες που προάγουν την ουσιαστική συμμετοχή των πολιτών στα κοινά μπορούν να δώσουν νέα πνοή στη δημοκρατία μας.
Δυστυχώς, τρία (3) χρόνια μετά την αναθεώρηση του Συντάγματος, και η σπουδαία αυτή δυνατότητα παραμένει ανενεργή, καθώς απαιτείται εφαρμοστικός νόμος και δεν διαφαίνεται κάποια σχετική νομοθετική πρόθεση από την ελληνική κυβέρνηση. Πρόκειται για μια αποκαρδιωτική περιφρόνηση προς το Σύνταγμα, τους πολίτες και τους δημοκρατικούς θεσμούς.
Ενόψει των ανωτέρω, σάς καλούμε να μας ενημερώσετε για το πότε σκοπεύει η Κυβέρνηση να προχωρήσει στη σύνταξη και πρόταση του εν λόγω σχεδίου νόμου καθώς και αν θα συμπεριλάβετε στην νομοπαρασκευαστική διαδικασία τα μέλη της ΚτΠ.
Ευχαριστούμε θερμά για την προσοχή και παραμένουμε στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε περαιτέρω πληροφορία ή διευκρίνιση.
Με εκτίμηση,
Στέφανος Λουκόπουλος, Διευθυντής Νόμιμος Εκπρόσωπος Vouliwatch
Χρήστος Λυντέρης, για λογαριασμό της ομάδας συντονισμού της Πρωτοβουλίας για Ριζική Συνταγματική Αλλαγή
ΟΙ ΣΥΝΥΠΟΓΡΑΦΟΥΣΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ
1. Μυρτώ – Μαρία Ράγγα, εκ μέρους της 50και Ελλάς
2. Χρυσάνθη Γεωργαντά, Career Sign – Σύμβουλοι Σταδιοδρομίας
3. Βασίλης Σοφιαδέλης, Changemakers Lab
4. Αραβέλλα Σαλονικίδου, Σύλλογος Κοινωνικοοικονομικής Δικτύωσης και Αλληλοβοήθειας
“Cosmus DIY”
5. Έλενα Ζερβοπούλου, Diversity United
6. Εύα Παπανικολάκη, Fridays for Future Greece
7. Νίκος Οντουμπιτάν, Γενικός Διευθυντής του Generation 2.0 for Rights, Equality &
Diversity
8. Σάντυ Φαμελιάρη – εκ μέρους Greenpeace Greece
9. Γιώργος Γαμπιεράκης, Πρόεδρος Ακαδημίας Εθελοντισμού HELPHELLAS
10. Σωτήρης Πετρόπουλος, HIGGS – Higher Incubator Giving Growth & Sustainability
11. Στέφανος Βιτωράτος, εκ μέρους της Homo Digitalis
12. Νικόλαος Πασαμήτρος, Inter Alia
13. Γιάννης Σπανούδης, KROMA ΑΜΚΕ – Διεθνής Πλατφόρμα Σύγχρονης Τέχνης &
Πολιτισμού
14. Μαρία Αστερίου, People Behind
15. Σόνια Γεροδήμου, We Love Marathon
16. ‘Ερη Παυλάκη, Women Do Business
17. Αιμιλία Δρούγα, ΑΡΙΩΝ-Ερευνητικό Κέντρο Διάσωσης και Περίθαλψης Κητωδών
18. Δημήτρης Μουρατίδης, Αστερίας ΑΜΚΕ
19. Βουρλής Πέτρος, εκ μέρους της ομάδας ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ & ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ
20. Άγγελος Κασκάνης, Διεθνής Διαφάνεια Ελλάδος
21. Εμμανουέλα Καποκάκη, Εικαστικό Θέατρο Κούκλας ‘Πράσσειν Άλογα’
22. Ναυσικά Παπανικολάτου, Εκπρόσωπος της Ελληνικής Ομάδας για τα Δικαιώματα των
Μειονοτήτων (ΕΟΔΜ)
23. Παναγιώτης Δημητράς, Εκπρόσωπος του Ελληνικού Παρατηρητηρίου των Συμφωνιών
του Ελσίνκι (ΕΠΣΕ)
24. Βασίλης Τσαρνάς, Εκπρόσωπος της Ένωσης Ουμανιστών Ελλάδας (ΕΝΩ.ΟΥΜ.Ε.)
25. Γεώργιος Γιαννακόπουλος, Επιστήμη για Σένα ΑΜΚΕ / SciFY
26. Φαίη Ορφανίδου, Καθετή
27. Μπίστα Ευαγγελή, Κέντρο Καθοδήγησης Καρκινοπαθών-ΚΑΠΑ3
28. Καπετάνου Ευαγγελία Κίνηση οικογενειών και φίλων για την ψυχική υγεία (Κ.Ο.ΦΙ.Ψ.Υ.)
29. Περικλής Χατζηνάκος, Διευθυντής Περιβαλλοντικής Οργάνωσης Μαμαγαία
30. Ευανθία Καρπετά , ΑΜΚΕ ΜοιαΖΩ – Φορέας γονέων για στέγες υποστηριζόμενης
διαβίωσης ατόμων με αναπτυξιακές διαταραχές (φάσμα αυτισμού)
31. Ελένη Παπαϊωάννου, Ομάδα παραστατικών τεχνών Α(r)CT: Art can ACT
32. Αλέξανδρος Μελίδης, Οργανισμός Ανοιχτών Τεχνολογιών – ΕΕΛΛΑΚ
33. Κατερίνα Νομίδου, Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Οργανώσεων για την Ψυχική
Υγεία (ΠΟΣΟΨΥ)
34. Παπαφωτίκας Θεόδωρος, εκ μέρους ΣΟΦΨΥ Ιωαννίνων
35. Χριστίνα Μπίκου, Σύλλογος για την Ψυχική Υγεία Σ.Ο.Ψ.Υ. Πάτρας
36. Γιώργος Σαλιάγκας, Σύλλογος Οικογενειών & Φίλων για την Ψυχική Υγεία (ΣΟΦΨΥ)
Ημαθίας
37. Χριστόφορος Παπαδάκης: Σύλλογος Οικογενειών & Φίλων για την ψυχική Υγεία (ΣΟΨΥ)
Κορυδαλλού & Δυτικών Προαστίων
38. Νίκη-Ελένη Νομίδου, Σύλλογος Οικογενειών/Φροντιστών και Φίλων για την Ψυχική
Υγεία, Νόσο Alzheimer και Συναφείς Διαταραχές (ΣΟΦΨΥ Ν.Σερρών)
39. Αλέξανδρος Δελούκας, Σύμβουλος Συμμετοχικών Δημοτικών Προϋπολογισμών
40. Πουλοπάτης Γεώργιος ΣΥΝΑΙΝΟΥΝΤΕΣ ΔΟΤΕΣ
41. Γιάννης Νικολόπουλος, Σωματείο Τεχνοδρομώ
42. Μαρία Παπαδοπούλου, Φιλότης
43. Νικολέτα Ρεκατσίνα, Openous
44. Νίκος Χρυσόγελος, Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση ΑΝΕΜΟΣ ΑΝΑΝΕΩΣΗΣ»