Κουτσούμπας για ιδιωτικά πανεπιστήμια: «Πραγματικά σύγχρονο είναι η επέκταση του δικαιώματος πρόσβασης σε δωρεάν εκπαίδευση»

Και συνέχισε: «Τώρα για τα διάφορα που λέτε περί μειοψηφιών, τι να πούμε; Γελάνε και οι πέτρες. Δεν διαβάζετε έστω τις δικές σας δημοσκοπήσεις; Δεν βλέπετε τι ποσοστά έχει η εναντίωση στο νομοσχέδιο-έκτρωμα στις νέες ηλικίες; Δεν βλέπετε ότι παρά την ομοβροντία ψεμάτων και προπαγάνδας το μισό και πλέον της ελληνικής κοινωνίας είναι απέναντι;

Σας το λέμε ξεκάθαρα: Μπορεί να αποκλείσατε τους Φοιτητικούς Συλλόγους από την Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής, η φωνή τους όμως θα ακουστεί κι εδώ μέσα στην Ολομέλεια της Βουλής από το ΚΚΕ. Εσείς, ας μεταφέρετε τη φωνή του ΣΕΒ και των ομίλων -που χρόνια τώρα ζητάνε να ιδρυθούν ιδιωτικά Πανεπιστήμια- ενώ απαιτούν τα δημόσια Πανεπιστήμια να λειτουργούν σαν ιδιωτικά.

Παραδίδετε στους επιχειρηματίες έναν τομέα με εγγυημένη πελατεία, γιατί καλύπτει κοινωνική ανάγκη. Όπως κάνατε με τον σιδηρόδρομο, με την Ενέργεια, με την Υγεία».

Σχετικά με την πρόταση του ΠΑΣΟΚ για εφαρμογή του Σκανδιναβικού μοντέλου, το χαρακτήρισε «ανέκδοτο» ενώ υποστήριξε ότι οι Σκανδιναβοί «έχουν πάρα πολύ πικρή πείρα από την επιβολή διδάκτρων», παρά το γεγονός ότι τα Σκανδιναβικά κράτη δεν έχουν ιδιωτικά πανεπιστήμια, όπως λανθασμένα υποστήριξε και το ΠΑΣΟΚ. Συγκεκριμένα στην Δανία, δεν υπάρχουν ιδιωτικά ΑΕΙ αλλά σχολές επαγγελματικής κατάρτισης. Στην Φινλανδία, υπάρχει απαγόρευση λειτουργίας κερδοσκοπικών ιδρυμάτων, με μόλις δύο κερδοσκοπικά ιδρύματα ενώ ισχύει η απαγόρευση επιβολής διδάκτρων σε πολίτες της ΕΕ. Στη Νορβηγία, υπάρχουν κερδοσκοπικά ιδρύματα τα οποία δεν αποκαλούνται πανεπιστήμια και η λειτουργία τους θυμίζει το πλαίσιο λειτουργίας των κολλεγίων όπως ίσχυε στην Ελλάδα, ενώ στη Σουηδία τα κερδοσκοπικά ιδρύματα επιτρέπονται με περιορισμό στα κέρδη ενώ διαχωρίζεται η άδεια λειτουργίας με την άδεια απονομής τίτλων ανώτατων σπουδών.

Ο γ.γ. του ΚΚΕ ωστόσο, παρά το γεγονός ότι διαψεύδεται από την πραγματικότητα, αποφάσισε να στηρίξει την τοποθέτησή του χρησιμοποιώντας μία σεξιστική θεώρηση, ότι «Στη Σκανδιναβία οδηγούν ακόμα και σε αυτή τη σαπίλα, νέες κοπέλες, φοιτήτριες, να οδηγούνται να αναζητούν “sugar daddies” για να χορηγήσουν τις σπουδές τους, με γνωστά ανταλλάγματα φυσικά». Και συνέχισε: «Αλλά μάλλον πρέπει να βρείτε άλλον “καπιταλιστικό παράδεισο” να αντιγράψετε. Αφού, τα τελευταία στοιχεία της EUROSTAT, δείχνουν αύξηση της ανεργίας των αποφοίτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης στις σκανδιναβικές χώρες», είπε.

Aναλυτικά η ομιλία του Δημήτρη Κουτσούμπα:

«Εδώ και μερικούς μήνες, κύριοι της κυβέρνησης, στην προσπάθειά σας να υπερασπιστείτε το απαράδεκτο νομοσχέδιο που φέρνετε σήμερα, έχετε δώσει πραγματικά ρεσιτάλ συκοφάντησης και κοροϊδίας. Διά στόματος πρωθυπουργού κατηγορήσατε τις φοιτήτριες και τους φοιτητές, που δημοκρατικά αποφασίζουν και αγωνίζονται, ότι φέρονται περίπου σαν ληστές, ενώ συνεχίζετε να λέτε ότι αποτελούν μειοψηφία!

Έχετε χάσει τ’ αυγά και τα πασχάλια! Κάνατε και φροντιστήριο στη φοιτητική παράταξή σας στα Πανεπιστήμια, που εδώ και δύο χρόνια βλέπει την πλάτη της “Πανσπουδαστικής” στις φοιτητικές εκλογές και φέτος δεν έβρισκε ούτε την ψήφο της στις γενικές συνελεύσεις. Και αφού, δόγμα σας είναι “όπου δεν πίπτει λόγος, πίπτει ράβδος”, η παράταξή σας κάλεσε τα ΜΑΤ στα Πανεπιστήμια, στη Νομική της Κομοτηνής. Αλλά, αυτοί είστε!

Τώρα για τα διάφορα που λέτε περί μειοψηφιών, τι να πούμε; Γελάνε και οι πέτρες. Δεν διαβάζετε έστω τις δικές σας δημοσκοπήσεις; Δεν βλέπετε τι ποσοστά έχει η εναντίωση στο νομοσχέδιο-έκτρωμα στις νέες ηλικίες; Δεν βλέπετε ότι παρά την ομοβροντία ψεμάτων και προπαγάνδας το μισό και πλέον της ελληνικής κοινωνίας είναι απέναντι;

Σας το λέμε ξεκάθαρα: Μπορεί να αποκλείσατε τους Φοιτητικούς Συλλόγους από την Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής, η φωνή τους όμως θα ακουστεί κι εδώ μέσα στην Ολομέλεια της Βουλής από το ΚΚΕ. Εσείς, ας μεταφέρετε τη φωνή του ΣΕΒ και των ομίλων -που χρόνια τώρα ζητάνε να ιδρυθούν ιδιωτικά Πανεπιστήμια- ενώ απαιτούν τα δημόσια Πανεπιστήμια να λειτουργούν σαν ιδιωτικά.

Παραδίδετε στους επιχειρηματίες έναν τομέα με εγγυημένη πελατεία, γιατί καλύπτει κοινωνική ανάγκη. Όπως κάνατε με τον σιδηρόδρομο, με την Ενέργεια, με την Υγεία. Και έρχεστε σήμερα εδώ και μας λέτε ότι είναι δήθεν εκσυγχρονισμός και θα αναβαθμίσει το δημόσιο η “απελευθέρωση από το κρατικό μονοπώλιο”, η ιδιωτικοποίηση. Σε ποιους τα λέτε αυτά; Στον ελληνικό λαό που καλείται να πληρώνει “νόμιμο φακελάκι” στα δημόσια νοσοκομεία για να χειρουργηθεί; Δεν είναι αυτό το σύγχρονο, αυτό είναι σκέτος αναχρονισμός.

Εμείς εκφράζουμε το πραγματικά σύγχρονο, αυτό που πραγματικά επιβάλλεται από τις σημερινές κοινωνικές συνθήκες και αυτό είναι η επέκταση του δικαιώματος πρόσβασης σε δωρεάν Εκπαίδευση. Όχι η περιστολή του. Αυτό που κάνετε εσείς είναι επιστροφή σε προηγούμενους αιώνες.

Το ΚΚΕ προφανώς και κατέθεσε ένσταση αντισυνταγματικότητας. Και είναι το μόνο κόμμα που μπορεί να υποστηρίξει τον πραγματικά δημόσιο χαρακτήρα της δημόσιας και δωρεάν Εκπαίδευσης. Μάλιστα, στην τελευταία αναθεώρηση του Συντάγματος το 2018, το ΚΚΕ πρότεινε την επέκταση του άρθρου 16.

Συγκεκριμένα προτείναμε την εξής διατύπωση: “Η μόρφωση δεν είναι εμπόρευμα. Πλήρης διασφάλιση του ενιαίου και δημόσιου χαρακτήρα της Παιδείας με απαγόρευση στη λειτουργία ιδιωτικών εκπαιδευτηρίων στην Εκπαίδευση και Κατάρτιση. Πλήρης κατοχύρωση στην δωρεάν παροχή Παιδείας για όσους βρίσκονται στη χώρα” (άρθρο 16 Σ). Και το απορρίψατε όλοι. Και η ΝΔ και ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ και όλοι οι βουλευτές της ΝΕΑΡ που τότε ήσασταν βουλευτές και υπουργοί της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ.

Η αλήθεια είναι ότι το μεγαλειώδες κίνημα των νέων που σπουδάζουν στα Πανεπιστήμια έχει δυναμική και έχει στριμώξει και την κυβέρνηση, αλλά και τα κόμματα του “ναι μεν αλλά”, που τελικά αναγκάζονται να καταψηφίσουν χωρίς να το πιστεύουν κιόλας.

Το νομοσχέδιο αυτό που συζητάμε σήμερα, παρά το γεγονός ότι η λαϊκή απαίτηση είναι να αποσυρθεί αμέσως, δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένα πραγματικό έκτρωμα, από την αρχή μέχρι το τέλος. Γιατί φέρνει και τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια και ιδιωτικοποιεί ακόμα περισσότερο τα δημόσια. Αυτές είναι οι δυο όψεις του ίδιου νομίσματος που έχει όνομα: “Πανεπιστήμιο της αγοράς”.

Το Πανεπιστήμιο που “φιλοτεχνείτε” διαχρονικά, είναι το Πανεπιστήμιο των λόμπι της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι το Πανεπιστήμιο της Διαδικασίας της Μπολόνια, του Ευρωπαϊκού Χώρου Εκπαίδευσης, με φαρδιά πλατιά την υπογραφή και της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ. Είναι αυτές οι αποφάσεις της ΕΕ που ψηφίζονται με 80% ομοφωνία στο Ευρωκοινοβούλιο και σε συμφωνία ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ, που λένε καθαρά ότι το πτυχίο είναι κάποιο “προσόν”. Που λένε ότι τα Πανεπιστήμια πρέπει να είναι “αυτόνομα” από την κρατική χρηματοδότηση. Που λένε ότι πρέπει να είναι “αυτοχρηματοδοτούμενα”, δηλαδή να επιβάλλουν δίδακτρα σε απλά ελληνικά.

Κυριολεκτικά, κύριοι του ΠΑΣΟΚ, το κάνετε πιο εύκολο στην κυβέρνηση της ΝΔ. Κι εσείς τα ίδια προτείνετε. Απλά λέτε να αναθεωρηθεί το άρθρο 16 πριν και μετά να γίνει αυτό που φέρνει σήμερα η ΝΔ. Τώρα, για το ανέκδοτο του σκανδιναβικού μοντέλου, ούτε οι Σκανδιναβοί δεν σας πιστεύουν, αφού κι αυτοί έχουν πάρα πολύ πικρή πείρα από την επιβολή διδάκτρων που οδηγούν ακόμα και σε αυτή τη σαπίλα, νέες κοπέλες, φοιτήτριες, να οδηγούνται να αναζητούν “sugar daddies” για να χορηγήσουν τις σπουδές τους, με γνωστά ανταλλάγματα φυσικά. Αλλά μάλλον πρέπει να βρείτε άλλον “καπιταλιστικό παράδεισο” να αντιγράψετε. Αφού, τα τελευταία στοιχεία της EUROSTAT, δείχνουν αύξηση της ανεργίας των αποφοίτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης στις σκανδιναβικές χώρες.

Όπως και σεις του ΣΥΡΙΖΑ, επικαλείστε το “ευρωπαϊκό μοντέλο” ως το ευκταίο, έναντι του “κυπριακού μοντέλου” που δήθεν εφαρμόζει η κυβέρνηση. Αυτή κι αν είναι άσφαιρη και παραπλανητική κριτική. Γιατί η ίδια στρατηγική για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση προωθείται σε όλες τις χώρες της ΕΕ και στην Ελλάδα. Η οποία Τριτοβάθμια, στην Κύπρο, που έχει 2 δημόσια Πανεπιστήμια, εκφράστηκε με κυριαρχία των ιδιωτικών στην αγορά.

Στην Ελλάδα, που έχει 24 δημόσια Πανεπιστήμια και πάνω από 400 προγράμματα σπουδών, θα εκφραστεί αντικειμενικά με αντίστοιχο τρόπο, όπως σε κάποιες άλλες χώρες της Ευρώπης που επικαλείστε. Η ουσία βρίσκεται στο ότι η δυνατότητα ίδρυσης ιδιωτικών θα λειτουργήσει ως “Δούρειος Ίππος” για την περαιτέρω ιδιωτικοποίηση των δημόσιων Πανεπιστημίων μας.

Αυτά έχετε υλοποιήσει κι εσείς ως κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Εσείς θεσμοθετήσατε τα ξενόγλωσσα προπτυχιακά με δίδακτρα στα δημόσια Πανεπιστήμια. Στη δική σας κυβερνητική θητεία λειτούργησαν τα περισσότερα μεταπτυχιακά με δίδακτρα στα δημόσια Πανεπιστήμια που γνώρισε ως τότε η χώρα.

Η ουσία δεν βρίσκεται στο ποσοστό φοίτησης μεταξύ των ιδιωτικών και των δημόσιων Πανεπιστημίων, όπως ισχυρίζεστε. Γιατί στις 22 από τις 27 χώρες της ΕΕ, στα δημόσια Πανεπιστήμια οι ημεδαποί φοιτητές πληρώνουν δίδακτρα και τέλη φοίτησης. Πληρώνουν για αναλώσιμα, συγγράμματα, εστίες, μεταφορές. Τα πάντα.

Με τα δίδακτρα στα δημόσια Πανεπιστήμια, βέβαια, δεν έχετε πρόβλημα, όπως “ξέφυγε” σε βουλευτή σας, κύριοι του ΣΥΡΙΖΑ. Ενώ από άλλους βουλευτές σας ακούσαμε ότι θα ήταν υποκρισία να μην μπείτε στη συζήτηση για αναθεώρηση του άρθρου 16.

Έρχομαι τώρα σε εσάς της κυβέρνησης. Πώς απαντάτε στις θυσίες και τους κόπους των λαϊκών οικογενειών, που παλεύουν νυχθημερόν και πληρώνουν από την τσέπη τους για τη μόρφωση των παιδιών τους μήπως και καταφέρουν να αποκτήσουν ένα καλύτερο μέλλον; Πώς απαντάτε στα όνειρα των νέων παιδιών, των φοιτητών και μαθητών, στη θέληση και την ελπίδα να αξιοποιήσουν δημιουργικά τα ταλέντα και τις γνώσεις τους, τις σπουδές τους για να εργαστούν προσφέροντας στην κοινωνία; Πώς απαντάτε στην αγωνία των πανεπιστημιακών δασκάλων που βλέπουν δυσοίωνο το μέλλον της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης και την Έρευνα να μπαίνει όλο και περισσότερο σε “καλούπια”, αντί να συμβάλλει στην επίλυση κοινωνικών προβλημάτων;

Δεν απαντάτε. Υψώνετε νέα τείχη στη μόρφωση. Τους “κόβετε τα φτερά”. Κάνετε νόμο την αδικία. Δημιουργείτε 2 τρόπους εισαγωγής στα Πανεπιστήμια. Ο ένας θα μετριέται με τις επιδόσεις των πανελλαδικών εξετάσεων και ο άλλος με το πορτοφόλι. Οι πολλοί θα συνεχίσουν να παλεύουν, με μόνο στήριγμα την οικογένειά τους, για να περάσουν τα τείχη των ταξικών εμποδίων και τους διάφορους “κόφτες” για μια θέση στο Πανεπιστήμιο, όσο κάποιοι θα εισέρχονται σε Πανεπιστήμια με τα “αυστηρά κριτήρια” της φορολογικής τους δήλωσης, αφού η εισαγωγή θα γίνεται μέσα από μια “μούφα” Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής ή διεθνή και επί πληρωμή απολυτήρια.

Στην Ιατρική Σχολή του δημόσιου Πανεπιστημίου θα μπαίνεις με 19.000 μόρια, ενώ στην ιδιωτική ιατρική με 9.000 μόρια αλλά 19.000 ευρώ/χρόνο. Θεσμοθετείτε πτυχία με τιμή, αντί για πτυχία με αξία, όπως ζητάνε οι φοιτητές.

Τα πτυχία των παραρτημάτων που προβλέπει ο νόμος σας, θα είναι, κατά τα μητρικά ιδρύματα, τριετή και τα αναγνωρίζετε ως ισότιμα με τα πτυχία των τετραετών και πενταετών σπουδών των δημόσιων Πανεπιστημίων μας. Εξασφαλίζετε την επαγγελματική και ακαδημαϊκή αναγνώριση των πτυχίων των ιδιωτικών Πανεπιστημίων πριν καν υπάρξουν.

Την ίδια στιγμή, υπάρχουν δεκάδες Τμήματα των Σχολών Μηχανικών στα δημόσια Πανεπιστήμια της χώρας μας, πάνω από 50.000 φοιτητές, φοιτήτριες και απόφοιτοι, που δεν έχουν αναγνωριστεί επαγγελματικά ακόμα τώρα που μιλάμε. 6 χρόνια μετά την ίδρυσή τους. Αυτή είναι η “αριστεία”, την οποία αναμασάτε σε κάθε νομοσχέδιο που φέρνετε για τα Πανεπιστήμια; Η “αριστεία της τσέπης”;

Γιατί, δεν μπορούμε να αφήσουμε ασχολίαστο ότι ενώ φέρνετε ένα νομοσχέδιο για τα Πανεπιστήμια, ένα χώρο κατεξοχήν συνδεδεμένο με την επιστήμη, δεν έχουμε ακούσει όλο αυτό το διάστημα ούτε μισό, κυριολεκτικά, επιχείρημα από την κυβέρνηση που να τεκμηριώνει επιστημονικά, εκπαιδευτικά, αυτές τις αντιδραστικές αλλαγές. Δεν βρήκαμε σε ένα νομοσχέδιο που μετράει πάνω από 200 άρθρα, ούτε μια αναφορά στη λέξη επιστήμη και τα παράγωγά της. Τι βρίσκουμε; “Αγορά”. “Οικονομική βιωσιμότητα”. “Επιχειρηματικότητα”. “Εταιρείες”.

Λέτε, δήθεν, πως σας νοιάζουν οι “ευκαιρίες” των νέων παιδιών και γι’ αυτό φέρνετε τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια. Πόσο υποκριτικό, αλήθεια, όταν έχετε επιβάλει την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής που αποκλείει άδικα κάθε χρόνο τόσα παιδιά; Όταν δεν τους επιτρέπετε να κρατούν τη βαθμολογία ώστε να δώσουν ξανά πανελλήνιες από καλύτερες θέσεις την επόμενη χρονιά, όπως σας έχουμε προτείνει ως ΚΚΕ επανειλημμένως;

Όχι μόνο στην κυβέρνηση της ΝΔ, αλλά και του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ είναι το ΠΑΣΟΚ που κατάργησε αυτή τη δυνατότητα με τον περιβόητο νόμο Αρσένη το 1997; Όταν, αφού κλείσατε τη “στρόφιγγα” της εισαγωγής στα Πανεπιστήμια, με άδικο τρόπο, όταν εσείς οι ίδιοι διαμορφώσατε τα λεγόμενα Τμήματα χαμηλής ζήτησης, τώρα αξιοποιείτε το πρόβλημα που δημιουργήσατε, για να κλείσετε και να συγχωνεύσετε με αντιεπιστημονικά κριτήρια Τμήματα;

Μιλάτε στο “σχέδιο δράσης του υπουργείου Παιδείας”, που έχετε ανακοινώσει, για 5% μεταβολή του ακαδημαϊκού χάρτη με κριτήριο την “οικονομική βιωσιμότητα” μέσα στο 2024. Τι σημαίνει αυτό άραγε για τα περιφερειακά Πανεπιστήμια; Τι σημαίνει για τις ανθρωπιστικές σπουδές;

Αιτιολογείτε την αναγκαιότητα για την ίδρυση των ιδιωτικών με βάση την αυξανόμενη ζήτηση για ορισμένες ειδικότητες. Η τελευταία έκθεση της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ) τις εντοπίζει μάλιστα στις σχολές Υγείας και στην Πληροφορική. Γιατί δεν ανοίγετε νέα τμήματα στα δημόσια Πανεπιστήμια για να καλύψετε τη ζήτηση; Γιατί δεν ανοίγετε Τμήματα σε νέες ειδικότητες, αν περιμένετε αλλαγές λόγω της τεχνολογικής εξέλιξης;

Δεν μιλάμε απλά για υποκρισία, αλλά για μεγάλο θράσος. Κλείνετε τα δημόσια και ανοίγετε τα ιδιωτικά στο όνομα των “περισσότερων ευκαιριών”; Μιλάτε για “συγκράτηση” των νέων που φεύγουν για σπουδές στο εξωτερικό. Πέρα από το ότι αναπαράγετε ψευδώς και σκοπίμως τα στοιχεία περί 40.000 παιδιών που φεύγουν στο εξωτερικό, όταν γνωρίζετε ότι ο μεγάλος όγκος από αυτούς είναι απόφοιτοι των δημόσιων Πανεπιστημίων μας, που αναζητούν μεταπτυχιακές σπουδές συνδεδεμένες με την επαγγελματική τους αποκατάσταση, πάμε στην ουσία.

Δεν επιβεβαιώνεται από καμία χώρα, από όλες αυτές που έχουν ήδη ιδιωτικά Πανεπιστήμια, ότι αυτό συνέβαλε στην ανάσχεση της φοιτητικής μετανάστευσης. Ποια χώρα θέλετε να πάρουμε; Τις ΗΠΑ; Κάποια ευρωπαϊκή χώρα; Θα σας πω για την Κύπρο – την οποία επικαλείστε. Κάθε χρόνο έρχονται στην Ελλάδα για σπουδές περίπου 2.000 – 3.000 φοιτητές, γιατί δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν στο τεράστιο κόστος σπουδών στη χώρα τους. Αφού για παράδειγμα, για να σπουδάσεις Ιατρική στην Κύπρο, μόνο τα δίδακτρα αγγίζουν τα 120.000 ευρώ περίπου τον χρόνο.

Μάλιστα, είναι εμφανές ότι δεν σας καίγεται καρφί για τα παιδιά αυτά που ξενιτεύονται για να παλέψουν για το μέλλον τους, για το κόστος που επωμίζονται οι οικογένειές τους. Δεν τους λέτε θα ανοίξω θέσεις στα δημόσια Πανεπιστήμια, δεν τους λέτε θα στηρίξω το δημόσιο σχολείο. Τους λέτε “αντί να είστε πελάτες στους ξένους εμπόρους πτυχίων, να είστε στους ντόπιους εμπόρους πτυχίων”. Τέτοια ευκαιρία!

Μας μιλάτε για τα οικονομικά οφέλη αυτής της δήθεν ανάσχεσης και της προσέλκυσης φοιτητικής πελατείας κι από άλλες χώρες. Υπολογίζετε πως θα φέρουν περίπου 1% στο ΑΕΠ της χώρας. Τι σημαίνει αυτό για την κοινωνική πλειοψηφία;

Ας ρωτήσουμε τους εργαζόμενους στον τουρισμό που παράγει περίπου το 10% του ΑΕΠ της χώρας μας. Νέοι άνθρωποι δουλεύουν σε συνθήκες γαλέρας, η εντατικοποίηση χτυπάει “κόκκινο”, εργατικά ατυχήματα καθημερινά, ρεπό ούτε κατά διάνοια. Τι να θυμηθούμε; Τα καψίματα – καψόνια σε μάγειρα για να δουλεύει πιο γρήγορα; Το σέρβις με βατραχοπέδιλα και μαγιό σε τραπέζια που επιπλέουν στη θάλασσα; Το περίφημο “τουριστικό θαύμα” έχει οδηγήσει τη λαϊκή οικογένεια να περιμένει πραγματικά κάποιο “θαύμα” για να καταφέρει να πάει διακοπές λίγες μέρες στη χώρα μας, αφού ο μισθός δεν φτάνει ούτε για τη διαμονή.

Είπατε ακόμα κι ότι επιδιώκετε να “ρυθμίσετε” την αγορά πώλησης πτυχίων, που υπάρχει σήμερα μέσω των κολεγίων. Πώς ακριβώς το κάνετε αυτό; Γιατί οι περιβόητες “δήθεν αυστηρές προϋποθέσεις” που βάζετε στη λειτουργία αυτών των παραρτημάτων δεν πείθουν ούτε μικρά παιδιά. Πόσο μάλλον τον κόσμο των Πανεπιστημίων.

Τι να πούμε; Ότι παρουσιάζετε ως “αυστηρή προϋπόθεση” ένα πανεπιστημιακό τμήμα να λειτουργεί με 8 διδάκτορες; Ότι παραπέμπετε τα κτιριολογικά στον Εθνικό Οργανισμό Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού, τον ΕΟΠΠΕΠ; Ότι όλα καθορίζονται από το μητρικό ΑΕΙ; Ότι ως κίνητρο για ανοίξουν παράρτημα στην περιφέρεια, μειώνετε στο μισό το κόστος της εγγυητικής επιστολής; Ακόμα όμως και να προβλέπατε κάτι έστω στοιχειώδες στο νομοσχέδιο, αυτό θα μπορούσε να αλλάξει άρδην σε ένα βράδυ, με μια τροπολογία. Τα έχετε ξανακάνει ουκ ολίγες φορές. Γιατί το επιχείρημα (που αναμασούν και οι του ΠΑΣΟΚ ισχυριζόμενοι δήθεν ότι αυτοί μπορούν να το κάνουν καλύτερα) ότι “το κράτος θα ελέγξει την αγορά”, απλά είναι ένα πολύ σύντομο ανέκδοτο.

Ένα επεισόδιο από το έργο αυτό το βλέπουμε live αυτήν την περίοδο με την ακρίβεια. Όλο οι τιμές “ελέγχονται” και όλο πιο άδειο είναι το καλάθι της νοικοκυράς φεύγοντας από το super market. Τι κάνετε όμως στ’ αλήθεια; Η ουσία είναι ότι δίνετε το “πράσινο φως” στη δημιουργία μιας νέας αγοράς, στην οποία βεβαίως μπορούν να ενταχθούν και κάποια από τα κολέγια για να “χτυπήσουν” μεγαλύτερους τζίρους. Γιατί ο “μη κερδοσκοπικός” χαρακτήρας που λέτε, είναι “παραμύθια της Χαλιμάς”. Γιατί αυτά είναι ιδιωτικά, είναι κερδοσκοπικά.

Πέρα από το ότι το μητρικό ΑΕΙ μπορεί να είναι και με τη βούλα του νόμου κερδοσκοπικό, δίνετε τη δυνατότητα, στο άρθρο 131, τα κέρδη να επενδύονται. Τι πιο εύκολο να επενδύσει κανείς από αυτούς τους ιδιώτες σε άλλη εταιρία της ιδιοκτησίας τους, δηλαδή στον εαυτό τους.

Κυρίες και κύριοι,

Το νομοσχέδιο φέρνει ένα νέο, ποιοτικά μεγάλο αρνητικό βήμα. Τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια θα κάνουν έρευνα. Έρευνα δηλαδή, που θα είναι στην κυριολεξία κατ’ επιταγή και θα εξαρτάται από τις “ορέξεις” του κάθε ιδιοκτήτη.

Και μη μας πείτε όχι. Γιατί οι διάφοροι επενδυτές και μέτοχοι αυτών των Πανεπιστημίων έχουν λόγο για όλα. Εδώ έχουν λόγο στα δημόσια, δεν θα έχουν στις ιδιοκτησίες τους;

Τα δε περί ακαδημαϊκής ελευθερίας, αφήστε το καλύτερα. Γιατί προφανώς εσείς εννοείτε την ακαδημαϊκή ελευθερία που γεύτηκαν οι φοιτητές και οι καθηγητές στο Harvard και στο MIT, όταν τόλμησαν να διαδηλώσουν για να σταματήσει ο πόλεμος στην Παλαιστίνη, να σταματήσει η δολοφονία αμάχων Παλαιστινίων. Αφήστε που έχετε φτιάξει και άρθρο για κοινά Προγράμματα Σπουδών σε συνεργασία με Διεθνή Κέντρα. Αλήθεια, τη σχετική εξαγγελία του Columbia εννοείτε; Φωτογραφική είναι η διάταξη ή περιμένετε κι άλλα “Κέντρα” από την Εσπερία;

Τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια, μεταξύ άλλων, θα μπορούν να “βάζουν χέρι” και σε δημόσιο χρήμα. Οι τρόποι είναι πολλοί. Στην Κύπρο, για παράδειγμα, το κράτος επιδοτεί με voucher για δίδακτρα, είτε στα ιδιωτικά, είτε στα δημόσια. Μάλιστα, πρόσφατα, τα ιδιωτικά κέρδισαν προσφυγή ενάντια στα δημόσια για αθέμιτο ανταγωνισμό και πιέζουν για αύξηση των διδάκτρων.

Το νομοσχέδιό σας ήδη προβλέπει στο άρθρο 130 τη δυνατότητα να παίρνουν χρήματα από ερευνητικά προγράμματα, ευρωπαϊκά και άλλα. Τους δίνετε ακόμα τη δυνατότητα να συμπράττουν με τα δημόσια Πανεπιστήμια και από κοινού να ιδρύουν ένα τρίτο Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου (άρθρο 119). Τι ακριβώς είναι αυτό; Πανεπιστήμια τύπου ΣΔΙΤ;

Ισχυρίζεστε μάλιστα ότι το νομοσχέδιο δήθεν αναβαθμίζει τα δημόσια Πανεπιστήμια, με τα 176 άρθρα που το αφορούν. Λέτε ψέματα. Χοντρά ψέματα. Δεν είναι αναβάθμιση η επιβολή διδάκτρων στα δημόσια Πανεπιστήμια. Εισάγετε δίδακτρα στα ελληνόγλωσσα προπτυχιακά για τους αλλοδαπούς – αλλογενείς φοιτητές με το άρθρο 58. Ανοίγετε διάπλατα την πόρτα για δίδακτρα στα προπτυχιακά προγράμματα των δημόσιων Πανεπιστημίων για τους Έλληνες φοιτητές. Έτσι έγινε και στη Μεγάλη Βρετανία. Τα δίδακτρα στα δημόσια Πανεπιστήμια ξεκίνησαν με επιβολή στους αλλοδαπούς και στη συνέχεια γενικεύτηκαν για όλους.

Εισάγετε τη διαφοροποίηση τελών φοίτησης στα μεταπτυχιακά. Άλλα για εντός ΕΕ, άλλα για εκτός ΕΕ, άλλα για ντόπιους; Στις σκανδιναβικές χώρες, αυτή η λογική έχει οδηγήσει σε αποκλεισμό των ημεδαπών, γιατί δεν φέρνουν έσοδα. Δεν είναι αναβάθμιση η διάσπαση του ενιαίου χαρακτήρα του πτυχίου που θέλετε να εφαρμόσετε και με τη βούλα του νόμου.

Στο άρθρο 9 εφαρμόζετε για πρώτη φορά μια πολύ αντιδραστική πρόβλεψη του νόμου-πλαίσιου της Κεραμέως. Ιδρύετε ένα Τμήμα στο οποίο οι φοιτητές θα εισάγονται ενιαία από το μηχανογραφικό αλλά θα υλοποιούνται δυο διαφορετικά προγράμματα σπουδών. Θεωρούμε ότι ανοίγετε έναν επικίνδυνο δρόμο για τα δικαιώματα των φοιτητών και των διδασκόντων.

Τι ακριβώς επιδιώκετε να λύσετε με αυτό το αντιεπιστημονικό εγχείρημα; Κάτω από την ομπρέλα του Τμήματος, σκοπεύετε να ανοιγο-κλείνετε διαφορετικά προγράμματα σπουδών, με “αθόρυβο” τρόπο; Ποια θα είναι η επαγγελματική κατοχύρωση των αποφοίτων; Θα μιλάμε για πλήρη διάσπαση και στην επαγγελματική κατοχύρωση του πτυχίου; Ή μήπως οι απόφοιτοι των “ψηφιακών μέσων” θα διδάσκουν φιλολογικά;

Σας ρώτησαν επανειλημμένως οι βουλευτές του ΚΚΕ στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων και απάντηση δεν πήραμε. Δεν είναι αναβάθμιση η μείωση της χρηματοδότησης κατά 10% με βάση τα αντικειμενικά κριτήρια, όπως είναι για παράδειγμα ο αριθμός των φοιτητών. Από 20% ανεβαίνει στο 30% το μέρος της κρατικής χρηματοδότησης που δίνεται μέσα από μια ανταγωνιστική αρένα που έχετε φτιάξει ανάμεσα στα Πανεπιστήμια, που σχετίζονται με τις επιδόσεις τους στα “ποιοτικά κριτήρια” της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης.

Ποια είναι αλήθεια αυτά; Ας πάρουμε ένα μόνο παράδειγμα, λόγω περιορισμένου χρόνου. Η ποιότητα της διασύνδεσης ενός Πανεπιστημίου με την κοινωνία “ποσοτικοποιείται”. Ποσοτικοποιείται με βάση τις πωλήσεις εκπαιδευτικών “προϊόντων” (π.χ. προγράμματα Διά Βίου Μάθησης, κοινά και διπλά προγράμματα κ.λπ.) Ή και ερευνητικών “προϊόντων” (πατέντες, τεχνοβλαστοί, νεοφυείς επιχειρήσεις, συμπράξεις με επιχειρήσεις, συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο επιχειρήσεων κ.λπ.). Ενώ, η “ποσοτικοποίηση” της διεθνοποίησης περιλαμβάνει τις “πωλήσεις” ξενόγλωσσων προγραμμάτων σπουδών. Τι σχέση έχουν αυτά με την ποιότητα της Εκπαίδευσης και της Έρευνας των Πανεπιστημίων μας;

Αγαπητοί κύριοι, δεν είναι αναβάθμιση η μεταφορά της ευθύνης για κρατική χρηματοδότηση στα ίδια τα Πανεπιστήμια. Με το νομοσχέδιό σας, οδηγούνται, ακόμα και σε επίπεδο σχολής, οι κοσμητείες να αναζητούν έσοδα. Έχουμε ήδη πικρή πείρα και κάθε φορά που ακούμε “αυτοτέλεια” στα Πανεπιστήμια αυτό σημαίνει κόψιμο όσων δωρεάν παροχών έχουν απομείνει. Όταν η αναλογία πανεπιστημιακών – φοιτητών είναι 1 προς 47, δεν είναι αναβάθμιση να τη διατηρείτε ως έχει, κι αυτό με πολλά ερωτηματικά.

Να συμφωνήσουμε μαζί σας, κύριε Πιερρακάκη, ότι δεν μπορούμε να μιλάμε με τον ίδιο τρόπο που μιλούσαμε τις προηγούμενες δεκαετίες. Γιατί έχουμε ήδη περάσει δυο βιομηχανικές επαναστάσεις, έχουμε μπει στην Τεχνητή Νοημοσύνη, στην εποχή που το ChatGPT απαντά σε ερωτήσεις, όπως λέτε.

Ρωτάμε κι εμείς όμως: Επειδή υπάρχουν αυτές οι δυνατότητες, επειδή υπάρχει Artificial Intelligence και ChatGPT, πέφτουν παιδιά από τα παράθυρα στα αμφιθέατρα, επειδή δεν χωρούν στα έδρανα; Γι’ αυτό πέφτουν; Πού το βρήκατε γραμμένο ότι η ανάπτυξη της επιστήμης σημαίνει ότι οι μορφωτικές ανάγκες πρέπει να μετριούνται ως κόστος ή και πεδίο για έσοδα; Από πού κι ως πού η τεχνητή νοημοσύνη σημαίνει ότι το πτυχίο θα αποτελεί απλά ένα προσόν. Από πουθενά δεν προκύπτει ότι όλα αυτά είναι αποτέλεσμα ούτε του Artificial Intelligence ούτε του ChatGPT.

Αυτό που φταίει είναι ότι βάζετε όλο και περισσότερο μέσα σε “καλούπια” για τα μέτρα των λίγων την επιστήμη και τα επιτεύγματά της. Αυτά συμβαίνουν ως αποτέλεσμα πολιτικών επιλογών. Και μάλιστα διαχρονικών. Γιατί πράγματι, σήμερα, στον 21ο αιώνα θα έπρεπε άλλα πράγματα να συζητάμε, το πώς όλα αυτά τα επιτεύγματα θα αξιοποιηθούν προς όφελος της κοινωνικής πλειοψηφίας και όχι των λίγων.

Αν θέλετε να μιλήσουμε για πραγματική αναβάθμιση των Πανεπιστημίων μας, τότε πρέπει στο επίκεντρο να μπουν τα πραγματικά προβλήματα που δεν βελτιώνονται, αλλά χειροτερεύουν όλα αυτά τα χρόνια. Τότε δεν έχουμε άλλη επιλογή από την ικανοποίηση των λογικών και αυτονόητων αιτημάτων των φοιτητών, των μαθητών, της εκπαιδευτικής κοινότητας.

Αυτό που είναι πραγματικά σύγχρονο, είναι πανεπιστημιακή εκπαίδευση αποκλειστικά δημόσια, πραγματικά δωρεάν, να παρέχει σύγχρονες και υψηλού επιπέδου σπουδές, να εξασφαλίζει στους αποφοίτους δουλειά στο αντικείμενο σπουδών με δικαιώματα.

Ποια είναι τα πραγματικά προβλήματα που ταλανίζουν; Τα στοιχεία για τα ποσοστά της απασχόλησης των νέων πτυχιούχων (25-34 ετών) στη χώρα μας, δείχνουν ότι από το 2011 ως το 2021, για μια δεκαετία δηλαδή, είχαν μηδενική μεταβολή από το 69,35% έφτασαν το 69,45. Αυτό ακριβώς το διάστημα όλες οι κυβερνήσεις, ΝΔ – ΣΥΡΙΖΑ – ΠΑΣΟΚ, έχουν φέρει σχεδόν δέκα νόμους για τα Πανεπιστήμια, όλους με τον μανδύα της καλύτερης “σύνδεσης με την αγορά εργασίας”.

Μια ακόμα απόδειξη για το αδιέξοδο της πολιτικής σας ως προς τις πραγματικές ανάγκες. Και είναι πιο συγκεκριμένα:

– Η δαπάνη των νοικοκυριών για Τριτοβάθμια Εκπαίδευση ανερχόταν σε 329 εκατομμύρια ευρώ το 2019.

– Ότι χάθηκαν 7.904 θέσεις εργασίας εκπαιδευτικού προσωπικού στα δημόσια Πανεπιστήμια της χώρας από τη σχολική χρονιά 2008-2009 έως το 2019-2020.

– Ότι η δημόσια χρηματοδότηση της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης μειώθηκε κατά 6,1 δισεκατομμύρια ευρώ από 2008 ως 2021.

Τα πάντα επιβεβαιώνουν ότι οι ανάγκες των φοιτητών να σπουδάσουν ολοκληρωμένα και των αποφοίτων να εργαστούν στο αντικείμενό τους, προσφέροντας στην κοινωνία, δεν μπορούν να βρουν διέξοδο στις “απαντήσεις” που δίνουν ΕΕ, κυβερνήσεις και κόμματα του συστήματος και οι οποίες χειροτερεύουν την κατάσταση.

Όμως, μπορεί να γίνει κι αλλιώς. Αν αξιοποιηθούν οι τεράστιες σύγχρονες δυνατότητες προς όφελος των αναγκών των πολλών και όχι των λίγων. Το Πανεπιστήμιο που θέλει τους φοιτητές σε πελάτες, δεν είναι μονόδρομος. Μπορούν σήμερα οι φοιτήτριες και οι φοιτητές να έχουν υψηλού επιπέδου, σύγχρονες σπουδές, να φοιτούν απολύτως δωρεάν και σε αποκλειστικά δημόσια Πανεπιστήμια.

Τα προγράμματα σπουδών των πολλών κατηγοριών και των επιμέρους “δεξιοτήτων”, που φθείρονται στο χρόνο, δεν είναι μονόδρομος. Μπορούν σήμερα να υπάρξουν πραγματικά αναβαθμισμένα προγράμματα σπουδών πανεπιστημιακού επιπέδου, που θα συμβάλλουν στη διαμόρφωση στέρεου υπόβαθρου στους νέους επιστήμονες. Κι έτσι θα μπορεί ο καθένας και η καθεμία να αναπτύσσει και πληρέστερα τις διάφορες δεξιότητές του.

Η σύνδεση με τη “ζούγκλα” της αγοράς εργασίας, που μεταφράζεται σε αποσύνδεση του πτυχίου από το επάγγελμα, δεν είναι μονόδρομος. Είναι εφικτό το πτυχίο να έχει πραγματικό αντίκρισμα για τους αποφοίτους. Οι πανεπιστημιακές σπουδές είναι επαγγελματικές σπουδές, με στόχο την προετοιμασία των αποφοίτων να εργαστούν σε τομείς που απαιτούν επιστημονική ειδίκευση. Άρα, πρέπει να σημαίνει εξασφάλιση εργασίας με δικαιώματα στο αντικείμενο σπουδών.

Ο αναχρονισμός που σήμερα υπάρχει και η πρόσβαση στην πανεπιστημιακή μόρφωση κρίνεται ανάλογα με το πορτοφόλι της κάθε οικογένειας, δεν είναι μονόδρομος.

Είναι ρεαλιστικό να διαμορφωθούν οι όροι για πραγματικά ισότιμη πρόσβαση στα Πανεπιστήμια, αν η πολιτεία πάρει μέτρα για την εξάλειψη της άνισης αφετηρίας από την οποία οι νέοι και οι νέες ξεκινούν τη ζωή τους.

Η έρευνα που “αξιολογείται” με όρους εμπορίου και αφήνει καινοτόμες ιδέες στα συρτάρια αν δεν κριθούν κερδοφόρες, δεν είναι μονόδρομος. Είναι ρεαλιστικό οι χιλιάδες ικανότατοι νέοι ερευνητές να συμβάλλουν αποφασιστικά στην επίλυση σύγχρονων κοινωνικών προβλημάτων, στην αναβάθμιση των όρων εργασίας, στην ευτυχία και την ευημερία του λαού μας.

Κλείνοντας, θέλουμε να απευθυνθούμε σε όλους αυτούς κι αυτές που δεν βρίσκονται μέσα σε αυτή την αίθουσα, αλλά ξέρουμε ότι μας παρακολουθούν. Στους πανεπιστημιακούς δασκάλους, στους εκπαιδευτικούς της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, στους μαθητές, στους φοιτητές, στους γονείς. Σε όλο τον κόσμο που πλήττεται και που αντιδρά απέναντι σε αυτό το νομοσχέδιο. Ιδιαίτερα, θέλουμε να απευθυνθούμε στις φοιτήτριες και τους φοιτητές που δίνουν πραγματικά έναν γενναίο αγώνα για τις σπουδές τους, για τα δικαιώματά τους, για το μέλλον τους.

Ιδιαίτερα, εσείς, ο κόσμος των Πανεπιστήμιων, βλέπετε “πιο ζωντανά” την τεράστια αδικία που είναι συνυφασμένη με αυτόν τον κόσμο, με αυτό το σύστημα που ζούμε. Γιατί βλέπετε, μελετάτε, ξέρετε ότι νέες περιοχές της γνώσης συνεχώς ανακαλύπτονται, νέα γνώση παράγεται.

Κι όμως, παρά τα πρωτοφανή επίπεδα στα οποία έχει φτάσει η ανθρωπότητα, πόσο μακριά βρίσκεται από το να τα απολαύσει η ίδια; Πόλεμοι, χιλιάδες νεκρά παιδιά. Φτώχεια, πείνα, άστεγοι. Τόσα και τόσα που μπορούμε να πούμε.

Όμως, ξέρετε, η επιστήμη έχει μέσα της ένα κυρίαρχο επαναστατικό χαρακτηριστικό. Πρέπει να αμφισβητήσει το παλιό για να φέρει το καινούργιο. Και το καινούργιο, το σύγχρονο, το προοδευτικό είναι να αξιοποιηθούν όλα αυτά τα επιτεύγματα κι άλλα τόσα, για να ζήσουμε όλοι καλύτερα.

Κι αυτό το καταλαβαίνει πολύ καλά η πλειοψηφία των νέων και των φοιτητών που σας γυρίζει την πλάτη κατά 70%. Και γι’ αυτό αυτό το νομοσχέδιο, ακόμα κι αν ψηφιστεί, θα βρει εμπόδια, γιατί είναι άδικο.

Για όλα αυτά, οι αγώνες είναι που ανοίγουν σήμερα τον δρόμο για το μέλλον. Γιατί αυτό είναι το μέλλον. Αν θέλουμε να απαντήσουμε στις ανάγκες των πολλών. Μαζί -οι εργαζόμενοι, ο λαός, η νεολαία, η πανεπιστημιακή κοινότητα – θα ξελασπώσουμε αυτό το παρόν για να ανυψωθούμε στο φωτεινό μέλλον».