συνέντευξη στους Κωνσταντίνο Πουλή και Θάνο Καμήλαλη
«Η απόφαση της κυβέρνησης για την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ είναι μία απόφαση απαράδεκτη και οικονομικά καταστροφική. Είναι οικονομικά καταστροφική για τη συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών αυτής της χώρας και των επιχειρήσεων. Αυτό δηλαδή που αποφάσισε το Διοικητικό Συμβούλιο της εταιρείας είναι να αυξηθεί το μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας, χωρίς όμως να έχουν το δικαίωμα να συμμετέχουν σ’ αυτήν την αύξηση το Ελληνικό Δημόσιο που είναι σήμερα μέτοχος στην ΔΕΗ. Αυτή η απόφαση στην πραγματικότητα σημαίνει το ξεπούλημα της ΔΕΗ. Η κυβέρνηση αντιλέγει ότι θα συνεχίσει να έχει το Ελληνικό Δημόσιο την καταστατική μειοψηφία, θα μπορεί να βάζει βέτο… Ας μην γελιόμαστε. Έχουμε μπει σε μία διαδικασία ανάλογη με τη διαδικασία στην οποία είχε εισέλθει ο ΟΤΕ από την πρώτη στιγμή που πουλήθηκε το πρώτο πακέτο μετοχών του μέχρι το τέλος του 2008, όταν ο ΟΤΕ πέρασε ολοκληρωτικά, στην Deutsche Telekom. Σ’ αυτή την διαδικασία πια βρίσκεται η ΔΕΗ.» εξήγησε αρχικά ο Λεωνίδας Βατικιώτης, μιλώντας στο ραδιόφωνο του ΤPP.
Πρόσθεσε πως «αν θέλουμε να δούμε τις προθέσεις του Ελληνικού Δημοσίου, κάλλιστα μπορούμε να αξιολογήσουμε την απόφαση που έλαβε η ΔΕΗ το καλοκαίρι, βάση της οποίας, υιοθέτησε και η ίδια η ΔΕΗ την πολιτική τιμολόγησης που εφαρμόζουν οι ιδιωτικές εταιρείες. Δηλαδή να τιμολογεί τους πελάτες της, (μιλάμε για το 67% των ρολογιών που υπάρχουν στην Ελλάδα) όχι με μία σταθερή κιλοβατώρα, αλλά σε συνάρτηση με τη διαμόρφωση του χρηματιστηρίου ενέργειας. Αυτό δηλαδή που οι περισσότεροι ξέραμε εδώ και δεκαετίες, ότι υπήρχε ένα σταθερό κόστος της κιλοβατώρας και στη συνέχεια είχαμε τις διάφορες επιβαρύνσεις από ΕΡΤ, Δήμους κλπ το ξεχνάμε. Καταλαβαίνουμε ότι αυτή η ΔΕΗ όσο διατηρούσε τον παλιό τρόπο τιμολόγησης, αποτελούσε ένα αγκάθι για τις ιδιωτικές εταιρείες, γιατί σε αυτό το περιβάλλον των τρομερών ανατιμήσεων, ο καθένας μπορούσε πει ότι θα παραμένω στην ΔΕΗ γιατί ξέρω ποιο είναι το κόστος. Αναφέρω αυτό το γεγονός για να δείξω ότι αυτή η διαβεβαίωση που έδωσε η κυβέρνηση ότι θα συνεχίσει με την καταστατική μειοψηφία που έχει το Ελληνικό Δημόσιο να παρεμβαίνει στην αγορά και να ρυθμίζει τα του ανταγωνισμού προς όφελος των καταναλωτών είναι στάχτη στα μάτια μας. Δεν έχει κανένα πρακτικό αποτέλεσμα».
Σχολιάζοντας μέτρα ελάφρυνσης, ύψους 500 εκατ. που εξήγγειλε η κυβέρνηση Μητσοτάκη για την «ανακούφιση» των νοικοκυριών από τις μεγάλες αυξήσεις, σημείωσε πως «τα μέτρα αυτά τα οποία λαμβάνονται δεν είναι αδιάφορα, δεν είναι κενά περιεχομένου». Συμπλήρωσε ωστόσο πως «είναι όμως μέτρα τα οποία έρχονται εκ των υστέρων να διαχειριστούν την αύξηση των τιμολογίων. Δεν είναι μέτρα τα οποία παρεμβαίνουν στην αγορά και καταστέλλουν τις τιμές, για να το πούμε λιγάκι με χονδροειδή τρόπο. Δηλαδή το ζητούμενο σήμερα ήταν να μπορέσει κάποιος να παρέμβει στην αγορά και να σπάσει αυτό το διαρκές σερί ανατιμήσεων που υπάρχει στους λογαριασμούς».
Ο ΔΕΔΔΗΕ στη «χειρότερη εταιρεία που θα μπορούσε να τον αγοράσει»
Συνέδεσε την παράδοση της ΔΕΗ σε ιδιώτες με «τη δεύτερη δραματική απόφαση που πήρε το Διοικητικό Συμβούλιο της ΔΕΗ, που είναι η ιδιωτικοποίηση του ΔΕΔΔΗΕ. Η εταιρεία δηλαδή που διαχειρίζεται το δίκτυο, τις κολόνες τις ΔΕΗ, τα σύρματα της ΔΕΗ που φτάνουν στο σπίτι μας».
Μάλιστα σχολίασε πως «η Macquarie, η Αυστραλιανή εταιρεία που αγόρασε τον ΔΕΔΔΗΕ, την εταιρεία που έχει στον έλεγχό της τα δίκτυα είναι η χειρότερη που θα μπορούσε να πάρει αυτή την εταιρεία. Γιατί είναι ένα κερδοσκοπικό ταμείο, ένα fund. Δεν είναι καν μία γερμανική για παράδειγμα εταιρεία ενέργειας που θα μπορούσε να πει κάποιος ότι “ρε παιδιά να αλλά αυτοί κουβαλάν τεχνογνωσία”. Είναι ένα fund το οποίο εξειδικεύεται σε επενδύσεις σε μονοπωλιακές επιχειρήσεις, εκμεταλλεύεται το γεγονός πως όλοι μας δεν έχουμε καμία άλλη επιλογή, πέραν από το να αυξήσουμε, πέρα από το να είμαστε συνεχώς πελάτες τους και ξέροντας αυτήν την βεβαιότητα, αυξάνουν συνεχώς τις τιμές.
Για να σκεφτούμε τι θα γίνει τα επόμενα χρόνια, όταν θα ξεκινήσει ο ΔΕΔΔΗΕ υπό τον έλεγχο των Αυστραλιανών. Συνεχώς θα αυξάνει τις τιμές του, γιατί το ζητούμενο θα είναι να εμφανίσει κέρδη, να δώσει μερίσματα στους μετόχους. Πού θα πάνε τα τιμολόγια που θα πληρώνουμε εμείς; Καταλαβαίνουμε όλοι πως το αποτέλεσμα θα είναι να αυξηθούν ακόμα παραπάνω τα τιμολόγια και ένα πολύ μεγαλύτερο μέρος του μισθού μας ή των εσόδων των επιχειρήσεων να πρέπει να πηγαίνουν στους Αυστραλιανούς, προκειμένου να έχουνε διευθυντές, όπως έχουν αποδεδειγμένα, οι οποίοι αμείβονται με εκατομμύρια ευρώ ακόμα και σε έναν χρόνο μέσα».
Κανένας έλεγχος της τιμολόγησης εν μέσω πρωτοφανούς ενεργειακής κρίσης
«Ξέρετε» συνέχισε ο Λεωνίδας Βατικιώτης, «το χειρότερο δεν είναι ότι ξεπουλιέται ή ιδιωτικοποιείται η ΔΕΗ και ιδιωτικοποιείται και ο ΔΕΔΔΗΕ. Το χειρότερο είναι το περιβάλλον μέσα στο οποίο γίνονται όλα αυτά τα πράγματα. Και το περιβάλλον είναι μια πρωτοφανής για τις τελευταίες δεκαετίες στην ενεργειακή κρίση που αντιμετωπίζει όχι μόνο η Ελλάδα αλλά κυρίως η Ευρωπαϊκή Ένωση».
Αναφέρθηκε εκτενώς στο «βίαιο», όπως το χαρακτήρισε, πρόγραμμα απολιγνιτοποίησης της χώρας, με πρόσχημα την προστασία του περιβάλλοντος. Είναι ένα πρόγραμμα το οποίο είναι εξωφρενικό. Καμία άλλη χώρα της Ευρώπης δεν έχει υιοθετήσει τόσο ραγδαίες προθεσμίες απολιγνιτοποίησης, ούτε καν η Γερμανία. Το υιοθέτησε η Ελλάδα. Η προσωπική μου άποψη είναι ότι αυτό ήταν ένα δώρο της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας προς τους εισαγωγείς φυσικού αερίου» τόνισε.
«Αυτή η ενεργειακή κρίση είναι και αποτέλεσμα της πολιτικής που έχει υιοθετήσει για την απολιγνιτοποίηση. Σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη χώρα έχει υιοθετήσει ένα πρόγραμμα ραγδαίας, αδικαιολόγητα ραγδαίας, βίαιης απολιγνιτοποίησης. Δεν είχε καμία υποχρέωση να ακολουθήσει αυτό το πρόγραμμα που εξήγγειλε ο Πρωθυπουργός το Σεπτέμβριο του 2019.Το προηγούμενο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, το ΕΣΕΚ, αναφέρομαι στο ΕΣΕΚ του ΣΥΡΙΖΑ, προέβλεπε ένα πρόγραμμα απολιγνιτοποίησης το οποίο ουσιαστικά θα έκλεινε τις λιγνιτικές μονάδες στην Ελλάδα το 2040 περίπου. Ήρθε η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας το 2019 τον Ιούλιο και τον Σεπτέμβριο του 19΄, αναγγέλλει από το βήμα του ΟΗΕ μάλιστα στην Γενική Συνέλευση Πρωθυπουργού στην επιτάχυνση του προγράμματος απολιγνιτοποίησης και στην πράξη η απολιγνιτοποίηση στην Ελλάδα θα γίνει το 2023. Σε 2 χρόνια θα έχουν κλείσει όλες οι λιγνιτικές μονάδες.
Αυτό είναι ένα πρόγραμμα το οποίο είναι εξωφρενικό. Καμία άλλη χώρα της Ευρώπης δεν έχει υιοθετήσει τόσο ραγδαίες προθεσμίες απολιγνιτοποίησης, ούτε καν η Γερμανία. Το υιοθέτησε η Ελλάδα. Η προσωπική μου άποψη είναι ότι αυτό ήταν ένα δώρο της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας προς τους εισαγωγείς φυσικού αερίου. Γιατί θα μπορούσε να πει κάποιος “ότι ρε παιδιά εντάξει, αντιδράτε, δεν θέλετε τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας;”. Το δράμα, η γελοιότητα του ελληνικού προγράμματος απολιγνιτοποίησης εντός πολλών εισαγωγικών πράσινης μετάβασης είναι πως βγαίνουν λιγνιτικές μονάδες από το ενεργειακό μείγμα και ο λιγνίτης, όχι για να μπούν αυτοί, αλλά για να μπει φυσικό αέριο. Και αυτό το οποίο είδαμε και στην έκθεση που έβγαλε το καλοκαίρι το διακυβερνητικό πάνελ για την κλιματική αλλαγή, αλλά και στις αποφάσεις που θα παρθούν στην Σύνοδο της Γλασκόβης σε λίγες εβδομάδες, θα δούμε ότι στο στόχαστρο πια μπαίνει το μεθάνιο, που είναι το παραπροϊόν του φυσικού αερίου. Καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι το ελληνικό πρόγραμμα απολιγνιτοποίησης ουσιαστικά επιτάχυνε την ενεργειακή μετάβαση, χωρίς να υπάρχουν οι απαραίτητες επενδύσεις μέχρι στιγμής. Αυτή λοιπόν είναι η βίαιη απολιγνιτοποίηση».
Εξήγησε ωστόσο ότι η ανάλυση αυτή δεν προκύπτει από κάποια άρνηση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής. «Προφανώς όλοι συμφωνούμε ότι η κλιματική αλλαγή είναι παρούσα και αποτελεί απειλή όχι για το μέλλον, για το σήμερα. Την βλέπουμε, είναι ορατή, τις ακραίες καιρικές συνθήκες, τους καύσωνες, τις πυρκαγιές, τις έντονες βροχοπτώσεις κτλ, κτλ. Αυτό το λέω για να προλάβω κάποιον που θα έλεγε μήπως αμφισβητείτε την κλιματική αλλαγή. Όχι δεν αμφισβητούμε την κλιματική αλλαγή. Αυτό το οποίο αμφισβητούμε είναι μία ιεράρχηση η οποία εκμεταλλεύεται, σπεκουλάρει πάνω στην κλιματική αλλαγή προκειμένου να περιθωριοποιήσει τις λιγνιτικές μονάδες της δημόσιας ΔΕΗ και να δώσει την κάλυψη των ενεργειακών μας αναγκών στις μονάδες φυσικού αερίου του Κοπελούζου ή του Μυτιληναίου. Γιατί αυτό είναι στην πραγματικότητα το οποίο γίνεται και μάλιστα για να καταλάβουμε τι φαιδρότητες έχουν γίνει αυτή την περίοδο, είναι τόσο αλλοπρόσαλλη, τόσο επιπόλαιη η ενεργειακή πολιτική και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ελλάδας φυσικά, που έφτασε το πετρέλαιο θέρμανσης να είναι φθηνότερο απ’ το φυσικό αέριο. Έχει υπάρξει μια πλήρης ανατροπή στο πρόγραμμα, στον ενεργειακό σχεδιασμό και αυτό το οποίο απαιτείται σε ό,τι αφορά τους λογαριασμούς της ενέργειας είναι να αναθεωρηθεί η ενεργειακή πολιτική της Ελλάδας, το πρόγραμμα απολιγνιτοποίησης να πάει πιο μακριά».
Τέλος, ειδική αναφορά έκανε ο οικονομολόγος και στο Χρηματιστήριο Ενέργειας, βάζοντας στο κάδρο την αξιωματική αντιπολίτευση. Κατήγγειλε πως διεθνώς, καθώς λείπει ο δημόσιος έλεγχος, στις αγορές της Ενέργειας γίνεται ένα πάρτι που έχουν στήσει οι κερδοσκόποι.
«Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει κάνει ό,τι περνάει από το χέρι του για να υλοποιηθεί για παράδειγμα το Χρηματιστήριο Ενέργειας. Είναι ένας πανευρωπαϊκός σχεδιασμός που ουσιαστικά ενοποιεί την αγορά ενέργειας. Γιατί ενοποιεί την αγορά ενέργειας; Για τον πάρα πολύ απλό λόγο να γίνει η ενέργεια ένα διεθνώς εμπορεύσιμο αγαθό. Και γιατί να μην γίνει ένα διεθνώς εμπορεύσιμο αγαθό; Θα σας πω, ας δούμε τι γίνεται αυτή τη στιγμή, το πάρτι που έχουν στήσει οι κερδοσκόποι στις αγορές τις ενέργειας. Γιατί όσο η ενέργεια αποτελούσε ένα κοινωνικό αγαθό που το παρήγαγε μία δημόσια επιχείρηση η οποία μπορούσε να είναι υπό τον έλεγχο της Βουλής για παράδειγμα.
Ξέρουμε πολύ καλά τι συνέβαινε, έτσι; Ξέρουμε πολύ καλά τι συνέβαινε και με τους διορισμούς και με ρουσφετολογικές προμήθειες, και με τους εργολάβους, και με τις σχέσεις τις απαράδεχτες που υπήρχαν με το ενοικιαζόμενο προσωπικό κλπ. Παρόλα αυτά όμως ήταν ένας δημόσιος οργανισμός, ο οποίος λειτουργούσε για έναν απλό λόγο. Για να προσφέρει ρεύμα σε όλους εμάς. Αυτήν τη στιγμή τα τιμολόγια έχουν τιναχτεί σε βάρος και των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων. Γιατί; Γιατί αυτό το οποίο προέχει είναι να λειτουργεί ως εμπόρευμα, είναι η χρηματιστηριακή τιμή. Και αυτό μάλιστα το κριτήριο θα το δούμε στην πλήρη του ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια».