«Λίστα Πέτσα» για αντικινεζική προπαγάνδα από το αμερικανικό Κογκρέσο

του Παναγιώτη Παπαδομανωλάκη

Η χρηματοδότηση, την οποία ανέδειξε το American Pospect, προβλέπεται να δοθεί στην Αμερικανική Υπηρεσία για τα Παγκόσμια ΜΜΕ, μια υπηρεσία ξένων μέσων ενημέρωσης που διευθύνεται από τις ΗΠΑ, καθώς και σε τοπικά καταστήματα και προγράμματα για την εκπαίδευση ξένων δημοσιογράφων. Συνολικά, το νομοσχέδιο αφορά ένα σχέδιο βιομηχανικής πολιτικής για την παραγωγή ημιαγωγών και την ανθεκτικότητα της εφοδιαστικής αλυσίδας, με τους υποστηρικτές του να δηλώνουν η ανάγκη τόνωσης της αμερικανικής παραγωγής είναι θέμα ανταγωνισμού με το Πεκίνο. Το νέο νομοσχέδιο είναι συνοδευτικό του Νόμου των Ηνωμένων Πολιτειών για την καινοτομία και τον ανταγωνισμό (USICA), το οποίο ψηφίστηκε τον Ιούνιο του περασμένου έτους. Μια υποενότητα του USICA δημιουργεί ένα «Ταμείο Αντιμετώπισης Κινεζικής Επιρροής» συνολικού ύψους 1,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε μια πενταετία, με περισσότερο από το ένα τρίτο των κεφαλαίων να απευθύνονται σε μέσα ενημέρωσης. Τα υπόλοιπα αφορούν επενδύσεις «μαλακής ισχύος», όπως το αμερικάνικο ταμείο για την ανάσχεση του νέου «δρόμου του μεταξιού» της Κίνας που αναδείξαμε σε προηγούμενο άρθρο.

Νέος νόμος, παλιά υλικά

Τα νομοσχέδια που έχουν τίτλους που συντάσσονται από τις Επιτροπές Εξωτερικών Υποθέσεων πρόκειται να συγχωνευτούν, καθώς και τα δύο περιλαμβάνουν μια ενότητα με το όνομα «Υποστήριξη των ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης και αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης». Κατά τη δεκαετία του ’70, η Αμερικανική Υπηρεσία για τα Παγκόσμια ΜΜΕ χρησιμοποίησε τα κονδύλια της CIA για να προωθήσει τη νεοψυχροπολεμική προπαγάνδα μέσω καναλιών όπως η Φωνή της Αμερικής (VOA), το Radio Free Europe/Radio Liberty , το Radio y Televisión Martí , το Radio Free Asia και το Alhurra TV και το Radio Sawa. Η εγχώρια προπαγάνδα περιορίστηκε με τη μεταρρύθμιση του Έντουαρντ Ζορίνσκι στα τέλη της δεκαετίας του ’80, για να επανέλθει με την τροποποίηση του Νόμου Smith–Mundt το 2012, ο ο οποίος επιτρέπει τη διάδοση (ευρεία διάδοση) εντός των Ηνωμένων Πολιτειών για το υλικό που παρήγαγε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ και το Διοικητικό Συμβούλιο της Ραδιοτηλεόρασης (BBG).

Το χρονοντούλαπο της ιστορίας του Ψυχρού Πολέμου άνοιξε ξανά από την Ουάσιγκτον, με κίνδυνο τη διαμόρφωση μια νεομακαρθικής κοινωνίας για τον ίδιο των βορειοαμερικανικό λαό. Στο παρελθόν έχουμε αναδείξει το προπαγανδιστικό αφήγημα για την υποτιθέμενη «παγίδα χρέους» της Κίνας και τους ιμπεριαλιστικούς μύθους για τον ρόλο της στην Αφρική. Ακόμα έχουμε παρουσιάσει τις διώξεις που λαμβάνουν χώρα στο πλαίσιο της νεοψυχροπολεμικής στρατηγικής, κατά πανεπιστημιακών για φερόμενους δεσμούς με την Κίνα, ενώ έχουν ανασταλεί ο «νόμος για την ασφαλή πανεπιστημιούπολη» σκόπευε να απαγορεύσει σε όλους τους πολίτες της ηπειρωτικής Κίνας να λαμβάνουν φοιτητική ή ερευνητική βίζα στις Ηνωμένες Πολιτείες για πτυχιακές ή μεταπτυχιακές σπουδές σε τομείς STEM. Στην ίδια κατεύθυνση κινείται το κλείσιμο κινεζικών ΜΜΕ και ο οικονομικός πόλεμος κατά του δικτύου 5G του κινεζικού ημικρατικού, συνεταιριστικού τηλεπικοινωνιακού ομίλου Huawei, που oδήγησε στην απαγωγή της οικονομικής διευθύντριας της εταιρείας Μενγκ Γουάντζου στον Καναδά.

Η μεγαλύτερη απειλή για την αυτοκρατορία των ΗΠΑ

H έρευνα του Ιβάν Νοβάκ «Ο πόλεμος στην Κίνα» (εδώ η ελληνική μετάφραση) αναφέρει πως η πρωτοβουλία «Μια Ζώνη, Ένας Δρόμος» (BRI) είναι «η πιο σημαντική γεωοικονομική προσπάθεια στην ιστορία, ένα πολυετές σχέδιο 4-8 τρισεκατομμυρίων δολαρίων που επηρεάζει το 70% της ανθρωπότητας με στόχο την ανάπτυξη παραγωγικών δυνάμεων σε ολόκληρη την «Ευρασία και τη σταθερή διάβρωση της αμερικανικής εξουσίας στο ημισφαίριο», συνδέοντας την την Ασία και τελικά την Ευρώπη μέσω λιμένων, γεφυρών, σιδηροδρόμων, πράσινης ενέργειας και εμπορίου. Θα βοηθήσει τις ιστορικά υπερεκμεταλλευόμενες χώρες να καλύψουν τα αναπτυξιακά κενά και να μειώσουν ή να εξαλείψουν την εξάρτησή τους από τις ΗΠΑ και το δολάριο». Ο Χένρι Κίσιγκερ αναφέρει πως «η Πρωτοβουλία της Κίνας για τη Ζώνη και Οδικές Μεταφορές, επιδιώκοντας να συνδέσει την Κίνα με την Κεντρική Ασία και τελικά με την Ευρώπη, θα έχει την πρακτική σημασία να μετατοπισθεί το κέντρο βάρους του κόσμου από τον Ατλαντικό στον Ειρηνικό».

Στη πρωτοβουλία «Μια Ζώνη, Ένας Δρόμος» έχουν ενταχθεί, μεταξύ άλλων, οι επαναστατικές κυβερνήσεις σε Κούβα, Βενεζουέλα και Νικαράγουα, όπου η Κίνα βοηθά την κυβέρνηση των Σαντινίστας να χτίσει σπίτια για φτωχούς ανθρώπους. Στο κατεστραμμένο από τον πόλεμο Ιράκ έχει ανακοινωθεί η οικοδόμηση 1.000 σχολείων, ενώ αντίστοιχα προγράμματα εκπονούνται για το Αφγανιστάν, τη Συρία, τη Βολιβία κα. Ο Νοβάκ εξηγεί πως «η ιστορικά αρνητική κληρονομιά θεσμών που κυριαρχούν οι ΗΠΑ, όπως η Παγκόσμια Τράπεζα και το ΔΝΤ, σε συνδυασμό με την επιθετικότητα των ΗΠΑ εναντίον χωρών που δεν συμμορφώνονται με την ηγεμονία τους, ενθάρρυνε ακόμα και χώρες που δεν θα το περιμέναμε να συμμετάσχουν σε κινεζικά έργα». Στις 20 Ιανουαρίου, η αποστολή της Κίνας στον ΟΗΕ ξεκίνησε την Ομάδα Φίλων της Παγκόσμιας Αναπτυξιακής Πρωτοβουλίας, επιδιώκοντας να προωθήσει την κινεζική Παγκόσμια Πρωτοβουλία Ανάπτυξης (GDI) που προωθεί τη «συνεργασία win-win» ως πρότυπο. Σε αντίθεση με την Ομάδα των Φίλων για την υπεράσπιση του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, η Ομάδα των Φίλων της Παγκόσμιας Αναπτυξιακής Πρωτοβουλίας δεν είναι έχει πολικό αντιιμπεριαλιστικό πρόσημο. Περιλαμβάνει, για παράδειγμα, τις αντιδραστικές μοναρχίες του Κόλπου της Σαουδικής Αραβίας, του Κατάρ και των ΗΑΕ, που συνεργάζονται με τον δυτικό ιμπεριαλισμό. Και κάποια άλλα μέλη σίγουρα δεν είναι προοδευτικοί φίλοι των εθνικοαπελευθερωτικών αγώνων.

Η είσοδος του Ιράν στον Οργανισμό Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO), καθώς και η σύγκλιση των των αναπτυξιακών σχεδίων της Ευρασιατικής Οικονομικής Ένωσης και της πρωτοβουλίας «Μία Ζώνη, Ένας Δρόμος», προκειμένου να εμβαθύνουν την πρακτική συνεργασία μεταξύ της Ευρασιατικής Οικονομικής Ένωσης (ΕΑΟΕ) και της Κίνας, που αποφασίστηκε στην πρόσφατη συνάντηση Σι Τζινπίνγκ και Βλαντίμιρ Πούτιν, εκλαμβάνεται από την Ουάσινγκτον ως η μεγαλύτερη απειλή για τη μονοπολική κυριαρχία της. Η ανατροπή της BRI, μαζί με άλλους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς, όπως η περικύκλωση της Ρωσίας, η κατάκτηση των αγορών και η διάλυση παραγωγικών δυνάμεων, βρίσκεται πίσω από την πρόσφατη απόπειρα πορτοκαλί «επανάστασης» στο Καζακστάν, τη Λευκορωσία, τη Μιανμάρ, τον Λίβανο κα. Ο σύμμαχος του Τραμπ Ρεπουμπλικανός βουλευτής του Κογκρέσου Ματ Γκάετς χαρακτήρισε την Αργεντινή «απειλή» για την «ασφάλεια» των ΗΠΑ, παραπονούμενος ότι η συμμαχία της με την Κίνα αμφισβητεί το 200χρονο αποικιοκρατικό Δόγμα Μονρό. Πρόσφατα, ο πρόεδρος της –παγιδευμένης σε απεχθή χρέη του ΔΝΤ 44 ύψους δισεκατομμυρίων δολαρίων- Αργεντινής, ταξίδεψε στη Ρωσία και την Κίνα, σχηματίζοντας συμμαχία με τις ευρασιατικές δυνάμεις, εντασσόμενο στην πρωτοβουλία BRI.

Η κινεζική επιρροή στη Νοτιοανατολική, Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη

Το Ίδρυμα Carnegie, ένα think tank με έδρα την Ουάσινγκτον που ιδρύθηκε από τον ομώνυμο Αμερικανό τραπεζίτη στις αρχές του 20ουαιώνα, δημοσίευσε έκθεση με τίτλο «Η κινεζική επιρροή στη Νοτιοανατολική, Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη». Πρόκειται για ένα ίδρυμα δραστηριοποιήθηκε την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου, με το διοικητικό του προσωπικό στα στελεχώνει θέσεις κλειδιά στην αμερικανική κυβέρνηση, ενώ είχε αναλάβει την έκδοση του Foreign Policy μέχρι την αγορά του το 2008 από την Washington Post . Στην προαναφερόμενη έκθεση αναφέρει πως η ΝΚΑ Ευρώπη παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την Κίνα ως ένα σημείο εισόδου στην υπόλοιπη Ευρώπη για την πρωτοβουλία «Μια Ζώνη, Ένας Δρόμος», με ευκαιρίες ανάπτυξης για τις κινεζικές εταιρείες και με ευνοϊκότερες ρυθμιστικές και οικονομικές συνθήκες σε σχέση με τη Δυτική Ευρώπη. Η Ελλάδα είναι ανάμεσα στις 4 χώρες της Ευρώπης -μαζί με την Ουγγαρία, τη Ρουμανία και τη Γεωργία- όπου η οικονομική και πολιτική εικόνα της Κίνας διαδόθηκε με πρωτόγνωρους ρυθμούς, ώστε να «μπορεί επίσης να εκμεταλλευτεί τους τοπικούς δεσμούς, για να επηρεάσει τη λήψη αποφάσεων της ΕΕ ή να υπονομεύσει την ενότητά της σε ορισμένα θέματα, καθώς και να προσδώσει νομιμότητα στο σύγχρονο κινεζικό καθεστώς».

Συγκεκριμένα, αναφέρει πως «η δημόσια εικόνα της Κίνας υποβαθμίστηκε σε όλη την περιοχή (όπως επίσης και σε άλλες χώρες της Ευρώπης), μολονότι η Ελλάδα και η Ουγγαρία παραμένουν δύο από τις πιο φιλοκινεζικές ευρωπαϊκές χώρες», καθώς «τόσο η Ελλάδα όσο και η Ουγγαρία έχουν σε διαφορετικές περιπτώσεις βοηθήσει την Κίνα, χαμηλώνοντας τους τόνους ή εμποδίζοντας την έκδοση δηλώσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για θέματα που αφορούν την Κίνα». Σε ότι αφορά τη χώρα μας, «έχοντας πληγεί σοβαρά από την κρίση χρέους της ευρωζώνης, η Ελλάδα, όπου η Κίνα έχει εκτεταμένα συμφέροντα στο λιμάνι του Πειραιά, αποτελεί το πιο πρόσφατο μέλος του δικτύου 17+1, στο οποίο εντάχθηκε το 2019» και αφορά τις 17 χώρες από την Ανατολική Ευρώπη που συνεργάζονται με την Κίνα. Όμως η έρευνα αναρωτιέται αν η Ελλάδα παραμένει «το κεφάλι του δράκου»» του Θαλάσσιου Δρόμου του Μεταξιού, όπως την είχε αποκαλέσει ο Κινέζος πρόεδρος, καθώς «τους τελευταίους μήνες, υπήρξε μια εμφανής αλλαγή στη στάση της Ελλάδας απέναντι στην Κίνα». «Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αποδέχθηκε τον τριαδικό χαρακτηρισμό της Κίνας ως εταίρου, οικονομικού ανταγωνιστή και συστημικού αντιπάλου, και επιβεβαίωσε την πλήρη στήριξή του στη διατλαντική συμμαχία, ιδίως κατά τη διάρκεια των επισκέψεων στην Ελλάδα του πρώην υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο, τον Οκτώβριο του 2019 και τον Σεπτέμβριο του 2020», σημειώνει.

«Σήμερα, διάφοροι εφοπλιστές, συνδικαλιστές και τοπικοί πολιτικοί τάσσονται ανοιχτά κατά του βασικού μετόχου του λιμανιού», ενώ «οι εταιρείες επισκευής πλοίων διαφωνούν έντονα με το σχέδιο της COSCO για την κατασκευή ενός νέου ναυπηγείου στο Πέραμα». Συγκεκριμένα, «οι εφοπλιστές –που παρέχουν ναυλωμένα πλοία σε κινεζικές ναυτιλιακές γραμμές και είναι σημαντικοί πελάτες της κινεζικής ναυπηγικής βιομηχανίας– διαμαρτύρονται για την πρόσβαση στην αγορά της ίδιας της Κίνας (…) Έλληνες εφοπλιστές υποστηρίζουν ότι ελέγχουν έναν στόλο διπλάσιο από αυτόν της Κίνας και δεν θεωρούν πιθανή την ανατροπή της κατάστασης στο εγγύς μέλλον.

Παρόλα αυτά, το 2017, η Κρατική Υπηρεσία Ωκεανών της Κίνας τόνισε ότι το θαλάσσιο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ) της χώρας αντιπροσώπευε περίπου το 10% του συνολικού ΑΕΠ της Κίνας. Επομένως, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός πως η δημιουργία μιας ισχυρής κινεζικής ναυτιλιακής δύναμης είχε τεθεί ως εθνικός στόχος ήδη από το δέκατο ένατο συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος, το οποίο ανήγαγε τον εν λόγω στόχο σε υψίστης σημασίας προτεραιότητα». «Το σχέδιο της COSCO για την κατασκευή ενός τερματικού αυτοκινήτων, σε μια περιοχή που χρησιμοποιείται από τοπικές επιχειρήσεις επισκευής πλοίων, έχει επίσης δεχθεί έντονη κριτική από τους ντόπιους, οι οποίοι ανησυχούν ότι κάτι τέτοιο δεν συμπλέει με τα συμφέροντα των Ελλήνων ιδιοκτητών ναυπηγείων», συμπληρώνει. Το έγγραφο το οποίο βάζει στο μικροσκόπιο τα αυτό που αναφέρει ως «στρατηγική ήπιας ισχύος» της Κίνας -από το τις «χρυσές βίζα» που συγκεντρώνουν την αντίδραση της ΕΕ, μέχρι το μνημόνιο συνεργασίας του κινεζικού πρακτορείου Xinhua με το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων- σημειώνει ότι πολλές ελληνοκινεζικές επιχειρηματικές συμφωνίες έχουν επίσης διακοπεί, αν όχι ακυρωθεί».

Η Ελλάδα στο νεοψυχροπολεμικό περιβάλλον

«Βλέποντας τη μεγάλη εικόνα των πραγμάτων, η Κίνα επένδυσε στο λιμάνι του Πειραιά σε μια εποχή που κανείς δεν ενδιαφερόταν και ήταν μια επιτυχημένη επένδυση», δήλωσε ο Μητσοτάκης σε πρόσφατη συνέντευξή του. «Όμως», συνέχισε, «η Ελλάδα δεν εξαρτάται συγκεκριμένα από τις κινεζικές επενδύσεις. Όταν κοιτάζω τον χάρτη των άμεσων ξένων επενδύσεων, σίγουρα εντοπίζω χώρες που ενδιαφέρονται να επενδύσουν στην Ελλάδα». Πρόσφατα ο υπουργός Ανάπτυξης Άδωνις Γεωργιάδης αναρωτήθηκε από το βήμα της βουλή, αν υπάρχει κάποια «παγκόσμια συνωμοσία», ώστε να «επενδύουν» στην Ελλάδα πολυεθνικοί όμιλοι, όπως οι Pfizer, Cisco, Deloitte, Microsoft, Digital Realty, η Amazon Web Services, η Facebook κα. Όπως παρουσιάσαμε σε πρόσφατο άρθρο μας, το παραπάνω γίνεται στο πλαίσιο της US International Development Finance Corporation και είναι μέρος του νέου Ψυχρού Πολέμου κατά της Κίνας. Ο ερχομός του νέου Αμερικανού πρέσβη με ειδική αποστολή την ανάσχεση της κινεζικής παρουσίας στον Πειραιά, επιβεβαιώνει την βαθύτερη εμπλοκή της χώρας στις προσπάθειες της Ουάσινγκτον να εμποδίσει το νέο «δρόμο του μεταξιού».