«Από το 2017 ασχολούμαστε με την κατάσταση που επικρατεί στην περιοχή, με αποτέλεσμα να συλλέξουμε πολλά στοιχεία και ανάλογη εμπειρία. Την εμπειρία αυτή αποφασίσαμε να τη μοιραστούμε δημόσια, ώστε να συμβάλλουμε στην ενημέρωση και στην ευαισθητοποίηση της ελληνικής κοινωνίας και των αρμόδιων φορέων για την περίπτωση της Μανωλάδας» αναφέρει η οργάνωση Generation 2.0, η οποία παρουσιάζει παρακάτω την κατάσταση στην περιοχή αλλά και τους στόχους της πρωτοβουλίας Manolada Watch.
Η κατάσταση στη Μανωλάδα
Σε ακτίνα 20 χιλιομέτρων από το χωριό της Νέας Μανωλάδας στην Ηλεία παράγεται πάνω από το 90% της ελληνικής φράουλας. Το μεγαλύτερο ποσοστό της παραγωγής αυτής εξάγεται, με αποτέλεσμα το εμπόριο της φράουλας να φέρει μεγάλη οικονομική ανάπτυξη και ευμάρεια στους κατοίκους της περιοχής. Όχι όμως σε όλους. Χιλιάδες μετανάστες που εργάζονται εκεί ως εργάτες γης και συμβάλλουν αποφασιστικά στη μεγέθυνση της οικονομίας της περιοχής, έχουν υποστεί και συνεχίζουν να υφίστανται συμπεριφορές, που θυμίζουν φεουδαλικές εποχές. Πιο συγκεκριμένα, απασχολούνται κατά κύριο λόγο άτυπα, είναι εξαιρετικά ευάλωτοι και εκτεθειμένοι προς εκμετάλλευση, με αποτέλεσμα να ζουν και να εργάζονται κάτω από άθλιες συνθήκες. Δυστυχώς όμως το ζήτημα της Μανωλάδας έρχεται στην επικαιρότητα μόνο όταν συμβαίνουν περιστατικά, στα οποία κατά τύχη δεν έχουν χαθεί ανθρώπινες ζωές (πυρκαγιά 2009, πυροβολισμοί 2013, πυρκαγιά 2018).Η άθλια καθημερινότητα όμως είναι εκεί. Κάθε μέρα εκεί. Κάθε μέρα άθλια.
Στόχος του Manolada Watch
Για τους λόγους αυτούς γεννήθηκε η ιδέα του Manolada Watch. Μέσα από το παρατηρητήριο φιλοδοξούμε να μεταφέρουμε τουλάχιστον σε μηνιαία βάση την τρέχουσα κατάσταση στην ευρύτερη περιοχή, να αναδείξουμε τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εργάτες. Στόχος μας είναι να αποκτηθεί ένα επιπλέον εφόδιο στον αγώνα για την εδραίωση της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
O αυτοσχέδιος καταυλισμός στη Μανωλάδα δίπλα στις πεταμένες σκηνές, που είχε μοιράσει το Υπουργείο Εργασίας στους πυρόπληκτους αγρότες. Φωτογραφία: Generation 2.0 RED
Το report για τη Μανωλάδα
(Generation 2.0, Δεκέμβριος 2018)
Καλλιέργεια της φράουλας
Τις πρώτες ημέρες του Δεκεμβρίου έγινε η πρώτη συγκομιδή καρπών από τις χειμερινές (πρώιμες) ποικιλίες. Ταυτόχρονα συνεχίζεται η φύτευση των φυτών στα θερμοκήπια.
Εργάτες γης
Κατά τις αρχές Δεκεμβρίου οι ανάγκες για τη συγκομιδή της (πρώιμης) φράουλας και τη φύτευση των (κυρίως) ποικιλιών ήταν σχετικά μικρές και καλύπτονταν από τους μόνιμα διαμένοντες στην ευρύτερη περιοχή. Συγκεκριμένα απαιτούνταν περί τους 1.000 εργάτες και στην περιοχή διέμεναν ήδη περί τους 1.500. Από αυτούς περίπου οι μισοί διαμένουν στη Μανωλάδα και οι άλλοι στις υπόλοιπες περιοχές (Λάππα, Βάρδα κλπ). Φαίνεται να έχουν καλλιεργηθεί περισσότερα στρέμματα από οποτεδήποτε άλλοτε, οπότε προμηνύεται ότι οι ανάγκες για εργατικά χέρια στην περιοχή θα είναι αυξημένες. Κατά τα μέσα Δεκεμβρίου οι ανάγκες λόγω της εντατικοποίησης της φύτευσης αυξήθηκαν και έτσι άρχισαν να συρρέουν καθημερινά εκατοντάδες εργάτες από το Μπαγκλαντές στην περιοχή.
Συνθήκες στέγασης
Οι συνθήκες στέγασης ήταν άθλιες όπως συνήθως και σε γενικές γραμμές ακόμα και μετά την πυρκαγιά της 7/6/2018 δεν υπήρξε καμία ουσιαστική βελτίωση. Στο χώρο που είχε ξεσπάσει η πυρκαγιά είχαν απομείνει κάποια ελάχιστα παραπήγματα στα σημεία που είχαν διασωθεί από τη φωτιά. Υπάρχουν όμως συγκεντρωμένα υλικά κατασκευής (καλάμια, χοντρό πλαστικό) και πιθανό είναι να κατασκευαστούν περισσότερα παραπήγματα και εκεί. Αντίθετα στο χώρο όπου είχε δημιουργηθεί ο επίσημος (!) καταυλισμός αμέσως μετά την πυρκαγιά επικρατούσε οργασμός εργασιών κατασκευής και μ’ αυτούς τους ρυθμούς προβλέπεται ότι τον επόμενο μήνα που θα αρχίσει η περίοδος υψηλής ζήτησης εργατικών χεριών, θα γίνει το αδιαχώρητο. Πολλά παραπήγματα είχαν ήδη στηθεί και ολοκληρωθεί, άλλα ήταν στο στάδιο της προσθήκης της μόνωσης (κουβέρτες και χοντρό πλαστικό) και άλλα ήταν ακόμη στο στάδιο της κατασκευής του σκελετού (καλάμια). Οι έξι (6) χημικές τουαλέτες που είχαν τοποθετηθεί κατά τη δημιουργία του καταυλισμού έχουν αφαιρεθεί προ πολλού και η μοναδική εγκατάσταση τρεχούμενου νερού επίσης. Ήδη μένουν πάνω από 100 άτομα στο χώρο και αν κάποιος συνυπολογίσει τα παραπήγματα υπό ανέγερση, ο αριθμός αυτός τουλάχιστον θα τετραπλασιαστεί. Οι συνθήκες υγιεινής ήταν ήδη στο όριο και παρά τις σχετικά χαμηλές θερμοκρασίες έχει αρχίσει να αναδύεται δυσοσμία.
Ο καταυλισμός υπό κατασκευή. Ένα τέτοιο παράπηγμα μπορεί να αποφέρει έως και 300 ευρώ ενοίκιο μηνιαίως στους ιδιοκτήτες. Φωτογραφία: Generation 2.0 RED
Σε διάφορα σημεία της περιοχής ξεφύτρωσαν νέοι καταυλισμοί. Το μοντέλο που ακολουθείται είναι συνήθως το εξής: Αρχικά υπάρχει ένα κανονικό οίκημα μόνο του σε ένα αγρόκτημα με κανονική παροχή ηλεκτρικού ρεύματος και νερού. Δίπλα ή κολλητά σ’ αυτό κατασκευάζονται τα παραπήγματα-δορυφόροι. Συχνά (και όχι πάντα) παρέχεται ηλεκτρικό ρεύμα σε αυτά τα παραπήγματα από το κανονικό οίκημα. Προφανώς η εγκατάσταση είναι πολύ πρόχειρη και εξόχως επικίνδυνη. Τέτοιου τύπου παραπήγματα-δορυφόροι υπάρχουν δεκάδες αυτή τη στιγμή και σύμφωνα με τις προβλεπόμενες αφίξεις θα πολλαπλασιαστούν τον επόμενο μήνα.
O καταυλισμός μετά την πυρκαγιά του Ιουνίου. Φωτογραφία: Generation 2.0 RED
Σωματείο
Την 26/11/2018 ολοκληρώθηκε το τυπικό μέρος της αναγνώρισης του σωματείου με την επωνυμία «Πολιτιστικός Σύλλογος Υπηκόων Μπαγκλαντές Νέας Μανωλάδας» και καταχωρήθηκε στα σχετικά βιβλία που τηρούνται στο Δικαστήριο. Εξ αιτίας αυτής της καθυστέρησης, αφού η αίτηση είχε γίνει ήδη από τον μήνα Ιούλιο του 2018, οι αρχαιρεσίες που προβλέπονταν να γίνουν εντός του Νοεμβρίου, αναβλήθηκαν για αργότερα. Κατά τον μήνα Δεκέμβριο έγινε ενημέρωση στα ιδρυτικά μέλη του Σωματείου, ώστε να προβούν σε εγγραφές νέων μελών, καθώς τονίστηκε ότι η μαζικότητα στην προσέλκυση μελών θα παίξει πολύ σημαντικό ρόλο στην επιτυχία και τη δύναμη του Σωματείου.