«Αδειάζοντας» τον Υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου, Νότη Μηταράκη, που ισχυρίστηκε ότι δεν υπάρχουν έως τώρα στοιχεία που αποδεικνύουν παράνομες επαναπροωθήσεις, απάντησε σε ερώτημα σχετικά με τις παράνομες επαναπροωθήσεις η Ίλβα Γιόχανσον, κατά τη διάρκεια της κοινής συνέντευξής τους στη Λέσβο. Την ίδια ώρα, 49 ΜΚΟ απευθύνουν έκκληση στην κοινωνία των πολιτών για τη δημιουργία ανεξάρτητου μηχανισμού συστηματικής καταγραφής και τεκμηρίωσης όσων υποθέσεων καταγγέλλονται.

Την έντονη ανησυχία της σχετικά με τα όσα αναγράφονται στις εκθέσεις της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες εξέφρασε η Ευρωπαία Επίτροπος Ίλβα Γιόχανσον, απαντώντας σε ερώτημα ξένης ανταποκρίτριας σχετικά με το ζήτημα των παράνομων επαναπροωθήσεων, κατά τη διάρκεια της κοινής συνέντευξης τύπου με τον Υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου, Ν. Μηταράκη, σήμερα το πρωί (30/3) στη Λέσβο. Επίσης, αμφισβήτησε ευθέως τις έρευνες που επικαλείται αορίστως η ελληνική κυβέρνηση για να διαψεύσει τις καταγγελίες και έδειξε εμμέσως τη δυσαρέσκειά της για την ολιγωρία της ελληνικής κυβέρνησης, παρά το γεγονός ότι η ίδια έχει επισημάνει πως συγκεκριμένες περιπτώσεις πρέπει να εξεταστούν με μεγαλύτερη προσοχή.


«Mε ανησυχούν πολύ οι εκθέσεις της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες. Και υπάρχουν κάποιες συγκεκριμένες περιπτώσεις που νομίζω ότι πρέπει να εξεταστούν με μεγαλύτερη προσοχή. Είναι ένα θέμα που το έχω θέσει πολλές φορές στο Νότη και σε κάποιους συναδέλφους του. Νομίζω πως οι ελληνικές αρχές μπορούν να κάνουν περισσότερα για τη διερεύνηση και αποσαφήνιση των καταγγελιών για επαναπροωθήσεις» υπογράμμισε η Ι. Γιόχανσον.

Σημειώνεται ότι το ερώτημα αφορούσε συγκεκριμένα στις πρόσφατες δηλώσεις της επικεφαλής της Ύπατης Αρμοστείας στην Ελλάδα (Spiegel, Guardian) ότι η Ύπατη Αρμοστεία έχει παραδώσει στις ελληνικές αρχές στοιχεία που συγκέντρωσε η ίδια μέσω πρωτογενούς έρευνας για εκατοντάδες υποθέσεις επαναπροώθησης. Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνονται στοιχεία που επιβεβαιώνουν την καταγγελία για επαναπροώθηση 13 Αφγανών προσφύγων μέσα από την κρατική δομή στα Μεγάλα Θέρμα.

Ο Ν. Μηταράκης έσπευσε να απαντήσει ότι «έχουν γίνει ανεξάρτητες έρευνες από την ελληνική δικαιοσύνη σε ορισμένες περιπτώσεις όπου υπήρχαν αρκετές πληροφορίες, αλλά δεν έχει εντοπιστεί καμία παραβίαση της ευρωπαϊκής και διεθνούς νομοθεσίας από άτομα που δρουν στη θάλασσα».

Επαναλαμβάνοντας το κυβερνητικό αφήγημα περί «ψευδών ειδήσεων»  που θέλουν να πλήξουν το Λιμενικό, πιθανότατα υποκινούμενες από τα δίκτυα των διακινητών που χάνουν χρήματα από το κλείσιμο των συνόρων, ο υπουργός υποστήριξε ότι, σύμφωνα με το πόρισμα της Ομάδας Εργασίας της Frontex, δεν έχει προκύψει παραβίαση θεμελιωδών δικαιωμάτων στα περιστατικά που έχουν εξεταστεί. Απέφυγε, ωστόσο, να αναφερθεί στις διαπιστώσεις της Ομάδας Εργασίας ότι το Ελληνκό Λιμενικό έδωσε ανακόλουθες ή αντιφατικές εξηγήσεις σε έξι περιστατικά.

Κοινή δράση για τις επαναπροωθήσεις από δεκάδες οργανώσεις

Την ίδια ώρα, 49 ΜΚΟ απευθύνουν έκκληση σε φορείς και οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών για τη δημιουργία ανεξάρτητου μηχανισμού συστηματικής καταγραφής και τεκμηρίωσης όσων υποθέσεων καταγγέλλονται. Ζητούν, επίσης, την προστασία των οργανώσεων και των πολιτών που καταγράφουν και φέρουν στη δημοσιότητα περιστατικά επαναπροωθήσεων, με διευκόλυνση πρόσβασής τους στη δικαιοσύνη.

Ολόκληρη η ανακοίνωση:

Οι οργανώσεις που συνυπογράφουμε το ακόλουθο κείμενο τα τελευταία χρόνια έχουμε γίνει αποδέκτες καταγγελιών για επαναπροωθήσεις στα θαλάσσια και τα χερσαία σύνορα της χώρας. Η πρακτική αυτή φαίνεται πλέον ότι έχει λάβει συστηματικά χαρακτηριστικά και αποτελεί επίσημη πολιτική αποτροπής των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών.

Η πολιτική των θαλάσσιων και χερσαίων επαναπροωθήσεων δεν είναι καινούργιο φαινόμενο, ωστόσο τον προηγούμενο χρόνο έχει υπάρξει πρωτοφανής κλιμάκωση τόσο αριθμητικά όσο και στα μέσα που χρησιμοποιούνται. Δεκάδες περιπτώσεις καταγγελιών έχουν καταγραφεί οι οποίες συνοδεύονται και από στοιχεία που τις τεκμηριώνουν με βίντεο, μαρτυρίες και φωτογραφίες.

Το πλέον ανησυχητικό στοιχείο είναι αφενός η αναφερόμενη ανοχή ή/και εμπλοκή του FRONTEX όσο και η αδράνεια διεξαγωγής μίας ουσιαστικής έρευνας για όσα έχουν δημόσια καταγγελθεί, ενώ η πολιτική αυτή, πέρα από την παραβίαση θεμελιωδών αρχών του διεθνούς δικαίου, θέτει σε άμεσο κίνδυνο και την ίδια την ζωή ανθρώπων.

Επισημαίνουμε με έμφαση ότι :

  • Η αποτροπή εισόδου όσο και η επιστροφή προσώπων που έχουν εισέλθει στο Ελληνικό έδαφος, χωρίς την τήρηση των νόμιμων διαδικασιών σύλληψης, καταγραφής, και εξέτασης τυχόν αιτήματός τους για διεθνή προστασία, αντιβαίνει σε θεμελιώδεις αρχές του διεθνούς δικαίου που απαγορεύουν την επιστροφή σε χώρα όπου κάποιος απειλείται με κίνδυνο διώξεων, βασανιστηρίων, ή και απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης.
  • Η προστασία της ανθρώπινης ζωής αποτελεί ύψιστο καθήκον και υποχρέωση των αρχών.
  • Η στοχοποίηση και η ποινικοποίηση των οργανώσεων και πολιτών που καταγράφουν και φέρουν στη δημοσιότητα περιστατικά επαναπροωθήσεων στα χερσαία και θαλάσσια σύνορα της χώρας, είναι επικίνδυνη για την προστασία του κράτους δικαίου και επιχειρεί να εδραιώσει κλίμα φόβου και ανοχής σε παράνομες πρακτικές.

Ήδη οργανώσεις μεταξύ όσων υπογράφουμε έχουν προβεί στην αποστολή αναφορών και καταγγελιών σε Διεθνή και Ευρωπαϊκά Όργανα, με σκοπό την αποτελεσματική διερεύνηση, όσο και τη δίωξη περιστατικών επαναπροωθήσεων, ενώ με το παρόν απευθύνουμε έκκληση προς τις Οργανώσεις και Φορείς της Κοινωνίας των Πολιτών να συμπτύξουν πρωτοβουλία  με σκοπό να τεθούν σε όλα τα εθνικά, ευρωπαϊκά και διεθνή όργανα τα αιτήματα:

  • Της άμεσης παύσης της πρακτικής των παράνομων επαναπροωθήσεων που θέτουν σε κίνδυνο το κράτος δικαίου και θεμελιώδη δικαιώματα του ανθρώπου.
  • Της δημιουργίας ανεξάρτητου μηχανισμού συστηματικής καταγραφής όσων υποθέσεων καταγγέλλονται και της τεκμηρίωσης τους.
  • Της προστασίας των θυμάτων και της διευκόλυνσης της πρόσβασης τους στην δικαιοσύνη για την ουσιαστική διερεύνηση του βάσιμου των καταγγελιών τους.
  • Της προστασίας των οργανώσεων και των πολιτών που καταγράφουν και φέρουν στη δημοσιότητα περιστατικά επαναπροωθήσεων.

ΟΙ ΥΠΟΓΡΑΦΟΥΣΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ

  • ΑΡΣΙΣ – Κοινωνική Οργάνωση Υποστήριξης Νέων, Αθήνα/ ARSIS – Association for the Social Support of Youth, Athens
  • HIAS – Greece
  • Υποστήριξη Προσφύγων στο Αιγαίο /Refugee Support Aegean
  • Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες /Greek Council for Refugees
  • HumanRights360
  • ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΝΩΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
  • International Rescue Committee (IRC)
  • ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΔΙΕΜΦΥΛΙΚΩΝ (ΣΥΔ)
  • Refugee Legal Support (RLS)
  • Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι/Greek Helsinki Monitor
  • Ελληνικό Φόρουμ Μεταναστών – Greek Forum of Migrants
  • ΜΕΤΑδραση – Δράση για τη Μετανάστευση και την Ανάπτυξη/ METAdrasi- Action for Migration and Development
  • ECHO100PLUS
  • Refugee Rights Europe (RRE)
  • Συμβίωση-Σχολή Πολιτικών Σπουδών στην Ελλάδα, Δίκτυο Σχολών του Συμβουλίου της Ευρώπης / Symbiosis-School of Political Studies in Greece, affiliated to the Council of Europe Network of Schools
  • Θετική Φωνή / Positive Voice
  • ΝΑΟΜΙ, Οικουμενικό Εργαστήρι Προσφύγων, NAOMI, Ecumenical Workshop for Refugees
  • Diakonie Oesterreich (Austria)
  • Equal Rights Beyond Borders
  • Glocal Roots
  • Αλληλέγγυοι Χίου / Chios Solidarity
  • Irida Women’s Center
  • EuroMed Rights
  • Mobile Info Team
  • Europe Must Act
  • ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΦΟΡΟΥΜ ΜΕΤΑΝΑΣΤΩΝ/ GREEK FORUM OF MIGRANTS
  • ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΛΕΣΒΟΥ – LESVOS SOLIDARITY
  • Συνύπαρξη και Επικοινωνί στο Αιγαίο, Μυτιλήνη Coexistence and Communication in the Aegean (Siniparxi) Mytilini
  • Legal Centre Lesvos
  • Fenix – Humanitarian Legal Aid
  • “ΛΑΘΡΑ;” – Επιτροπή Αλληλεγγύης στους Πρόσφυγες Χίου
  • ΚΕΝΤΡΟ ΓΥΝΑΙΚΕΙΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΩΝ – ΔΙΟΤΙΜΑ / CENTRE FOR RESEARCH ON WOMEN’S ISSUES – DIOTIMA
  • Mobile Info Team
  • Still I Rise
  • Mare Liberum
  • RAD MUSIC INTERNATIONAL
  • The Hope Project
  • Attika Human Support
  • Choose Love
  • BORDERLINE EUROPE E.V.
  • Boat Refugee Foundation/Stichting Bootvluchteling
  • SolidarityNow
  • Lighthouse Relief (LHR)
  • Better Days
  • Changemakers Lab
  • Ιριδα-Κέντρο Γυναικών – Irida Women’s Center
  • ΑΝΤΙΓΟΝΗ – Κέντρο Πληροφόρησης και Τεκμηρίωσης για το Ρατσισμό, την Οικολογία, την Ειρήνη και τη Μη Βία/ ANTIGONE – Information and Documentation Centre on Racism, Ecology, Peace and Non Violence
  • Οικολογική Κίνηση Θεσσαλονίκης/ Ecological Movement of Thessaloniki
  • Advocates Abroad