Συγκεκριμένα, η μελέτη αποτιμά διαχρονικά την απόδοση του Ελληνικού Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ) την περίοδο 2009–2024, στον απόηχο της οικονομικής κρίσης και της πανδημίας COVID-19, αναδεικνύοντας ότι το σύστημα βρίσκεται σε οριακό σημείο αντοχής.

Σύμφωνα με την μελέτη, κατά την οικονομική κρίση (2009–2019), οι πολιτικές λιτότητας οδήγησαν σε δραστική αποδυνάμωση του ΕΣΥ: σημαντική μείωση δημόσιας χρηματοδότησης, κλείσιμο νοσοκομείων και κλινών, απώλειες προσωπικού και επιδείνωση της πρόσβασης και της οικονομικής προστασίας των πολιτών, με αύξηση των ανικανοποίητων αναγκών και των καταστροφικών δαπανών υγείας.

Την περίοδο της πανδημίας (2020–2023), παρά τη δημοσιονομική χαλάρωση, το ΕΣΥ δεν ενισχύθηκε ουσιαστικά. Η πρόσθετη χρηματοδότηση κατευθύνθηκε σε μεγάλο βαθμό στον ιδιωτικό τομέα, ενώ η ενίσχυση σε προσωπικό ήταν κυρίως προσωρινή. Η μετατροπή του ΕΣΥ σε «σύστημα μίας νόσου» προκάλεσε μεγάλες απώλειες σε χειρουργικές επεμβάσεις και υπηρεσίες ΠΦΥ, επιδεινώνοντας ξανά την πρόσβαση.

Μετά την πανδημία, το ΕΣΥ παραμένει υποχρηματοδοτούμενο και υποστελεχωμένο, με μειωμένη λειτουργικότητα και σαφή σημάδια ρηγμάτωσης. Η μελέτη καταλήγει στην ανάγκη επείγουσας και βιώσιμης ανάταξης του ΕΣΥ, με επαρκή χρηματοδότηση, ενίσχυση μόνιμου προσωπικού, αποεμπορευματοποίηση των υπηρεσιών και ριζική ενδυνάμωση και αναπροσανατολισμό της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας.

«Τα ευρήματα της μελέτης υποδεικνύουν την ανάγκη επείγουσας ανάταξης του ΕΣΥ με όλους τους αναγκαίους χρηματοδοτικούς, υλικούς και ανθρώπινους πόρους. Η ανάταξη αυτή είναι αναγκαία αλλά όχι ικανή προϋπόθεση για την επούλωση της ρηγμάτωσής του. Οφείλει να συνοδευτεί από πολιτικές αποεμπορευματοποίησης της λειτουργίας και των παρεχόμενων υπηρεσιών του, πολιτικές αποκατάστασης της εμπιστοσύνης στο εσωτερικό του και από μία ριζική μεταρρύθμιση ενιαιοποίησης, ενδυνάμωσης και πληθυσμιακού αναπροσανατολισμού των υπηρεσιών Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας που παρέχει» αναφέρει η μελέτη των Eteron και ΚΕΠΥ.

Ακολουθούν τα ευρήματα της έρευνας:

  • Η δημόσια δαπάνη υγείας μειώθηκε κατά 43,3% την περίοδο 2009 – 2019.
  • Το ΕΣΥ την ίδια περίοδο έχασε το 13,6% των νοσοκομείων του και το 23,5% των νοσοκομειακών κλινών.
  • Οι ανικανοποίητες ιατρικές ανάγκες του πληθυσμού αυξήθηκαν κατά 28,2%.
  • Η αύξηση των δημόσιων δαπανών υγείας κατά 9,7% συνοδεύτηκε από μείωση της χρηματοδότησης των νοσοκομείων του ΕΣΥ κατά 2,6% κατά την πανδημική περίοδο (2020–24).
  • Την ίδια περίοδο πραγματοποιήθηκαν 350.000 λιγότερες χειρουργικές επεμβάσεις.
  • Στα νοσοκομεία του ΕΣΥ η χρηματοδότηση παραμένει κατά 38% μικρότερη σε σχέση με τα προ κρίσεων επίπεδα του 2009 κατά τη μετα-πανδημική περίοδο (2024).
  • Το υγειονομικό προσωπικό στα νοσοκομεία του ΕΣΥ το 2024 παρέμενε κατά 9,6% λιγότερο σε σχέση με το 2009.

Αναλυτικά, η μελέτη στον σύνδεσμο