Η κλιμακούμενη τουρκική προκλητικότητα των τελευταίων ωρών με αφορμή τη συνάντηση του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια με τον Αιγύπτιο ομόλογό του Σάμεχ Σούκρι —και τη συμφωνία για συζητήσεις μεταξύ των τεχνικών τους κλιμακίων για τον χαρακτηρισμό και την οριοθέτηση των AOZ των δύο χωρών, έχει φέρει σφοδρές αντιδράσεις εντός και εκτός συνόρων.
Επιτάχυνση συζητήσεων για ΑΟΖ με Αίγυπτο και «τελεσίγραφο» Δένδια στην Λιβύη
«Η Τουρκία δεν μπορεί να θίξει κυριαρχικά δικαιώματα των νησιών μας»
«Αντί να ομιλεί για τη θέση νησιών στη “λάθος πλευρά της μέσης γραμμής”, την καλούμε να αναρωτηθεί εάν θέλει η ίδια να βρίσκεται στη λάθος πλευρά του Δικαίου», απάντησε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών σε ερώτηση δημοσιογράφου για τη τοποθέτηση του συναδέλφου του από την Άγκυρα, σχετικά με τη συμφωνία Τουρκίας – Λιβύης.
«Η επιμονή της Τουρκίας να αποπειράται να καταργήσει θαλάσσιες ζώνες νησιών – όπως η Κρήτη, η Ρόδος, η Κάρπαθος, το Καστελόριζο – ή ακόμα και ολόκληρων νησιών-κρατών, με τεχνάσματα όπως άκυρα διμερή μνημόνια που, ως δια μαγείας, μετατρέπονται αιφνιδίως σε συμφωνίες ή με επιλεκτική επίκληση δικαστικών αποφάσεων ή άρθρων της UNCLOS – στην οποία όμως αρνείται να προσχωρήσει – δεν παράγει διεθνώς έννομα αποτελέσματα», τόνισε ο Αλέξανδρος Γεννηματάς και πρόσθεσε: «Ούτε, βέβαια, μπορεί να θίξει κυριαρχικά δικαιώματα των νησιών μας, που είναι αδιαμφισβήτητα εδραιωμένα στο διεθνές δίκαιο και, ειδικότερα, στο διεθνές δίκαιο της θάλασσας».
«Είναι θετικό ότι η Τουρκία δηλώνει έτοιμη για διαπραγμάτευση, όπως προβλέπει το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών μεταξύ κρατών» σημείωσε ο ίδιος, υπογραμμίζοντας ωστόσο ότι οι διαπραγματεύσεις αυτές «δεν μπορούν να γίνονται παρά μόνο στο πλαίσιο της διεθνούς νομιμότητας. Και οι δηλώσεις καλών προθέσεων δεν θα πρέπει να συνδυάζονται με καθημερινή παραβατικότητα δηλώσεων και ενεργειών».
«Η Τουρκία θα πρέπει να σέβεται το Διεθνές Δίκαιο»
Από πλευράς του, ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κάλεσε την Τουρκία να σεβαστεί το διεθνές δίκαιο και τις σχέσεις καλής γειτονίας, σε σχέση με το μνημόνιο συνεννόησης που υπογράφηκε από την Τουρκία με τη Λιβύη.
«Η ΕΕ έχει κατ’ επανάληψη τονίσει στην Τουρκία ότι θα πρέπει να σέβεται το Διεθνές Δίκαιο, να διατηρεί καλές σχέσεις με τις γειτονικές της χώρες, καθώς και να αποφεύγει κάθε είδους απειλή ή ενέργεια που θα μπορούσε να βλάψει τις σχέσεις καλής γειτονίας ή την ειρηνική διευθέτηση διαφορών, όποιες κι αν είναι αυτές», τόνισε εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κατά τη διάρκεια του καθημερινού briefing της Επιτροπής, κληθείς να σχολιάσει το Μνημόνιο Κατανόησης που υπεγράφη μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης «σχετικά με την μελλοντική οριοθέτηση της ΑΟΖ, θαλασσίων συνόρων και άλλων θεμάτων που φέρονται να παραβιάζουν τα δικαιώματα της Κύπρου και της Ελλάδας».
Ο ίδιος υπενθύμισε ότι στις 15 Ιουλίου το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επισήμανε ότι «η οριοθέτηση ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας θα πρέπει είναι αποτέλεσμα διαλόγου, οι σχετικές διαπραγματεύσεις να γίνονται καλή τη πίστει, με πλήρη σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο και πάντοτε στο πλαίσιο των σχέσεων καλής γειτονίας. Αυτά επί του συγκεκριμένου ζητήματος».
Ερωτηθείς δε για τη θέση της Επιτροπής επί της διαδικασίας που θα πρέπει να ακολουθηθεί εφεξής στο θέμα αυτό, ο εκπρόσωπος επανέλαβε ότι «ό,τι διαφορές κι αν υπάρχουν, θα πρέπει πάντα εστιάζουμε στον σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου και στις αρχές της καλής γειτονίας και να επιλύουμε όλα τα δύσκολα θέματα ή τις διαφορές που υπάρχουν με διάλογο και διαπραγματεύσεις».
«Οι κινήσεις της Τουρκίας υπονομεύουν τις προσπάθειες της ΕΕ»
Θέμα τουρκικής προκλητικότητας έθεσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τη διάρκεια της συνάντησης των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που συμμετέχουν στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Κλίμα στη Μαδρίτη.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στις έρευνες που γίνονται στην Ανατολική Μεσόγειο και κατήγγειλε τις ενέργειες της Τουρκίας, ζητώντας παράλληλα τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
«Μεσομακροπρόθεσμα στον δρόμο για την απολιγνιτοποίηση και την πλήρη υποκατάσταση από τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας θα είμαστε εξαρτημένοι από το φυσικό αέριο, ως ενδιάμεσο καύσιμο. Επομένως, αποτελεί προϋπόθεση η ΕΕ να δώσει προσοχή στην Ανατολική Μεσόγειο και στις πολιτικές αξιοποίησης νέων κοιτασμάτων από την ευρύτερη περιοχή, που μπορεί να αποτελέσουν σημαντική πηγή φυσική αερίου. Οι κινήσεις της Τουρκίας υπονομεύουν τη συνολική αυτή προσπάθεια» είπε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός.
«Κανένα σχόλιο» από τη γερμανική κυβέρνηση
Η γερμανική κυβέρνηση δεν μπορεί να κάνει σχόλιο για τη συμφωνία Τουρκίας – Λιβύης περί θαλασσίων συνόρων, καθώς δεν την έχει στη διάθεσή της, απάντησε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της χώρας, σε ερώτηση του ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Ο Ράινερ Μπρόιλ είπε συγκεκριμένα ότι η γερμανική κυβέρνηση έχει λάβει γνώση της ανακοίνωσης, αλλά δεν είναι σε θέση να τοποθετηθεί σχετικά με τις λεπτομέρειές της ή να επιβεβαιώσει «εάν όσα γνωστοποιήθηκαν πράγματι ισχύουν και τι είναι πράγματι περιεχόμενο της συμφωνίας και τι όχι».
Υπενθυμίζεται ότι στη γραμμή που χάραξε ο Αλέξης Τσίπρας έναντι της κυβέρνησης, που την Κυριακή ζήτησε ενημέρωση από τον Κυριάκο Μητσοτάκη για το «ποια είναι η στρατηγική της κυβέρνησης απέναντι στην Τουρκία» κινείται σχετική ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ και του πρώην υπουργού Εξωτερικών, Γιώργου Κατρούγκαλος, ενώ και η Φώφη Γεννηματά ζητά να συγκληθεί άμεσα στο συμβούλιο πολιτικών αρχηγών.