του Κώστα Λαπαβίτσα

Με την έκδοση του ομολόγου αντλήθηκαν 3 δις ευρώ. Τα 1,6 δις προήλθαν από ανταλλαγή ομολόγων Σαμαρά του 2014, τα τρία τέταρτα εκ των οποίων είχαν στα χέρια τους η Εθνική, η Alpha και η Eurobank. Τα 1,4 δις ήταν «νέο χρήμα» που προήλθε κυρίως από Αμερικανικά και Βρετανικά φαντ. Για να πάρουν μέρος στην ανταλλαγή οι ελληνικές τράπεζες πήραν ένα δώρο της τάξης του 2,6%, καθώς για κάθε 102,6 ευρώ των ομολόγων που πήραν έδωσαν 100 ευρώ των ομολόγων που κατείχαν. Τα ξένα φαντ, από την άλλη, έλαβαν απόδοση της τάξης του 4,625%, ενώ το αντίστοιχο ομόλογο της Ισπανίας αποδίδει 0,3% και αυτό της Πορτογαλίας 1,2%. Το ομόλογο ήταν πανάκριβο.  

Το κόστος που κατέβαλε ο ελληνικός λαός δεν ήταν για να εξασφαλιστούν οι προοπτικές ανάπτυξης. Αυτές δεν επηρεάστηκαν από το ομόλογο και παραμένουν εξαιρετικά δυσοίωνες, καθώς ο παραγωγικός ιστός έχει πληγεί βαριά. Τα επόμενα χρόνια η Ελλάδα θα έχει, στην καλύτερη περίπτωση, ανάπτυξη γύρω στο 2% και ανεργία που θα κινείται στο 15-20%. Οι δανειστές μπορεί να το θεωρούν επιτυχία, αλλά για τον ελληνικό λαό και ειδικά για τη νεολαία είναι ιστορική καταστροφή.

Η έκδοση του ομολόγου έγινε για να δοθεί η δυνατότητα στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ να βγαίνει πιο τακτικά στις αγορές, καθώς θα πλησιάζει το τέλος του Τρίτου Μνημονίου τον Αύγουστο του 2018. Αν το καταφέρει, δεν θα χρειαστεί να υπάρξει νέος επίσημος δανεισμός και άρα ένα Τέταρτο Μνημόνιο. Θα μπορέσει έτσι να διαμορφώσει μια εκλογική πρόταση προς τον ελληνικό λαό λέγοντας ότι φέρθηκε συνετά και έβγαλε τη χώρα από τα μνημόνια. 

Ο υπολογισμός της κυβέρνησης είναι εξαιρετικά επισφαλής. Η Ελλάδα δεν πρόκειται να μπει σε ταχύρρυθμη ανάπτυξη μέχρι το 2018. Η στάση των δανειστών θα παραμείνει πολύ σκληρή και δύσκολα θα δοθεί ελάφρυνση του χρέους, ή θα μπει η χώρα στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης. Η κυβέρνηση θα είναι αναγκασμένη να εφαρμόζει σκληρή λιτότητα, με περικοπές δαπανών και υψηλούς φόρους, καθώς και ιδιωτικοποιήσεις και απορρύθμιση των αγορών. Τέλος, το τεράστιο δημόσιο χρέος, ύψους 326,5 δις είναι καταφανώς μη βιώσιμο και θα συνεχίσει να αποτρέπει τους αγοραστές ομολόγων, αν δεν υπάρχει η κάλυψη της τρόικα. Παρά τους πανηγυρισμούς τη κυβέρνησης, η χώρα κινείται σε εξαιρετικά στενά πλαίσια, υπό τον έλεγχο των δανειστών και χωρίς να είναι κυρίαρχη στις υποθέσεις της.