της Γεωργίας Κριεμπάρδη

«Υπάρχει η ανάγκη να μιλάμε γι’ αυτά που μας πνίγουν, να σηκώσουμε μανίκια να αλλάξουμε τα πράγματα, να απλώσουμε το χέρι στον “άλλον” και να προχωρήσουμε με αλληλεγγύη». Η Νατάσα Κοσμίδου είναι ηθοποιός και σκηνοθέτιδα και τα παραπάνω λόγια τα λέει πριν καν συστηθεί, τα θεωρεί πιο σημαντικά από το όνομά της κι έχει να μας πει πολλά. Ανήκει στη νέα φουρνιά καλλιτεχνών, σ’ εκείνους που μιλάνε για τα κακώς κείμενα της ζοφερής κοινωνικοπολιτικής πραγματικότητας που βιώνουμε. Μιλάει για εκείνους που δεν πρόλαβαν να μεγαλώσουν, για τους ανώνυμους που έφυγαν δίχως ποτέ να μάθουμε τα ονόματά τους, για εκείνους που μένουν πίσω -σ’ αυτόν τον κόσμο- να παλεύουν για ζωή. Μιλάει για τη ματσίλα, σε μια εποχή που το αίμα όσων έφυγαν από χέρι νταή ακόμη στάζει.

Μια διασκευή του «Θάλαμος Νο 6» του Άντον Τσέχωφ, ένα κείμενο με ποιητική αισθητική που έχει μεταφερθεί από τη Ρωσία σε γεγονότα που η γενιά του Αλέξη Γρηγορόπουλου βίωσε έντονα, ένα βαθιά πολιτικό έργο θα ταξιδέψει στην Κορέα στις 4 Αυγούστου, για το 32ο Διεθνές Φεστιβάλ Θεάτρου Geochang. Στη σκηνή του φεστιβάλ θα παίξουν 75 έργα από 56 ομάδες και οκτώ χώρες. Ο Κώστας Γάκης εμπιστεύεται το εκπληκτικό διήγημα του Άντον Τσέχωφ στη φωνή της Νατάσας Φαίης Κοσμίδου, η οποία το φέρνει στο σήμερα , το ζωντανεύει και μας μιλάει κοιτώντας μας στα μάτια για όλα όσα μας πονάνε. Μέσα από μία χιπ χοπ αισθητική, γεμάτη μουσική δημιουργείται μία παράσταση-ποιητικό κολλάζ που φωνάζει: Μην ξεχνάς. Ένα έργο για τον άνθρωπο που μέσα σ’ αυτήν την βαρβαρότητα, μέσα σ’ αυτόν τον άγριο κόσμο, αυτός συνεχίζει να παλεύει, να ονειρεύεται, να τραγουδάει την αλήθεια με τρυφερότητα.

Η Νατάσα μιλά στο ΤΡΡ για ένα κείμενο πιο επίκαιρο από ποτέ -ένα κείμενο που περιλαμβάνει τις πολιτικές δολοφονίες της γενιάς μας, τις γυναικοκτονίες και τα ονόματα όσων χάθηκαν από χέρια που βρομάνε ματσίλα. Η πατριαρχία, η αστυνομοκρατία, η επιλεκτικά τυφλή Δικαιοσύνη κι ένα σαθρό σύστημα που έχει απλώσει πλοκάμια σ’ ολόκληρη την κοινωνία έγιναν αφορμή γι’ αυτήν την παράσταση, για να φτάσει στ’ αφτιά όλων η πραγματικότητα.

Στο πρωτότυπο έργο, ο ψυχικός κόσμος του πρωταγωνιστή συνταράζεται από μια εσωτερική μάχη για το εάν η ζωή του έχει αξία. Υπαρξιακά ερωτήματα τίθενται στο προσκήνιο, ψάχνοντας νόημα στη ζωή, σε μια καθημερινότητα που κυλάει μηχανικά.

Εντυπωσιακό στοιχείο του θιάσου είναι ότι αποτελείται μόνο από γυναίκες. «Έχουμε μια δυνατή καλλιτεχνική φωνή. Υπάρχει κι ένας τόνος τρυφερότητας, που τον χρειαζόμαστε» θα πει η ίδια. Η παράσταση είχε ανέβει πριν την πανδημία, η οποία μετέπειτα την έβαλε στον πάγο, όπως κι όλα τα πολιτισμικά δρώμενα. Μάλιστα, στο κοινό σε κάποια παράσταση είχε βρεθεί και η Μάγδα Φύσσα, ο «φωτεινός φάρος», όπως την αποκαλεί. Άλλωστε, ο Παύλος είναι σχεδόν σε όλες της δημιουργίες της Νατάσας, ο Παύλος που έγινε η τραγική αφορμή για να ξεγυμνωθεί μια εγκληματική οργάνωση. Στη συζήτησή μας, τονίζει και ξανατονίζει τη σημασία του να μην ξεχνάμε όσα περάσαμε. Θυμίζει τη δίκη της Χρυσής Αυγής σε δεύτερο βαθμό που ξεκίνησε στις 15 του Ιούνη, μια δίκη εξίσου κρίσιμη όπως και η πρώτη, μια δίκη που θα σφραγίσει το αν η Χρυσή Αυγή θα παραμείνει καταδικασμένη σε εγκληματική οργάνωση.

Σκοπός μετά τη θέαση της παράστασης, για τη Νατάσα, είναι «να ανοίξει μια ουσιαστική συζήτηση με το κοινό, να πει ο καθένας πώς βλέπει όλα αυτά, να ανταλλάξουμε απόψεις, να σηκώσουμε μανίκια να αλλάξουμε τα πράγματα». «Άλλωστε, το έργο τελειώνει λέγοντας πως “…θα έρθει καιρός που δεν θα υπάρχουν πια φυλακές και τρελοκομεία. Τα παράθυρα μας , δεν θα έχουν κάγκελα. Οι άνθρωποι δεν θα ξέρουν τι είναι ο ζουρλομανδύας. Έξω από το σπίτι μας κάθε μέρα θα γίνεται γιορτή. Κάποτε, αργά ή γρήγορα, θα έρθει αυτή η ημέρα”».

Όσο για την παράσταση στο φεστιβάλ, «θα υπάρχουν υπέρτιτλοι, οι οποίοι δε θα μεταφράζουν όλο το έργο, αλλά ανά ενότητες και θα δοθεί κι ένα δισέλιδο πριν την παράσταση που θα εξηγεί το πλαίσιο όσων αναφέρουμε στο έργο». «Οι καλλιτέχνες μιλούν, αντιδρούν. Γενικά, στον καλλιτεχνικό χώρο βλέπω ανθρώπους που μιλάνε για τα ανθρώπινα δικαιώματα, αγωνίζονται μέσα από την τέχνη τους και φωνάζουν γι’ αυτά που μας πνίγουν» λέει η Νατάσα που πιστεύει πως μόνο όταν μιλάμε, αλλάζουν τα πράγματα. «Είμαι αηδιασμένη,  απογοητευμένη με την πραγματικότητα, αλλά έχω αποφασίσει να μιλάω, να μιλάω για το παραμικρό. Προχθές στο σούπερ μάρκετ πήρε το αφτί μου πως κάποιος μιλούσε άσχημα για μια συναδέλφισσα. Μίλησα. Πρέπει να μιλάμε, να κάνουμε ήρεμα κι όμορφα διάλογο, να επικοινωνούμε».

Για το έργο

Στον περίβολο ενός επαρχιακού νοσοκομείου υπάρχει μία μικρή πτέρυγα για τους ψυχικά αρρώστους , ο θάλαμος Νο6.
Εκεί , δύο ψυχές θα βρεθούν , θα αγαπηθούν  και θα αναρωτηθούν  :
Μα γιατί οι άνθρωποι στην Αγάπη να μην ανταποδίδουν
και αυτοί με Αγάπη ;
Μα γιατί στην Αλήθεια να απαντούν με Ψέμα ;
Μα ποιος κρίνει ποιος είναι «φυσιολογικός» και ποιος όχι ;
Μα γιατί άνθρωποι ζουν στο περιθώριο , δίχως αγάπη και  αποδοχή ;
Μα πώς γίνεται,  να κλείνουμε τα αυτιά μας στον ξεριζωμό τόσων ανθρώπων ;
Μα πώς είναι δυνατόν ένας άνθρωπος να θεωρείται «λαθραίος» ;
Μα πώς γίνεται οι «νοικοκυραίοι» , τα
 «καλά παιδιά » , οι «σωστοί σύζυγοι» να δολοφονούν  ;
Μα πόσες αδερφές μας θα δούμε ακόμα χτυπημένες , κακοποιημένες , δολοφονημένες ;
Μα πόση βία θα ανεχτούμε ακόμα στους δρόμους της πόλης μας ;
Μα γιατί οι άνθρωποι δεν ζουν σε αρμονία με την φύση ;
Μα πώς γίνεται η δικαιοσύνη να είναι τόσο τυφλή ;
Μα πώς χάθηκε η ποίηση και η ομορφιά από τη ζωή μας ;
… και κάπως έτσι , μέσα σε αυτήν την  μικρή πτέρυγα για ψυχικά ασθενείς, ανθίζει ένας  φωτεινός μικρόκοσμος , ανάβει ένα φαναράκι.
Σκηνοθεσία , Διασκευή, Κείμενα :  Νατάσα – Φαίη Κοσμίδου
Επιμέλεια σκηνοθεσίας  και video art : Κώστας Γάκης
Επιμέλεια Μουσικής : Έρη Μανουρά
Παίζουν :  Νατάσα – Φαίη Κοσμίδου , Ιωάννα Παπακωνσταντίνου , Σίλια Καλφοπούλου

Live μουσική : Μαρία Μιχαλάκα