Μήπως ο Μητσοτάκης θα προτιμούσε να διαγράψει τον Δένδια από τον Μπογδάνο;

του Θάνου Καμήλαλη

«Όσο εγώ εκπροσωπώ την κυβέρνηση εδώ δεν θα επιτρέψω να ξαναγίνει τέτοια προσπάθεια». Αυτή η φράση του Νίκου Δένδια, από την οργισμένη αντιδρασή του στα όσα είπε ο Μπογδάνος, συμπυκνώνει την ουσία της παρέμβασής του, του τελεσιγράφου που έστειλε στη Σλοβενία, όπου βρισκόταν ο Μητσοτάκης. Μία παραλλαγή του «φτάνει πια», του «ή αυτός ή εγώ». Το επιτελείο του Μαξίμου βρέθηκε προ τετελεσμένου.

Η αλήθεια είναι ότι και εσωτερικά, οι απόψεις για το τι συνέβη και πόσο ενημερωμένος ήταν ο Μητσοτάκης διίστανται. Αλλά υπάρχουν δύο «λεπτομέρειες» στο τάιμινγκ που επέλεξε ο ΥΠΕΞ για να κάνει την κίνησή του.

• Η πρώτη είναι ότι όλα όσα διαδραματιζονται στη Βουλή συμβαίνουν σε ένα διάστημα περίπου μισής ώρας. Για την πολιτική, αυτός ο χρόνος ισούται με το κλισέ «εν ριπή οφθαλμού».
• Η δεύτερη είναι ότι η συζήτηση γίνεται για «εθνικό θέμα» δηλαδή για τη μεγαλύτερη ευαισθησία των δεξιών ψηφοφόρων. Ο Μπογδάνος τελικά δεν διαγράφεται για την παρουσία του μαζί με τον Κασιδιάρη σε κινητοποίηση κατά των προσφύγων, ούτε για την αναπαραγωγή της λίστας νηπίων που διέρρευσε το πρώην σάιτ του. Ούτε για την ανάρτηση που υποσχέθηκε «να πάει στη Βουλή» τις «επιθέσεις αντιφασιστών» κατά των νεοναζί στη Σταυρούπολη, κατηγορώντας τη Δικαιοσύνη για «υπερβολική ευαισθησία». Δεν διαγράφεται ούτε καν για απλό «αντικομμουνισμό». Διαγράφεται μόνο όταν βάζει την «κομμουνιστική απειλή» πάνω από την απειλή των Τούρκων.

Με ποδοσφαιρικούς όρους, η τοποθέτηση Μπογδάνου είναι πάσα σε κενό τέρμα για τον πολύ έμπειρο Δένδια, δημοφιλέστερο Υπουργό της κυβέρνησης και άφθαρτο σε εσωτερικά ζητήματα όπως η διαχείριση της πανδημίας. Η εικόνα του ΥΠΕΞ να χτυπάει το χέρι του στα έδρανα φωνάζοντας πως «είναι ώρα να σοβαρευτούμε γιατί η χώρα αντιμετωπίζει αυτή την ώρα εθνική απειλή» είναι μουσική στα αυτιά κάθε δεξιού ψηφοφόρου. Φράσεις όπως «η συμπαράταξη με τον Κασιδιάρη είναι απαράδεκτη» είναι μήνυμα ανάτασης στη χαμένη και παραγκωνισμένη κεντροδεξιά της ΝΔ. Στη μερίδα δηλαδή του κόμματος που βλέπει το κόμμα να αλώνεται από τα παιδιά του Καρατζαφέρη, να εκφράζεται από Μπογδάνους και Κυρανάκηδες, αλλά και να εκπροσωπείται στην κυβέρνηση από ανθρώπους του σημιτικού ΠΑΣΟΚ όπως η Μενδώνη και ουρανοκατέβατους «τεχνοκράτες» όπως ο Γιώργος Γεραπετρίτης.

Για τους λάτρεις της στατιστικής, είναι η δεύτερη φορά που το Μέγαρο Μαξίμου αναγκάζεται να βγάζει διαρροές για να μας πείσει ότι ο ΥΠΕΞ της κυβέρνησης ενεργεί «με εντολή Μητσοτάκη». Η πρώτη ήταν τον περασμένο Απρίλιο, στη συνέντευξη Τύπου με τον τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου, που κατέληξε σε διπλωματικό «θερμό επεισόδιο». Εκείνη η σύγκρουση ήρθε σε μία περίοδο που όλο και περισσότερο ακούγονταν έννοιες όπως «συνεκμετάλλευση», το σενάριο προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης ώστε να επιλυθούν χρόνιες διαφορές και επικρατούσε ένα κλίμα διαπραγματεύσεων. Η ομιλία Δένδια αντιμετωπίστηκε ξανά διθυραμβικά από μεγάλη μερίδα δεξιών και μη πολιτών, με κεντρικό μήνυμα το «επιτέλους κάποιος τα είπε». Η αντίδραση και τότε του περιβάλλοντος Μητσοτάκη; «Ο ΥΠΕΞ είναι σε πλήρη συνεννόηση με τον πρωθυπουργό. Είχε ρητή εντολή, αν προκληθεί, να απαντήσει αναλόγως». Τα φαινομενικά αυτονόητα. Η πληροφορία πάντως ότι Πρωθυπουργός και ΥΠΕΞ δεν είναι στην ίδια γραμμή κυκλοφορούσε και τότε…

Η συνεργασία ΝΔ – Μπογδάνου ήταν αμοιβαία επωφελής, αλλά από ένα σημείο και μετά, το συναινετικό διαζύγιο, ή η πρόσκαιρη διάσταση, ήταν αναπόφευκτα. Όταν κυβερνητικός βουλευτής έχει αναπαράγει λίστα με ονόματα νηπίων, είναι πολύ λογικό να προκαλεί ανησυχία στην κυβέρνηση για το τι είναι ικανός να κάνει και να πει στη συνέχεια. Η σιωπή της Νέας Δημοκρατίας επί μίαμιση μέρα για εκείνο το ζήτημα είναι ενδεικτική της αμηχανίας και των εντάσεων στο εσωτερικό της. Κάποιοι τον υποστήριξαν, άλλοι σίγουρα ζητούσαν την αποπομπή του. Η διάσταση φαίνεται και σήμερα, στις δηλώσεις των κυβερνητικών στελεχών.

Ο Άδωνις Γεωργιάδης έριξε τη μπηχτή προς τον Δένδια: «Δεν μ’ αρέσει ούτε εγώ ούτε κανένας άλλος να υποδύεται τον πρόεδρο της ΝΔ. Πρόεδρος της ΝΔ είναι ένας, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, δεν έχουμε άλλο». Ο υπουργός Επικρατείας, Γιώργος Γεραπετρίτης, που συχνά εκτελεί χρέη… πρωθυπουργού, φανέρωσε ότι τα πλάνα του Μητσοτάκη για το μέλλον ίσως και να περιλαμβάνουν ξανά τον Μπογδάνο. «Αυτή την στιγμή θα περιοριστούμε στη διαγραφή από την Κοινοβουλευτική Ομάδα» σημείωσε και συνέχισε «είναι προφανές ότι μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο το οτιδήποτε θα μπορούσε να συμβεί στο μέλλον».

Η δημοκρατική ευφορία από τη διαγραφή Μπογδάνου κάπως ανακόπτεται αν σκεφτούμε ότι παραμένει βουλευτής, ακόμα πιο ελεύθερος να αναπτύσσει τις γεμάτες μίσος απόψεις του, ηρωοποιημένος για μία μερίδα της σκληρής ακροδεξιάς που βλέπει στη Νέα Δημοκρατία του Μητσοτάκη «υπερβολική μετριοπάθεια» γύρω από το προσφυγικό, την παρουσία του ΚΚΕ και τις διαδηλώσεις. Αυτή η ακροδεξία αποκτάει μία ξεκάθαρη «φωνή» μέσα στη Βουλή, ίσως και δεξιότερα του Βελόπουλου. Επειδή οι επόμενες εκλογές θα διεξαχθούν με απλή αναλογική, επειδή το σενάριο της διπλής κάλπης είναι το πιθανότερο και επειδή κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τι θα συμβεί μετά το πρωτοφανές γεγονός της πανδημίας, οι εφεδρείες είναι πάντα χρήσιμες για τη ΝΔ.  Μία εφεδρεία ίσως είναι το ΚΙΝΑΛ, αν επικρατήσει ο Ανδρέας Λοβέρδος στις εσωκομματικές εκλογές. Μία άλλη θα είναι η «σοβαρή Χρυσή Αυγή». «Υπάρχουν πολύπλευρες μετεγγραφές μεταξύ διαφορετικών και ετερόκλητων πολιτικών σχηματισμών, βλέπουμε συμμαχίες μεταξύ σχηματισμών που δε θα το περίμενε κανείς» ανέφερε επίσης ο Γεραπετρίτης…

Επομένως, όταν συζητάμε για την «επόμενη μέρα» στο πολιτικό σκηνικό και τη Νέα Δημοκρατία, αξίζει να αναρωτηθεί κανείς για το τι ενοχλεί περισσότερο τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Οι ρατσιστικές και αντικομμουνιστικές επιθέσεις ενός βουλευτή του ή οι αρχηγικές εμφανίσεις ενός κορυφαίου Υπουργού του; Το επιτελικό κράτος και το μιντιακό τείχος που ύψωσε η κυβέρνηση έχουν ως βασικό στόχο την προστασία του Πρωθυπουργού. Να παίρνει ο ίδιος τα εύσημα στα θετικά και να ρίχνει όπου μπορεί την ευθύνη στα αρνητικά. Για το σκάνδαλο Λιγνάδη για παράδειγμα, η Λίνα Μενδώνη μετά από δύο εβδομάδες σύρθηκε στον εξευτελισμό του «μας εξαπάτησε, με εξαπάτησε με βαθιά υποκριτική τέχνη» ώστε να διατηρήσει τη θέση της. Κι ας μην απαντήθηκε «ποτέ» το γιατί άλλαξε η προκήρυξη για χάρη του και το πώς κυκλοφορούσε η πληροφορία πριν τις εκλογές ότι θα είναι αυτός που θα αναλάβει τη θέση του Καλλιτεχνικού Διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου.

Η εξουσία είναι πάντα η συγκολλητική ουσία που παραμερίζει πολιτικές και ηθικολογικές διαφωνίες. Τα προβλήματα για ένα κόμμα εξουσίας συμβαίνουν πάντα όταν παίζονται ζητήματα εξουσίας και επιρροής. Υπάρχουν τρεις ομάδες στο εσωτερικό της ΝΔ: Οι Μητσοτακικοι, οι Σαμαρικοί και οι Kεντροδεξιοί. Πίσω από την υποτιθέμενη παντοδυναμία Μητσοτάκη, όλες οι πλευρές επιδίδονται κάθε τόσο σε ασκήσεις ισορροπιών και εμφύλιες βολές. Ο Αντώνης Σαμαράς φροντίζει να υπενθυμίζει την παρουσία του με περιοδικές συνεντεύξεις και «αρχηγικές» τοποθετήσεις, κυρίως γύρω από τα λεγόμενα «εθνικά θέματα». Συνέπεια αυτών των παρεμβάσεων είναι το γεγονός ότι η κυβέρνηση αναβάλλει εδώ και μήνες την ψήφιση των μνημονίων συνεργασίας με τη Βόρεια Μακεδονία (που στο μεταξύ υπογράφει συμφωνίες με την Τουρκία) αλλά και οι τραγελαφικές αναφορές στη «γειτονική χώρα». Ο Μητσοτάκης απαντάει στον Σαμαρά προσφέροντας υπουργικές θέσεις σε άτομα που βρίσκονται στο σαμαρικό περιβάλλον. Άδωνις Γεωργιάδης, Μάκης Βορίδης και Θάνος Πλεύρης (δικηγόρος Σαμαρά) έγιναν υπουργοί, συμβολίζοντας το άνοιγμα στην ακροδεξιά αλλά και την προσπάθεια να απομονωθεί ο πρώην πρωθυπουργός.

Οι κεντροδεξιοί, αποκομμένοι από αξιώματα και με προμετωπίδα τις «αρχές της παράταξης» και την «εθνική συνεννόηση» προσπαθούν να σηκώσουν κεφάλι για το κόμμα που βλέπουν πως χάνουν. Ο Δένδιας βλέπει το κενό στα κεντροδεξιά και φαίνεται να έχει βλέψεις για κάτι παραπάνω. Είναι λίγο οξύμωρο βέβαια, το ότι ένας εκπρόσωπος της ακροδεξιάς πλευράς της ΝΔ την εποχή Σαμαρά, με τη θητεία του στο Υπουργείο Δημόσιας Τάξης να χαρακτηρίζεται από τον «Ξένιο Δία», τις δικογραφίες για τη Χ.Α. που έμεναν στο συρτάρι και την απειλή μήνυσης στον Guardian για βασανισμούς στη ΓΑΔΑ,  εμφανίζεται πλέον ως πυλώνας μετριοπάθειας. Αλλά η αλήθεια είναι ότι έχει καταφέρει με τα χρόνια να φιλοτεχνήσει ένα γοητευτικό προφίλ, ακόμα και (δυστυχώς) για φίλους του ΣΥΡΙΖΑ, κατάλληλο για ένα επόμενο «αντι-μητσοτάκη μέτωπο», εντός και εκτός ΝΔ.

Το «Ηοuse of Cards» στο εσωτερικό της ΝΔ έχει πάντα το ενδιαφέρον του. Με τον έναν η με τον άλλον τρόπο, οτιδήποτε συμβεί στο εσωτερικό της θα επηρεάσει το περιεχόμενο και το ύφος της πολιτικής στη χώρα. Η επόμενη μέρα όμως, όποτε και αν αυτή έρθει, μαζί με το νέο πρόσωπο της ελληνικής Δεξιάς και Ακροδεξιάς θα φέρει και τον «λογαριασμό» από κινήσεις όπως η σπατάλη 5 δισεκατομμυρίων ευρώ για γαλλικές φρεγάτες και κορβέτες, αλλά και οι πολυεπίπεδες συνέπειες της κούρσας εξοπλισμών με την Τουρκία, μαζί με τη συμμετοχή της Ελλάδας σε στρατιωτικές επιχειρήσεις στο εξωτερικό. Αυτό όμως είναι δικό μας πρόβλημα. Το πρόβλημα του Μητσοτάκη είναι ο Δένδιας και ο οποιοσδήποτε πιθανός άλλος Δένδιας.