Της Βασιλικής Σιούτη

Με καθυστέρηση δεκατεσσάρων ετών η ελληνική πολιτεία και πολλά ΜΜΕ διαπίστωσαν τώρα ότι κάτι δεν πήγαινε καλά με τη χρηματοδότηση των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων. «Αποκάλυψαν» μάλιστα ότι είχε στηθεί και πάρτι τόσα χρόνια, χωρίς τον κίνδυνο να τους το χαλάσουν, αφού η αποκάλυψη έγινε μετά τη λήξη του.
 
Δεκάδες οι ΜΚΟ που χρηματοδοτήθηκαν με υπέρογκα ποσά, χωρίς να είναι καθόλου βέβαιο ότι  τα λεφτά πήγαν στο σκοπό για τον οποίο δόθηκαν, αλλά μόνο ένας κατηγορούμενος υπάρχει, ο οποίος βρίσκεται ήδη στη φυλακή: ο ασήμαντος κ. Τζεβελέκος. Ασήμαντος, με την έννοια του όχι ισχυρού ή για την ακρίβεια όχι ιδιαίτερα διαπλεκόμενου, ώστε να αρχίσει να ξηλώνεται όλο το σύστημα. Η επιλογή του αποδιοπομπαίου άλλωστε, γινόταν πάντα  μεταξύ των καμένων χαρτιών. Ο κ.Τζεβελέκος δεν ήταν ένα από τα ισχυρά πρόσωπα με σημαντικές διασυνδέσεις, όπως άλλοι επικεφαλής ΜΚΟ. Βέβαια δεν ήταν μόνος του στην ιστορία αυτή. Αλλά ο κ.Τζεβελέκος δεν έχει αποφασίσει να μιλήσει – σχεδόν ποτέ δηλαδή,  δεν μιλούν όσοι βρίσκονται στη φυλακή, παρά τις περί του αντιθέτου προσδοκίες.
 
Δεν ήταν πάντως, μόνο οι ΜΚΟ του υπουργείου Εξωτερικών. Τεράστια ποσά, κι ακόμα πιο ανεξέλεγκτα,  έχουν δοθεί και από άλλα υπουργεία. Και στο ΥΠΕΞ , όμως, δεν είναι μόνο αυτά που φαίνονται στις λίστες, γιατί κάποιες οργανώσεις χρηματοδοτήθηκαν και από τα μυστικά κονδύλια, που ειδικά επί θητείας Γιώργου Παπανδρέου αυξήθηκαν εντυπωσιακά. Ας μην ξεχνάμε ότι οι ΜΚΟ χρησιμοποιήθηκαν αρχικά από τον Άλεξ Ρόντο ως πολιτικά εργαλεία παρέμβασης, κυρίως σε άλλες χώρες, μέσα σε ένα καθεστώς αδιαφάνειας που ήταν αναμενόμενο να ενθαρρύνει και τη διαφθορά. 

Όλες αυτές τις μέρες ακούσαμε τις δικαιολογίες των αρμοδίων υπουργών και υφυπουργών: Όλοι εξυγίαναν το σύστημα, το συμμάζεψαν, το αναδιαμόρφωσαν κτλ. Φυσικά και δεν έκαναν τίποτα επί της ουσίας. Μόνο δύο πράγματα: Κάποιοι , όπως ο Ευρ. Στυλιανίδης, δυσκόλεψαν πράγματι τις προϋποθέσεις χρηματοδότησης, αλλά αυτό είχε ως αποτέλεσμα στο «πάρτι» να παραμείνουν μόνο οι «επαγγελματίες» του είδους και να αποθαρρύνεται κάθε αγνή εθελοντική πρωτοβουλία. Τον συγκεκριμένο υφυπουργό μάλιστα, τον ακούσαμε να λέει ότι έκοψε τις ύποπτες χρηματοδοτήσεις, με αποτέλεσμα να διαμαρτύρονται πολλές ΜΚΟ. Η αλήθεια είναι ότι έκοψε μερικές «πράσινες» ΜΚΟ, οι οποίες πράγματι διαμαρτύρονταν, αλλά άφησε μεγαλύτερο πεδίο δράσης για τις «γαλάζιες».

Ακόμα και ο οικοδεσπότης του πάρτι, ο Γιώργος Παπανδρέου, δια των συνεργατών του, μας είπε ότι επιχείρησε να βάλει αυστηρό πλαίσιο. Για να «στριμώξει» ποιους άραγε; Τις ΜΚΟ που σχετίζονται με συνεργάτες, φίλους, γνωστούς  και συγγενικά του πρόσωπα, που έπαιρναν ανεξέλεγκτα χρήματα; Γιατί (κυρίως) αυτοί τα έπαιρναν κατά τη διάρκεια της θητείας του. Μια μικρή έρευνα στις λίστες του ΥΠΕΞ αρκεί για να βεβαιωθεί κανείς ότι όσοι πήραν τα υπέρογκα ποσά είχαν πολιτικές διασυνδέσεις.

Οι οργανώσεις που προσφέρουν πραγματικό έργο είναι γνωστές. Οι υπόλοιπες, όπως τις χαρακτήρισε εύστοχα ο Κωστής Παπαϊωάννου από την Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, είναι απλώς «προσωποπαγή προτζεκτάδικα» που δεν έχουν καμία σχέση με την κοινωνία των πολιτών.

 
Στην πραγματικότητα ο έλεγχος των χρηματοδοτήσεων των ΜΚΟ ήταν μια πολύ απλή υπόθεση, αρκεί να υπήρχε πολιτική βούληση. Αλλά δεν υπήρχε. Σε όλες τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες που χρηματοδότησαν αναπτυξιακά προγράμματα μέσω ΜΚΟ, ταυτόχρονα με την έναρξη των χρηματοδοτήσεων δημιούργησαν και ένα μηχανισμό ελέγχου και πιστοποίησης. Ε, λοιπόν αυτός στην Ελλάδα δεν φτιάχθηκε ποτέ. Ακόμα και  σήμερα που όλοι αυτοί οι πολιτικοί παρελαύνουν στα ΜΜΕ και μας διαβεβαιώνουν ότι τα διόρθωσαν όλα, ελεγκτικός μηχανισμός δεν υπάρχει.
 
Η κοροϊδία από τους κυβερνώντες, πρώην και νυν, πάει σύννεφο. Είναι χαρακτηριστική η υπόθεση του «Έργου Πολιτών», που ήλθε αυτές τις μέρες στην επικαιρότητα, παρότι δημοσιογραφικά είχε αποκαλυφθεί πολλά χρόνια πριν, όσο το σκάνδαλο ήταν σε εξέλιξη, χωρίς όμως να γίνει «θέμα», προφανώς για να μην ενοχληθεί η τότε κυβέρνηση. Γιατί ήταν η κυβέρνηση Καραμανλή -που θα περιόριζε το σπάταλο κράτος- η οποία δημιούργησε έναν παντελώς άχρηστο οργανισμό, χωρίς καμία αρμοδιότητα, πέρα από τη γενικώς και αορίστως ενασχόλησή του με τις ΜΚΟ και τον εθελοντισμό. Έναν οργανισμό με έναν πρόεδρο που λάμβανε κοντά στις 10.000 ευρώ μηνιαίως για να κάθεται να καπνίζει τα πανάκριβα πούρα του στα πολυτελή γραφεία, παρέα με μια ντουζίνα κομματικών φίλων που ελάμβαναν  κι αυτοί παχυλές αργομισθίες μαζί με μερικά ρουσφέτια-προσλήψεις εκτός ΑΣΕΠ. Όλα αυτά για να βολευθούν οι κομματικοί φίλοι της κυβέρνησης Καραμανλή που θα επανίδρυε και το κράτος.
 
Για άλλη μια φορά όμως, η αποκάλυψη προκλητικής κατασπατάλησης κρατικών πόρων δεν οδηγεί πουθενά. Προκαλείται ένας μεγάλος θόρυβος, το συζητάμε όλοι σαν να πρόκειται για κάποιο κουτσομπολιό, ξεθυμαίνουμε και μετά το θέμα ξεχνιέται.

Τα ερωτήματα όμως παραμένουν και ζητούν απαντήσεις: Τι κάνει έστω και τώρα η κυβέρνηση; Γιατί δεν πάει να ελέγξει και να διαπιστώσει ποια από αυτά τα έργα όντως υλοποιήθηκαν και αν το κόστος τους ανταποκρίνεται στη χρηματοδότηση που έλαβαν; Γιατί δεν ζητάει τα χρήματα πίσω από όσους  εξαπάτησαν την πολιτεία;  Τι έχει γίνει με την οργάνωση «Αλληλεγγύη» του κ. Φουρλεμάδη από τον οποίο εδώ και χρόνια το υπουργείο Εξωτερικών είχε αναγκαστεί να ζητήσει μερικά εκατομμύρια πίσω; Γιατί -και κυρίως πως- ο ίδιος ισχυρίζεται ότι «το θέμα έχει κλείσει»;

Ερευνήθηκε ποτέ η ΜΚΟ του καθηγητή Φλογαΐτη, για την οποία επίσης υπήρξε αναφορά από τον πρέσβη Βαμβουνάκη, που προειδοποίησε εγκαίρως και για τη ΜΚΟ με τις νάρκες; Οι αρμόδιοι υπουργοί που ρωτήθηκαν αμέτρητες φορές γιατί απέφυγαν να απαντήσουν;  


Στη ΜΚΟ, της οποίας φέρεται ιδρυτής ο καθηγητής Θ. Τσάτσος, αλλά διαχειρίζονταν άλλοι, με προγράμματα παρόμοια εκείνων του κ. Φλογαΐτη ( «εκπαίδευση εμπειρογνωμόνων στη χρηστή διακυβέρνηση στο Σουδάν», «εκπόνηση σχεδίου και εφαρμογή δράσεων για την προώθηση κοινωνικά δίκαιου τουρισμού στη Συρία» και «πρόγραμμα εκπαίδευσης δικαστών στη Νότια Αφρική») υπήρξε έλεγχος;; 

Η Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία του κ.Μπαμπινιώτη -που μόνο ΜΚΟ δεν είναι- με ποιο σκεπτικό πήρε περίπου 3,5 εκατομμύρια ευρώ για να φτιάξει ένα ιδιωτικό σχολείο στην Αλβανία (με τους μαθητές να πληρώνουν δίδακτρα);

Γιατί δεν έχουν καταστεί υπόλογοι οι υπαίτιοι, πλην του κ.Τζεβελέκου; Γιατί δεν αποδίδονται πολιτικές ευθύνες;  

Ναι, ξέρουμε. Και η εκτελεστική και η δικαστική εξουσία έχουν κι άλλες δουλειές. Αλλά ο κόσμος κουράζεται να περιμένει και η αντοχή του έχει όρια. Κι αυτό είναι κάτι που όλοι υποτιμούν.