Στην τελική ευθεία βρίσκεται η υλοποίηση του «πράσινου πιστοποιητικού» κατόπιν της συμφωνίας Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και κρατών μελών που επετεύχθη στις Βρυξέλλες. Μετά από τρεις γύρους διαπραγματεύσεων και ενώ η συμφωνία φαινόταν να καταρρέει, στην τέταρτη διαβούλευση, την Πέμπτη 20 Μαΐου, με ανακοίνωσή του στο Twitter, ο Επίτροπος Δικαιοσύνης, Ντιντιέ Ρέιντερς ανακοίνωσε την επίτευξη συμφωνίας. Σύμφωνα με πληροφορίες του ΑΠΕ-ΜΠΕ, η Ελλάδα θα είναι έτοιμη να εκδίδει το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό από την 1η Ιουνίου, καθώς έχει ήδη περάσει με επιτυχία το τεστ προσομοίωσης.
Μιλώντας στον ΣΚΑΪ, το πρωί του Σαββάτου ο υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Γιώργος Γεωργαντάς διευκρίνισε πως το εν λόγω «διαβατήριο υγείας», που θα διευκολύνει τις μετακινήσεις εντός της Ε.Ε., αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία εντός της Ένωσης πιθανότατα από τις 20 Ιουνίου. «Αυτή τη στιγμή εντός της χώρας όσοι έχουν εμβολιαστεί πλήρως που είναι 1,768 εκατ. πολίτες μέχρι σήμερα, μπορούν και εκδίδουν τη βεβαίωση εμβολιασμού από το gov.gr ή τα ΚΕΠ», ανέφερε ο υφυπουργός. «Ήδη έχουν εκδώσει πάνω από 1 εκατ. συμπολίτες μας τη βεβαίωση εμβολιασμού με την οποία μπορούν να μετακινηθούν σε όποιο νησί επιθυμούν παράλληλα και με τους άλλους τρόπους που προβλέπονται», σημείωσε.
Tο ψηφιακό πιστοποιητικό θα πιστοποιεί τρία πράγματα:
(α) ένα πρόσωπο έχει εμβολιαστεί πλήρως κατά της πανδημίας,
(β) έχει νοσήσει από τη νόσο Covid-19 και έχει αντισώματα,
(γ) έχει υποβληθεί σε τεστ με αρνητικό αποτέλεσμα πριν ταξιδέψει.
«Την Κυριακή το βράδυ θα ξεπεράσουμε τα 5 εκατ. εμβολιασμούς και μέχρι τέλος Μαΐου θα πλησιάσουμε τους 5,8 εκατ. εμβολιασμούς. Είμαστε πολύ πάνω από τον προγραμματισμό. Είναι πολύ αισιόδοξα τα μηνύματα. Η πλατφόρμα για τους 40–44 λειτουργεί πολύ ικανοποιητικά και πολύ σύντομα θα ανοίξουν κι οι πλατφόρμες για τις άλλες ηλικιακές ομάδες», τόνισε ο υφυπουργός.
Τι είναι το «πράσινο πιστοποιητικό»
Το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό είναι πρακτικά η ψηφιακή απόδειξη ότι ένα πρόσωπο έχει εμβολιαστεί κατά της πανδημίας, είτε έχει υποβληθεί σε διαγνωστική εξέταση με αρνητικό αποτέλεσμα είτε τέλος έχει αναρρώσει από τη νόσο Covid-19. Οι πολίτες θα μπαίνουν στην Ενιαία Ψηφιακή Πλατφόρμα, gov.gr και θα εκδίδουν το green pass χρησιμοποιώντας είτε τους προσωπικούς τους κωδικούς πρόσβασης στο Taxisnet, είτε τον ΑΜΚΑ τους.
Τα ψηφιακά πράσινα πιστοποιητικά θα ισχύουν σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, θα περιέχουν έναν κωδικό QR με ψηφιακή υπογραφή για την προστασία του από τυχόν πλαστογράφηση, ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα δημιουργήσει μια πύλη, μέσω της οποίας όλες οι υπογραφές των πιστοποιητικών θα μπορούν να επαληθευτούν παντού στην ΕΕ. Τα κωδικοποιημένα προσωπικά δεδομένα που περιέχει το πιστοποιητικό δεν μεταβιβάζονται μέσω της πύλης, αφού αυτό δεν είναι αναγκαίο για την επαλήθευση της ηλεκτρονικής υπογραφής. Η Επιτροπή θα βοηθήσει επίσης τα κράτη μέλη να αναπτύξουν λογισμικό το οποίο θα μπορούν να χρησιμοποιούν οι αρχές για τον έλεγχο των κωδικών QR.
Όσον αφορά τα δεδομένα που θα περιέχει το πιστοποιητικό περιορίζονται στις απαραίτητες κύριες πληροφορίες, όπως ονοματεπώνυμο, ημερομηνία γέννησης, ημερομηνία έκδοσης, πληροφορίες σχετικά με το εμβόλιο/τη διαγνωστική εξέταση/την ανάρρωση και έναν μοναδικό αναγνωριστικό κωδικό. Τα πιστοποιητικά θα περιέχουν μόνο ένα περιορισμένο σύνολο απαραίτητων πληροφοριών. Οι πληροφορίες αυτές δεν θα μπορούν να διατηρούνται από τις χώρες που επισκέπτεται ο ταξιδιώτης. Για σκοπούς επαλήθευσης, ελέγχεται μόνο η εγκυρότητα και η γνησιότητα του πιστοποιητικού, μέσω της επαλήθευσης της αρχής έκδοσης και της υπογραφής. Όλα τα δεδομένα σχετικά με την υγεία παραμένουν στην αρμοδιότητα του κράτους μέλους που εξέδωσε το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό.
Τα επόμενα βήματα που θα γίνουν μέχρι το καλοκαίρι από πλευράς της ΕΕ είναι να δημιουργήσει η Επιτροπή την ψηφιακή υποδομή που θα διευκολύνει την επαλήθευση της γνησιότητας των ψηφιακών πράσινων πιστοποιητικών, ενώ τα κράτη μέλη θα πρέπει να προχωρήσουν την εισαγωγή των αναγκαίων αλλαγών στα εθνικά συστήματα μητρώων υγείας. Η συμφωνία για το πιστοποιητικό προβλέπει και τη διάθεση τουλάχιστον 100 εκατομμυρίων ευρώ για την αγορά τεστ για τον κορονοϊό, από το μέσο Στήριξης Έκτακτης Ανάγκης έτσι ώστε να διασφαλιστεί πως θα έχουν προσιτές τιμές και θα είναι προσβάσιμα σε όλους.
Υποδοχή ταξιδιωτών μόνο με την πρώτη δόση
Στην ευχέρεια των κρατών-μελών θα είναι να δέχονται ταξιδιώτες από άλλες ευρωπαϊκές χώρες που έχουν κάνει μόνο την πρώτη δόση εμβολίων τα οποία απαιτούν δύο δόσεις για την πλήρη ανοσολογική απόκριση. Όπως δήλωσε την Παρασκευή ο επίτροπος Δικαιοσύνης Ντιντιέ Ρέιντερς, απαντώντας σε ερώτηση της «Κ», «θα είναι επιλογή των κρατών-μελών» αν θα δέχονται, χωρίς την απαίτηση αρνητικού διαγνωστικού τεστ ή αποδεικτικού ανάρρωσης, επισκέπτες που έχουν λάβει μόνο την α΄ δόση. Υπενθυμίζεται ότι από τα τέσσερα εμβόλια που έχουν εγκριθεί από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ), τα τρία (Pfizer-BioNTech, Moderna, AstraZeneca) χρειάζονται δύο δόσεις.
Ο ίδιος ανέφερε επίσης ότι, βάσει του συμβιβασμού που επετεύχθη προχθές μεταξύ των ευρωπαϊκών θεσμών, τα κράτη-μέλη δεσμεύονται να μην επιβάλουν επιπλέον περιοριστικά μέτρα σε κατόχους των πιστοποιητικών (EU Covid Certificates, όπως τελικά ονομάστηκαν), εκτός αν προκύψει «ραγδαία επιδείνωση της επιδημιολογικής κατάστασης» σε κάποια χώρα. Στην περίπτωση αυτή, εξήγησε, οι χώρες προορισμού των ταξιδιωτών θα μπορούν να επιβάλουν μέτρα όπως καραντίνα ή διαγνωστικά τεστ, υπό τον όρο ότι θα ενημερώνουν εγκαίρως την Επιτροπή και τα άλλα κράτη-μέλη και θα βασίζουν την απόφασή τους στα επιδημιολογικά δεδομένα.