Συνέντευξη στις Γεωργία Κριεμπάρδη & Νεκταρία Ψαράκη

Καλεσμένος στην εκπομπή αυτής της Τετάρτης ήταν ο καθηγητής Ευρωπαϊκού Δικαίου & Δικαίου Ενέργειας στο Πανεπιστήμιο Πειραιά, Διδάκτωρ Νομικής του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, σύμβουλος Ευρωπαϊκής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ και υποψήφιος Ευρωβουλευτής με τον ΣΥΡΙΖΑ, Νικόλαος Φαραντούρης. Ξεκινώντας τη συζήτηση ανέφερε: «Ούτε πρόκειται να έρθει το Γέιλ στο Αιγάλεω, ούτε πρόκειται να έρθει η Οξφόρδη στο Περιστέρι, ούτε πρόκειται να έρθει το Χάρβαρντ στον Ορχομενό. Αυτά τα λένε όσοι δεν έχουν καμία σχέση με την πανεπιστημιακή κοινότητα.

Ξεκινά επισημαίνοντας την υποκρισία της κυβέρνησης, αφού το 2019 δεν επέτρεψε ποτέ να ανοίξει η ολοκαίνουρια Σχολή Νομικής στο Πανεπιστήμιο Πατρών εξαιτίας των χιλιάδων αποφοίτων που βγαίνουν κάθε χρόνο, ενώ σήμερα, ο υπερκορεσμός της κοινωνίας από δικηγόρους δεν ενοχλεί, δεδομένου ότι θα πληρώνουν για να σπουδάζουν:

«Το 2019 υπάρχει μία ολοκαίνουρια Νομική Σχολή στο Πανεπιστήμιο Πατρών. Είναι μία καινούρια Νομική Σχολή που έχει ετοιμαστεί με σοβαρότητα, οργανόγραμμα, έχει μαθήματα, τμήματα, τομείς, έχει διεθνή πρότυπα, καθηγητές με πολύ υψηλά στάνταρς θα εκλεχθούν από εκλεκτά σώματα με πολλές απαιτήσεις. Αυτή η σχολή δεν δημιουργήθηκε ποτέ. Το 2019 η τότε υπουργός Παιδείας, κα Κεραμέως έκρινε σε συνεννόηση με τον Πρωθυπουργό της χώρας ότι δεν χρειαζόμαστε άλλους δικηγόρους. Υπάρχουν 15.000 δικηγόροι στον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών μόνο. Αυτά ήταν τα επιχειρήματα. Σήμερα ακούμε ένα καινούριο αφήγημα. Να ιδρύσουμε ιδιωτικό πανεπιστήμιο, να βγάλουμε νομικούς που θέλουν να σταδιοδρομήσουν στο νομικό επάγγελμα. Δεν σημειώθηκε καμία έλλειψη δικηγόρων. Σημειώθηκε μία μεγάλη υποκρισία. Σημειώθηκε ένας πλεονασμός υποκρισίας. Ξεχειλίσαμε στην υποκρισία. Ή έχουμε ανάγκη από περισσότερους δικηγόρους ή έχουμε την ανάγκη από τη δυνατότητα επιλογής γονέων και παιδιών να σπουδάσουν στην πατρίδα τους δωρεάν ή αλλιώς πώς δικαιολογείται ότι πρέπει να πληρώσουν ενώ η πολιτεία έχει μεριμνήσει και έχει οργανώσει ένα ολοκαίνουριο τμήμα Νομικής;», διερωτάται ο κ. Φαραντούρης.

«Στόχος να ικανοποιήσουν δυο τρεις κολεγιάρχες που θέλουν να κάνουν μπίζνες»

Επισημαίνουνε το επιχείρημα ότι οι υποψήφιοι φοιτητές μπορεί να μην κατάφεραν να εισαχθούν μέσω πανελληνίων, αλλά να επιθυμούν να σπουδάσουν κάτι που αγαπούν. Ο κ. Φαραντούρης θυμίζει: «Υπάρχουν χιλιάδες παιδιά που μένουν εκτός με την ελάχιστη βάση εισαγωγής. Προσέξτε τα διλήμματα και την υποκρισία. Είναι ψευτοδίλημμα. Ξεκαθαρίζω από την αρχή για να μην παίζουμε κρυφτό: Υπάρχει ψευτοδίλημμα. Ο στόχος είναι αποκλειστικά η εμπορευματοποίηση. Ο στόχος είναι να ικανοποιήσουμε δυο τρεις κολεγιάρχες που θέλουν να φτιάξουν δυο μπίζνες και δεν μας ενδιαφέρει να προάγουμε την καινοτομία, την έρευνα και την ανάπτυξη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στη χώρα μας. Σας είπα λοιπόν την υποκρισία της Νομικής που ήταν έτοιμη να γίνει στην Πάτρα και δεν έγινε επειδή έχουμε πάρα πολλούς νομικούς, αλλά τώρα μπορεί να γίνει μία Νομική που θα πηγαίνει κανείς και θα πληρώνει και δέκα και είκοσι και σαράντα χιλιάρικα για να αποφοιτήσει. Αυτό το θέλουμε. Δεν μας πειράζει που θα είναι περισσότεροι οι νομικοί, αρκεί να πληρώνουν.

«Χιλιάδες παιδιά έμειναν εκτός από κορυφαία τμήματα και Πολυτεχνικές σχολές στη χώρα επειδή δεν έγραψαν 17 στο Σχέδιο. Το επιχείρημα πριν τέσσερα χρόνια ήταν ότι κάποια παιδιά κρίνονται ανεπαρκή για να φοιτήσουν στα ελληνικά πανεπιστήμια. Έρχεται η κυβέρνηση με αυτό το σχέδιο νόμου και λέει ότι την ΕΒΕ μπορεί να την θέτουν τα ιδιωτικά ιδρύματα και μπορούν να είναι όποια θέλουν. Δηλαδή θα περνάει κάποιος Ιατρική Αθηνών με 19, και σε ένα ιδιωτικό με 9. Άρα είναι ανεπαρκής για μία δημόσια σχολή ο φοιτητής του 18 αλλά επαρκής με το 9 για μία ιδιωτική σχολή, αφού θα πληρώσει. Άρα το κριτήριο είναι αν θα πληρώσει. Δεν είναι η έρευνα και η καινοτομία. Αρκεί να πληρώσει», είπε.

«Είμαστε οι τελευταίοι των τελευταίων στη χρηματοδότηση, στη στελέχωση και στη στήριξη των δημοσίων πανεπιστημίων σε όλη την Ευρώπη»

Ο Πρωθυπουργός, Κ. Μητσοτάκης, είχε υποσχεθεί ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων, αλλά με προτεραιότητα στα δημόσια. Όμως, η Ελλάδα, σύμφωνα με τον κ. Φαραντούρη, απολαμβάνει μία ακόμη μεγάλη απεχθέστερη και ντροπιαστική πανευρωπαϊκή πρωτοτυπία: «Είμαστε οι τελευταίοι των τελευταίων, είμαστε οι ουραγοί στη χρηματοδότηση, τη στήριξη και τη στελέχωση των δημοσίων πανεπιστημίων μας σε όλη την Ευρώπη. Είμαστε οι τελευταίοι των τελευταίων. Πάτος. Έχουμε εξευτελιστικά ποσά για τη δημόσια παιδεία μας εν γένει. Στην τριτοβάθμια εκπαίδευση είμαστε οι τελευταίοι στην χρηματοδότηση. Λόγω της υποψηφιότητάς μου ως Ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ κάνω περιοδείες σε όλη την Ελλάδα. Όπου πάω το πρώτο πράγμα που κάνω είναι να επισκέπτομαι τα δημόσια πανεπιστήμια. Χθες ήμουν στα Γιάννενα, στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων. 30.000.000 ευρώ ήταν ο προϋπολογισμός σε μία κορυφαία πανεπιστημιούπολη των Βαλκανίων. Καταπληκτικά τμήματα, υποστελεχωμένα και υποχρηματοδοτούμενα. 30 εκατομμύρια το 2011, 6 εκατομμύρια σήμερα. Οι ανάγκες πολλαπλάσιες.

Η υποβάθμιση ωστόσο παρατηρείται και σε άλλα ιδρύματα της χώρας: «Το Πολυτεχνείο Κρήτης, που είναι εξίσου καλό πανεπιστήμιο με καταπληκτικούς απόφοιτους και επιστήμονες έχει 1.000 ευρώ προϋπολογισμό για τα εργαστήρια. Υπάρχουν πανεπιστημιακά τμήματα που δεν έχουν χαρτί τουαλέτας. Στο ΕΜΠ ο μισός προϋπολογισμός πάει σε λογαριασμούς κοινής ωφέλειας. Νερό, φως και τηλέφωνο. Στο Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο επίσης. Μιλάμε για εργαστήρια που χρειάζονται σοβαρό εξοπλισμό. Αντίστοιχα και τα ποσά που προορίζονται για την έρευνα και την εκπαίδευση. Στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, στο Πολυτεχνείο Κρήτης, στο Δημοκρίτειο της Θράκης και αλλού είναι τμήματα έτοιμα να κλείσουν. Είμαστε υπερήφανοι για αυτό; Θα βγει κάποιος και θα πει ότι δεν χρειαζόμαστε τόσα τμήματα, όπως το είπαν το 2019. Τώρα όμως μας λένε γιατί να μη χρειαζόμαστε αρκεί να πληρώνεις», λέει.

«Πάνε να κλείσουν τμήματα που φοιτούν φοιτητές και είναι στην πρωτοκαθεδρία πρώτα και στις ανάγκες της κοινωνίας και στην έρευνα. Στην πρώτη γραμμή. Όπως για παράδειγμα η Γεωπονική Σχολή στην Κρήτη ή στα Ιωάννινα, που τώρα είναι στην επικαιρότητα το ζήτημα με τους αγρότες. Πάνε για κλείσιμο», περιγράφει ο κ. Φαραντούρης και θυμίσαμε ότι πριν έρθει αυτή η τραγική εξέλιξη είχε προηγηθεί η υποβάθμιση των πτυχίων των αποφοίτων οι οποίοι δεν είχαν δικαίωμα εγγραφής στο ΓΕΩΤΕΕ. «Έτσι πάει. Είναι ένα μοτίβο. Έτσι πάει και στην υγεία. Υποβαθμίζεται το νοσοκομείο και μετά βγαίνει ο υπουργός Υγείας ανερυθρίαστα και με θράσος και λέει “εγώ έκλεισα 7 νοσοκομεία επειδή ήταν υποβαθμισμένα”. Μα εσύ τα υποβάθμισες. Αν τα αναβάθμιζες;», εξηγεί.

Για το επιχείρημα της κυβέρνησης ότι 40.000 φοιτητές έχουν φύγει στο εξωτερικό για να φοιτήσουν εκεί σε ιδιωτικά πανεπιστήμια, οπότε μέσω του συγκεκριμένου σχεδίου νόμου θα τους κρατήσουμε στη χώρα, ο κ. Φαραντούρης εξηγεί: «40.000 εκ των οποίων η συντριπτική πλειοψηφία όμως μεταπτυχιακοί. Οι μεταπτυχιακές σπουδές μπορεί να συνδυάζονται και με άλλα πράγματα. Κι εγώ ενθαρρύνω τους φοιτητές μου να ανοίξουν τα φτερά τους. Άλλο φοιτώ για να ανοίξω τα φτερά μου και άλλο επειδή έχει κλείσει σχολές η πατρίδα μου ή επειδή έχει 30 χιλιάρικα ο πατέρας μου για να πάρω πτυχίο».

«Δεν θα έρθουν να κάνουν μεγάλα παραρτήματα. Δεν θέλουν να έρθουν. Γιατί δεν ήρθαν τόσα χρόνια»

Για τις φιλοδοξίες των γαλάζιων στελεχών που υπόσχονται άνοιγμα παραρτημάτων από τα κορυφαία πανεπιστήμια του πλανήτη στη χώρα, ο κ. Φαραντούρης διερωτάται: «Γιατί δεν ήρθαν τόσα χρόνια; Μπορούσαν να έρθουν. Αυτό που μπερδεύει ο κόσμος είναι ότι τώρα θα έρθουν. Μα μπορούσαν να έρθουν! Η Οξφόρδη, το Κέιμπριτζ, του Εδιμβούργου, θα μπορούσαν να ανοίξουν παραρτήματα. Είμαστε στην Ε.Ε. Υπάρχει η αρχή της ελεύθερης εγκατάστασης, ελεύθερη κυκλοφορία εντός εσωτερικής αγοράς σαν να είναι μία κοινή εσωτερική αγορά ενός κράτους μέλους. Μπορεί κάποιος να έρθει από το Παρίσι να εγκατασταθεί στην Αθήνα. Το ίδιο και τα πανεπιστήμια. Γι’ αυτό και ήρθε, μία χούφτα. Στην Αθήνα, στην Κάνιγγος υπάρχουν κάποια παραρτήματα που σου λένε θα σπουδάσεις ένα χρόνο εδώ, δύο χρόνια εκεί και θα πάρεις ένα πτυχίο. Υπάρχουν, αλλά είναι μετρημένα στα δάχτυλα και δεν είναι της πρώτης γραμμής. Η Οξφόρδη δεν ήρθε. Δεν ήθελε. Δεν ήρθε για να περιφρουρήσει το κύρος της. Δεν θα έρθει η Οξφόρδη και το Κέιμπριτζ που είναι εκεί από τον 14ο αιώνα να ανοίξει υποκατάστημα για να οικονομήσει».

«Ο Πιερρακάκης επικαλέστηκε αναλήθειες. Δεν έχει 13 παραρτήματα το Πανεπιστήμιο Νέας Υόρκης, σταθμοί εξυπηρέτησης είναι»

Ο κ. Πιερρακάκης προκειμένου να ενισχύσει το αφήγημα ότι η Ελλάδα θα αποτελέσει πόλο έλξης διεθνούς εμβέλειας πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, ανέφερε σε εισήγησή του ότι μεγάλα πανεπιστήμια έχουν ήδη παραρτήματα σε όλο τον κόσμο, όπως το Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης. Ο κ. Φαραντούρης έχει διδάξει στο συγκεκριμένο διευκρινίζει: «Η πλάκα είναι ότι επικαλούνται αναληθή στοιχεία. Παρουσίασε ο Πιερρακάκης ένα power point που έλεγε ότι το Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης στο οποίο τυχαίνει να έχω διδάξει κιόλας και στην Ουάσιγκτον, στην καρδιά του Μανχάταν, και σε summer schools, έχει 13 παραρτήματα σε όλο τον κόσμο και θα έρθει και στην Ελλάδα. Ψέμματα. Δεν υπάρχουν 13 παραρτήματα. Είναι σταθμοί εξυπηρέτησης. Τα μόνα παραρτήματα που υπάρχουν είναι στο Άμπου Ντάμπι και ένα στην Σαγκάη».

Χαρακτηρίζει γενικώς τη συζήτηση για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια άκαιρη. «Έρχεται να ανοίξει μέσα στην εξεταστική, παροξύνοντας τα ευαίσθητα αντανακλαστικά των νέων ανθρώπων και της πανεπιστημιακής κοινότητας. Η κραυγή αγωνίας δεν έρχεται από τίποτα τεμπελόσκυλα, ρεμπεσκέδες, δολοφόνους ή ληστές, όπως χυδαία τους παρομοίασε ο Πρωθυπουργός προσπαθώντας να δημιουργήσει μία αίσθηση ανομίας μέσα στα πανεπιστήμια. Είναι παιδιά που ίδρωσαν τα παντελόνια. Η πλειοψηφία των φοιτητών της Ιατρικής Σχολής Αθηνών ψήφισαν υπέρ των κινητοποιήσεων. Ψήφισαν οι άριστοι των αρίστων. Συζήτηση άκυρη και προβοκατόρικη μέσα στην εξεταστική», λέει.

«Ψέμα ότι μόνο εδώ αντιδρούν – Σε όλα τα πανεπιστήμια του κόσμου γίνονται κινητοποιήσεις, σηκώνουν πανό, κάνουν καταλήψεις»

Ο κ. Φαραντούρης ακόμη, υποστηρίζει ότι είναι ψέμα ότι κινητοποιήσεις γίνονται μόνο στην Ελλάδα. «Ψέμα. Σε όλα τα πανεπιστήμια του κόσμου γίνονται κινητοποίησεις, απλώνουν πανό, φωνάζουν οι φοιτητές και υψώνουν την γροθιά τους. Όταν η Θάτσερ μείωσε τις δαπάνες των πανεπιστημίων της Οξφόρδης και του Κέιμπριτζ κάηκε ο τόπος. Καταλήψεις, πανό, φωνές, έκλεισαν οι δρόμοι. Ακριβώς επειδή όλες οι χώρες της Ε.Ε. βλέπουν τα πανεπιστήμιά τους ως το εφαλτήριο της προόδου της ανάπτυξης και της καινοτομίας και ακουμπούν λεφτά, πόρους και καθηγητές, καυχώνται για τα πανεπιστήμιά τους και γι’ αυτό δεν υπάρχουν αυτή τη στιγμή οι σχετικές κινητοποιήσεις», εξηγεί.

«Τα δημόσια πανεπιστήμια δεν κινδυνεύουν από κανένα κολέγιο. Κινδυνεύουν από την απαξίωση. Προηγείται η υποβάθμιση, η υποστελέχωση, η υποχρηματοδότηση και μετά καταρρέουν», αναφέρει.

Αντισυνταγματικότητα: «Γνωρίζει ο Μητσοτάκης ότι θα καταπέσει το ΣτΕ αλλά θα κάνει για δυο τρία χρόνια τα χατίρια των κολεγιαρχών»

Ο κ. Φαραντούρης αναφέρεται και στο ζήτημα της αντισυνταγματικότητας: «Το Σύνταγμα είναι ο καταστατικός χάρτης της χώρας. Γράφτηκε με αίμα και στην πορεία αναθεωρήθηκε ή καταστρατηγήθηκε. Το άρθρο 16 λέει ότι τα δημόσια εκπαιδευτικά ιδρύματα στην τριτοβάθμια εκπαίδευση είναι αποκλειστικά νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου οι καθηγητές είναι αποκλειστικά δημόσιοι λειτουργοί που βρίσκονται υπό την απόλυτη εποπτεία και έλεγχο του κράτους. Ο συνταγματικός νομοθέτης το έκανε αυτό για να περιφρουρήσει τη δημόσια εκπαίδευση, την έρευνα, την καινοτομία αλλά και γιατί το πανεπιστήμιο ήταν ο καταλύτης για την επάνοδο στη Δημοκρατία μέσω των αγώνων της Νομικής. Τότε, όταν άλλα κομμάτια της ελληνικής κοινωνίας έλεγαν “δε βαριέσαι, να κοιτάμε τη δουλειά μας”, κάποιοι νέοι άνθρωποι στάθηκαν στα κάγκελα και είπαν “φτάνει, εδώ και τώρα ψωμί, παιδεία, ελευθερία”».

«Έχουμε δυο αποφάσεις – καταπέλτη του ΣτΕ του τελευταίου τριμήνου που λέει ότι αυτό που φέρνει η κυβέρνηση είναι αντισυνταγματικό. Ο Πρωθυπουργός το ξέρει. Το νομοσχέδιο μετά από δυο τρία χρόνια θα καταπέσει στο ΣτΕ και το γνωρίζει. Η κυβέρνηση πιστεύει ότι θα προχωρήσει, θα ικανοποιήσει τα αιτήματα κάποιων σχολαρχών και μετά από τρία χρόνια ίσως έχουμε τους κοινοβουλευτικούς συσχετισμούς για να το αλλάξουμε. Θυμάστε τι είπε κορυφαίος υπουργός όταν η κυβέρνηση επανεξελέγη με 41%; Ο Άδωνις Γεωργιάδης; Πάμε τον Ιούνιο να πάρουμε ακόμα μεγαλύτερο ποσοστό! Πάμε να αλλάξουμε το Σύνταγμα, το άρθρο 16 του Συντάγματος. Αυτή ήταν η πρώτη φράση αλαζονείας που εκστομίσθηκε από κυβερνητικά χείλη. Δεν έγινε αυτό», είπε, εκτιμώντας ότι θα γίνουν προσφυγές για το άρθρο 16, και προβλέπει: «Δεν μπορώ να διανοηθώ ότι η επιστημονική υπηρεσία της Βουλής θα δεχτεί αυτό το νομοσχέδιο».

Κλείνοντας το ζήτημα των ιδιωτικών πανεπιστημίων, για τις θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ είπε: «Όχι στα ιδιωτικά πανεπιστήμια, όπως έχει εμφανιστεί το νομοσχέδιο αυτή τη στιγμή. Είναι αντίθετο στις προτεραιότητες μας και τη φιλοσοφία μας και κυρίως στο άρθρο 16».