του Θάνου Καμήλαλη

Η υπόθεση αφορά ένα ρεπορτάζ της δημοσιογράφου, Σταυρούλας Πουλημένη, τον Οκτώβριο του 2020, στην ιστοσελίδα alterthess.gr, όπου απλώς κατέγραψε, χωρίς κανένα σχόλιο ή κρίση, την καταδικαστική απόφαση εναντίον δύο στελεχών της «Ελληνικός Χρυσός», για ρύπανση του νερού στην Ολυμπιάδα και στο Στρατώνι. Καθώς ο νόμος προσωποποιεί την καταδίκη, καταδικάστηκαν οι Μ. Θεοδωρακόπουλος, τότε διευθύνοντας σύμβουλος της εταιρείας και ο Ευστάθιος Λιάλιος, τομεάρχης των Μεταλλείων Ολυμπιάδας.

O E.Λιάλιος κατέθεσε αγωγή κατά της δημοσιογράφου, για «παράνομη επεξεργασία των προσωπικών του δεδομένων», ζητώντας 100.000 ευρώ από την Σταυρούλα Πουλημένη και κράτηση ενός έτους σε περίπτωση με εκτέλεσης της όποιας αποζημιωσης. Η αγωγή του στελέχους της «Ελλ.Χρυσός» έχει ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων εντός και εκτός Ελλάδας, με διεθνείς οργανώσεις Τύπου, τη Διεθνή Αμνηστία αλλά και την Ειδική Εισηγήτρια του ΟΗΕ για τους υπερασπιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων, Mary Lawlor, να στέκονται στο πλευρό της Στ. Πουλημένη και του alterthess.

Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης στο Πρωτοδικείο, η πλευρά του ενάγοντας επικαλέστηκε προσωπική βλάβη από το δημοσίευμα, αλλά και πιθανή επαγγελματική βλάβη στο μέλλον, ακόμα και ασθένεια που προκλήθηκε και από το έντονο στρες. Στάθηκε επίσης στο επιχείρημα ότι «είναι ένας υπάλληλος» στην εταιρεία και ότι δεν πρόκειται για κάποιο δημόσιο πρόσωπο. Ανέφερε επίσης ότι υπάρχει απόφαση αναίρεση της καταδίκης από τον Άρειο Πάγο και επικαλέστηκε το τεκμήριο αθωότητας, υποστηρίζοντας ότι δεν έχει επέλθει η τελεσίδικη καταδίκη.

Από την πλευρά της η υπεράσπιση, στάθηκε στο γεγονός ότι εκ του νόμου, η καταδίκη των στελεχών είναι προσωποιημένη, εξού και οι ποινές φυλάκισης που επιβλήθηκαν, αλλά και στο ότι οι δραστηριότητες της «Ελληνικός Χρυσός» είναι θέμα δημοσίου συμφέροντος, με την εξόρυξη χρυσού στη Χαλκιδική να έχει προκαλέσει, εδώ και πάνω από δέκα χρόνια περίπου, πανελλαδικό ενδιαφέρον, επηρεαζοντας χιλιάδες κόσμου.

Ως μάρτυρας υπεράσπισης στη διαδικασία, κατέθεσε η Μάχη Νικολάρα, δημοσιογράφος της ΕΡΤ και Ειδική Γραμματέας στην ΕΣΗΕΑ, που στάθηκε στην ανάγκη ενημέρωσης και δημοσιογραφίας για ένα θέμα δημοσίου συμφέροντος, έχοντας και η ίδια ασχοληθεί εκτενώς με το ζήτημα των εξορύξεων χρυσού στη Χαλκιδική.

Το Πρωτοδικείο Αθηνών αναμένεται να εκδώσει την απόφασή του τους επόμενους μήνες.

«Δίπλα σε όλα τα υπόλοιπα, βάλαμε σήμερα και τα νομικά επιχειρήματα και τα επιχειρήματα της διαδικασίας. Το σημαντικό που πρέπει να κρατήσουμε είναι ότι πρώτον, οι αγωγές SLAPP είναι ένα πράγμα που έχουμε μπροστά μας για να το αντιμέτωπίσουμε και είναι ξεκάθαρη φίμωση της ανεξάρτητης και ερευνητικής δημοσιογραφίας. Δεν μπορεί η νομοθεσία για τα προσωπικά δεδομένα να γίνεται λάστιχο, ειδικά για τέτοια θέματα που αφορούν αμιγώς δημόσιο συμφέρον, από άτομα που κατέχουν διευθυντικές θέσεις σε μεγάλες εταιρείες» σχολίασε ο δικηγόρος της Στ. Πουλήμένη, Νίκος Σώχαλης, στο TPP, μετά το τέλος της διαδικασίας.

Για την υπόθεση της αγωγής κατά της Σταυρούλας Πουλημένη αλλά και για τη χρήση αυτών των Στρατηγικών Αγωγών γενικότερα έχει αρθρογραφήσει εκτενώς ο διδάκτωρ Συνταγματικού Δικαίου στο ΑΠΘ, Χαράλαμπος Κουρουνδής, παρουσιάζοντας τα επιχειρήματα που κατατέθηκαν σήμερα από την υπεράσπιση, όπως το ότι η επίκληση σε προσωπικά δεδομένα για αποφάσεις δημοσίων δικών αντίκεται τόσο στο Σύνταγμα, όσο και στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.

«Το ρεπορτάζ μου αφορούσε μία δίκη δημοσίου συμφέροντος και συγκεκριμένα τη ρύπανση των επιφανειακών υδάτων στη βορειοανατολική Χαλκιδική. Εγώ κατέγραψα τα γεγονότα και τους πρωταγωνιστές τους. Είναι ένα ζήτημα που αφορά χιλιάδες κατοίκους, όχι μόνο της Χαλκιδικής. Είναι ένα ζήτημα δημόσιας Υγείας. Πρέπει να μιλάμε συγκεκριμένα, έτσι ώστε ο κάθε πολίτης να γνωρίζει για το τι γίνεται γύρω του, για κάθε θέμα που τον επηρεάζει» τόνισε η δημοσιογράφος, Σταυρούλα Πουλημένη, στο ΤPP.

Πρόσθεσε στη συνέχεια πως «η αγωγή αυτή εντάσσεται στις αγωγές SLAPP, στις καταχρηστικές αγωγές SLAPP, τις αγωγές ενάντια στη συμμετοχή στα κοινά. Στόχο έχει να εκφοβίσει τους δημοσιογράφους, αλλά και όσους ασχολούνται με ζητήματα δημοσίου συμφέροντος, ως υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Εμείς θα συνεχίσουμε ως alterthess να κάνουμε τη δουλειάς μας. Δηλαδή να μιλάμε για όλα αυτά που μεγάλες πολυεθνικές δεν θέλουν να ακούγονται και θα συνεχίσουμε να αντιστεκόμαστε σε οποιαδήποτε προσπάθεια φίμωσης. Η αλληλεγγύη, όπως εκφράστηκε σήμερα στα δικαστήρια, δείχνει ότι καμία και κανένας δεν θα μείνει μόνη/ος»

Στο δικαστήριο βρέθηκαν εκπρόσωποι Σωματείων, Φοιτητικών Συλλόγων, της Επιτροπής Αγώα Θεσσαλονίκης ενάντια στην εξόρυξη χρυσού και της «Αναμέτρησης – Οργάνωση για μία νέα Κομμουνιστική Αριστέρα», εκφράζοντας την αλληλεγγύη τους στη δημοσιογράφο και στη συνεταιριστική ιστοσελίδα.

Παρούσα στο δικαστήριο ήταν και η βουλεύτρια του ΣΥΡΙΖΑ, Δώρα Αυγέρη, που τόνισε στο ΤPP πως η υπόθεση της Σταυρούλας Πουλημένη είναι «ακόμα μία τρανή απόδειξη της κατάσταστης στην οποία βρίσκεται η Ελευθερία του Τύπου στη χώρα, υπό το καθεστώς Μητσοτάκη. Του πώς οι δημοσιογράφοι και ο Τύπος μπαίνουν σε περιπέτειες». Κατήγγειλε επίσης πως «έχει ο θράσος ο κ.Μητσοτάκης να μιλάει για τη Δημοκρατία στον αμερικανικό λαο. Βέβαια η αμηχανία του φάνηκε οταν κλήθηκε από τον δημοσιογράφο της Washington Post, Davis Ignatius, να απαντήσει για τη θέση της χώρας στην κατάταξη Ελευθερίας του Τύπου. Καλούμε όποια και όποιον θέλει να διαπιστώσει την κατάστη στην οποία βρίσκεται η Ελευθερία του Τύπου, να επισκεφθεί τα δικαστήρια που περνούν δημοσιογράφοι».

Παρόν στη δίκη ήταν και ο βουλευτής του ΜέΡΑ25, Κρίτων Αρσένης, ο οποίος, μιλώντας στο TPP, θύμισε τις υπόλοιπες υποθέσεις που καταγγέλλονται ως Στρατηγικές Αγωγές ενάντια στη δημόσια Συμμετοχή.

«Είχαμε την υπόθεση του Τάσου Σαράντη της “Εφημερίδας των Συντακτών”, τώρα έχουμε την υπόθεση της Σταυρούλας Πουλημένη του alterthess και επίσης έχουμε την υπόθεση στη Σύρο. Υποθέσεις που το ΜέΡΑ25 έχει κατονομάσει από τη Βουλή ότι αποτελούν SLAPPs, για τον εκφοβισμό αυτών που θα έπρεπε να προστατεύει η Πολιτεία, ως μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος. Γυναίκες και άνδρες που μιλούν για περιβαλλοντικά εγκλήματα. Που καταγγέλλουν κάτι που απειλεί την ασφάλεια της ζωής μας και θα πρέπει να τους προστατεύουμε» σημείωσε και πρόσθεσε:

«Βλεπουμε ότι δυστυχώς στην Ελλάδα συνεχίζονται και μάλλον κλιμακώνονται οι εκφοβιστικές αγω΄γες κατά δημοσιογράφων ή και ακτιβιστών. Την ίδια στιγμή που σε άλλες χώρες, όπως στις ΗΠΑ περνάνε νόμοι ενάντια στα SLAPPs και το ίδιο συζητείται και την Ε.Ε.». Ενώ μάλιστα υποστήριξε ότι θα έπρεπε να υπάρχουν οικονομικές κυρώσεις, ως μέτρο ενάντια στις εκφοβιστικές αγωγές. «Κατά τη γνώμη μου θα έπρεπε να υπάρχουν και οικονομικές κυρώσεις στις εταιρείες που ασκούνε τέτοιες αγωγές. Στην πράξη, αυτό που χρειαζόμαστε σήμερα, είναι ότι όποιος ασκεί τέτοια αγωγή, θα πρέπει να δέχεται ένα δεκαπλάσιο πρόστιμο του ποσού που ζητάει».