Σύμφωνα με το πρόσφατο ρεπορτάζ του ερευνητή δημοσιογράφου Ίαν Ουρμπίνα, το οποίο δημοσιεύτηκε στο New Yorker, σε συνεργασία με τον μη κερδοσκοπικό δημοσιογραφικό οργανισμό The Outlaw Ocean Project, «τα τελευταία έξι χρόνια, η Ευρωπαϊκή Ένωση, κουρασμένη από το οικονομικό και πολιτικό κόστος της υποδοχής μεταναστών από την υποσαχάρια Αφρική, δημιούργησε ένα σκιώδες σύστημα μετανάστευσης που τους σταματά πριν φτάσουν στην Ευρώπη». Για τον σκοπό αυτό «έχει εξοπλίσει και εκπαιδεύσει τη Λιβυκή Ακτοφυλακή, μια οιονεί στρατιωτική οργάνωση που συνδέεται με παραστρατιωτικούς στη χώρα, για να περιπολεί στη Μεσόγειο, σαμποτάροντας επιχειρήσεις ανθρωπιστικής διάσωσης και συλλαμβάνοντας μετανάστες».
Όπως αποκαλύπτει η έρευνα του Ουρμπίνα «οι μετανάστες κρατούνται επ’ αόριστον σε ένα δίκτυο κερδοσκοπικών φυλακών, που διαχειρίζονται οι παρακρατικοί. Τον Σεπτέμβριο του τρέχοντος έτους, κρατούνταν περίπου έξι χιλιάδες μετανάστες, πολλοί από τους οποίους στο Αλ Μαμπάνι. Οι διεθνείς οργανισμοί βοήθειας έχουν καταγράψει μία σειρά καταχρήσεων: κρατούμενοι βασανισμένοι με ηλεκτροσόκ, παιδιά που βιάζονται από φρουρούς, οικογένειες που εκβιάζονται για λύτρα, άνδρες και γυναίκες που πωλούνται σε καταναγκαστική εργασία».
Αλ Μαμπάνι: Ένα κολαστήριο με τη χρηματοδότηση της ΕΕ
Η φυλακή Αλ Μαμπάνι δημιουργήθηκε στις αρχές του τρέχοντος έτους με τη χρηματοδότηση του Καταπιστευματικού Ταμείου Έκτακτης Ανάγκης της ΕΕ για την Αφρική, ενώ βρίσκεται υπό την επίβλεψη του Εμάντ αλ-Ταραμπούλσι, ενός ανώτερου ηγέτη στην πολιτοφυλακή της Υπηρεσίας Δημόσιας Ασφάλειας. Η ομάδα έχει δεσμούς με τη φυλή Ζιντάν, η οποία βοήθησε στην ανατροπή του Καντάφι και κράτησε αιχμάλωτο τον γιο του Σεϊφ για χρόνια. Σήμερα, η πολιτοφυλακή είναι ευθυγραμμισμένη με την «κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας» και ο Ταραμπούλσι υπηρέτησε για λίγο ως αναπληρωτής επικεφαλής της υπηρεσίας πληροφοριών. Ο διοικητής της φυλακής φέρεται να επέβλεπε μια φυλακή μεταναστών που ονομάζεται Ταχούρα, κοντά σε μια στρατιωτική βάση στα ανατολικά προάστια της Τρίπολης, η οποία έχει καταγγελθεί από το Παρατηρητήριο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για βασανιστήρια, ενώ οι κρατούμενοι αναγκάζονται να κάνουν εργασία στις εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένου του καθαρισμού όπλων, της αποθήκευσης πυρομαχικών και της εκφόρτωσης στρατιωτικών αποστολών.
Tο στρατόπεδο συγκέντρωσης έγινε γνωστό, όταν τον περασμένο Οκτώβριο οι φρουροί πυροβόλησαν και σκότωσαν έξι Αφρικανούς μετανάστες, όπως ανακοίνωσε ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης (ΔΟΜ), καταγγέλλοντας τις τρομερές συνθήκες διαβίωσης στο υπερπλήρες μέρος. Σύμφωνα με τους «Γιατρούς χωρίς Σύνορα» οι δολοφονίες των μεταναστών ήρθαν ως απάντηση στις διαμαρτυρίες των κρατουμένων ενάντια στις άθλιες και συνωστισμένες συνθήκες στο κέντρο, όπου φιλοξενούνται περισσότερα από 3400 άτομα (σχεδόν τρεις φορές περισσότεροι σε σχέση με τον Φεβρουάριο και συμπεριλαμβανομένων 356 γυναικών και 144 παιδιών). Αυτό το γεγονός ήρθε μετά τον θάνατο τουλάχιστον ενός ατόμου στον ίδιο καταυλισμό τον Απρίλιο του τρέχοντος έτους, όπως αναφέρει η οργάνωση, η οποία καταγγέλει τον ρόλο που διαδραμάτισε η Λιβυκή Ακτοφυλακή, που εκπαιδεύεται και χρηματοδοτείται από την ΕΕ, στην αναχαίτιση μεταναστών που προσπαθούν να φύγουν από τη χώρα.
Η υπόθεση είχε πάει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβολούλιο από τον Πορτογάλο ευρωβουλευτή Ζοάο Πιμέντα Λόπες από το Πορτογαλικό Κομμουνιστικό Κόμμα, ο οποίος κάλεσε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να απαντήσει ποια ευθύνη φέρει για την επιδείνωση της κατάστασης των μεταναστών και των αιτούντων άσυλο στη Λιβύη, που προκλήθηκε ως αποτέλεσμα της χρηματοδότησης των μεταναστευτικών πολιτικών της ΕΕ. Όπως αναφέρει ο ίδιος, επικαλούμενος πηγές από την ιστοσελίδα του Καταπιστευματικού Ταμείου Έκτακτης Ανάγκης της ΕΕ για την Αφρική και το αντίστοιχο ενημερωτικό δελτίο για τον Ιούλιο του τρέχοντος έτους, η ΕΕ έχει ήδη μεταφέρει 99,6 εκατομμύρια ευρώ για τον έλεγχο των μεταναστευτικών ροών και 57,2 εκατομμύρια ευρώ για τον έλεγχο των συνόρων.
Οι περιγραφές από το ρεπορτάζ του Ουρμπίνα είναι αποκαλυπτικές της βαναυσότητας των στρατοπέδων συγκέντρωσης που έχουν χρηματοδοτήσει οι Ευρωπαίοι ιμπεριαλιστές στην Λιβύη, τα οποία χτίστηκαν στα χαλάσματα του πολέμου που οι ίδιοι προκάλεσαν. Η περίπτωση του Αλιού Καντέ, 28χρονου μετανάστη από τη Γουινέα-Μπισάου, είναι ενδεικτική: «Είχε φύγει από το σπίτι ενάμιση χρόνο νωρίτερα, επειδή το αγρόκτημα της οικογένειάς του είχε κακή σοδειά, και είχε ξεκινήσει να ενωθεί με δύο αδέρφια στην Ευρώπη. Όμως, καθώς προσπαθούσε να διασχίσει τη Μεσόγειο Θάλασσα με μια λαστιχένια λέμβο, με περισσότερους από εκατό άλλους μετανάστες, η Λιβυκή Ακτοφυλακή τους αναχαίτισε και τους μετέφερε στο Αλ Μαμπάνι. Τον έχωσαν μέσα στο κελί Νο. 4, όπου κρατούνταν περίπου διακόσιοι άλλοι. Δεν υπήρχε σχεδόν πουθενά να καθίσει κανείς μέσα στο βουνό σωμάτων, και όσοι ήταν στο πάτωμα γλίστρησαν για να αποφύγουν να ποδοπατηθούν. Από πάνω υπήρχαν φώτα φθορισμού που έμεναν αναμμένα όλη τη νύχτα. Μια μικρή σχάρα στην πόρτα, πλάτους περίπου ένα πόδι, ήταν η μόνη πηγή φυσικού φωτός. Πουλιά είχαν φωλιάσει στα δοκάρια, τα φτερά και τα περιττώματά τους πέφτουν από ψηλά».
Η σύλληψή του έμοιαζε περισσότερο με απαγωγή και η κράτηση του με βασανισμό. «Κανείς στον κόσμο πέρα από τα τείχη του Αλ Μαμπάνι δεν γνώριζε ότι ο Καντέ είχε αιχμαλωτιστεί. Δεν του είχαν απαγγελθεί κατηγορίες για έγκλημα ούτε του είχαν επιτραπεί να μιλήσει με δικηγόρο και δεν του δόθηκε καμία ένδειξη για το πόσο καιρό θα κρατούσε… Η φυλακή ελέγχεται από μια πολιτοφυλακή που αυτοαποκαλείται ευφημιστικά Υπηρεσία Δημόσιας Ασφάλειας και οι ένοπλοι της περιπολούσαν στους διαδρόμους. Περίπου χίλιοι πεντακόσιοι μετανάστες κρατούντας εκεί, σε οκτώ κελιά, διαχωρισμένοι κατά φύλο. Υπήρχε μόνο μία τουαλέτα για κάθε εκατό άτομα και ο Κανδέ έπρεπε συχνά να ουρήσει σε ένα μπουκάλι νερό ή να αφοδεύσει στο ντους. Οι μετανάστες κοιμόντουσαν σε λεπτά μαξιλάρια δαπέδου, από τα οποία δεν υπήρχαν αρκετά και έτσι οι άνθρωποι τα μοιράζονταν εναλλάξ, με τον ένα να ξαπλώνει τη μέρα, άλλον τη νύχτα. Οι κρατούμενοι μάλωναν για το ποιος θα κοιμηθεί στο ντους, που είχε καλύτερο αερισμό. Δύο φορές την ημέρα, τους πήγαιναν στην αυλή, όπου τους απαγόρευαν να κοιτάξουν ψηλά στον ουρανό ή να μιλήσουν. Οι φρουροί, όπως οι φύλακες του ζωολογικού κήπου, βάζουν στο έδαφος κοινά μπολ με φαγητό και οι μετανάστες συγκεντρώνονταν σε κύκλους για να φάνε».
«Οι φρουροί χτυπούν τους κρατούμενους που παρακούουν τις εντολές με ό,τι είναι βολικό: ένα φτυάρι, ένα λάστιχο, ένα καλώδιο, ένα κλαδί δέντρου». «Χτυπούσαν οποιονδήποτε χωρίς κανένα λόγο», φαίνεται να δήλωσε στον Ουρμπίνα ο Τοκαμ Μάρτιν Λούθερ, ένας ηλικιωμένος από το Καμερουν που κοιμόταν σε ένα χαλάκι δίπλα στον Καντέ. «Οι κρατούμενοι εικάζουν ότι, όταν κάποιος πέθαινε, το πτώμα πεταγόταν πίσω από έναν από τους εξωτερικούς τοίχους του συγκροτήματος, κοντά σε ένα σωρό από τούβλα και μπάζα από γύψο. Οι φρουροί πρόσφεραν στους μετανάστες την ελευθερία τους έναντι αμοιβής είκοσι πεντακοσίων δηναρίων Λιβύης (περίπου πεντακόσια δολάρια). Κατά τη διάρκεια των γευμάτων, οι φρουροί τριγυρνούσαν με κινητά τηλέφωνα, επιτρέποντας στους κρατούμενους που μπορούσαν να πληρώσουν να καλούν συγγενείς. Αλλά η οικογένεια του Κανtέ δεν μπορούσε να αντέξει οικονομικά τα λύτρα».
Ο πόλεμος κατά της Λιβύης
Όπως έχουμε αναδείξει, ο πόλεμος δια αντιπροσώπων που οδήγησε στη διάλυση της κρατικής υπόστασης της Λιβύης και την μετατροπή της χώρας σε «κατεστραμμένο κράτος», υπήρξε η μοναδική νικηφόρα εκστρατεία του ευρωατλαντικού άξονα την περασμένη δεκαετία. Στις 25 Φεβρουαρίου 2011, ο Γάλλος πρόεδρος Νικολάς Σαρκοζί ανακοίνωσε σε συνέντευξη τύπου με τον Τούρκο πρόεδρο Αμπντουλάχ Γκιούλ ότι ο Μουαμάρ Καντάφι πρέπει να φύγει, καλώντας τον Λίβυο ηγέτη να παραιτηθεί. Μάλιστα δήλωνε ότι δεν αποκλείεται στρατιωτική επέμβαση για να τον ανατρέψει. Στις αρχές του επομένου μήνα, η ιμπεριαλιστική Γαλλία θα αναγνώριζε τους τζιχαντιστές «επαναστάτες» της Λιβυκής Μαχόμενης Ισλαμικής Ομάδας (LIFG) ως «νόμιμους εκπροσώπους του λαού», ενώ λίγες μέρες αργότερα το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ επέβαλλε εναέριο αποκλεισμό στη χώρα. Παρά την ανακοίνωση κατάπαυσης πυρός από τη λιβική κυβέρνηση, οι ΗΠΑ, η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο συνέχισαν προχωρούν σε εξοπλισμό των τρομοκρατών, ενώ το ΝΑΤΟ προχωρά σε ανάληψη των στρατιωτικών επιχειρήσεων κατά της Λιβύης στα τέλη Μαρτίου.
Ο Μουαμάρ Καντάφι δολοφονείται στη Σύρτη μετά από λιντσάρισμα, αφού πρώτα έχει καλέσει τις δυτικές δυνάμεις σε αποκλιμάκωση, δηλώνοντας πως σε αντίθετη περίπτωση θα πεθάνει ως μάρτυρας. Ο φόνος του Καντάφι οδήγησε στην ανατροπή της Λαϊκής Δημοκρατίας (Jamahiriya) της Λιβύης και της διαδικασίας απο-αποικιοποίησης, που είχε ξεκινήσει με την απομάκρυνση ξένων στρατών και βάσεων μετά την επανάσταση του Γενικού Λαϊκού Κογκρέσου το 1977. Μαζί της ηττήθηκε ο αγώνας εθνικής ανεξαρτησίας της χώρας που προηγουμένως βρισκόταν διαδοχικά σε ιταλική και γαλλο-βρετανική κατοχή, άλλα και το πολιτικό σχέδιο του παναραβισμού και του παναφρικανισμού. Ενδεικτικά των κοινωνικών επιτευγμάτων της διαδικασίας κοινωνικού μετασχηματισμού της χώρας είναι πως ενώ το 1968 το 73% του πληθυσμού της Λιβύης ήταν αναλφάβητο, μέχρι το 1977 περισσότεροι από τους μισούς Λίβυους μπορούσαν να διαβάζουν και να γράφουν. Η ανατροπή επέφερε τέλος του κοσμικού κράτους, όπως είχε προβλέψει ο ίδιος ο Καντάφι όταν πριν τον θάνατό του, προειδοποίησε πως «θέλουν να μετατρέψουν τη Λιβύη σε ισλαμικό κράτος, σε νέο Αφγανιστάν!». Περισσότεροι από 700 Λίβυοι σκοτώθηκαν στους βομβαρδισμούς του ΝΑΤΟ. Περισσότεροι από 4.000 άνθρωποι τραυματίστηκαν. Συνολικά, σύμφωνα με το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, 10.000 με 15.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια του πολέμου στη Λιβύη. Η οικονομία κατέρρευσε, η χώρα διαιρέθηκε βάσει εδαφικών-φυλετικών αρχών και οι φατρίες συνέχισαν τον εμφύλιο πόλεμο, ο οποίος δεν έχει υποχωρήσει μέχρι σήμερα.
Ο διευθυντής της Τριηπειρωτικής: Ινστιτούτο Κοινωνικών Ερευνών, Βιτζάι Πρασάντ, έχει γράψει ότι «οι κυνικοί στην Ουάσιγκτον, το Παρίσι και το Λονδίνο χρησιμοποίησαν τη Λιβύη ως τρόπο να ξεπλύνουν τον λεκέ της περιπέτειας του Μπους στο Ιράκ». Την ημέρα που έπεσε η Τρίπολη, το πρωτοσέλιδο των New York Times ήταν Ο αγώνας για πρόσβαση στον πετρελαϊκό πλούτο της Λιβύης, ο οποίος είχε εθνικοποιηθεί από την κυβέρνηση Καντάφι. Όπως εξηγεί ο Μισέλ Τσοσουντόφσκι στο βιβλίο του Η Παγκοσμιοποίηση του Πολέμου (εκδόσεις Πιρόγα), τα αποθέματα πετρελαίου της Λιβύης είναι διπλάσια αυτών των ΗΠΑ. Η παρέμβαση ΗΠΑ-ΝΑΤΟ στόχευε αφενός στον αποκλεισμό της Κίνας από την ευρύτερη περιοχή και αφετέρου στο να θέσει στο περιθώριο την Εθνική Εταιρεία Πετρελαίου της Κίνας (CNPC), ενώ το 11% των εξαγωγών πετρελαίου της χώρας διοχετευόταν στην Κίνα. Η «ανθρωπιστική εκστρατεία» του ΝΑΤΟ είχε ακόμα στόχο την κλοπή του εθνικού πλούτου της Λιβύης, που ήταν μια από τις μεγαλύτερες οικονομίες πετρελαίου στον κόσμο, κατέχοντας σχεδόν το 3,5% των παγκόσμιων αποθεμάτων πετρελαίου», καθιστώντας την τη μεγαλύτερη οικονομία πετρελαίου στην αφρικανική ήπειρο, με την Εθνική Εταιρία Πετρελαίου της Λιβύης (NOC) στην 25η θέση μεταξύ των 100 μεγαλύτερων εταιρειών πετρελαίου παγκοσμίως. Εκτός αυτού, η Λιβύη αποτελεί πύλη για την περιοχή του Σαλέχ και την Κεντρική Αφρική, που βρίσκονται στη σφαίρα επιρροής της Γαλλίας. Η σημερινός εμφύλιος πόλεμος στη Λιβύη, που διαιωνίζει την προσφυγιά, αντανακλά τις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις ανάμεσα στους Νατοϊκούς κατακτητές της χώρας.
Προσφυγική κρίση και EE, στα ερείπια της Λιβύης
Στους πρόσφυγες που προκάλεσε η ξένη επέμβαση και ο εμφύλιος πόλεμος στην Λιβύη, ήρθαν να προστεθούν χιλιάδες άλλοι που αγωνίζονται να ξεφύγουν από τη βία, τη φτώχεια και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στη Μέση Ανατολή και την υποσαχάρια Αφρική, όλα αποτελέσματα του βάρβαρου συστήματος εκμετάλλευσης του γήινου πλούτου. Όπως επισημαίνει ο Ουρμπίνα: «Η Παγκόσμια Τράπεζα προβλέπει ότι, στα επόμενα πενήντα χρόνια, οι ξηρασίες, οι αποτυχίες των καλλιεργειών, η άνοδος των θαλασσών και η ερημοποίηση θα εκτοπίσουν εκατόν πενήντα εκατομμύρια περισσότερους ανθρώπους, κυρίως από τον Παγκόσμιο Νότο, επιταχύνοντας τη μετανάστευση προς την Ευρώπη και αλλού. Μόνο το 2015, ένα εκατομμύριο άνθρωποι ήρθαν στην Ευρώπη από τη Μέση Ανατολή και την Αφρική. Μια δημοφιλής διαδρομή περνούσε από τη Λιβύη, μετά από τη Μεσόγειο Θάλασσα προς την Ιταλία, σε απόσταση μικρότερη από διακόσια μίλια».
Οι υπεύθυνοι των πολέμου και της πολυεπίπεδης κρίσης έχουν αποφασίσει να απαντήσουν στα θύματά τους με τείχη, στρατόπεδα και παράνομες επαναπροωθήσεις. Ο Ουρμπίνα σημειώνει πως η Ιταλία, η Ελλάδα, η Ισπανία και η Μάλτα άρχισαν να αποτρέπουν τις ανθρωπιστικές βάρκες που μετέφεραν διασωθέντες μετανάστες, ενώ κατηγορούν ακόμη και τους καπετάνιους τέτοιων σκαφών για βοήθεια στην εμπορία ανθρώπων. «Πρέπει να απελευθερωθούμε από το αίσθημα της ενοχής», είπε ο Ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι. «Δεν έχουμε το ηθικό καθήκον να καλωσορίσουμε στην Ιταλία ανθρώπους που βρίσκονται σε χειρότερη θέση από εμάς». Η αποικιοκρατική Γαλλία, η κυβέρνηση της οποίας δεν είχε διστάσει να υποστηρίξει τα ακραία στοιχεία της φονταμενταλιστικής αντιπολίτευσης κατά την επέμβαση στη Λιβύη, επέβαλε στο εσωτερικό της την απαγόρευση των μουσουλμανικών θρησκευτικών συμβόλων. Τα γαλλικά πανεπιστήμια υιοθετούν την ισλαμοφοβική ατζέντα, με την υπουργό Ανώτατης Εκπαίδευσης της Γαλλίας Φρεντερίκ Βιντάλ να διατάσσει πρόσφατα έρευνα για το φαινόμενο του «ισλαμοαριστερισμού» (islamo-gauchisme) και τις μελέτες σχετικά με την νεοαποικιοκρατία στα Πανεπιστήμια.
Το 2015, η ΕΕ δημιούργησε το Καταπιστευματικό Ταμείο Έκτακτης Ανάγκης για την Αφρική, το οποίο έκτοτε έχει δαπανήσει σχεδόν έξι δισεκατομμύρια δολάρια, με υποτιθέμενο στόχο τη «διάσωση ζωών». Ωστόσο το μεγαλύτερο μέρος των χρημάτων δαπανάται για την καταστολή των προσφύγων και μεταναστών, χρηματοδοτώντας τη δημιουργία κέντρου πληροφοριών για τη μυστική αστυνομία του Σουδάν και επιτρέποντας στην ΕΕ να παρέχει τα προσωπικά δεδομένα των Αιθιοπών υπηκόων στην υπηρεσία πληροφοριών της χώρας τους. Τα χρήματα κατανέμονται κατά τη διακριτική ευχέρεια της εκτελεστικής εξουσίας της ΕΕ, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, και δεν υπόκεινται σε έλεγχο από το κοινοβούλιο της. Το 2018, αξιωματούχοι στο Νίγηρα φέρεται να έστειλαν «λίστες αγορών» ζητώντας δώρα αυτοκινήτων, αεροπλάνων και ελικοπτέρων με αντάλλαγμα τη βοήθειά τους στην προώθηση πολιτικών κατά των μεταναστών. Η Ιταλία, με την υποστήριξη των κονδυλίων της ΕΕ, υπέγραψε Μνημόνιο Συναντίληψης με τη Λιβύη, επιβεβαιώνοντας «την έντονη αποφασιστικότητα να συνεργαστούμε για τον εντοπισμό επειγουσών λύσεων στο ζήτημα των λαθραίων μεταναστών που διασχίζουν τη Λιβύη για να φτάσουν στην Ευρώπη δια θαλάσσης». Το Ταμείο έχει διοχετεύσει μισό δισεκατομμύριο δολάρια για την επίθεση της Λιβύης στη μετανάστευση.
Τα τελευταία τέσσερα χρόνια, σύμφωνα με τον Διεθνή Οργανισμό Μετανάστευσης (ΔΟΜ) του ΟΗΕ, η Ακτοφυλακή και άλλες αρχές της Λιβύης έχουν αναχαιτίσει περισσότερους από ογδόντα χιλιάδες μετανάστες. Οι μετανάστες που συλλαμβάνονται από το Λιμενικό Σώμα φορτώνονται σε λεωφορεία, πολλά από τα οποία προμηθεύονται από την ΕΕ, και μεταφέρονται στα κέντρα κράτησης, ενώ μερικές φορές μονάδες του Λιμενικού Σώματος τους πωλούν στα κέντρα. Αλλά κάποιοι μετανάστες δεν τα καταφέρνουν ποτέ. Τους πρώτους επτά μήνες του 2021, σύμφωνα με τον ΔΟΜ, περισσότεροι από δεκαπέντε χιλιάδες μετανάστες συνελήφθησαν από την Λιβυκή Ακτοφυλακή και άλλες αρχές, αλλά μέχρι το τέλος αυτής της περιόδου μόνο περίπου έξι χιλιάδες κρατούνταν σε καθορισμένες εγκαταστάσεις. Ο Φεντερίκο Σόντα, ο αρχηγός της αποστολής του ΔΟΜ στη Λιβύη, πιστεύει ότι οι μετανάστες εξαφανίζονται σε «ανεπίσημες» εγκαταστάσεις που διαχειρίζονται διακινητές και παρακρατικοί, όπου οι ομάδες βοήθειας δεν έχουν πρόσβαση. «Οι αριθμοί απλά δεν βγαίνουν», είπε.
***
O Καντέ δολοφονήθηκε από τους φρουρούς της φυλακής Αλ Μαμπάνι κατά της διαμαρτυρίας του Απριλίου, κατά την οποία οι φρουροί απάντησαν αδειάζοντας τα τουφέκια τους στο κελί. Ο ίδιος φαίνεται να μην συμμετείχε στα επεισόδια. Οι μετανάστες αρνήθηκαν να παραδώσουν το σώμα του Καντέ, με τη πολιτοφυλακή να συμφωνεί τελικά να απελευθερώσει τους μετανάστες με αντάλλαγμα το πτώμα, ώστε να μην υπάρξει σκάνδαλο. Καθώς ο Ουρμπίνα και η ομάδα του αναζητούσαν τις λεπτομέριες του θανάτου στην Τρίπολη, απήχθη και κρατήθηκε σε μια μυστική φυλακή για αρκετές μέρες λίγα μέτρα μακριά από την Ιταλική Πρεσβεία. «Οι απαγωγείς μας μας είπαν ότι ήταν μέρος της Λιβυκής Υπηρεσίας Πληροφοριών της κυβέρνησης της Εθνικής Ενότητας, η οποία επιβλέπει επίσης το Αλ Μαμπάνι και έχει δεσμούς με μια πολιτοφυλακή που ονομάζεται Ταξιαρχία Αλ-Καουάσι. Οι ανακριτές μας καυχιόνταν ότι είχαν συνεργαστεί για την ανατροπή του Καντάφι. Ένας, που μιλούσε αγγλικά, ισχυρίστηκε ότι είχε περάσει χρόνο στο Κολοράντο σε ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα που διοικεί η κυβέρνηση των ΗΠΑ για τη διοίκηση των φυλακών. Με έβαλαν σε ένα κελί απομόνωσης, το οποίο περιείχε μια τουαλέτα, ένα ντους, ένα στρώμα από αφρώδες υλικό και μια κάμερα τοποθετημένη στην οροφή. Οι φρουροί μου περνούσαν κίτρινο ρύζι και μπουκάλια νερό από μια σχισμή στην πόρτα. Κάθε μέρα, με ανέκριναν σε μια αίθουσα επί ώρες», ενώ περιγράφει πως τον απειλούσαν για εκτέλεση λόγω κατασκοπίας.
Μετά από παρέμβαση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και του ολλανδικού υπ. Εξωτερικών, ο Ουρμπίνα αφέθηκε ελεύθερος, αφού αναγκάστηκε να δηλώσει στην κάμερα ότι οι απαγωγείς του του φέρονται καλά και να υπογράψει κάποια έγγραφα του Τμήματος Καταπολέμικης Εχθρικής Δραστηριότητας. Όταν μετά την απελευθέρωσή του, η είδηση του θανάτου του Κάντε έγινε γνωστή, οι «αρχές» υπέδειξαν ότι πέθανε σε καυγά. Ο Πρέσβης της ΕΕ ζήτησε επίσημη έρευνα, η οποία δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ. Από τον περασμένο Μάιο, με την υποστήριξη της ΕΕ, το καθεστώς έχει ξοδέψει τουλάχιστον 3,9 εκατομμύρια δολάρια για το Λιμενικό Σώμα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρόσφατα δεσμεύτηκε να κατασκευάσει στο Λιμενικό Σώμα ένα νέο και βελτιωμένο «κέντρο συντονισμού θαλάσσιας διάσωσης» και να αγοράσει άλλα τρία πλοία.