Ριζικές αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις φέρνει το νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Εργασίας, το οποίο προετοιμάζεται να παρουσιάσει στο Υπουργικό Συμβούλιο η Νίκη Κεραμέως. Υπό τον τίτλο της «απλοποίησης» και του «ψηφιακού μετασχηματισμού» της αγοράς εργασίας, η κυβέρνηση προωθεί μια σειρά από ρυθμίσεις που, σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία, ενισχύουν τη θέση των εργοδοτών και θεσμοθετούν ακόμα μεγαλύτερη ευελιξία σε βάρος των εργαζομένων. Κεντρική πρόβλεψη του σχεδίου αποτελεί η δυνατότητα νόμιμης 13ωρης ημερήσιας απασχόλησης σε έναν εργοδότη.
Τι προβλέπει το σχέδιο νόμου
Το εργασιακό νομοσχέδιο περιλαμβάνει διατάξεις που φέρνουν νέες μορφές απασχόλησης και διευθέτησης του χρόνου εργασίας, με κύρια χαρακτηριστικά:
13 ώρες εργασίας την ημέρα στον ίδιο εργοδότη:
- Επέκταση της υφιστάμενης δυνατότητας για εργασία 13 ωρών/ημέρα (μέχρι σήμερα μόνο με δύο εργοδότες) και σε σχέση με έναν εργοδότη.
- Το ημερήσιο 12ωρο επεκτείνεται σε 13ωρο, με μία ακόμη ώρα υπερωρίας αμειβόμενη με 40% προσαύξηση.
- Προβλέπεται η τήρηση των 11 ωρών ημερήσιας ανάπαυσης και του εβδομαδιαίου ορίου των 40 ωρών συν 5 ή 8 υπερωριών.
Υπερωριακή εργασία σε καθεστώς εκ περιτροπής απασχόλησης:
- Επιτρέπεται για πρώτη φορά υπερωρία σε εργαζομένους που εργάζονται λιγότερες από 5 ημέρες την εβδομάδα.
- Ενδεικτικά, εργαζόμενος σε τουριστική επιχείρηση που εργάζεται 3 μέρες την εβδομάδα θα μπορεί πλέον να δουλεύει υπερωριακά τις ίδιες ημέρες, αμειβόμενος με την αντίστοιχη προσαύξηση.
Fast track προσλήψεις και απολύσεις:
- Θεσπίζεται η δυνατότητα για πρόσληψη διάρκειας έως 2 ημερών, με διαδικασίες μέσω κινητού τηλεφώνου.
- Η αναγγελία λύσης σύμβασης δεν θα απαιτεί πλέον υπογραφή εργοδότη. Η αποδοχή της απόλυσης θα γίνεται ψηφιακά μέσω myErgani.
Ψηφιακός φάκελος εργαζομένου και κατάργηση εντύπων:
- Όλες οι πληροφορίες του εργαζομένου θα συγκεντρώνονται σε ψηφιακό φάκελο.
- Καταργούνται το βιβλίο αδειών, οι ετήσιοι πίνακες (Ε4 και Ε11), καθώς και η υποχρέωση έντυπης τήρησης εγγράφων.
Kεραμέως: «Ενισχύουμε τα δικαιώματα των εργαζομένων»
Η υπουργός Εργασίας Νίκη Κεραμέως υπερασπίστηκε το πνεύμα του νομοσχεδίου δηλώνοντας πως στόχος είναι η «απλοποίηση της εργατικής νομοθεσίας», η «ενίσχυση των δικαιωμάτων των εργαζομένων» και η «βελτίωση της υγείας και ασφάλειας στην εργασία». Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά:\
«Στόχος μας είναι να διασφαλίσουμε καλύτερες συνθήκες εργασίας, να ενισχύσουμε τα δικαιώματα των εργαζομένων και να ανταποκριθούμε στις ανάγκες της σύγχρονης αγοράς, μειώνοντας τη γραφειοκρατία και εκσυγχρονίζοντας διατάξεις του εργατικού δικαίου».
Η επιχειρηματολογία περί «ευελιξίας» και «προστασίας της αγοράς» παραμένει το βασικό αφήγημα, ωστόσο οι πρώτες αντιδράσεις αποτυπώνουν ανησυχία για νέο κύμα απορρύθμισης και εξάντλησης της εργασιακής δύναμης, ιδιαίτερα σε συνθήκες ήδη επιβαρυμένες από την ακρίβεια και τα χαμηλά εισοδήματα.
Αντιδράσεις από τη ΓΣΕΕ: «Όχι χωρίς κοινωνικό διάλογο»
Σε συνάντηση με την υπουργό, η ΓΣΕΕ ξεκαθάρισε ότι δεν μπορεί να υπάρξει συμφωνία ή συναίνεση χωρίς πρώτα να παρουσιαστούν οι πλήρεις διατάξεις. Η Συνομοσπονδία επανέφερε στο προσκήνιο το πάγιο αίτημα για αποκατάσταση των Ελεύθερων Συλλογικών Διαπραγματεύσεων, ζητώντας να μην ενταχθούν στο νομοσχέδιο κρίσιμες αλλαγές που πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο κοινωνικού διαλόγου.
«Σε μια περίοδο απομείωσης των εισοδημάτων και επιδείνωσης των εργασιακών συνθηκών, ζητάμε μια μεγάλη κοινωνική συμφωνία για την επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων με καθολικότητα, επεκτασιμότητα και μετενέργεια, όπως ίσχυε πριν τα μνημόνια».
Η ΓΣΕΕ τονίζει πως η πολιτεία οφείλει να αφήσει χώρο για διαπραγμάτευση μεταξύ συνδικάτων και εργοδοτών, αντί να νομοθετεί μονομερώς κρίσιμα ζητήματα όπως ο χρόνος εργασίας και η διευθέτηση του ωραρίου.
Έφη Αχτσιόγλου: «Νόμιμο 13ωρο – η πλήρης κατάρρευση κάθε εργασιακής σταθερότητας»
Ιδιαίτερα αιχμηρή ήταν η τοποθέτηση της βουλεύτριας Δυτικού Τομέα της Νέας Αριστεράς, Έφης Αχτσιόγλου, η οποία κατήγγειλε ότι το νομοσχέδιο ετοιμάζεται να θεσμοθετήσει 13 ώρες εργασίας ημερησίως, υπερωρίες χωρίς προστασία και fast track επισφαλείς προσλήψεις.
Όπως δήλωσε:
«Η κυβέρνηση, με πρόφαση τον “εκσυγχρονισμό”, διευρύνει τη φθηνή και ελαστική εργασία. Το 13ωρο γίνεται νόμιμο ωράριο. Οι fast track προσλήψεις φέρνουν τις συμβάσεις μηδενικών ωρών. Οι εργαζόμενοι τίθενται σε διαρκή αναμονή για περιστασιακή, κακοπληρωμένη εργασία χωρίς διαπραγματευτική ισχύ».
Η κ. Αχτσιόγλου υπενθύμισε ότι οι Έλληνες εργαζόμενοι ήδη εργάζονται τις περισσότερες ώρες στην ΕΕ, ενώ οι μισθοί τους παραμένουν από τους χαμηλότερους.