Η κυβέρνηση Τραμπ συνεχίζει την κλιμάκωση των περιοριστικών μέτρων κατά των Παλαιστινίων. Μετά την πρόσφατη άρνηση έκδοσης βίζας σε Παλαιστίνιους αξιωματούχους που επρόκειτο να συμμετάσχουν στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, οι ΗΠΑ πλέον αναστέλλουν σχεδόν καθολικά την έγκριση θεωρήσεων διαβατηρίων για κατόχους παλαιστινιακών ταξιδιωτικών εγγράφων.

Την είδηση έφερε στο φως η New York Times την Κυριακή 31 Αυγούστου, με το Στέιτ Ντιπάρτμεντ να επιβεβαιώνει επίσημα τους νέους περιορισμούς. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, τα μέτρα επεκτείνονται πολύ πέραν όσων ίσχυαν έως τώρα, περιορίζοντας ουσιαστικά τη δυνατότητα Παλαιστινίων να ταξιδέψουν στις Ηνωμένες Πολιτείες για ιατρική περίθαλψη, σπουδές, οικογενειακές επισκέψεις ή επιχειρηματικούς σκοπούς.

Σαρωτικά μέτρα βάσει εσωτερικού τηλεγραφήματος

Τα νέα, αυστηρότερα μέτρα περιγράφονται σε τηλεγράφημα του Στέιτ Ντιπάρτμεντ με ημερομηνία 18 Αυγούστου, το οποίο εστάλη σε όλες τις αμερικανικές πρεσβείες και προξενεία. Το έγγραφο καθιστά σαφές ότι ακόμη και Παλαιστίνιοι από τη Δυτική Όχθη – υπό ισραηλινή κατοχή – και μέλη της παλαιστινιακής διασποράς, δεν θα μπορούν να εισέλθουν στις ΗΠΑ με μη μεταναστευτικές βίζες, τουλάχιστον προσωρινά.

Οι βίζες που επηρεάζονται περιλαμβάνουν:

  • Ιατρικές θεραπείες

  • Πανεπιστημιακές σπουδές

  • Επαγγελματικά ταξίδια

  • Οικογενειακές ή φιλικές επισκέψεις

Αν και δεν έχει δοθεί επίσημα η αιτία των περιορισμών, αυτοί έρχονται σε μια χρονική στιγμή όπου αρκετές χώρες – σύμμαχοι των ΗΠΑ – έχουν ανακοινώσει ότι εξετάζουν την αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους. Πολλοί Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν ταχθεί κατά αυτής της προοπτικής, την οποία και το Ισραήλ απορρίπτει κατηγορηματικά.

Το νομικό πλαίσιο της απαγόρευσης

Η κυβέρνηση Τραμπ χρησιμοποιεί το Άρθρο 221(g) του Νόμου για τη Μετανάστευση και την Ιθαγένεια του 1952 — μια διάταξη που συνήθως εφαρμόζεται προσωρινά, για επιπλέον έλεγχο στοιχείων. Όμως πλέον, το μέτρο χρησιμοποιείται για οριζόντια απόρριψη σχεδόν όλων των παλαιστινιακών αιτήσεων.

«Με άμεση ισχύ, οι προξενικοί υπάλληλοι λαμβάνουν οδηγίες να αρνούνται, βάσει του άρθρου 221(g), όλες τις αιτήσεις μη μεταναστευτικής βίζας που υποβάλλονται με παλαιστινιακό διαβατήριο», αναφέρεται στο εσωτερικό τηλεγράφημα.

Η Χάλα Ραχρίτ, πρώην εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για την αραβική γλώσσα (παραιτήθηκε τον Απρίλιο 2024), χαρακτήρισε την τακτική αυτή ως «ανοιχτού τύπου άρνηση». Αντίστοιχα, η Κέρι Ντόιλ, πρώην νομική σύμβουλος στην Υπηρεσία Μετανάστευσης (ICE), δήλωσε ότι η κυβέρνηση οφείλει να είναι διαφανής:

«Αν πρόκειται για πραγματική απαγόρευση, πρέπει να δοθούν επεξηγήσεις. Υπάρχουν πράγματι λόγοι εθνικής ασφάλειας ή είναι πολιτικά υποκινούμενη απόφαση για να στηριχθεί η θέση του Ισραήλ;»

Σταδιακή σκλήρυνση της πολιτικής

Οι νέοι περιορισμοί έρχονται σε συνέχεια δύο προηγούμενων μέτρων:

  • Στις 16 Αυγούστου, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ανέστειλε την έκδοση επισκεπτικών θεωρήσεων για περίπου δύο εκατομμύρια Παλαιστινίους από τη Γάζα, συμπεριλαμβανομένων όσων ζητούσαν ιατρική φροντίδα στις ΗΠΑ.

  • Στις 30 Αυγούστου, ο Υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο αρνήθηκε την έκδοση βίζας σε Παλαιστίνιους αξιωματούχους, προκειμένου να εμποδίσει τη συμμετοχή τους στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. Μεταξύ αυτών και ο πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς, μαζί με περίπου 80 ακόμη άτομα.

Η επίσημη αιτιολόγηση του Ρούμπιο ήταν η ανάγκη να καταστεί υπόλογη η Παλαιστινιακή Αρχή «για τη μη τήρηση δεσμεύσεων και την υπονόμευση της ειρήνης». Η Παλαιστινιακή Αρχή από την πλευρά της, χαρακτήρισε την απόφαση «κατάπληξη και βαθιά λύπη», καλώντας την Ουάσιγκτον να ανακαλέσει το μέτρο.

Ανθρωπιστική διάσταση και διεθνής ανησυχία

Ο οργανισμός HEAL Palestine, που μεταφέρει παιδιά από τη Γάζα στις ΗΠΑ για θεραπεία, βρίσκεται επίσης στο επίκεντρο. Πολλοί από τους ασθενείς — ανάμεσά τους παιδιά με ακρωτηριασμένα άκρα — δεν μπορούν πλέον να λάβουν θεώρηση για να εισέλθουν στις ΗΠΑ.