Tην περασμένη Τρίτη κρίθηκε στη Γαλλία αντισυνταγματικός ο νόμος σχετικά με την ποινικοποίηση της άρνησης της γενοκτονίας των Αρμενίων. Ο νόμος αυτός είχε ψηφισθεί πριν ένα περίπου μήνα από τη Γαλλική Γερουσία προκαλώντας έντονες αντιδράσεις στην Τουρκία.
Ωστόσο το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο της Γαλλίας (Conseil Constitutionnel), αρμόδιο για έναν a priori έλεγχο της συνταγματικότητας όλων των νόμων, μετά από προσφυγή 100 βουλευτων με αντίθετη άποψη, ανέπεμψε το νόμο στο γαλλικό Κοινοβούλιο. Το νέο νομοσχέδιο δεσμεύεται από αυτήν τη δικαστική απόφαση σύμφωνα με το Σύνταγμα της Γαλλίας.
Η γαλλική κυβέρνηση επανέρχεται με αναθεωρημένο νομοσχέδιο
Το Συνταγματικό Δικαστήριο έκρινε πως οι διατάξεις του νόμου αυτού αντίκεινται καταρχήν στην ελευθερία της έκφρασης και της ακώλυτης δημιουργίας γνώμης . Κατά συνέπεια, ο νόμος αυτός δεν μπορεί να τεθεί ως έχει σε ισχύ διότι παραβιάζει ευθέως συνταγματικά κατοχυρωμένες αρχές.
Αμέσως μετά την έκδοση της απόφασης ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί προέτρεψε τα μέλη της κυβέρνησής του να καταθέσουν προς ψήφιση σύντομα στη Βουλή ένα αναθεωρημένο νομοσχέδιο που θα λαμβάνει υπόψη τη δικαστική απόφαση. Εξέφρασε μάλιστα τη «βαθιά θλίψη του» τονίζοντας πως σε κάθε περίπτωση η Γαλλία αναγνωρίζει -τουλάχιστον πολιτικά- τη γενοκτονία 1.5 εκατομμυρίου Αρμενίων από τις στρατιωτικές δυνάμεις της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας την περίοδο 1915-1917.
Την απογοήτευσή τους εξέφρασαν και οι εκπρόσωποι της Αρμενικής Κοινότητας στη Γαλλία ζητώντας από τους υποψήφιους για τη Γαλλική Προεδρία να καταδικάσουν ανοιχτά τόσο σε πολιτικό όσο και σε νομοθετικό –αργότερα- επίπεδο τη γενοκτονία των Αρμενίων εμμένοντας στην ποινικοποίησή της. Σύμφωνα με ανακοίνωση τους οι «Σοφοί» του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Γαλλίας «υπέκυψαν στις εκβιαστικές απειλές της Τουρκίας αλλά και σε σκοτεινές πολιτικές πιέσεις, οι οποίες δηλητηριάζουν την ανεξαρτησία και την ελεύθερη διαβούλευση των δημοκρατικών θεσμών».
Η αντίδραση της Τουρκίας
Άμεση ήταν και η αντίδραση της Άγκυρας ειδικά μετά την όξυνση των διμερών σχέσεων μεταξύ Γαλλίας και Τουρκίας που είχαν φτάσει στα πρόθυρα διπλωματικού επεισοδίου με αφορμή την ψήφιση του νομοσχεδίου τον Ιανουάριο από τη Γερουσία. Η Άγκυρα εξακολουθεί να μην αναγνωρίζει επισήμως τη γενοκτονία των Αρμενίων ενώ τοποθετεί τα θύματα του Ολοκαυτώματος σε 500.000 και από τις δύο πλευρές.
Η τουρκική κυβέρνηση χαρακτήρισε την απόφαση του Γαλλικού Δικαστηρίου δίκαιη και ξεκάθαρη, καθώς δεν αφήνει άλλα περιθώρια πολιτικών χειρισμών σχετικά με το επίμαχο ζήτημα. Ευχαριστημένος με τις εξελίξεις φαίνεται και ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου, ο οποίος ανακοίνωσε ότι τα προληπτικά μέτρα που είχε λάβει η Τουρκία κατά της Γαλλίας έχουν ήδη ανακληθεί.
Η Τουρκία είχε ανακαλέσει τον εντεταλμένο διπλωμάτη της στο Παρίσι πίσω στην Άγκυρα τον περασμένο Ιανουάριο ενώ απείλησε για διακοπή των πολιτικών και στρατιωτικών σχέσεων με τη Γαλλία.