Ο Έλληνας ΥΠΕΞ έκανε την Παρασκευή την αποκάλυψη ότι την ώρα της διαπραγμάτευσής του στο Κάιρο -για την υπογραφή της συμφωνίας οριοθέτησης αποκλειστικών οικονομικών ζωνών με την Αίγυπτο- τηλεφώνησε ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ για ενημέρωση.
Μερική οριοθέτηση τελικά η συμφωνία ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας – Αιγύπτου (UPD)
Ο Δένδιας τόνισε ότι και η Ευρωπαϊκή Ενωση και οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν ενήμερες για την ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία που σφραγίστηκε την Πέμπτη, και ανέφερε ως απόδειξη το τηλεφώνημα του Μάικ Πομπέο την ώρα της τελικής διαπραγμάτευσης στην αιγυπτιακή πρωτεύουσα.
«Δεν νομίζω ότι δεν είχε τι να κάνει εκείνη την ώρα και έψαξε απλώς τον κατάλογό του για να δει ποιον θα πάρει τηλέφωνο», είπε.
Την ίδια ώρα, ο Δένδιας αφού υποστήριξε ότι ο Πομπέο κάλεσε για ενημέρωση, δεν έκρυψε ότι και ο ίδιος εξεπλάγη με την ταχεία πρόοδο των διαπραγματεύσεων, μαθαίνοντας λίγο πριν αναχωρήσει για το Κάιρο ότι η συμφωνία ήταν ουσιαστικά έτοιμη προς υπογραφή.
«Ούτε εγώ γνώριζα ότι πηγαίνω να υπογράψω, πήγαινα με την ελπίδα να κλείσουμε τις μικρές διαφορές που έμεναν. Έγινε φανερό στις 10 το πρωί που είχα την τελευταία προ αναχώρησης συνομιλία με τον (αιγύπτιο υπουργό Εξωτερικών) Σάμεχ Σούκρι ότι οι όποιες διαφορές μας είναι απολύτως γεφυρώσιμες. Υπήρξαν τέσσερις συνομιλίες με Σούκρι την προηγούμενη μέρα μακρές τηλεφωνικές συνομιλίες η τελευταία στις 12.45 το πρωί και υπήρχε και σύσκεψη με τον πρωθυπουργό στις 6.30 το απόγευμα. Η συμφωνία ήταν κατάληξη μιας μακράς διαδικασίας που το τελευταίο διάστημα έγινε ιδιαιτέρα έντονη», δήλωσε.
«Υπήρξαν τέσσερις συνομιλίες με Σούκρι την προηγούμενη μέρα μακρές τηλεφωνικές συνομιλίες η τελευταία στις 12.45 το πρωί και υπήρχε και σύσκεψη με τον πρωθυπουργό στις 6.30 το απόγευμα. Η συμφωνία ήταν κατάληξη μιας μακράς διαδικασίας που το τελευταίο διάστημα έγινε ιδιαιτέρα έντονη» πρόσθεσε.
Στην ίδια συνέντευξη στον ΣΚΑΪ είπε ότι «η συμφωνία είναι προϊόν πολλής προεργασίας, γνώμης ειδικών από το εξωτερικό, της ειδικής νομικής υπηρεσίας, έχει σενάριο συνέχισης με την Αίγυπτο για επιπλέον οριοθέτηση, πρόβλεψη για κάποια στιγμή μελλοντική διαπραγμάτευση με Λιβύη, και επίσης έχει πρόβλεψη για συμφωνίες με άλλες χώρες αναφέρομαι στην Κύπρο και κάποια στιγμή και την Τουρκία αν το επιθυμεί, αν και δεν το βρίσκω πολύ κοντινό αν κρίνω από τις αντιδράσεις της».
Έκανε γνωστό ότι τόσο η συμφωνία με την Ιταλία όσο και με την Αίγυπτο, θα έρθουν το επόμενο διάστημα προς επικύρωση από το ελληνικό κοινοβούλιο.
«Η αντιπολίτευση θα ενημερωθεί»
Ο Έλληνας ΥΠΕΞ είπε ότι «η αντιπολίτευση θα πάρει πλήρη φάκελο με έγγραφα, δεν έχουμε κρυφή διπλωματία. Θα συναντηθώ και με τους εκπροσώπους των κομμάτων. Για τον τρόπο διαπραγμάτευσης υπήρξε ενημέρωση πολιτικών αρχηγών από τον κ. Μητσοτάκη. Επίσης έχω απόλυτη γνώση του φακέλου των διαπραγματεύσεων των προηγούμενων γύρων, ξέρω τι επεδίωξαν τα κόμματα που κυβέρνησαν».
«Είμαστε έτοιμοι για διαπραγματεύσεις με την Τουρκία, υπό όρους διεθνούς δικαίου»
Αποσαφήνισε σχετικά με τις διαπραγματεύσεις με την Τουρκία ότι «αυτή η συμφωνία δεν αποτελεί προηγούμενο για καμιά άλλη, είμαστε έτοιμοι για διαπραγματεύσεις με την Τουρκία, υπό όρους διεθνούς δικαίου, αλλά βλέπετε τη λυσσώδη αντίδραση της Τουρκίας. Όσοι ελάχιστοι υποστηρίζουν ότι η συμφωνία δίνει δικαιώματα στην Τουρκία, τότε η Τουρκία δεν θα αντιδρούσε, θα ήταν πανευτυχής θα μας έστελνε συγχαρητήρια και θα μας έλεγε ελάτε να διαπραγματευτείτε μαζί μας όπως κάνατε με την Αίγυπτο».
Σημειώνεται ότι την Πέμπτη -προσπαθώντας να βρει διέξοδο απέναντι στις εντεινόμενες τουρκικές προκλήσεις σε Αιγαίο και ανατολική Μεσόγειο- η ελληνική κυβέρνηση εξέφρασε την πρόθεση της να έρθει σε συμφωνία με την Τουρκία για το ζήτημα της ΑΟΖ με βάση το διεθνές δίκαιο, και εφόσον αυτό δεν καταστεί εφικτό να προσφύγει στο Δικαστήριο της Χάγης.
Σύμφωνα με τον Κυριάκο Μητσοτάκη «αυτή είναι μία δίκαιη προσέγγιση στον βαθμό που δεν μπορούμε –εάν δεν μπορούμε– να λύσουμε τη διαφορά μας απευθείας μεταξύ μας».
Eπανάληψη των τουρκικών ερευνών για εντοπισμό υδρογονανθράκων
Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ανακοίνωσε την Παρασκευή την επανάληψη των τουρκικών ερευνών για εντοπισμό υδρογονανθράκων στην ανατολική Μεσόγειο, την επομένη της υπογραφής της συμφωνίας οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών ανάμεσα στην Ελλάδα και την Αίγυπτο στο Κάιρο.
«Επαναλάβαμε τις δραστηριότητες γεώτρησης και προς τον σκοπό αυτόν έχουμε στείλει εκ νέου το (πλοίο σεισμικών ερευνών) Barbaros Hayrettin σε αποστολή», δήλωσε ο Ερντογάν στην Κωνσταντινούπολη.
Η Άγκυρα είχε ανακοινώσει την περασμένη εβδομάδα την αναστολή των ερευνών της στην ανατολική Μεσόγειο προκειμένου να ξεκινήσει συνομιλίες με την Αθήνα.
Η κίνηση αυτή έρχεται μία μέρα μετά την υπογραφή μερικής οριοθέτησης ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδος και Αιγύπτου -με την αιφνίδια εμφάνιση του Νίκου Δένδια στο Κάιρο- με την Τουρκία να αντιδρά με ματαίωση των διερευνητικών επαφών με την Αθήνα εκδίδοντας νέα NAVTEX με την οποία γνωστοποιείται η διεξαγωγή ασκήσεων με χρήση πραγματικών πυρών σε θαλάσσια περιοχή ανάμεσα σε Ρόδο και Καστελόριζο. Η άσκηση θα πραγματοποιηθεί 10-11 Αυγούστου.
Η Τουρκία αντιδρά με ματαίωση των διερευνητικών επαφών με την Αθήνα
«Δεν έχει καμία αξία η εφαρμογή της συμφωνίας αυτής. Όταν κοιτάζουμε την περιοχή δεν καταλαβαίνουμε τι κάνουν Ελλάδα και Αίγυπτος εκεί» είπε ο Τούρκος πρόεδρος για να προσθέσει «δεν υπάρχει καμία ανάγκη να συζητήσουμε με εκείνους που δεν έχουν δικαιώματα, ιδιαίτερα στις θαλάσσιες ζώνες».
Το Κάιρο απάντησε ότι η Τουρκία «δεν είναι εξοικειωμένη με τη συμφωνία και τις λεπτομέριες της» έπειτα από τις ανακοινώσεις του τουρκικού ΥΠΕΞ.
Άξιο σημασίας είναι το γεγονός ότι ο Ερντογαν άφησε αιχμές και κατά της Καγκελαρίου, Άνγκελα Μέρκελ, λέγοντας οτι «μου ζήτησε να σταματήσουμε τις έρευνες για να διευκολύνουμε τις συζητήσεις. Της είπα ότι «δεν έχω εμπιστοσύνη στην Ελλάδα και σε άλλους, αν τους εμπιστεύεστε εσείς τότε ας σταματήσουμε για μερικές εβδομάδες». Ξεκίνησαν τότε τριμερείς συνομιλίες με τη μεσολάβηση της Γερμανίας. Ύστερα από αυτό τι θα συμβεί; Εμείς αποφασίσαμε, στέλνουμε το Μπαρμπαρός στην περιοχή να συνεχίσει την αποστολή του».
Η συνάντηση Μπορέλ – Τσαβούσογλου
Περίπου παράλληλα με την υπογραφή της οριοθέτησης, ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής, Ζοζέπ Μπορέλ, συναντήθηκε στη Βαλέτα της Μάλτας με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
Ο Μπορέλ έκανε λόγο για «συνεχείς ανταλλαγές απόψεων με τον Μ. Τσαβούσογλου σχετικά με το πως να αντιστρέψουμε τις τρέχουσες αρνητικές τάσεις και να βρούμε τρόπους για να ενισχύσουμε περαιτέρω τις σχέσεις μας».
«Η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο απαιτεί συνεχή αποκλιμάκωση, συγκεκριμένη δράση και καλή πίστη, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο», είπε απευθυνόμενος προς τον Τσαβούσογλου.
Μετά το πέρας της συνάντησης ο Τσαβούσογλου έκανε ανάρτηση στο Twitter στην οποία ανέφερε «οι σχέσεις μας δεν μπορούν να είναι υπό ομηρία από ορισμένα κράτη-μέλη. Η Ε.Ε. πρέπει να κρατά τις υποσχέσεις της για την μετανάστευση. Η Τουρκία θα συνεχίσει να υπερασπίζεται για πάντα για δικαιώματά της στην Ανατολική Μεσόγειο».